Vi c xác đ nh các nhân t nh h ng đ n ch tiêu phân tích vàệ ị ố ả ưở ế ỉ
đ nh h ng chúng là công vi c h t s c c n thi t và n u ch d ng l i tr sị ướ ệ ế ứ ầ ế ế ỉ ừ ạ ở ị ố
c a ch tiêu phân tích thì nhà qu n lý s không phát hi n ra các ti m năng cũngủ ỉ ả ẽ ệ ề
nh các t n t i trong quá trình s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p.ư ồ ạ ả ấ ủ ệ
1.2. PH NG PHÁP PHÂN TÍCH HO T Đ NG KINH DOANHƯƠ Ạ Ộ
Có nhi u ph ng pháp đ c s d ng trong phân tích ho t đ ng kinh t ,ề ươ ượ ử ụ ạ ộ ế
tuỳ theo m c đích c a vi c phân tích mà s d ng bi n pháp cho thích h p.ụ ủ ệ ử ụ ệ ợ
Thông th ng ng i ta s d ng các ph ng pháp sau:ườ ườ ử ụ ươ
1.2.1. Ph ng pháp phân chia k t qu kinh t (ph ng pháp chi ti t)ươ ế ả ế ươ ế
Phân chia k t qu kinh t là vi c phân lo i k t qu kinh t thành t ngế ả ế ệ ạ ế ả ế ừ
b ph n theo m t tiêu th c nào đó; vi c phân chia k t qu kinh t giúp ta n mộ ậ ộ ứ ệ ế ả ế ắ
đ c m t cách sâu s c b n ch t c a s v t, hi n t ng; n m đ c m i quanượ ộ ắ ả ấ ủ ự ậ ệ ượ ắ ượ ố
h c u thành, m i quan h nhân qu và quy lu t phát tri n c a các s v t, hi nệ ấ ố ệ ả ậ ể ủ ự ậ ệ
t ng đó.ượ
Ta có th phân chia k t qu kinh t theo nh ng cách sau:ể ế ả ế ữ
- Phân chia theo cá b ph n c u thànhộ ậ ấ : cách phân chia này giúp đánh giá
nh h ng c a t ng b ph n đ n k t qu kinh t . Ch ng h n, ch tiêu giáả ưở ủ ừ ộ ậ ế ế ả ế ẳ ạ ỉ
thành đ n v s n ph m đ c chi ti t theo các kho n m c chi phí, ch tiêu doanhơ ị ả ẩ ượ ế ả ụ ỉ
thu chi ti t theo m t hàng ho c chi ti t theo t ng ph ng th c tiêu th …ế ặ ặ ế ừ ươ ứ ụ
- Phân chia theo th i gianờ: K t qu s n xu t kinh doanh c a doanhế ả ả ấ ủ
nghi p bao gi cũng là k t qu c a m t quá trình. Vi c phân chia theo th i gianệ ờ ế ả ủ ộ ệ ờ
đ phân tích giúp vi c đánh giá k t qu s n xu t kinh doanh trong t ng kho ngể ệ ế ả ả ấ ừ ả
th i gian đ c chính xác, tìm ra đ c các gi i pháp có hi u qu cho t ng quáờ ượ ượ ả ệ ả ừ
trình ho t đ ng c a doanh nghi p.Ngoài ra, nó còn giúp tìm ra ph ng án sạ ộ ủ ệ ươ ử
d ng th i gian lao đ ng m t cách hi u qu nh t. Ch ng h n, phân chia k t quụ ờ ộ ộ ệ ả ấ ẳ ạ ế ả
theo t ng quý, t ng năm, t ng tháng…ừ ừ ừ
- Phân chia theo không gian (đ a đi mị ể ): K t qu kinh doanh th ng làế ả ườ
đóng góp c a nhi u b ph n ho t đ ng trên nh ng đ a đi m khác nhau. Chi ti tủ ề ộ ậ ạ ộ ữ ị ể ế
theo đ a đi m s làm rõ h n s đóng góp c a t ng b ph n đ n k t qu chungị ể ẽ ơ ự ủ ừ ộ ậ ế ế ả
c a toàn doanh nghi p. Ch ng h n, Doanh thu c a m t doanh nghi p th ngủ ệ ẳ ạ ủ ộ ệ ươ
m i có th chi ti t theo t ng c a hàng, theo t ng vùng.ạ ể ế ừ ử ừ
1.2.2. Ph ng pháp so sánhươ
So sánh cũng là ph ng pháp đ c s d ng ph bi n trong phân tích đươ ượ ử ụ ổ ế ể
xác đ nh xu h ng, m c đ bi n đ ng c a ch tiêu phân tích. Vì v y, đ ti nị ướ ứ ộ ế ộ ủ ỉ ậ ể ế
hành so sánh, ph i gi i quy t nh ng v n đ c b n nh xác đ nh ả ả ế ữ ấ ề ơ ả ư ị s g c đ soố ố ể
sánh, xác đ nh đi u ki n so sánh và xác đ nh m c tiêu so sánh.ị ề ệ ị ụ
Xác đ nh s g c đ so sánhị ố ố ể ph thu c các m c đích c th c a phânụ ộ ụ ụ ể ủ
tích. Ch tiêu s g c đ so sánh bao g m: s k ho ch, đ nh m c, d toán kỳỉ ố ố ể ồ ố ế ạ ị ứ ự
tr c. Tùy theo m c đích (tiêu chu n) so sánh mà l a ch n s g c so sánh:ướ ụ ẩ ự ọ ố ố
+ N u s g c là s kỳ tr c: tiêu chu n so sánh này có tác d ng đánh giáế ố ố ố ướ ẩ ụ
m c bi n đ ng, khuynh h ng ho t đ ng c a ch tiêu phân tích qua hai hayứ ế ộ ướ ạ ộ ủ ỉ
nhi u kỳ.ề
3