Đường sắt đô thị – Góc nhìn từ lịch sử quy hoạch TP Hà Nội
Đ ng s t đô th – Góc nhìn t l ch s quy ho ch Hà N iườ ắ ị ừ ị ử ạ ộ
Vi c phát tri n đ ng s t đô th (UMRT) các đô th l n, đang có t c đ đô th hóa ệ ể ườ ắ ị ở ị ớ ố ộ ị
cao là h ng đi t t y u. H ng tuy n, v trí c a các nhà ga là v n đ mang tính ch t ướ ấ ế ướ ế ị ủ ấ ề ấ
quy t đ nh không ch khía c nh giao thông mà còn tác đ ng, chi ph i đ n vi c phát ế ị ỉ ở ạ ộ ố ế ệ
tri n đô th m i, hay tái thi t các khu v c hi n h u. Đ i v i khu “Trung tâm l ch s ” ể ị ớ ế ự ệ ữ ố ớ ị ử
c a Hà N i bao g m: Khu v c H G m, Khu ph C , Khu ph Pháp, Khu v c Ba ủ ộ ồ ự ồ ươ ố ổ ố ự
Đình, vi c nghiên c u còn đòi h i s hi u bi t sâu v l ch s đô th hóa và v n đ b oệ ứ ỏ ự ể ế ề ị ử ị ấ ề ả
t n phát huy giá tr di s n đô th .ồ ị ả ị
L ch s phát tri n m ng l i đ ng s t Th đô Hà N i b t đ u t th i Pháp thu c ị ử ể ạ ướ ườ ắ ở ủ ộ ắ ầ ừ ờ ộ
v i vi c hình thành tuy n đ ng s t B c-Nam và m ng l i tàu đi n bánh s t m t ớ ệ ế ườ ắ ắ ạ ướ ệ ắ ộ
cách hoàn ch nh.ỉ
– Tuy n đ ng s t qu c gia, qu c t đ c đánh giá là m t trong nh ng s ki n đ c ế ườ ắ ố ố ế ượ ộ ữ ự ệ ặ
bi t quan tr ng trong vi c phát tri n đ t n c. Đ i v i Hà N i, Ga Hàng C – nhà ga ệ ọ ệ ể ấ ướ ố ớ ộ ỏ
trung tâm hình thành năm 1902 trên tuy n đ ng s t này có th coi là y u t thúc đ y ế ườ ắ ể ế ố ẩ
quá trình đô th hóa thông qua các ho t đ ng giao th ng.ị ạ ộ ươ
– M ng l i tàu đi n bánh s t th i Pháp thu c cũng là m t đ c tr ng c a Th đô ạ ướ ệ ắ ờ ộ ộ ặ ư ủ ủ
trong l ch s , không ch là m t ký c đô th mà còn có r t nhi u đ c đi m khía c nh ị ử ỉ ộ ứ ị ấ ề ặ ể ở ạ
quy ho ch xây d ng – giao thông là bài h c kinh nghi m đáng trân tr ng:ạ ự ọ ệ ọ
M ng l i tàu đi n hình sao theo các tuy n đ ng b h ng tâm liên k t n i ạ ướ ệ ế ườ ộ ướ ế ộ
thành v i ngo i th ; k t n i các khu v c th dân v i các trung tâm công c ng l n: ch ớ ạ ị ế ố ự ị ớ ộ ớ ợ
Đ ng Xuân, Hàng Da, ch Hôm, ch M , ch B i, ch D a, Ng c Hà, b nh vi n ồ ợ ợ ơ ợ ưở ợ ừ ọ ệ ệ
B ch Mai, nhà th ng Saint Paul, Thái Hà… và v i Ga Hàng C .ạ ươ ớ ỏ
Đ c bi t các tuy n tàu đi n quy v m t m i b n đ u m i phía B c H ặ ệ ế ệ ề ộ ố ở ế ầ ố ắ ồ
G m là m t trong nh ng th pháp quy ho ch góp ph n làm nên s c cu n hút đ c ươ ộ ữ ủ ạ ầ ứ ố ặ
bi t – v th mang tính đ i di n cho đô th th đô c a khu v c H G m.ệ ị ế ạ ệ ị ủ ủ ự ồ ươ
1
Hình 1: M ng l i đ ng s t – t u đi n th i Pháp thu c (hình trái) đ t vào quy ho chạ ướ ườ ắ ầ ệ ờ ộ ặ ạ
UMRT (hình ph i)ả
So sánh quy ho ch h th ng đ ng s t Th đô Hà N i đ n năm 2030, t m nhìn đ n ạ ệ ố ườ ắ ủ ộ ế ầ ế
năm 2050 v i quy ho ch m ng l i đ ng s t th i Pháp thu c có nhi u đi m trùng ớ ạ ạ ướ ườ ắ ờ ộ ề ể
l p (xem hình) v h ng tuy n. C th :ặ ề ướ ế ụ ể
– Tuy n đ ng s t qu c gia – qu c t và tuy n UMRT s 1 trùng kh p hoàn toàn v i ế ườ ắ ố ố ế ế ố ớ ớ
tuy n đ ng s t và tuy n tàu đi n t Ga Hà N i – B ch Mai t th i Pháp thu c.ế ườ ắ ế ệ ừ ộ ạ ừ ờ ộ
– H ng tuy n UMRT s 2 đi ng m c b n trùng kh p v i tuy n tàu đi n B i – ướ ế ố ầ ơ ả ớ ớ ế ệ ưở
Th y Khuê – Quán Thánh – Đ ng Xuân – B H – B ch Mai và đo n Tây S n – ụ ồ ờ ồ ạ ạ ơ
Nguy n Trãi.ễ
– Tuy n s 2A cũng trùng kh p v i tàu đi n t Nguy n Trãi – Thanh Xuân – Hà Đông.ế ố ớ ớ ệ ừ ễ
– Tuy n UMRT s 3 trùng kh p v i tàu đi n cũ đo n C u Gi y – Kim Mã.ế ố ớ ớ ệ ạ ầ ấ
T so sánh s trùng l p nêu trên có th th y:ừ ự ặ ể ấ
– Vi c k th a kinh nghi m phát tri n trong l ch s không hoàn toàn ng u nhiên, b i ệ ế ừ ệ ể ị ử ẫ ở
tính khoa h c c a h ng tuy n, v trí các tuy n đ ng s t th i kỳ nào cũng ph i d a ọ ủ ướ ế ị ế ườ ắ ờ ả ự
vào y u t đô th và k thu t. Trong đó, y u t đô th đóng vai trò quy t đ nh.ế ố ị ỹ ậ ế ố ị ế ị
– M ng l i UMRT quy ho ch trong khu trung tâm l ch s dù c b n v n h ng tâm ạ ướ ạ ị ử ơ ả ẫ ướ
nh ng không t p trung đ u m i H G m nh các tuy n tàu đi n cũ mà t o thành ư ậ ở ầ ố ồ ươ ư ế ệ ạ
các l i phân tán. Ph i chăng phù h p v i d ng th c đa c c, đa trung tâm c a đô th ướ ả ợ ớ ạ ứ ự ủ ị
hi n đ i? D ng th c này có phù h p v i tr ng thái đô th l ch s trong t ng lai hay ệ ạ ạ ứ ợ ớ ạ ị ị ử ươ
không? Đây là v n đ c n có l i gi i đáp.ấ ề ầ ờ ả
Các đô th có s ch ng l p không gian c a các th i kỳ l ch s , vi c xây d ng các ị ự ồ ớ ủ ờ ị ử ệ ự
tuy n UMRT đi ng m hay đi n i, th ng r t khó khăn, b i s c n thi t ph i b o t n ế ầ ổ ườ ấ ở ự ầ ế ả ả ồ
các công trình di s n. Tuy n đi trên c u c n có nguy c phá v không gian ki n trúc ả ế ầ ạ ơ ỡ ế
c nh quan đô th l ch s . Tuy n ch y trong các tunnel ng m có nguy c nh h ng ả ị ị ử ế ạ ầ ơ ả ưở
2
đ n n n móng, s an toàn c a các công trình di s n bên trên; cá bi t khi thi công vi c ế ề ự ủ ả ệ ệ
g p ph i các di tích n m d i m t đ t s khi n vi c ng ng tr ti n đ xây d ng và ặ ả ằ ướ ặ ấ ẽ ế ệ ư ệ ế ộ ự
thay đ i ph ng án n u c n thi t ph i khai qu t, b o t n.ổ ươ ế ầ ế ả ậ ả ồ
V i khu trung tâm l ch s Hà N i, nhìn nh n theo dòng th i gian, “tu i đô th ” c a khu ớ ị ử ộ ậ ờ ổ ị ủ
v c Ba Đình lâu đ i h n c , sau đó l n l t đ n Khu ph C , Khu v c H G m r i ự ờ ơ ả ầ ượ ế ố ổ ự ồ ươ ồ
m i đ n khu ph th i thu c đ a.ớ ế ố ờ ộ ị
Nh v y, có th th y các tuy n UMRT s 1 và s 3, ít nh h ng đ n các khu đô th ư ậ ể ấ ế ố ố ả ưở ế ị
l ch s . Tuy n UMRT s 2 có nhi u nh h ng, do đi ng m qua c 3 khu v c thu c ị ử ế ố ề ả ưở ầ ả ự ộ
trung tâm l ch s Hà N i.ị ử ộ
Trong quá trình nghiên c u, tuy n UMRT s 2 ban đ u đ c thi t k trên tuy n ứ ế ố ầ ượ ế ế ế
đ ng Phan Đình Phùng sau này đã ph i chuy n v trí sang đ ng Quán Thánh. Dù ườ ả ể ị ườ
vi c chuy n đ i v trí gây t n kém r t nhi u do ph i b trí 2 tuy n tunnel ch ng lên ệ ể ổ ị ố ấ ề ả ố ế ồ
nhau, do đ ng Quán Thánh có chi u r ng h p h n so v i đ ng Phan Đình Phùng. ườ ề ộ ẹ ơ ớ ườ
Vi c di tuy n đo n tuy n này, ngoài v n đ v qu c phòng – an ninh, còn nh m b oệ ể ở ạ ế ấ ề ề ố ằ ả
v các di s n còn l i c a Thành C Hà N i, hàng cây tuy t đ p và các di s n đô th ệ ả ạ ủ ổ ộ ệ ẹ ả ị
hình thành th i Pháp thu c trên đ ng Phan Đình Phùng – con đ ng lãng m n nh t ờ ộ ườ ườ ạ ấ
c a Th đô. Cũng r t thú v là tuy n UMRT s 2 đi ng m đ ng Quán Thánh hoàn ủ ủ ấ ị ế ố ầ ở ườ
toàn trùng v i tuy n tàu đi n đ u tiên c a Hà N i.ớ ế ệ ầ ủ ộ
Cũng ph i nói thêm r ng, k c t th i thu c đ a, không có tuy n tàu đi n nào ch y ả ằ ể ả ở ừ ờ ộ ị ế ệ ạ
qua khu trung tâm Ba Đình, dù đây là khu v c đ c quy ho ch là trung tâm chính tr – ự ượ ạ ị
hành chính Đông D ng. Có l , ph ng ti n giao thông công c ng th i kỳ nào cũng ươ ẽ ươ ệ ộ ờ
h ng đ n ph c v s đông, s d ng th ng xuyên.ướ ế ụ ụ ố ử ụ ườ
Đ i v i Khu ph C , vi c đ m b o an toàn v n n móng, tránh gây h h i cho các ố ớ ố ổ ệ ả ả ề ề ư ạ
công trình trên m t đ t khi tuy n ng m UMRT s 2 đi qua khu v c này là đi m c n ặ ấ ế ầ ố ự ể ầ
quan tâm. Đi u này cũng đúng đ i v i khu v c H G m. T t nhiên, v i trình đ khoaề ố ớ ự ồ ươ ấ ớ ộ
h c k thu t ngày nay, v n đ này hoàn toàn có th gi i quy t đ c b ng nh ng ọ ỹ ậ ấ ề ể ả ế ượ ằ ữ
ph ng án tiên ti n, hi n đ i.ươ ế ệ ạ
3
Hình 2: Có b trí l i lên xu ng ga C9 trong tòa nhà di s nố ố ố ả
Nh ng tranh lu n hi n nay đang t p trung vào v trí nhà ga C9 c a tuy n đ ng s t ữ ậ ệ ậ ị ủ ế ườ ắ
này.
– góc đ b o t n di s n, v n đ quan tâm là ph n n i c a nhà ga có nh h ng đ nỞ ộ ả ồ ả ấ ề ầ ổ ủ ả ưở ế
không gian c n b o t n nguyên tr ng hay không? Nh ng phân tích trên có th , v ầ ả ồ ạ ữ ở ể ề
khía c nh không gian, ch c n ph n n i – c a h m c a ga có quy mô và hình th c hài ạ ỉ ầ ầ ổ ử ầ ủ ứ
hòa v i c nh quan đô th khu v c là có th ch p nh n đ c. Ph ng án b trí l i lên ớ ả ị ự ể ấ ậ ượ ươ ố ố
xu ng tích h p trong m t công trình th i Pháp thu c lân c n, đ c b o t n ki n trúc ố ợ ộ ờ ộ ậ ượ ả ồ ế
bên ngoài là m t s giao hòa có ý nghĩa.ộ ự
– Đi u quan tr ng c n ph i nghiên c u h n đó là vi c nhà ga và tuy n UMRT s ề ọ ầ ả ứ ơ ệ ế ẽ
khi n s l ng ng i đi và đ n khu v c s tăng tr ng m nh, kéo theo nh ng thay ế ố ượ ườ ế ự ẽ ưở ạ ữ
đ i trong ho t đ ng đô th c a m t khu v c – v n dĩ có h th ng h t ng đô th cũ. ổ ạ ộ ị ủ ộ ự ố ệ ố ạ ầ ị
N u l a ch n xây d ng tuy n UMRT s 2, vi c đ i m i h th ng h t ng đô th g m ế ự ọ ự ế ố ệ ổ ớ ệ ố ạ ầ ị ồ
4
c h t ng k thu t và h t ng xã h i khu v c H G m và xung quanh ch c ch n sả ạ ầ ỹ ậ ạ ầ ộ ự ồ ươ ắ ắ ẽ
ph i đ t ra trong quy ho ch. Đ ng th i v i vi c t o nh ng k t n i m i v i tuy n ả ặ ạ ồ ờ ớ ệ ạ ữ ế ố ớ ớ ế
UMRT. Đây là m t thách th c nh ng cũng là c h i phát tri n.ộ ứ ư ơ ộ ể
V i nh ng phân tích, so sánh và nh n xét trên, có th có nh ng ý ki n s b sau đây:ớ ữ ậ ể ữ ế ơ ộ
– Vi c hình thành m t m ng l i UMRT hi n đ i đi qua khu trung tâm l ch s Hà N i ệ ộ ạ ướ ệ ạ ị ử ộ
s tác đ ng l n đ n c u trúc không gian đô th khu v c. Ho t đ ng đô th gia c ng sẽ ộ ớ ế ấ ị ự ạ ộ ị ườ ẽ
thay đ i toàn di n hình nh đô th . Nh ng u đi m và nh c đi m s đ ng th i xu t ổ ệ ả ị ữ ư ể ượ ể ẽ ồ ờ ấ
hi n. Phát huy u đi m, h n ch nh c đi m ngay t ban đ u, và trong su t quá trình ệ ư ể ạ ế ượ ể ừ ầ ố
quy ho ch là vi c quan tr ng c a chính quy n đô th . Trong đó, c n chú tr ng đ c bi t ạ ệ ọ ủ ề ị ầ ọ ặ ệ
đ n vi c nghiên c u đi u ch nh các ch c năng đô th theo h ng đáp ng nhu c u ế ệ ứ ề ỉ ứ ị ướ ứ ầ
th ng m i, d ch v – du l ch. Hi n đ i hóa h th ng h t ng k thu t, t o các liên ươ ạ ị ụ ị ệ ạ ệ ố ạ ầ ỹ ậ ạ
k t tr c ti p gi a ga c a các tuy n UMRT v i các công trình công c ng, công trình có ế ự ế ữ ủ ế ớ ộ
quy mô và l ng ng i s d ng l n.ượ ườ ử ụ ớ
– N u Hà N i không m t đi m ng l i tàu đi n x a, ch riêng tuy n UMRT s 1 nên ế ộ ấ ạ ướ ệ ư ỉ ế ố
hình thành m i b i tính ch t k t n i – xuyên tâm quan tr ng c a nó. Còn l i, có l , cácớ ở ấ ế ố ọ ủ ạ ẽ
tuy n UMRT ch nên d ng vùng biên c a khu trung tâm l ch s , t i m t s ga chính ế ỉ ừ ở ủ ị ử ạ ộ ố
nh : ga Hà N i, ga Cát Linh… – n i giao c t c a các tuy n giao thông quan tr ng. T ư ộ ơ ắ ủ ế ọ ừ
đây, các tuy n tàu đi n truy n th ng đ c hi n đ i hóa s xu t phát ph c v nhu c u ế ệ ề ố ượ ệ ạ ẽ ấ ụ ụ ầ
giao thông công c ng c a ng i dân. Đây là lo i hình ph ng ti n r t phù h p v i c uộ ủ ườ ạ ươ ệ ấ ợ ớ ấ
trúc không gian, h t ng đô th c a khu trung tâm l ch s . Đi u đáng suy ng m là hi n ạ ầ ị ủ ị ử ề ẫ ệ
nay các n c phát tri n hi n v n gi l i m ng l i tàu đi n có tu i đ i c trăm năm ướ ể ệ ẫ ữ ạ ạ ướ ệ ổ ờ ả
trong khi v n phát tri n các ph ng th c giao thông công c ng hi n đ i m i. Ph i ẫ ể ươ ứ ộ ệ ạ ớ ả
chăng, vi c ph c h i m t s tuy n tàu đi n l ch s cùng v i xem xét đi u ch nh m ng ệ ụ ồ ộ ố ế ệ ị ử ớ ề ỉ ạ
l i UMRT trong khu trung tâm l ch s là m t đi u nên làm?ướ ị ử ộ ề
– Đ c tr ng c a đô th l ch s Hà N i là s chuy n hóa hài hòa c khía c nh không ặ ư ủ ị ị ử ộ ự ể ở ả ạ
gian, th i gian và ch c năng. N m v ng quy lu t này s ki n t o đ c quy ho ch h p ờ ứ ắ ữ ậ ẽ ế ạ ượ ạ ợ
lý, hi u qu và ti t ki m trong phát tri n hay tái thi t và c i t o đô th . Đi u này cũng ệ ả ế ệ ể ế ả ạ ị ề
đúng v i c vi c nghiên c u quy hoach m ng l i giao thông công c ng nói chung c aớ ả ệ ứ ạ ướ ộ ủ
Th đô, nói riêng v i m ng l i UMRT trong khu trung tâm l ch s Hà N i./.ủ ớ ạ ướ ị ử ộ
5
có thể bạn quan tâm
Tầm nhìn trăm năm trong công tác quy hoạch các Đô thị Biển
5
848
247
Quy hoạch đô thị
5
(New)
Tích hợp quy hoạch sử dụng đất đồng bộ với quy hoạch giao thông hạn ch...
2
1.154
294
Quy hoạch đô thị
2
(New)
BG: QUY HOẠCH ĐÔ THỊ BỀN VỮNG - C4: CÁC LÝ THUYẾT VỀ QUY HOẠCH ĐÔ THỊ...
20
942
489
Quy hoạch đô thị
20
(New)
Tiểu luận: Đường lối CM của Đảng CS VN- Đường lối xây dựng hệ thống ch...
30
1.066
199
Lý luận chính trị
30
(New)
Thiết kế nhà máy chế biến sữa sử dụng nguyên liệu từ sữa bột với các l...
222
814
1.030
Kỹ thuật
222
(New)
Khái quát về thực trạng hoạt động du lịch tại Làng văn hóa du lịch các...
80
918
657
Kinh tế quản lý
80
(New)
Tiểu luận: Đường lối CM của Đảng CS VN- Đường lối đối ngoại
36
990
739
Lý luận chính trị
36
(New)
Tổng quan về Quy hoạch môi trường và cơ sở khoa học của công tác quy h...
82
814
580
Kinh tế quản lý
82
(New)
thông tin tài liệu
Đường sắt đô thị – Góc nhìn từ lịch sử quy hoạch Hà Nội
Việc phát triển đường sắt đô thị (UMRT) ở các đô thị lớn, đang có tốc độ đô thị hóa cao là hướng đi tất yếu. Hướng tuyến, vị trí của các nhà ga là vấn đề mang tính chất quyết định không chỉ ở khía cạnh giao thông mà còn tác động, chi phối đến việc phát triển đô thị mới, hay tái thiết các khu vực hiện hữu. Đối với khu “Trung tâm lịch sử” của Hà Nội bao gồm: Khu vực Hồ Gươm, Khu phố Cổ, Khu phố Pháp, Khu vực Ba Đình, việc nghiên cứu còn đòi hỏi sự hiểu biết sâu về lịch sử đô thị hóa và vấn đề bảo tồn phát huy giá trị di sản đô thị.
Lịch sử phát triển mạng lưới đường sắt ở Thủ đô Hà Nội bắt đầu từ thời Pháp thuộc với việc hình thành tuyến đường sắt Bắc-Nam và mạng lưới tàu điện bánh sắt một cách hoàn chỉnh.
Mở rộng để xem thêm
tài liệu mới trong mục này
Chặn cơn sốt đất đặc khu, dòng tiền sẽ đổ về đâu?
Cất nóc dự án The Emerald Mỹ Đình
Bốn nhà đầu tư cùng phát triển giai đoạn 1 khu đô thị Waterpoint
Bộ Tài chính đề xuất đánh thuế tài sản với nhà trên 700 triệu, ô tô giá trên 1,5 tỷ
Bình Dương Chuyển quyền sử dụng đất đã qua đầu tư hạ tầng cho người dân tự xây nhà ở tại Dự án Khu nhà ở thu nhập thấp Tân Bình
tài liệu hot trong mục này
Bình Dương Chuyển quyền sử dụng đất đã qua đầu tư hạ tầng cho người dân tự xây nhà ở tại Dự án Khu nhà ở thu nhập thấp Tân Bình
Đà Nẵng: Đất trung tâm không còn dành cho sản xuất
Hà Nội Đừng để giải phóng mặt bằng là lực cản của sự phát triển
Tích hợp quy hoạch sử dụng đất đồng bộ với quy hoạch giao thông hạn chế ùn tắc
Cất nóc dự án The Emerald Mỹ Đình
tài liệu giúp tôi
Nếu bạn không tìm thấy tài liệu mình cần có thể gửi yêu cầu ở đây để chúng tôi tìm giúp bạn!
xem nhiều trong tuần
Tham khảo 12 bài tập nguyên lý thống kê có lời giải
ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP KINH TẾ QUỐC TẾ
Luận văn về các tác nhân ảnh hưởng đến kết quả học tập của sinh viên chính quy trường Đại Học Kinh Tế- TP HCM
Bài toán nâng cao lớp 2: Giải toán
Cách xử lý lỗi không cài được Java
Toán nâng cao lớp 2: Bài tập Cộng trừ không nhớ trong phạm vi 100 số hạng
yêu cầu tài liệu
Giúp bạn tìm tài liệu chưa có
×
