câu hỏi ôn tập môn tài chính công
Câu 1 : Giữa phạm trù tài chính nhà nước và tài chính công có sự khác nhau hay không? Giải thích?
Tài chính công là một bộ phận của tài chính nhà nước.
Tài chính nhà nước là một khái niệm dùng để phản ảnh những hoạt động tài chính gắn liền với chủ
thể nhà nước.
Tài chính công bao hàm các ý nghĩa: một là, trong khuôn khổ của một quốc gia, tài chính công thuộc
hình thức sở hữu nhà nước và nhà nước hay quốc hội là cơ quan quyền lực tối cao của một quốc gia có
quyền áp đặt mọi khoản thu chi của quốc gia hay có thể ủy quyền cho chính phủ hay cơ quan công quyền
quyền quyết định đó. Hai là, khâu tài chính này hoạt động không vì lợi nhuận. Ba là, tài chính công cung cấp
hàng hóa công, gắn liền với nhu cầu thiết yếu của đời sống xã hội. Mọi người dân có thể tiếp cận và sử dụng
những hàng hóa, dịch vụ do khâu tài chính này cung cấp mà không phải trả tiền, hoặc có trả nhưng không
theo cơ chế giá cả thị trường. Hay nói cách khác, vấn đề “người hưởng tự do không phải trả tiền” là hiện
tượng phổ biến trong hoạt động tài chính công.
Tài chính nhà nước là công cụ để nhà nước can thiệp vào kinh tế nhằm điều tiết các hoạt động sản
xuất kinh doanh. Phạm vi hoạt động của tài chính nhà nước không chỉ dừng lại các hoạt động thu chi ngân
sách nhà nước, các quỹ ngoài ngân sách (bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế nhằm chăm lo phúc lợi cộng
đồng…), hoạt động tài chính của các đơn vị hành chính, các đơn vị sự nghiệp mà còn có cả hoạt động đầu tư,
hỗ trợ tài chính cho các khu vực kinh tế. Như vậy, xét về mặt sắp xếp thể chế, có thể thấy, trong nền kinh tế
hiện đại tài chính nhà nước bao hàm sự đan xen của những hoạt động mang tính chất công, không vì lợi
nhuận và một số các hoạt động mang tính chất tư, nhằm mục tiêu lợi nhuận như hoạt động kinh doanh của
các doanh nghiệp nhà nước.
Nhu vậy, trong số các bộ phận tài chính nhà nước, những hoạt động tài chính phục vụ cho kinh doanh
và lợi nhuận được coi là định hướng cho mục tiêu hành động thì không thể xem đó là tài chính công, chẳng
hạn như hoạt động của khâu tài chính doanh nghiệp nhà nước.
Câu 2 :
Các vấn đề cơ bản về tài chính công: Khái niệm, cơ cấu, chức năng và vai trò của tài chính công.
1. Khái niệm:
TCC là phạm trù giá trị phản ánh các mối quan hệ kt giữa nhà nước và các chủ thể kt khác trong quá trình tạo
lập và sử dụng các quỹ tiền tệ của nhà nước nhằm thực hiện các chức năng và nhiệm vụ vốn có của nhà
nước.
Từ khái niệm của TCC ta thấy rằng:
-Hình thức của TCC là quá trình tạo lập và sử dụng các quỹ tiền tệ của nhà nước nhằm thực hiện các chức
năng và nhiệm vụ vốn có của nhà nước.
-Bản chất của TCC là các mối quan hệ kinh tế giữa nhà nước và các chủ thể kinh tế khác.
Theo quan điểm của bộ tài chính thì Tài chính nhà nước bao gồm: TCC và tài chính các doanh nghiệp nhà
nước. trong đó TCC là công cụ quan trọng nhất mà nhà nước sử dụng để tác động lên các chủ thể kt khác.
Một nguồn tài chính được coi là tài chính công khi nó thỏa mãn các tiêu chí sau:
-Trước hết, có thể quan niệm tài chính công là loại hình tài chính thuộc sở hữu nhà nước
-Tài chính công phục vụ cho những hoạt động phi vị lợi, chú trọng đến lợi ích cộng đồng, lợi ích kinh tế xã
hội.
-Tài chính công tạo ra hàng hóa dịch vụ công, mọi người dân có nhu cầu có thể tiếp cận. Nhà nước có thể
cung cấp những loại hàng hóa, dịch vụ công cho xã hội dưới hình thức “người hưởng tự do mà không trả
tiền” hoặc dưới dạng thu phí, lệ phí – một hình thức thu hồi chi phí của nhà nước, nhưng không theo cơ chế
giá thị trường.
2. Cơ cấu:(trong bài của nhóm bạn BẠCH PHI HIỀN đã ghi rất đầy đủ và rõ ràng nhé)
a) Ngân sách Nhà nước
NSNN là mắt khâu quan trọng nhất giữ vai trò chủ đạo trong tàichính Nhà nước. Thu của NSNN
được lấy từ mọi lĩnh vực kinh tế - xã hội khác nhau, trong đó thuế là hình thức thu phổ biến dựa trên tính
cưỡng chế là chủ yếu. Chi tiêu của NSNN nhằm duy trì sự tồn tại hoạt động của bộ máy nhà nước và phục
vụ thực hiện các chức năng của Nhà nước. NSNN là một hệ thống bao gồm các cấp Ngân sách phù hợp với
hệ thống chính quyền Nhà nước các cấp. Tương ứng với các cấp Ngân sách của hệ thống NSNN, quỹ NSNN
được chia thành: quỹ Ngân sách của Chính phủ Trung ương, quỹ Ngân sách của chính quyền cấp tỉnh và
tương đương, quỹ Ngân sách của chính quyền cấp huyện và tương đương, quỹ Ngân sách của chính quyền
cấp xã và tương đương. Phụcvụ thực hiện các chức năng, nhiệm vụ của chính quyền Nhà nước các cấp, quỹ
Ngân sách lại được chia thành nhiều phần nhỏ để sử dụng cho các lĩnh vực khác nhau, như: phần dùng cho
phát triển kinh tế; phần dùng cho phát triển văn hoá, giáo dục, y tế; phần dùng cho các biện pháp xã hội, an
ninh, quốc phòng...
Đặc trưng cơ bản của các quan hệ trong tạo lập và sử dụng Ngân sách Nhà nước là mang tính pháp lý cao
gắn liền với quyền lực chính trị của Nhà nước và không mang tính hoàn trả trực tiếp là chủ yếu.
b) Các tổ chức tín dụng nhà nước
Tín dụng nhà nước bao gồm cả hoạt động đi vay và hoạt động cho vay của Nhà nước.
Tín dụng Nhà nước thường đượcsửdụng để hỗ trợ Ngânsách Nhà nước trong các trường hợp cần thiết. Thông
qua hìnhthức Tín dụng Nhà nước,nhà nước động viên các nguồn tài chính tạm thời nhàn rỗi của các pháp
nhân vàthể nhântrong xã hội nhằm đáp ứng nhu cầu tạmthời của các cấp chính quyền Nhà nước trong việc
thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinhtế- xã hội,chủ yếu là thông qua việc cấp vốn thực hiện cácchương trình
cho vay dài hạn. Việcthu hút các nguồn tài chínhtạmthời nhàn rỗi qua con đường tín dụng Nhà nước được
thực hiện bằng cách phát hành trái phiếu Chínhphủnhư: Tínphiếu Kho bạc Nhà nước, tráiphiếu Khobạc Nhà
nước, trái phiếu công trình (ở Việt Nam hiện có hình thức trái phiếu đô thị), công trái quốc gia (ở Việt Nam
là công trái xây dựng Tổ quốc) trên thị trường tài chính.
Đặc trưng cơ bản của các quan hệ trong tạo lập và sử dụng quỹ tiền tệ qua hình thức tín dụng Nhà nước là
mang tính tự nguyện và có hoàn trả.
Các tổ chức tín dụng NN bao gồm:
-Quỹ tín dụng nhân dân trung ương
-Ngân hàng phát triển Việt Nam - VDB
- Ngân hàng phát triển nhà đồng bằng sông Cửu Long (MHB)
-Ngân hàng đầu tư và phát triển Việt Nam - BIDV
-Ngân hàng chính sách xã hội - VBSP
- Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam - AGRIBANK
c) Các quỹ tài chính ngoài ngân sách Nhà nước
Các quỹ TCNN ngoài NSNN là các quỹ tiền tệ tập trung do Nhà nước thànhlập, quảnlý và sử dụng
nhằm cung cấp nguồnlực tài chính cho việc xửlý những biến động bấtthườngtrong quátrình phát triển kinh
tế- xã hội và để hỗ trợthêm cho NSNN trong trường hợp khó khăn về nguồnlực tài chính.
Sựhìnhthànhvà pháttriểncácquỹ TCNN ngoài NSNNlà mộtsự cần thiết khách quan bắt nguồn từ chính
yêu cầu nâng cao hiệu quả quản lý vĩ mô nền kinh tế - xã hội. Đó là:
Thứnhất, Để huyđộngthêmcácnguồnlựctàichínhhỗtrợ NSNN thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế -
xã hội. Mặc dù NSNN là một quỹ TCNN lớn nhất, có phạm vi ảnh hưởng lớn nhất đến mọi hoạt động kinh tế
- xã hội, song do quy môthu, chi NSNNluôn có giới hạntrong khi nhu cầu của nền kinh tế - xã hội lại rất lớn
nên trong từng giai đoạn, từng hoàn cảnh. cụthể, đểthực hiệncó hiệu quả các chức năng của mình nhằmthực
hiện các mục tiêu phát triển chung của toàn bộ nền kinh tế, Nhà nước cần phải huy động thêm các nguồn lực
tài chính trong xã hội. Điều đó được thực hiện bằng cách thành lập các quỹ TCNN ngoài NSNN thích ứng.
Thứ hai, Để tạo thêm công cụ phân phối lại tổng sản phẩm quốc dân (TSPQD) nhằm thực hiện các
mục tiêuxãhộitrongpháttriển. Mặcdù NSNN là công cụ quan trọng nhất trong phân phối lại TSPQD, nhưng
trong những thời kỳlịch sử nhất định,trong những hoàn cảnh cụ thể nhất định, chỉ bản thân công cụ NSNN
không thể xửlý vấn đề một cách có hiệu quả cao nhất, đặc biệt là vấn đề công bằng trong phát triển. Trong
những trường hợp đó, sự ra đời của các quỹ TCNN ngoài NSNN sẽ cùng với NSNN tạo thành một bộ công
cụ thực hiện có hiệu quả hơn chức năng phân phối lại TSPQD, thực hiện tốt hơn yêu cầu công bằng trong
phát triển.
Thứ ba, Trợ giúp Nhà nước trong việc khắc phục những khiếm khuyết của kinh tế thị trường và
chuyển dần nền kinh tế - xã hội sang hoạt động theocơ chế thị trường. Các quỹ TCNN ngoài NSNN, một
mặt, giúp xử lý các tình huống bất thường nảy sinh do biến động của nền kinh tế, trong đó có những biến
động do nguyên nhân của cơ chế thị trường, mặt khác cơ chế hoạt động của các quỹ này lại có tính đan xen
giữa cơ chế quản lý Nhà nước thuần tuý và cơ chế quản lý thị trường do đó là sự bổ sung quan trọng cho các
cơ chế, chính sách khác trong quá trình chuyển đổi kinh tế.
So với quỹ NSNN và các quỹ tiền tệ khác, các quỹ TCNN ngoài NSNN có các đặc trưng cơ bản sau
đây:
Một là, Vềchủthể: Chủthểcủacácquỹ TCNNngoài NSNNlà Nhà nước. Nhà nước là chủ thể quyết
định việc thành lập quỹ, huy động nguồn tài chính, sử dụng quỹ và tổ chức bộ máy quản lý quỹ. Nhà nước ở
đây được hiểu làcáccơquancôngquyềnthuộckhuvựchànhpháp được Nhà nướcgiao nhiệm vụ tổ chức và quản
lý quỹ.
Hai là, Về nguồn tài chính: Nguồn tài chính hình thành các quỹ TCNN ngoài NSNN bao gồm:
- Một phầntríchtừ NSNNtheo quy địnhcủa Luật NSNN. Nguồntài chính này đóng vai trò như vốn
“mồi” cho quỹ hoạt động. Tỷ trọng của nguồn tài chính nàylớn hay nhỏtuỳthuộc vào chức năng hoạt động
của từngloại quỹ.
- Mộtphầnhuyđộngtừcácnguồntàichính,trongđócónguồntài chính tạm thời nhàn rỗi của các tổ chức
kinh tế - xã hội và các tầng lớp dân cư.
Với loại quỹ TCNN ngoài NSNN đảm nhận chức năng dự trữ, dự phòng cho những rủi ro bất thường ảnh
hưởng đến toàn cục thì nguồn tài chính trích từ NSNNthường cótỷtrọnglớn, như: Quỹ dựtrự quốc gia, Quỹ
dự trữ tài chính, Quỹ dựtrữ ngoại hối… Vớiloạiquỹ TCNN ngoài NSNN đảmnhận chức năng hỗ trợ cho
quá trình tăng trưởng kinh tế, có khả năng thu hồi vốn thìtỷtrọng nguồn tài chính từ NSNN nhỏ, phần chủ
yếu là huy độngtừ các nguồn tài chính, trong đó có nguồn tài chính tạm thời nhàn rỗi của các tổ chức xã
hội và cáctầnglớpdân cư, như: Quỹ hỗtrợpháttriển, Quỹđầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng ở một số tỉnh, thành
phố trực thuộc TW, quỹ BHXH…
Ba là, Về mục tiêu sử dụng:Các quỹ TCNN ngoài NSNN được sử dụng nhằm giải quyết những biến động
bất thường không dự báo trước trong quá trình pháttriển kinhtế- xã hội, không cótrong dựtoán NSNN
nhưng Nhà nước phải có trách nhiệm xử lý.
Bốn là, Về cơ chế hoạt động: So với NSNN, cơ chế huy động và sử dụng vốn của các quỹ TCNN ngoài
NSNN tương đốilinh hoạt hơn. Phầnlớn việc huy động và sử dụng vốn của các quỹ TCNN ngoài NSNN
được điều chỉnh bởi các văn bản dưới luật do các cơ quan hành pháp quyết định mà không cần có sự tham
gia của các cơ quan quyềnlực. Tính chấtlinh hoạt đó bắt nguồntừ mục tiêu sử dụng của các quỹ TCNN
ngoài NSNN. Đặc trưng này tạo ra hành lang rộng trong việc sử dụng nguồn lực tài chính để xử lý tình
huống. Việc sử dụng các quỹ TCNN ngoài NSNN thường có mục tiêu, địa chỉ cụ thể, theo sự điều khiển
của Nhà nước đối với từng loại quỹ, đồng thời được thực hiện theo cơ chế tín dụng nhưng với lãi suất ưu
đãi.
Năm là, Về điều kiện hình thành và tồn tại: Sự ra đời và tồn tại của từng loại quỹ TCNN ngoài NSNN tuỳ
thuộc vào sựtồntại cáctình huống, các sự kiện kinh tế - xã hội. Khi các tình huống, sự kiện đó được giải
quyết dứt điểm, trở lại trạng thái bình thường thì cũng là lúc từng loại quỹ TCNN ngoài NSNN để giải
quyết các tình huống, sự kiện đó cũng sẽ không có lý do tồn tại.
Hiện nay ở Việt nam hệthống các quỹ TCNN ngoài NSNN đang được sắp xếp lại và bao gồm các quỹ chủ
yếu sau:
- Quỹ Dự trữ quốc gia (dưới hình thức hiện vật và tiền)
- Quỹ Dự trữ tài chính
- Quỹ Dự trữ ngoại hối (do NHNN quản lý)
- Quỹ tích luỹ trả nợ nước ngoài
- Quỹ quốc gia giải quyết việc làm và Quỹ tín dụng đào tạo. Hiện nay 2 quỹ này đã được sáp nhập vào
Ngân hàng chính sách xã hội.Ngân hàng chính sách xã hộilà cơ quan quảnlý nguồntài chính sử dụng cho
các mục tiêu kể trên.
- Quỹ Phòng chống ma tuý
- Hệ thống các quỹ môi trường (được thành lập ở Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, ngành than)
- Quỹ hỗ trợ phát triển (bao gồm cả Quỹ Bình ổn giá và Quỹ hỗ trợ xuất khẩu đã được sáp nhập)
- Quỹ đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng ở một số tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương (7 địa phương)
- Quỹbảohiểmxãhội(baogồmcả Quỹ Bảohiểmytếđã đượcsáp nhập).
- Và một số quỹ khác.
ở các quốc gia khác nhau và ngay ở trong một quốc gia, trong các thời kỳpháttriểnkhác nhau việc tổ chức
bao nhiêu quỹ TCNNngoài NSNNlà không giống nhau. Điều đó phụ thuộc vào mức độ phát triển kinh tế -
xã hội, trình độ quản lý TCNN của các quốc gia trong các thời kỳ lịch sử nhất định.
Việc tổchứccácquỹtiềntệthuộctàichínhNhà nướctheocơchế nhiềuquỹthành quỹ Ngânsách Nhà nước và các
quỹ ngoài Ngânsáchlà phù hợp với việc thực hiện phân cấp, phân công quản lý kinh tế - xã hội của Nhà
nước. Điều đó đảm bảophát huy tính tích cực, chủ động sáng tạo của các địa phương, các ngành, các đơn vị
trong quảnlý kinh tế- xã hội vàlà điều kiện thực hiện chuyên môn hoálao độngtrong quảnlý tài chính Nhà
nước đảm bảo cho việc quản lý đó được chặt chẽ hơn, có hiệu quả hơn.
3. Chức năng:
TCC có 3 chức năng cơ bản: tạo lập vốn, phân phối và phân bổ, giám đốc và điều hành.
a) Tạo lập vốn
Chủ thể nhà nước với tư cách là người nắm giữ quyền lực chính trị, nhận một phần đóng góp của các chủ thể
kinh tế tạo lập quỹ chung nhằm tham gia điều phối các nguồn lực tài chính trong xã hội.
b) Phân phối và phân bổ
Đối tượng mà chức năng phân phối và phối và phân bổ hướng tới vẫn là các nguồn lực tài chính trong nền kt.
Các mục tiêu cần hướng đến là: công bằng xã hội và các mục tiêu chiến lược trong từng giai đoạn nhất định.
Thông qua 2 kênh chủ yếu là thuế và chi tiêu công, nhà nước định hướng nền sản xuất tiêu dùng ở từng vùng
miền của đất nước, đảm bảo sự phát triển ổn định và bền vững của cả nền kt.
c) Giám đốc và điều chỉnh.
Để quản lý một cách hữu hiệu các hoạt động kinh tế - xã hội, việc tiến hành điều chỉnh và kiểm soát thường
xuyên là sự cần thiết khách quan. Với tư cách là một công cụ quản lý trong tay Nhà nước, tài chính Nhà
nước thực hiện chức năng điều chỉnh và kiểm soát như một sứ mệnh xã hội tất yếu.
Chức năng điềuchỉnh và kiểm soát của tài chính Nhà nước là khả năng khách quan của tài chính Nhà nước
để có thể thực hiện việc điều chỉnh lại quá trình phân phối các nguồn lực tài chính và xem xét lại tính đúng
đắn, tính hợp lý của các quá trình phân phối đó trong mọi lĩnh vực khác nhau của nền kinh tế quốc dân.
Đối tượng điều chỉnh và kiểm soát của tài chính Nhà nước trước hết là quátrình phân bổ các nguồnlựcthuộc
quyền chi phối của Nhà nước. Nói khác đi, đólà quátrìnhtạolậpvàsử dụngcácquỹtiềntệ mà Nhà nước nắmgiữ.
Tuy nhiên cần nhận rõ rằng, việctạolập, phân phối và sử dụng các quỹ tiền tệ của Nhà nước lại luôn có mối
liên hệ hữu cơ với việc tạo lập, phân phối và sử dụng các quỹ tiền tệ của mọi chủ thể kinh tế - xã hội khác và
được tiến hành trên cơ sở các chính sách, chế độ do Nhà nước quy định.
4. Vai trò của tài chính công
Tài chính công có vai trò hết sức quan trọng trong hoạt động quản lý xã hội của Nhà nước:
- Tài chính công góp phần to lớn vào việc phát triển kinh tế đất nước; điều chỉnh cơ cấu kinh tế theo hướng
hiện đại, hội nhập. Chính nhờ sử dụng có tính toán một cách khoa học các nguồn ngân sách sẽ phát huy cao
độ vai trò thúc đẩy xã hội đi lên, đặc biệt là các công trình chung về kết cấu hạ tầng xã hội.
- Tài chính công góp phần to lớn vào việc nâng cao an sinh phúc lợi cho xã hội, thực hiện tốt các cam kết về
quyền con người của Liên hiệp quốc, xoá dần hố sâu ngăn cách giàu nghèo phi lý; ổn định xã hội, nâng cao
uy tín của nhà nước và sự đồng thuận của xã hội.
- Tài chính công góp phần to lớn vào việc đào tạo, bồi dưỡng, sử dụng nguồn nhân lực có chất lượng cao của
xã hội; cải thiện tốt mối quan hệ quốc tế, góp phần hội nhập và nâng cao uy tín đất nước trước cộng đồng
quốc tế.
- Tài chính công là thước đo trình độ, bản lĩnh, tầm nhìn, nhân cách của những người lãnh đạo đất nước; thể
hiện ở hiệu lực và hiệu quả quản lý xã hội của Nhà nước
Câu 3 :
Nêu nội dung cơ bản của Cải cách quản lý tài chính công giai đoạn 2001 - 2010 và tầm nhìn
2020 tại Việt Nam: Đánh giá thực trạng và đề xuất biện pháp hoàn thiện.
Theo CHƯƠNG TRÌNH TỔNG THỂ CẢI CÁCH HÀNH CHÍNH NHÀ NƯỚC GIAI ĐOẠN 2001 –
2010 (Ban hành kèm theo Quyết định số 136/2001/QĐ-TTg ngày 17 tháng 9 năm 2001 của Thủ tướng Chính
phủ) gồm:
1. Cải cách thể chế
2. Cải cách tổ chức bộ máy hành chính
3. Đổi mới, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức
4. Cải cách tài chính công
thì NỘI DUNG của Cải cách tài chính công bao gồm:
4.1. Đổi mới cơ chế phân cấp quản lý tài chính và ngân sách, bảo đảm tính thống nhất của hệ thống
tài chính quốc gia và vai trò chỉ đạo của ngân sách trung ương; phát huy tính chủ động, năng động, sáng tạo
và trách nhiệm của địa phương.
4.2. Bảo đảm quyền quyết định ngân sách địa phương của Hội đồng nhân dân các cấp; quyền quyết định
của các Bộ, Sở, Ban, ngành về phân bổ ngân sách cho các đơn vị trực thuộc; quyền chủ động của các đơn vị sử
dụng ngân sách trong phạm vi dự toán được duyệt.
4.3. Thực hiện đổi mới cơ chế phân bổ ngân sách cho cơ quan hành chính bằng cách tính toán
kinh phí căn cứ vào kết quả và chất lượng hoạt động, hướng vào kiểm soát đầu ra, chất lượng chi tiêu
theo mục tiêu của cơ quan hành chính, đổi mới hệ thống định mức chi tiêu cho đơn giản hơn, tăng quyền
chủ động của cơ quan sử dụng ngân sách.
4.4. Đổi mới cơ bản cơ chế tài chính đối với khu vực dịch vụ công
- Xây dựng quan niệm đúng về dịch vụ công. Nhà nước có trách nhiệm chăm lo đời sống vật chất và
văn hoá của nhân dân, nhưng không phải vì thế mà mọi công việc về dịch vụ công đều do cơ quan nhà nước
trực tiếp đảm nhận mà có thể tạo điều kiện cho các doanh nghiệp, tổ chức xã hội và nhân dân tự làm.
- Xoá bỏ cơ chế cấp phát tài chính theo kiểu “xin - cho”, thực hiện chế độ tự chủ tài chính cho các
đơn vị sự nghiệp có điều trên cơ sở xác định nhiệm vụ phải thực hiện, mức hỗ trợ tài chính từ ngân sách nhà
nước và phần còn lại do các đơn vị tự trang trải.
4.5. Thực hiện thí điểm để áp dụng rộng rãi một số cơ chế tài chính mới, như :
- Cho thuê đơn vị sự nghiệp công, cho thuê đất để xây dựng cơ sở nhà trường, bệnh viện; chế độ bảo
hiểm xã hội, bảo hiểm y tế đối với cán bộ, công chức chuyển từ các đơn vị công lập sang dân lập;
- Cơ chế khuyến khích các nhà đầu tư trong nước, nước ngoài đầu tư phát triển các cơ sở đào tạo dạy nghề,
đại học, trên đại học, cơ sở chữa bệnh có chất lượng cao ở các thành phố, khu công nghiệp; khuyến khích liên
doanh và đầu tư trực tiếp của nước ngoài vào lĩnh vực này;
- Thực hiện cơ chế khoán một số loại dịch vụ công cộng như : vệ sinh đô thị, cấp, thoát nước, cây xanh
công viên, nước phục vụ nông nghiệp ...;
- Thực hiện cơ chế hợp đồng một số dịch vụ công trong cơ quan hành chính.
4.6. Đổi mới công tác kiểm toán đối với các cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp nhằm nâng cao trách
nhiệm và hiệu quả sử dụng kinh phí từ ngân sách nhà nước. Thực hiện dân chủ, công khai, minh bạch về tài chính
công.
THỰC TRẠNG
a. Kết quả đạt được:
1. Quản lý chi ngân sách: liên tục đổi mới và hoàn thiện khuôn khổ thể chế như sửa đổi bổ sung Luật NSNN,
ban hành các văn bản dưới luật hướng dẫn và kiểm soát các hoạt động chi.
2. Quản lý thu ngân sách: Thực hiện các chương trình cải cách và hiện đại hóa trong lĩnh vực thuế, hải quan
và đạt được kết quả khả quan, tạo điều kiện cho cá hoạt động tiếp theo.
3. Quản lý nợ: Đã có các quy định pháp lý về công khai tài chính, ngân sách và nợ công, từng bước cải thiện
tính công khai minh bạch thông tin về nợ công.
4. Giám sát thị trường tài chính và phát triển thị trường trái phiếu: Tập trung xây dựng đề án Giám sát thị
trường tài chính thống nhất thông qua một cơ quan giám sát của Chính phủ, đẩy mạnh thị trường trái phiếu
thông qua phát hành trái phiếu lô lớn,...
5. Đổi mới quản lý tài chính doanh nghiệp: từng bước hoàn thiện phù hợp với kinh tế thị trường, phương
thức quản lý tài chính của Nhà nước đối với phần vốn và tài sản của Nhà nước tại DNNN đã được đổi mới.
6. Quản lý tài sản công: Đã hệ thống hóa, rà soát, phân loại, quản lý được tài sản công tại khu vực hành
chính, sự nghiệp trên toàn quốc, bước đầu hình thành được một cách có hệ thống các chính sách và khuôn
khổ pháp lý cần thiết để quản lý tài sản công.
7. Quản lý giá: Hệ thống giá đang dần trở nên minh bạch hơn do việc Bộ Tài chính đang thiết lập và phát
triển mạng lưới thông tin về giá và thị trường trên cả nước. Kiềm chế tốc độ tăng giá và giá cả đã phản ánh
tốt hơn các quan hệ thị trường trong nền kinh tế thị trường mở cửa.
b. Những tồn tại:
(i) tính ổn định, bền vững trong huy động các nguồn lực chưa cao;
(ii) hiệu quả phân phối và sử dụng nguồn lực tài chính quốc gia còn hạn chế, tình trạng lãng phí, kém hiệu
quả chậm được khắc phục;
(iii) việc đổi mới cơ chế tài chính đối với các đơn vị sự nghiệp công tuy có bước phát triển tích cực song
chưa đạt yêu cầu đề ra, thiếu sự phối hợp giữa Nhà nước và tư nhân trong cung ứng dịch vụ công, làm gia
tăng gánh nặng ngân sách;
(iv) hệ thống thanh tra, giám sát tài chính tuy đã có tiến bộ song sự kết hợp giữa các cơ quan chức năng trong
giám sát tài chính ở một số khâu còn yếu nên ảnh hưởng không nhỏ tới sự ổn định, bền vững của toàn hệ
thống;
(v) công tác cải cách hành chính tuy đã có những bước tiến lớn song trong một số khâu còn mang tính hình
thức, thiếu đột phá và chưa theo kịp với thực tiễn phát sinh trong điều hành kinh tế- xã hội.
GIẢI PHÁP THỰC HIỆN
1. Quản lý chi ngân sách: Tiếp tục cải cách quản lý chi nhằm phân phối và sử dụng NSNN đúng dự toán, tiết
kiệm, hiệu quả, vừa đảm bảo quản lý tập trung, thống nhất về NSNN, vừa đảm bảo quyền quyết định về
NSNN của cơ quan quyền lực nhà nước các cấp. Tiếp tục thực hiện cải cách hành chính trong quản lý chi
NSNN để nâng cao tính công khai, minh bạch và khả năng kiểm soát các khoản chi NSNN.
2. Quản lý thu ngân sách: Triển khai đồng bộ 2 dự án cải cách Thuế và Hải quản nhằm xây dựng hệ thống
chính sách thuế đồng bộ, quy trình thủ tục hải quan được đơn giản, hài hoà và thống nhất theo các chuẩn
mực và thông lệ quốc tế tiên tiến. Đồng thời tiến hành nâng cấp hệ thống thu thuế và quản lý hải quan tiên
tiến, hiện đại, nâng cao trình độ cán bộ để đáp ứng kịp tiến trình cải cách quản lý thu NSNN. Chống thất thu
ngân sách và tình trạng trốn thuế hiện còn rất phổ biến.
3. Quản lý nợ: Triển khai thực hiện đề án quản lý nợ nhằm thống nhất đầu mối quản lý nợ công, đạt mục tiêu
duy trì tài khóa bền vững, bảo đảm an ninh tài chính quốc gia. Xây dựng phương pháp hiện đại về quản lý nợ
công và nợ của một số DNNN chủ chốt.
4. Giám sát thị trường tài chính và phát triển thị trường trái phiếu: tạo ra cơ chế quản lý, giám sát và phối hợp
đồng bộ giữa các cơ quan trong quản lý, giám sát thị trường tài chính; nâng cao hiệu quả, hiệu lực của hoạt
động quản lý và giám sát thị trường tài chính; đảm bảo an toàn thị trường, bảo vệ nhà đầu tư, đảm bảo an
ninh tài chính - tiền tệ quốc gia.
5. Đổi mới quản lý tài chính doanh nghiệp: Xây dựng mô hình tối ưu về quản lý vốn nhà nước tại doanh
nghiệp kèm theo bộ cơ chế đồng bộ, hoàn chỉnh, phù hợp với thông lệ quốc tế trong điều kiện hội nhập
WTO.
6. Quản lý tài sản công: Rà soát, hoàn thiện và hướng dẫn thực hiện khuôn khổ pháp lý cho quản lý tài sản
công, thực hiện chế độ thẩm định kế hoạch đầu tư, mua sắm công.Tăng cường định giá mọi tài sản nhà nước
theo “giá thị trường”. Hiện đại hóa công nghệ, trang thiết bị, áp dụng công nghệ thông tin và xây dựng phần
mềm quản lý tài sản công.
7. Quản lý giá: Hoàn thiện khuôn khổ thể chế và phát triển hệ thống thẩm định giá tài sản “theo giá thị
trường” phù hợp với các chuẩn mực quốc tế, ASEAN và có thể trao đổi được với các hệ thống quốc tế và
khu vực về thẩm định giá.
Bên cạnh đó, cách thức quản lý tài chính công hiện nay còn nhiều bất cập, góp phần làm gia tăng lạm
phát trong hiện tại. Do đó cần thiết có các giải pháp của chính sách tài khóa nhằm kiềm chế lạm phát
nhưa
Thứ nhất, tăng nguồn thu nội địa không kể thu từ dầu thô. Tăng tỷ lệ thuế trực thu, trong đó có thuế thu
nhập cá nhân nhằm bảo đảm động viên các nguồn thu NSNN công bằng, hợp lý.
Thứ hai, chống thất thu ngân sách, ngăn chặn tình trạng trốn thuế còn khá phổ biến, đẩy mạnh công tác
thanh tra, kiểm tra thuế, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ tin học vào các khâu quản lý thuế, nâng cao chất
lượng đội ngũ cán bộ thuế
Thứ ba, kiểm soát chặt chi tiêu, loại bỏ những khoản chi lãng phí đồng thời phải kiểm soát chặt đối với các
khoản chi tiêu không thể cắt bỏ
Thứ tư, kiểm soát mức bội chi ngân sách và nâng cao hiệu quả sử dụng vốn vay để bù đắp bội chi. Duy trì
mức bội chi NSNN dưới ngưỡng 5% GDP..
Thứ năm, sớm triển khai rộng rãi việc xây dựng và thực thi khuôn khổ chi tiêu trung hạn (MTEF).
Thứ sáu, đẩy mạnh xã hội hóa và cổ phần hóa. Tiếp tục thu hút sự tham gia của khu vực tư vào những hoạt
động mà họ có đủ khả năng đảm nhận nhằm tạo ra nhiều hàng hóa cung ứng cho xã hội, làm giảm bớt sự mất
cân đối giữa tiền và hàng.
Câu 4_1 :
Tại sao đổi mới quản lý tài chính công là một nội dung cơ bản và quan trọng trong chương
trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2001 – 2010 và tầm nhìn đến năm 2020.
có thể bạn quan tâm
Luận án tiến sĩ quản lý hành chính công: Qúa trình cải cách ngân sách...
27
1.094
2.213
Thạc sĩ cao học
27
(New)
Thực trạng của chính sách tạo động lực cho người lao động tại Công ty...
67
751
447
Kinh tế quản lý
67
(New)
KINH TẾ CHÍNH TRỊ MÁC-LÊNIN- MÔ HINH CÔNG TY MẸ CÔNG TY CON TẠI VIỆT N...
21
823
395
Kinh tế - Thương mại
21
(New)
Thực trạng về văn hóa công sở và giải pháp và kiến nghị nâng cao văn h...
20
1.212
1.866
Kinh tế quản lý
20
(New)
Các công thức tài chính doanh nghiệp trong Phân tích tài chính doanh n...
5
1.052
334
Bài giảng, giáo trình
5
(New)
Luận văn kỹ sư công nghệ thực phẩm: khảo sát các yếu tố chính ở các cô...
71
831
332
Báo cáo, luận văn khác
71
(New)
Đề xuất phương pháp đánh giá hiệu quả tài chính, kinh tế xã hội của dự...
76
1.024
250
Kinh tế quản lý
76
(New)
Tổng hợp câu hỏi ôn thi môn tài chính công
16
1.175
419
Đề thi, bài tập
16
(New)
thông tin tài liệu
câu hỏi ôn tập môn tài chính công - kèm hướng dẫn chi tiết
Mở rộng để xem thêm
từ khóa liên quan
tài liệu mới trong mục này
tài liệu hot trong mục này
tài liệu giúp tôi
Nếu bạn không tìm thấy tài liệu mình cần có thể gửi yêu cầu ở đây để chúng tôi tìm giúp bạn!
xem nhiều trong tuần
Mẫu slide chủ đề âm nhạc
MẪU GIỚI THIỆU CHUYỂN SINH HOẠT HỘI
Trắc nghiệm giao tiếp kinh doanh
4 đề thi học sinh giỏi Toán lớp 2, có đáp án kèm theo
Mẫu slide về các môn thể thao
BIỂU MẪU ĐỀ NGHỊ NHẬP KHẨU THUỐC CHƯA CÓ GIẤY ĐĂNG KÝ LƯU HÀNH THUỐC TẠI VIỆT NAM KHÔNG VÌ MỤC ĐÍCH THƯƠNG MẠI
yêu cầu tài liệu
Giúp bạn tìm tài liệu chưa có
×
