Nhà nước của dân là nhà nước mà quyền lực thuộc về nhân dân, mọi hoạt động
của tất cả các cơ quan Nhà nước đều nhằm thực hiện chế độ dân chủ xã hội chủ nghĩa,
bảo đảm những quyền dân chủ của nhân dân lao động được Nhà nước thể chế hoá
thành văn bản pháp luật, tạo mọi điều kiện để nhân dân thực hiẹn thực sự các quyền
công dân, cũng như các nghĩa vụ đối với nhà nước như Hiến pháp quy định.
Nhà nước xã hội chủ nghĩa có nghĩa vụ bảo đảm không ngừng củng cố hoàn
thiện chế độ dân chủ xã hội chủ nghĩa của người lao động trên mọi mặt chính trị, kinh
tế, văn hoá, xã hội.
Về chính trị: Nhân dân có quyền lập ra các cơ quan nhà nước, nhân dân có
quyền bầu ra các chức vụ đứng đầu Nhà nước, có quyền bãi miễn các chức vụ đứng
đầu các CQNN nếu họ đi ngược lại với HP, PL và lợi ích của nhân dân.
Nhà nước tạo ra mọi điều kiện nhằm bảo đảm dân chủ thật sự trong sinh hoạt xã
hội, trong bầu cử, ứng cử, lựa chọn cán bộ, nhân dân có quyền tham gia vào việc quản
lý công việc Nhà nước, hiểu rõ và biết sử dụng quyền lực chính trị của mình. Đồng thời
Nhà nước cũng tạo mọi điều kiện để nhân dân thực hiện quyền tự do và nghĩa vụ công
dân theo quy định của pháp luận Nhà nước.
Về kinh tế: Nhà nước xã hội chủ nghĩa bảo đảm quyền làm chủ của nhân dân về
kinh tế, cụ thể là quyền dân chủ về sở hữu, về lao động, về quản lý và hưởng thụ. Nhà
nước ban hành các chính sách, chế độ và thi hành những biện pháp cần thiết bảo đảm
cho nhân dân lao động thực sự là người chủ nắm các tư liệu sản xuất, làm chủ quá trình
sản xuất, phân phối, lưu thông và bảo đảm đời sống.
Về văn hoá: Phát huy tính tích cực sáng tạo của nhân dân lao động, động viên
khuyến khích tự do nghiên cứu, sáng chế, phát minh, sáng tác, phê bình, đi đôi với
nâng cao trách nhiệm của người công dân xây dựng chủ nghĩa xã hội.
Về tư tưởng: Thực hiện quyền tự do tư tưởng, quyền nhân dân được nhận thông
tin một cách dân chủ và công khai. Thông tin phải chính xác, có định hướng xây dựng
khối đại đoàn kết toàn dân, xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ bí mật quốc gia.
Nhµ níc ph¸p quyÒn do d©n:
Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh, Nhà nước là do nhân dân xây dựng nên thông qua
bầu cử. Để Nhà nước thực sự là của dân, do dân và vì dân, Người còn yêu cầu đồng
bào giúp đỡ, đôn đốc, kiểm tra và phê bình để Nhà nước làm tròn nhiệm vụ của mình là
người đầy tớ thật trung thành, tận tụy của nhân dân. Và ngược lại, Nhà nước muốn
quản lý, điều hành xã hội có hiệu lực thì nhất thiết phải dựa vào dân, phải đem tài dân,
sức dân, của dân làm lợi cho dân.
Điều 53, Hiến pháp năm 1992, được sửa đổi, bổ sung năm 2001 viÕt: Công dân
có quyền tham gia quản lý Nhà nước và xã hội, tham gia thảo luận các vấn đề chung
của c¶ nước và địa phương, kiến nghị với cơ quan Nhà nước, biểu quyết khi Nhà nước
tổ chức trưng cầu ý dân.
Trang 2