Bài giảng về kế toán tài chính doanh nghiệp
http://www.ebook.edu.vn 1
Ch−¬ng I: nh÷ng vÊn ®Ò chung vÒ kÕ to¸n tμi chÝnh doanh nghiÖp
1.1. §Æc ®iÓm cña kÕ to¸n tµi chÝnh doanh nghiÖp
Trong c¸c doanh nghiÖp, ®Ó qu¶n lý tµi s¶n vµ qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cÇn
ph¶i sö dông hµng lo¹t c¸c c«ng cô qu¶n lý kh¾c nhau. KÕ to¸n ë doanh nghiÖp víi chøc n¨ng thu
nhËn, xö lý, hÖ thèng ho¸ th«ng tin vÌ toµn bé ho¹t ®éng kinh tÕ tµi chÝnh ph¸t sinh ë doanh nghiÑp
nh»m cung cÊp nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt phôc vô c«ng t¸c qu¶n lý kinh tÕ tµi chÝnh vÜ m« vµ vi m«
®· trë thµnh mét c«ng cô qu¶n lý kinh tÕ quan träng, mét bé phËn cÊu thµnh hÖ thèng c«ng cô qu¶n
lý kinh tÕ. Trong nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn,vËn hµnh theo c¬ chÕ thÞ tr−êng, kÕ to¸n
®−îc x¸c ®inh nh− mét mÆt cña ho¹t ®éng kinh tÕ nãi chung, qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh nãi
riªng vµ kÕ to¸n ®−îc ®Þnh nghÜa theo nhiÒu c¸ch kh¸c nhau
-Theo uû ban thùc hµnh kiÓm to¸n quèc tÕ “ mét hÖ thèng kÕ to¸n lµ hµng lo¹t c¸c nhiÖm vô
ë mét doanh nghiÖp mµ nhê hÖ thèng nµy c¸c nghiÖp vô ®−îc sö lý nh− mét ph−¬ng tiÖn c¸c ghi
chÐp tµi chÝnh “
-Theo Gene Allen Gohlke gi¸o s− tiÕn sü viÖn ®¹i häc Wiscãnsin :” KÕ to¸n lµ mét khoa häc
liªn quan ®Õn viÖc ghi nhËn ,ph©n lo¹i ,tãm t¾t vµ gi¶i thÝch c¸c nghiÖp vô tµi chÝnh cña 1 tæ chøc
,gióp ban gi¸m ®èc cã thÓ c¨n cø vµo ®ã mµ lµm quyÕt ®Þnh “
-Theo Rober CN AnthoNy tiÕn sü tr−êng ®¹i häc Harvard “KÕ to¸n lµ mét ng«n ng÷ cña viÖc
kinh doanh “
-Theo liªn doµn kÕ to¸n quèc tÕ (IFAC) KÕ to¸n lµ nghÖ thuËt ghi chÐp, ph¶n ¸nh, tæng hîp theo
mét c¸ch riªng cã b»ng chøng vÒ nh÷ng kho¶n tiÒn, c¸c nghiÖp vô vµ c¸c sù kiÖn mµ chóng cã Ýt
nhÊt mét phÇn tÝnh chÊt tµi chÝnh vµ tr×nh bµy kÕt qu¶ cña nã.
-Theo luËt kÕ to¸n, ®−îc Quèc héi n−¬c Céng hoµ x· h«i chñ nghÜa ViÖt Nam th«ng qua ngµy 17
th¸ng 6 n¨m 2003: KÕ to¸n lµ viÖc thu thËp, xö lý, kiÓm tra, ph©n tÝch vµ cung cÊp th«ng tin kinh tÕ,
tµi chÝnh d−íi h×nh thøc gi¸ trÞ, hiÖn vËt vµ thßi gian lao ®éng.
Víi c¸c c¸ch ®Þnh nghÜa kh¸c nhau nh−ng ®Òu thÓ hiÖn b¶n chÊt cña kÕ to¸n lµ hÖ thèng th«ng
tÞn vµ kiÓm tra vÌ ho¹t ®éng kinh tÕ tµi chÝnh ë doanh nghiÖp.Th«ng tin kÕ to¸n trong c¸c doanh
nghiÖp ®−îc nhiÒu ®èi t−îng quan t©m ë c¸c ph−¬ng diÖn,møc ®é vµ môc ®Ých kh¸c nhau: c¸c nhµ
qu¶n lý doanh nghiÖp quan t©m th«ng tin kÕ to¸n vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh, t×nh h×nh kÕt qu¶ ho¹t ®éng
s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiªp ®Ó cã quyÕt ®Þnh trong qu¶n lý, ®iÒu hµnh ho¹t ®éng s¶n
xuÊt kinh doanh, c¸c c¬ quan Nhµ n−íc quan t©m th«ng tin kÕ to¸n ®Î kiÓm so¸t kinh doanh vµ thu
thuÕ,c¸c nhµ ®Çu t− quan t©m th«ng tin kÕ to¸n ®rr quyÕt ®Þnh ®Çu t−….C¨n cø vµo ph¹m vi, yªu
cÇu vµ môc ®Ých cung cÊp th«ng tin kÕ to¸n ë doanh nghiÖp, kÕ to¸n ®−îc ph©n chia thµnhkÕ to¸n
tµi chÝnh vµ kÕ to¸n qu¶n trÞ.
KÕ to¸n tµi chÝnh lµ viÖc thu thËp, xö lý, kiÓm tra, ph©n tÝch vµ cung cÊp th«ng tin kinh tÕ tµi
chÝnh b»ng b¸o c¸o tµi chÝnh cho ®èi t−îng cã nhu cÇu sö dông th«ng tin cña ®¬n vÞ kÕ to¸n. KÕ to¸
qu¶n trÞ lµ viÖc thu thËp, xö lý, ph©n tÝch vµ cung cÊp th«ng tin kinh tÕ tµi chÝnh theo yªu cÇu qu¶n
trÞ vµ quyÕt ®Þnh kinh tÕ, tµi chÝnh trong néi bé ®¬n vÞ kÕ to¸n. Nh− vËy kÐ to¸n tµi chÝnh vµ kÕ to¸n
qu¶n trÞ lµ nh÷ng bé phËn cÊu thµnh c«ng t¸c kÕ to¸n trong mâi doanh nghiÖp, ®Òu dù phÇn vµo
qu¶n lý doanh nghiÖp.
-Môc ®Ých cña kÕ to¸n tµi chÝnh
Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh, doanh nghiÖp víi t− c¸ch mét chñ thÓ kinh tÕ th−êng
cã mãi quan hÖ kinh tÕ víi c¸c ®èi t−îng kh¸c nhau ngoµi doanh nghiÖp. C¸c ®èi t−îng nµy lu©n
quan t©m ®Õn t×nh h×nh tµi chÝnh, t×nh t×nh h×nh kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp nh−:
tæng tµi s¶n, kh¶ n¨ng tù tµi trî cña doanh nghiÖp, kh¶ n¨ng thanh to¸n vµ møc ®é sinh lêi cña
doanh nghiÖp ®Ó quyÕt ®Þnh c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ víi doanh nghiÖp. §ång thêi c¸c c¬ quan qu¶n
lý Nhµ n−íc, c¬ quan thuÕ còng quan t©m ®Õn t×nh h×nh tµi chÝnh, t×nh h×nh ho¹t ®éng cña doanh
nghiÖp ®Ó x¸c ®Þnh nghÜa vô cña doanh nghiÖp vµviÖc chÊp hµnh chÝnh s¸ch cña nhµ n−íc. Nh÷ng
th«ng tin ®ã ®−îc th«ng qua b¸o c¸o tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. Nh− vËy môc ®Ých cña kÕ to¸n tµi
chÝnh ngoµi cung cÊp th«ng tin cho chñ doanh nghiÖp, nhµ qu¶n lý th× chñ yÕu cung cÊp th«ng tin
phôc vô cho c¸c ®èi t−îng bªn ngoµi doanh nghiÖp
- §Æc ®iÓm cña kÕ to¸n tµi chÝnh:
http://www.ebook.edu.vn 2
+KÕ to¸n tµi chÝnh cung cÊp th«ng tin chñ yÕu cho c¸c ®ãi t−îng bªn ngoµi doanh nghiÖp,do ®ã
®Ó ®¶m b¶o tÝnh kh¸ch quan, thèng nhÊt kÕ to¸n tµi chÝnh ph¶i tu©n thu c¸c nguyªn t¾c, c¸c chuÈn
mùc vµ chÕ ®é hiÖn hµnh vÒ kÕ to¸n cña tõng quèc gia, kÓ c¶ c¸c nguyªn t¾c, chu¶n mùc quèc tÕ vÒ
kÕ to¸n ®−îc c¸c quèc gia c«ng nhËn.
+KÕ to¸n tµi chÝnh mang tÝnh ph¸p lÖnh, nghÜa lµ ®−îc tæ chøcë tÊt c¶ c¸c ®¬n vÞ kÕ to¸n vµ hÖ
thèng sæ, ghi chÐp, tr×nh bµy vµ cung cÊp th«ng tin cña kÕ to¸n tµi chÝnh ®Òu ph¶i tu©n thu c¸c quy
®Þnh thèng nhÊt nÕu muèn ®−îc thõa nhËn
+Th«ng tin kÕ to¸n tµi chÝnh cung Êp lµ nh÷ng th«ng tin thùc hiÖn vÒ nh÷ng ho¹t ®éng ®· ph¸t
sinh, ®· xÈy ra vµ mang tÝnh tæng hîp thÓ hiÖn d−íi h×nh th¸I gi¸ trÞ
+ B¸o c¸o cña kÕ to¸n tµi chÝnh lµ c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh phÈnnhs tæng qu¸t vÒ s¶n nghiÖp, kÕt
qu¶ ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp trong mét thêikú vµ kú b¸o c¸o cña kÕ to¸n tµi chÝnh ®−îc thùc
hiÖn theo ®Þnh kú th−êng lµ hµng n¨m
1.2 Néi dung vµ ph¹m vi cña kÕ to¸n tµi chÝnh
Doanh nghiÖp ®Ó tiÕn hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, cÇn thiÕt ph¶i cã tµi s¶n tiÒn vèn
vµ qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp lµ qu¸ tr×nh tiÕn hµnh c¸c qu¸ tr×nh kinh tÕ kh¸c nhau
nh»m thùc hiÖn chøc n¨ng vµ nhiÖm vô nhÊt ®Þnh. Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng ë doanh nghiÖp h×nh
thµnh c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi t−îng kh¸c nhau, ®Ó ®¶m b¶o tÝnh h÷u Ých
cña th«ng tin cung cÊp nghÜa lµ ®¸p øng c¸c nhu cÇu kh¸c nhau cña c¸c ®èi t−îng quan t©m th«ng
tin kÕ to¸n. Néi dung kÕ to¸n tµi chÝnh ph¶i kh¸i qu¸t ®−îc toµn bé c¸c lo¹i tµi s¶n tiÒn vèn vµ c¸c
ho¹t ®éng kinh tÕ diÔn ra, c¸c quan hÖ kinh tÕ ph¸t sinh ë doanh nghiÖp. Do ®ã, néi dung c¬ b¶n
cña kª to¸n tµi chÝnh trong doanh nghiÖp bao gåm:
-KÕ to¸n c¸c lo¹i tµi s¶n
Tµi s¶n lµ nguån lùc do doanh nghiÖp kiÓm so¸t vµ cã thÓ thu ®−îc lîi Ých kinh tÕ trong
t−¬ng lai. Tµi s¶n cña doanh nghiÖp bao gåm nhiÒu lo¹i ®−îc biÓu hiªn d−íi h×nh th¸I vËt chÊt nh−
nhµ xuëng, m¸y mãc thiÕt bi, vËt t−, hµng ho¸ ho¨c kh«ng thÓ hiÖn d−íi h×nh th¸I vËt chÊt nh− b¶n
quyÒn, b»ng s¸ng chÕ nh−ng ph¶I thu ®−îc lîi Ých kinh tÕ trong t−¬ng laivµ thuéc quyÒn kiÓm so¸t
co¶ doanh nghiÖp. Tµi s¶n cña doanh nghiÖp cßn bao gåm c¸c tµi s¶n kh«ng thuéc quyÒn së h÷u
cña doanh nghiÖp nh−ng doanh nghiÖp kiÓm so¸t ®−îc vµ thu ®−îc lîi Ých kinh tÕ trong t−¬ng lai,
nh− tµi s¶n thuª tµi chÝnh, hoÆc cã nh÷ng tµi s¶n thuéc quyÒn së h÷u cña doanh nghiÖp vµ thu ®−îc
lîi Ýchkinh tÕ trong t−¬ng lainh−ng cã thÓ kh«ng kiÓm so¸t ®−îc vÒ mÆt ph¸p lý, nh− bÝ quyÕt kü
thuËt thu ®−îc tõ ho¹t ®éng triÓn khai cã thÓ tho¶ m·n c¸c ®iÒu kiÖn trong ®Þnh nghÜa vÒ tµi s¶n khi
c¸c bÝ quyÕt ®ã cßn gi÷ ®−îc bÝ mËt vµ doanh nghiÖp cßn thu ®−îc lîi Ých kinh tÕ. Trong doanh
nghiÖp tµi s¶n lµ c¬ së ®Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt kinh doanh, kÕ to¸n ph¶I ph¶n ¸nh ®−îc hiÖn cã, t×nh
h×nh biÕn ®éng tÊt c¶ c¸c lo¹i tµi s¶n theo tõng lo¹i tõng ®Þa ®iÓm b¶o qu¶n, sö dông.
-KÕ to¸n nî ph¶i tr¶ vµ nguån vèn chñ së h÷u
N¬ ph¶i tr¶, nguån vèn chñ së h÷u lµ nguån h×nh thµnh nh÷ng tµi s¶n cña doanh nghiÖp.
Nî ph¶i tr¶ lµ nghÜa vô hiÖn t¹i cña doanh nghiÖp ph¸t sinh tõ c¸c giao dÞch vµ sù kiÖn ®· qua nh−
mua hµng ho¸ ch−a tr¶ tiÒn, sö dông ch−a thanh to¸n, vay nî, cam kÕt b¶o hµnh hµng ho¸, ph¶I tr¶
nh©n viªn, thuÕ ph¶i nép vv…nh÷ng nghÜa vô ®ã doanh nghiÖp ph¶i thanh to¸n tõ c¸c nguån lùc cña
minh
Nguån vèn chñ së h÷u bao gåm: vèn cña c¸c nhµ ®Çu t−, thÆng d− vèn cæ phÇn, lîi nhuËn ch−a
ph©n phèi, c¸c quü vµ chªnh lÖch tû gi¸ vµ ®¸nh gi¸ l¹i tµi s¶n.
Th«ng tin vÒ nî ph¶i tr¶ vµ nguån vèn chñ së h÷u gióp cho c¸c ®èi t−îng sö dông th«ng tin
®¸nh gi¸ t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp nh− møc ®é kh¶ n¨ng tù tµi trî. Do vËy cïng víi thu
nhËn xö lý vµ cung cÊp th«ng tin vÒ t×nh h×nh, sù biÕn ®éng cña tµi s¶n kÕ to¸n tµi chÝnh ph¶I thu
nhËn xö lý th«ng tin vÒ tõng nguån h×nh thµnh tµi s¶n cña doanh nghiÖp.
- KÕ to¸n chi phÝ, doanh thu vµ thu nhËp kh¸c
Qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ë doanh nghiÖp lµ qu¸ tr×nh doanh nghiÖp ph¶i bá
ra nh÷ng chi phÝ nhÊt ®Þnh vµ còng lµ qu¸ tr×nh doanh nghiÖp thu ®−îc c¸c kho¶n doanh thu vµ thu
nhËp kh¸c.
http://www.ebook.edu.vn 3
Chi phÝ cña doanh nghiÖp lµ nh÷ng kho¶n lµm gi¶m lîi Ých kinh tÕ trong kú kÕ to¸n d−íi
h×nh thøc c¸c kho¶n tiÒn chi ra, c¸c kho¶n khÊu trõ tµi s¶n hoÆc ph¸t sinh c¸c kho¶n nî dÉn ®Õn
lµm gi¶m vèn chñ së h÷u, kh«ng bao gåm kho¶n ph©n phèi cho cæ ®«ng hoÆc chñ së h÷u. Chi phÝ
cña doanh nghiÖp bao gåm c¸c chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng
kinh doanh th«ng th−êng vµ chi phÝ kh¸c.
Doanh thu vµ thu nhËp kh¸c cña doanh nghiÖp lµ tæng gi¸ trÞ c¸c lîi Ých kinh tÕ doanh
nghiÖp thu ®−îc trong kú kÕ to¸n ph¸t sinh tõ c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh th«ng th−êng vµ
c¸c ho¹t ®éng kh¸c cña doanh nghiÖp, gãp phÇn lµm t¨ng vèn chñ së h÷u, kh«ng bao gåm kho¶n
gãp vèn cña cæ ®«ng hoÆc chñ së h÷u.
Chi phÝ, doanh thu vµ thu nhËp kh¸c lµ hai mÆt cña qu¶ tr×nh ho¹t ®éng ë doanh nghiÖp,
th«ng tin vÒ chi phÝ, doanh thu vµ thu nhËp kh¸c lµ c¬ së ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh vµ ®¸nh
gi¸ t×nh h×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, kh¶ n¨ng sinh lêi ë doanh nghiÖp cña c¸c ®èi t−îng
quan t©m. Do ®ã kÕ to¸n tµi chÝnh ph¶I thu thËp xö lý cung cÊp th«ng tin chi phÝ, doanh thu vµ thu
nhËp kh¸c cña tõng ho¹t ®éng chÝnh x¸c, trung thùc.
Víi chøc n¨ng thu thËp, xö lý, cung cÊp vµ ph©n tÝch c¸c th«ng tin cho c¸c ®èi t−îng bªn
ngoµi doanh nghiÖp, xÐt theo phÇn hµnh c«ng viÖc, néi dung kÕ to¸n tµi chÝnh bao gèm :
+ x¸c ®Þnh c¸c chøng tõ kÕ to¸n xö dông, lËp, xö lý, lu©n chuyÓn c¸c chøng tõ kÕ to¸n
+ Tæ chøc x©y dùng hÖ thèng tµi kho¶n kÕ to¸nö¬ doanh nghiÖp
+ Tæ chøc hÖ thèng sá kÕ to¸n
+ Tæ chøc hÖ thèng b¸o c¸o tµi chÝnh
- Ph¹m vi cña kÕ to¸n tµi chÝnh
KÕ to¸n tµi chÝnh lµ mét bé phËn cña c«ng t¸c kÕ to¸n trong doanh nghiÖp. Ph¹m vi cña kÕ
to¸n tµi chÝnh lµ ph¶n ¸nh toµn bé c¸c lo¹i tµi s¶n, nguèn h×nh thµnh tµi s¶n, c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ
tµi chÝnh vµ c¸c quan hÖ kinh tÕ ph¸p lý ph¸t sinh toµn doanh nghiÖp. Tuy nhiªn víi môc ®Ých ®·
x¸c ®Þnh nã chØ ph¶n ¶nh c¸c ®èi t−îng ë d¹ng tæng qu¸t phôc vô cho viÖc lËp c¸c b¸o c¸o tµi
chÝnh. Trong c¸c doanh nghiÖp khi tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n ph¶I c¨n cø vµo ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng
s¶n xuÊt kinh doanh, yªu cÇu cña c«ng t¸c qu¶nlý x¸c ®Þnh râ ph¹m vi cô thÓ cña kÕ to¸n tµi chÝnh,
ph©n ®Þnh râ gi÷a kÕ to¸n tµi chÝnh víi kÕ to¸n qu¶n trÞ ®¶m b¶o kh«ng trïng l¾p ®¸p øng yªu cÇu
th«ng tin kh¸c nhau cña c¸c ®èi t−îng qua t©m ®Õn th«ng tin kÕ to¸n ë doanh nghiÖp.
1.3 Nguyªn t¾c vµ yªu cÇu cña kÕ to¸n tµi chÝnh
1.3.1 C¸c nguyªn t¾c cña kÕ to¸n tµi chÝnh
C¸c ®èi t−îng bªn ngoµi doanh nghiÖp quan t©m ®Õn th«ng tin kÕ to¸n cña doanh nghiÖp
trªn c¸c ph−¬ng diÖn, ph¹m vi vµ møc ®é kh¸c, ®Ó ®¶m b¶o tÝnh h÷u Ých cña th«ng tin kÕ to¸n, viÖc
xö lý c¸c nghiÖp vô kÕ to¸n vµ lËp b¸o c¸o tµi chÝnh, kÕ to¸n tµi chÝnh ph¶I tu©n thñ c¸c nguyªn t¾c
kÕ to¸n c¬ b¶n ®· ®−îc thõa nhËn
- C¬ së dån tÝch
C¸c giao dÞch, c¸c sù kiÖn vµ mäi nghiÖp vô kinh tÕ tµi chÝnh cña doanh nghiÖp liªn quan ®Õn tµi
s¶n, nî ph¶i tr¶, vèn chñ së h÷u, doanh thu, chi phÝ ph¶i ®−îc ghi nhËn vµo sæ kÕ to¸n vµ b¸o c¸o
tµi chÝnh cña kú kÕ to¸n liªn quan t¹i thêi ®iÓm ph¸t sinh, kh«ng c¨n cø vµo thêi ®iÓm thùc thu, thùc
chi tiÒn hoÆc t−¬ng ®−¬ng tiÒn.
B¸o c¸o tµi chÝnh ®−îc lËp trªn c¬ së dån tÝch ph¶i ph¶n ¸nh t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp
trong qu¸ khø, hiÖn t¹i vµ t−¬ng lai.
- Ho¹t ®éng liªn tôc
Trªn thùc tÕ hµng n¨m ®Òu cã c¸c tæ chøc ph¶i ngõng ho¹t ®éng, ph¸ s¶n do c¸c nguyªn
nh©n kh¸c nhau, song ®¹i bé ph©n lµ chóng tiÕp tôc ho¹t ®éng. Yªu cÇu cña nguyªn t¾c “Ho¹t ®éng
liªn tôc” b¸o c¸o tµi chÝnh ph¶I ®−îc lËp trªn c¬ së gi¶ ®Þnh doanh nghiÖp ®ang ho¹t ®éng liªn tôc
vµ sÏ tiÕp tôc ho¹t ®éng kinh doanh b×nh th−êng trong t−¬ng lai gÇn, nghÜa lµ doanh nghiÖp kh«ng
cã ý ®Þnh cung nh− kh«ng buéc ph¶i ngõng ho¹t ®éng hoÆc ph¶I thu hÑp ®¸ng kÓ quy m« ho¹t ®éng
cña m×nh. Thùc hiÖn nguyªn t¾c nµy th× toµn bé TS cña doanh nghiÖp ®−îc sö dông ®Ó kinh doanh
chø kh«ng ph¶i ®Ó b¸n do ®ã kÕ to¸n ph¶n ¸nh theo gi¸ phÝ chø kh«ng ph¶n ¸nh theo gi¸ thÞ tr−êng.
http://www.ebook.edu.vn 4
Khi lËp vµ tr×nh bµy b¸o c¸o tµi chÝnh, Gi¸m ®èc (hoÆc ng−êi ®øng ®Çu) doanh nghiÖp cÇn ph¶i
®¸nh gi¸ vÒ kh¶ n¨ng ho¹t ®éng liªn tôc cña doanh nghiÖp. Khi ®¸nh gi¸, nÕu Gi¸m ®èc (hoÆc ng−êi
®øng ®Çu) doanh nghiÖp biÕt ®−îc cã nh÷ng ®iÒu kh«ng ch¾c ch¾n liªn quan ®Õn c¸c sù kiÖn hoÆc
c¸c ®iÒu kiÖn cã thÓ g©y ra sù nghi ngê lín vÒ kh¶ n¨ng ho¹t ®éng liªn tôc cña doanh nghiÖp th×
nh÷ng ®iÒu kh«ng ch¾c ch¾n ®ã cÇn ®−îc nªu râ. NÕu b¸o c¸o tµi chÝnh kh«ng ®−îc lËp trªn c¬ së
ho¹t ®éng liªn tôc, th× sù kiÖn nµy cÇn ®−îc nªu râ, cïng víi c¬ së dïng ®Ó lËp b¸o c¸o tµi chÝnh vµ
lý do khiÕn cho doanh nghiÖp kh«ng ®−îc coi lµ ®ang ho¹t ®éng liªn tôc.
-Nguyªn t¾c gi¸ phÝ :
XuÊt ph¸t tõ nguyªn t¾c doanh nghiÖp ho¹t ®éng liªn tôc, tµi s¶n cña doanh nghiÖp lµ c¬ së
®Ó doanh nghiÖp ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, trong c«ng t¸c qu¶n lý tµi s¶n, kÕ to¸n th−êng
quan t©m ®Õn gi¸ phÝ h¬n lµ gi¸ thÞ tr−êng. Gi¸ phÝ thÓ hiÖn toµn bé chi phÝ doanh nghiÖp bá ra ®Ó
cã ®−îc tµi s¶n vµ ®−a tµi t¶n vÒ tr¹ng th¸i s·n sµng sö dông, nã lµ c¬ së cho viÖc so s¸nh ®Ó
x¸c®Þnh hiÖu qu¶ kinh doanh. Nguyªn t¾c gi¸ phÝ ®ßi hái tµi s¶n ph¶i ®−îc kÕ to¸n ghi nhËn theo
gi¸ phÝ. Gi¸ phÝ cña tµi s¶n ®−îc tÝnh theo sètiÒn hoÆc t−¬ng ®−¬ng tiÒn ®· tr¶, ph¶i tr¶ hoÆc tÝnh
theo gi¸ trÞ hîp lý cña tµi s¶n ®ã vµo thêi ®iÓm tµi s¶n ®−îc ghi nhËn. Gi¸ phÝ cña tµi s¶n kh«ng
®−îc thay ®æi trõ khi cã quy ®Þnh kh¸c cña ph¸p luËt.
- NhÊt qu¸n
C«ng t¸c kÕ to¸n trong c¸c doanh nghÖp tuú thuéc vµo ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt kinh
doanh, tr×nh ®é yªu cÇu qu¶n lý cã thÓ ¸p dông c¸c chÝnh s¸ch vµ ph−¬ng ph¸p kÕ to¸n kh¸c nhau.
§Ó ®¶m b¶o tÝnh so s¸nh cña th«ng tin sè liÖu kÕ to¸n gi÷a c¸c thêi kú trong viÖc ®¸nh gi¸ t×nh h×nh
vµ kÕt qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp, kÕ to¸n ph¶i tu©n thñ nguyªn t¾c nhÊt qu¸n, tøc lµ c¸c
chÝnh s¸ch kÕ to¸n vµ ph−¬ng ph¸p kÕ to¸n doanh nghiÖp ®· lùa chän ph¶I ®−îc ¸p dông thèng
nhÊt Ýt nhÊt trong mét kú kÕ to¸n n¨m. Tr−êng hîp cã sù thay ®æi chÝnh s¸ch vµ ph−¬ng ph¸p kÕ
to¸n ®· chän th× ph¶i gi¶i tr×nh lý do vµ sù ¶nh h−ëng cña sù thay ®æi ®ã ®Õn c¸c th«ng tin kÕ to¸n.
-ThËn träng
§Ó kh«ng lµm sai lÖch kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh tÕ tµi chÝnh cña doanh nghiÖp ®¶m b¶o tÝnh
trung thùc kh¸ch quan cña th«ng tin kÕ to¸n, c«ng t¸c kÕ to¸n cña doanh nghiÖp ph¶i tu©n thñ
nguyªn t¾c thËn träng. ThËn träng lµ viÖc xem xÐt, c©n nh¾c, ph¸n ®o¸n cÇn thiÕt khi lËp c¸c −íc
tÝnh kÕ to¸n trong c¸c ®iÒu kiÖn kh«ng ch¾c ch¾n. Nguyªn t¾c thËn träng ®ßi hái:
- Ph¶i lËp c¸c kho¶n dù phßng nh−ng kh«ng lËp qu¸ lín
- Kh«ng ®¸nh gi¸ cao h¬n gi¸ trÞ cña tµi s¶n vµ c¸c kho¶n thu nhËp
- Kh«ng ®¸nh gi¸ thÊp h¬n gi¸ trÞ c¸c kho¶n nî ph¶I tr¶ vµ chi phÝ
- Doanh thu vµ thu nhËp chØ ®−îc ghi nhËn khi cã b»ng chøng ch¾c ch¾n vÒ kh¶ n¨ng thu ®−îc
lîi Ých kinh tÐ, cßn chi phÝ ph¶I ®−îc ghi nhËn khi cã b»ng chøngvÒ kh¶ n¨ng ph¸t sinh chi phÝ.
-Träng yÕu
Th«ng tin ®−îc coi lµ träng yÕu trong tr−êng hîp nÕu thiÕu th«ng tin hoÆc thiÕu tÝnh chÝnh
x¸c cña th«ng tin ®ã cã thÓ lµm sai lÖch ®¸ng kÓ b¸o c¸o tµi chÝnh, lµm ¶nh h−ëng ®Õn quyÕt ®Þnh
kinh tÕ cña ng−êi sö dông b¸o c¸o tµi chÝnh. TÝnh träng yÕu phô thuéc vµo ®é lín vµ tÝnh chÊt cña
th«ng tin hoÆc c¸c sai sãt ®−îc ®¸nh gi¸ trong hoµn c¶nh cô thÓ. TÝnh träng yÕu cña th«ng tin ph¶i
®−îc xem xÐt trªn c¶ ph−¬ng diÖn ®inh l−îng vµ ®Þnh tÝnh. Khi lËp c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh tõng kho¶n
môc träng yÕu ph¶i ®−îc tr×nh bµy riªng biÖt trong b¸o c¸o tµi chÝnh. C¸c kho¶n môc kh«ng träng
yÕu th× kh«ng ph¶i tr×nh bµy riªng rÏ mµ ®−îc tËp hîp vµo nh÷ng kho¶n môc cã cïng tÝnh chÊt hoÆc
chøc n¨ng. §Ó x¸c ®Þnh mét kho¶n môc hay mét tËp hîp c¸c kho¶n môc lµ träng yÕu ph¶i ®¸nh gi¸
tÝnh chÊt vµ quy m« cña chóng. Tuú theo c¸c t×nh huèng cô thÓ, tÝnh chÊt hoÆc quy m« cña tõng
kho¶n môc cã thÓ lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh tÝnh träng yÕu. VÝ dô, c¸c tµi s¶n riªng lÎ cã cïng tÝnh chÊt
vµ chøc n¨ng ®−îc tËp hîp vµo mét kho¶n môc, kÓ c¶ khi gi¸ trÞ cña kho¶n môc lµ rÊt lín. Tuy
nhiªn, c¸c kho¶n môc quan träng cã tÝnh chÊt hoÆc chøc n¨ng kh¸c nhau ph¶i ®−îc tr×nh bµy mét
c¸ch riªng rÏ. Theo nguyªn t¾c träng yÕu, doanh nghiÖp kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i tu©n thñ c¸c quy ®Þnh
vÒ tr×nh bµy b¸o c¸o tµi chÝnh cña c¸c chuÈn mùc kÕ to¸n cô thÓ nÕu c¸c th«ng tin ®ã kh«ng cã tÝnh
träng yÕu.
http://www.ebook.edu.vn 5
- Phï hîp
Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp chi phÝ vµ doanh thu lµ
hai mÆt thèng nhÊt cña cïng mét qu¸ tr×nh, chi phÝ lµ c¬ së nguån gèc t¹o ra doanh thu, doanh thu
lµ kÕt qu¶ cña chi phÝ bá ra lµ nguån bï ®¾p chi phÝ. Do ®ã viÖc ghi nhËn doanh thu vµ chi phÝ ph¶I
phï hîp víi nhau. Khi ghi nhËn mét kho¶n doanh thu th× ph¶I ghi nhËn mét kho¶n chi phÝ t−¬ng øng
liªn quan ®Õn viÖc t¹o ra doanh thu ®ã. Chi phÝ t−¬ng øng víi doanh thu gåm chi phÝ cña kú t¹o ra
doanh thu vµ chi phÝ cña c¸c kú tr−íc hoÆc chi phÝ ph¶I tr¶ nh−ng liªn quan ®Õn doanh thu cña kú
®ã.
http://www.ebook.edu.vn 6
1.3.2 C¸c yªu cÇu cña kÕ to¸n tµi chÝnh
Víi môc ®Ých cung cÊp th«ng tin vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp cho c¸c ®èi t−îng
bªn ngoµi doanh nghiÖp, kÕ to¸n tµi chÝnh trong doanh nghiÖp ph¶i ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu sau
Thø nhÊt lµ th«ng tin, sè liÖu kÕ to¸n tµi chÝnh cung cÊp ph¶I ®¶m b¶o tÝnh trung thùc, ph¶n ¸nh
®óng thùc tÕ vÒ hiÖn tr¹ng, b¶n chÊt sù viÖc, néi dung vµ gi¸ trÞ cña nghÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh.
Thø hai lµ th«ng tin, sè liÖu kÕ to¸n tµi chÝnh cung cÊp ph¶i kh¸ch quan, ph¶n ¸nh ®óng thùc tÕ
kh«ng bÞ xuyªn t¹c,c¶n trë bëi bÊt kú mét ®Þnh kiÕn nµo
Thø ba lµ th«ng tin, sè liÖu kÕ to¸n tµi chÝnh cung cÊp ph¶I ®¶m b¶o ®Çy ®ñ vµ kÞp thêi. Mäi nghiÖp
vÞ kinh tÕ, tµi chÝnh ph¸t sinh liªn quan ®Õn tµi s¶n, c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ, c¸c bé phËn, ®¬n vÞ trong
doanh nghiÖp ph¶I ®−îc ghi chÐp ph¶n ¸nh b¸o c¸o ®Çy ®ñ, kh«ng bá sãt. ViÖc ghi nhËn, b¸o c¸o
®−îc thùc hiÖn ngay sau khi ph¸t sinh hoÆc tr−íc hay ®óng thêi h¹n quy ®Þnh .
Thø t− lµ th«ng tin sè liÖu kÕ to¸n tµi chÝnh cung cÊp ®¶m b¶o râ rµng vµ dÔ hiÓu ®èi víi ng−êi sö
dông. Ng−êi sö dông ë ®©y ®−îc hiÓu lµ ng−êi cã kiÕn thøc vÒ kinh doanh vµ ho¹t ®éng kinh tÕ, hiÓu
biÕt vÒ kÕ to¸n ë møc trung b×nh.tÝnh râ rµng vµ dÔ hiÓu gióp ng−êi sö dông th«ng tin hiÕu ®óng vÒ
t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp tõ ®ã cã quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n. Tuy nhiªn tr−êng hîp, th«ng tin
vÒ nh÷ng vÉn ®Ò phøc t¹p cÇn ph¶I cã kÌn theo gi¶I tr×nh thuyÕt minh
Thø n¨m lµ th«ng tin sè liÖu kÕ to¸n tµi chÝnh cung cÊp ph¶i ®¶m b¶o tÝnh cã thÓ so s¸nh
Thø s¸u th«ng tin sè liÖu kÕ to¸n tµi chÝnh cung cÊp ph¶i ®¶m b¶o tÝnh h÷u Ých. TÝnh h÷u Ých cña
th«ng tin kÕ to¸n thÓ hiÖn viÖc ®¸p øng nhu cÇu kh¸c nhau cña c¸c ®èi t−îng sö dông th«ng tin.
Ngoµi nh÷ng yªu cÇu xÐt vÒ ph−¬ng diÖn thùc hiÖn chøc n¨ng cung cÊp th«ng tin phôc vô
c«ng t¸c qu¶n lý, víi gãc ®é lµ mét bé phËn cÊu thµnh kÕ to¸n trong c¸c doanh nghiÖp , kÕ to¸n tµi
chÝnh ®−îc tæ chøc trong c¸c doanh nghiÖp ph¶i ®¸p øng ®−îc yªu cÇu tu©n thñ luËt kÕ to¸n, c¸c
chuÈn mùc kÕ to¸n quèc gia vµ quèc tÕ vµ c¸c quy ®Þnh cña chÕ ®é kÕ to¸n. ®ång thêi ph¶i phï hîp
víi ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ yªu cÇu qu¶n lý cña tõng doanh nghiÖp
có thể bạn quan tâm
Bài giảng kế toán tài chính doanh nghiệp 2 của Đại học kinh tế Huế
194
772
338
Bài giảng, giáo trình
194
(New)
Bài giảng môn kế toán tài chính doanh nghiệp 4 của Đại học Đông Á
39
619
1.244
Bài giảng, giáo trình
39
(New)
Bài giảng kế toán tài chính doanh nghiệp 1 của Học viện bưu chính viễn...
166
1.067
1.727
Bài giảng, giáo trình
166
(New)
Tham khảo Bài giảng môn tài chính doanh nghiệp của Ths Đào Anh Tuấn
29
805
544
Bài giảng, giáo trình
29
(New)
THỰC TRẠNG XÁC ĐỊNH GIÁ TRỊ DOANH NGHIỆP ĐỂ CỔ PHẦN HÓA DOANH NGHIỆP N...
125
851
262
Kinh tế quản lý
125
(New)
Các công thức tài chính doanh nghiệp trong Phân tích tài chính doanh n...
5
1.046
333
Bài giảng, giáo trình
5
(New)
Bài giảng môn kế toán doanh nghiệp thương mại
67
657
479
Bài giảng, giáo trình
67
(New)
Bài tập kế toán tài chính doanh nghiệp 1 có đáp án
10
715
294
Đề thi, bài tập
10
(New)
thông tin tài liệu
Chương 1: Những vấn đề chung về kế toán tài chính doanh nghiệp
1.1. Đặc điểm của kế toán tài chính doanh nghiệp
Mở rộng để xem thêm
tài liệu mới trong mục này
tài liệu hot trong mục này
tài liệu giúp tôi
Nếu bạn không tìm thấy tài liệu mình cần có thể gửi yêu cầu ở đây để chúng tôi tìm giúp bạn!
xem nhiều trong tuần
Tham khảo 12 bài tập nguyên lý thống kê có lời giải
4 đề thi học sinh giỏi Toán lớp 2, có đáp án kèm theo
Vẽ phóng tranh ảnh
Tuyển tập 65 đề thi giữa kì 1 môn Toán lớp 1
Cách bảo mật và mã hóa mọi dữ liệu của bạn
ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP KINH TẾ QUỐC TẾ
yêu cầu tài liệu
Giúp bạn tìm tài liệu chưa có
×
