ho c vô c . D ng h u c th ng dùng là acid amin, pepton, amid, urê. Đ m vô c là cácặ ơ ạ ữ ơ ườ ạ ơ
mu i amon kh nitrat, sulfat…ố ử
- Các vitamin và ch t khoáng:ấ
Ch t khoáng có nh h ng to l n đ n ho t đ ng s ng c a n m menấ ả ưở ớ ế ạ ộ ố ủ ấ
+ Phospho: có trong thành ph n nucleoprotein, polyphosphat c a nhi u enzyme c aầ ủ ề ủ
s n ph m trung gian c a quá trình lên men r u, chúng t o ra liên k t có năng l ng l n.ả ẩ ủ ượ ạ ế ượ ớ
+ L u huỳnh: tham gia vào thành ph n m t s acid amin, albumin, vitamin vàư ầ ộ ố
enzyme.
+ Magiê: tham gia vào nhi u ph n ng trung gian c a s lên men.ề ả ứ ủ ự
+ S t: tham gia vào các thành ph n enzyme, s hô h p và các quá trình khác.ắ ầ ự ấ
+ Kali: ch a nhi u trong n m men, nó thúc đ y s phát tri n c a n m men, thamứ ề ấ ẩ ự ể ủ ấ
gia vào s lên men r u, t o đi u ki n ph c h i phosphorin hóa c a acid pyruvic.ự ượ ạ ề ệ ụ ồ ủ
+ Mangan: đóng vai trò t ng t nh magiê.ươ ự ư
* C ch v n chuy n các ch t dinh d ng vào trong t bào n m menơ ế ậ ể ấ ưỡ ế ấ
N m men hoàn toàn không có c quan dinh d ng riêng bi t, các ch t dinh d ngấ ơ ưỡ ệ ấ ưỡ
mà nó s d ng ch y u đ c v n chuy n qua thành t bào theo hai con đ ng c b nử ụ ủ ế ượ ậ ể ế ườ ơ ả
- Th m th u b đ ng: trên thành t bào n m men có nh ng l nh , nh ng l này cóẩ ấ ị ộ ế ấ ữ ỗ ỏ ữ ỗ
tác d ng làm cho ch t dinh d ng v n chuy n vào trong t bào t môi tr ng bên ngoàiụ ấ ưỡ ậ ể ế ừ ườ
nh áp su t th m th u, ng c l i ch t th i trong quá trình trao đ i cũng đ c th i ra theoờ ấ ẩ ấ ượ ạ ấ ả ổ ượ ả
con đ ng này.ườ
- H p thu ch đ ng: các thành ph n dinh d ng không có kh năng xâm nh p vàoấ ủ ộ ầ ưỡ ả ậ
t bào theo con đ ng th nh t thì l p t c có h permeaza ho t hóa. Permeaza là m tế ườ ứ ấ ậ ứ ệ ạ ộ
protid ho t đ ng, chúng liên k t v i ch t dinh d ng t o thành h p ch t và h p ch t nàyạ ộ ế ớ ấ ưỡ ạ ợ ấ ợ ấ
chui qua thành t bào trong, t i đây chúng l i tách ra và permeaza l i ti p t c v n chuy nế ạ ạ ạ ế ụ ậ ể
ti p.ế
* Quá trình sinh tr ng và phát tri nưở ể
- S sinh tr ngự ưở
Trong quá trình nuôi c y, trong đi u ki n dinh d ng đ y đ , t bào n m men tăngấ ề ệ ưỡ ầ ủ ế ấ
nhanh v kích th c và đ ng th i sinh kh i đ c tích lũy nhi u.ề ướ ồ ờ ố ượ ề
- S phát tri nự ể
Các n m men sinh s n b ng ph ng pháp nhân đôi th ng cho l ng sinh kh i r tấ ả ằ ươ ườ ượ ố ấ
l n sau m t th i gian ng n. Trong tr ng h p sinh s n theo ph ng pháp này thì trongớ ộ ờ ắ ườ ợ ả ươ
d ch nuôi c y s không có t bào già. Vì r ng t bào đ c phân chia thành hai c nh v yị ấ ẽ ế ằ ế ượ ứ ư ậ
t bào lúc nào cũng tr ng thái đang phát tri n. T bào ch già khi môi tr ng thi u ch tế ở ạ ể ế ỉ ườ ế ấ
dinh d ng và t bào không có kh năng sinh s n n a.ưỡ ế ả ả ữ
Tuy nhiên đa s n m men sinh s n b ng ph ng pháp n y ch i nên hi n t ngố ấ ả ằ ươ ả ồ ệ ượ
phát hi n t bào già r t rõ. Khi ch i non tách kh i t bào m đ s ng đ c l p thì n i táchệ ế ấ ồ ỏ ế ẹ ể ố ộ ậ ơ
đó trên t bào m t o thành m t v t s o. V t s o này s không có kh năng t o ra ch iế ẹ ạ ộ ế ẹ ế ẹ ẽ ả ạ ồ
m i. C nh v y t bào m s chuy n thành t bào già theo th i gian.ớ ứ ư ậ ế ẹ ẽ ể ế ờ
Đ xác đ nh s l ng t bào n m men phát tri n theo th i gian hi n nay ng i taể ị ố ượ ế ấ ể ờ ệ ườ
dùng nhi u ph ng pháp khác nhau nh : ề ươ ư
5