DANH MỤC TÀI LIỆU
Kinh nghiệm về phát triển đô thị bền vững hơn
Kinh nghi m v phát tri n đô th b n v ng ị ề
Hi n nay trong quá trình phát tri n, t t c các đô th trên th gi i đang h ng t i m c ấ ả ế ướ
tiêu phát tri n đô th b n v ng. Đó là các thành ph hàng đ u v quy ho ch và qu n lý ị ề
đô th t i Singapore, Nh t B n, Hà Lan… Bài h c kinh nghi m t các đô th này s ị ạ
giúp cho quá trình ho ch đ nh chính sách và l p quy ho ch t o ra m t môi tr ng t t ạ ạ ườ
h n cho nhi u đô th mà chúng ta c n tham kh o. ơ
Trong các cu c đi u tra khác nhau t nh đ n l n, Singapore đã liên t c đ c các ỏ ế ượ
chuyên gia hàng đ u th gi i x p h ng là đô th năng s ng, phát tri n b n v ng và ế ế ạ ể ề ữ
s ng t t trên toàn c u. Đó là bài h c v m t qu c gia có t c đ đô th hóa đ n “chóng ề ộ ế
m t” nh ng l i mang l i cho ng i dân m t cu c s ng ch t l ng cao trong khi v n ư ườ ấ ượ
b o toàn vi c phát tri n b n v ng. Các nhà qu n lý đô th Singapore quan ni m "đô th ể ề ữ
hóa là quá trình t t y u, chúng ta không nên l ng tránh mà ph i xem đó là nh ng thách ấ ế
th c cho các DN t o d ng nên hình nh đô th th nh v ng, s ng t t nh ng v n ph i ị ượ ư ẫ ả
đ m b o y u t b n v ng v i th i gian". Quy ho ch sáng t o, thi t k thông minh và ế ố ế ế
phát tri n b n v ng là bài h c th c ti n quý giá c a Singapore mu n g i thông đi p ể ề ữ ự ễ ố ử
đ n các nhà qu n lý đô th trên toàn th gi i.ế ế
Singapore có đ c c nh quan đô th văn minh, hi n đ i và “thân thi n môi tr ng” ượ ả ườ
nh ngày nay, tr c h t là nh vào quy ho ch t ng th 1/5.000 có t r t s m (năm ư ướ ế ừ ấ
1971) và đ c th c hi n cho đ n nay. Quy ho ch t ng th Singapore có phân ra t ng ượ ự ệ ế ạ ổ
khu nhà cao t ng (trên 10 t ng), cao trung bình (3 - 10 t ng) và th p t ng (1 - 2 t ng) ấ ầ
và có tính đ n b o t n ki n trúc c cũng nh b n s c văn hóa c a 4 t c ng i (b n ế ế ư ả ườ
đ a, Hoa, Malaysia và n Đ ). B n quy ho ch t ng th cũng th hi n vi c k t n i h ể ệ ế ố ạ
t ng (n c s ch, thoát n c, x lý n c th i, đi n, đi n tho i…) do Nhà n c đ u ướ ạ ướ ướ ướ
t . Do t p trung phát tri n ngành công nghi p s ch nên Singapore xây d ng các khu đô ư ệ ạ
th v tinh đ gi m chi phí đi l i, ti t ki m trong sinh ho t và gi i quy t lao đ ng t i ị ệ ế ế
ch .
Đ a thiên nhiên g n gũi v i con ng i là ch tr ng c a qu n lý đô th . Tôn tr ng ư ườ ủ ươ
thiên nhiên, hòa quy n thiên nhiên vào đô th đ giúp đô th đ c “m m hóa” các khía ị ể ị ượ
c nh “thô c ng” c a m t khung c nh đô th đ y d y hàng lo t các cao c. B ng cách ị ầ
áp d ng m t lo t các chi n l c “v n trong ph ”, “v n t ng”, “v n mái”, ế ượ ườ ườ ườ ườ
“v n b t c đâu”…. Singapore hi n đang đ c che ph m t đ cây xanh thu c ườ ở ấ ượ
h ng cao nh t th gi i. ế ớ
Singapore đã tìm cách phát huy tri t đ ti m năng c a không gian công c ng b ng cách ể ề
k t h p hi u qu gi a các ho t đ ng th ng m i và gi i trí đ mang l i s hài lòng ế ươ ạ ự
cho ng i dân c a mình. Ngay t khi tri n khai th c hi n quy ho ch chung phát tri n ườ ự ệ
Singapore (1960 - 1970), Nhà n c đã có hàng lo t ch ng trình tuyên truy n cho ướ ạ ươ
ng i dân th c hi n n p s ng văn minh t i các khu công c ng, chung c cao t ng, có ườ ế ố ư
phân tích nh ng m t thu n l i khi nhà cao t ng, t đó t o d n thói quen cho ng i ậ ợ ườ
dân s ng trong chung c cao t ng cho t i ngày nay. ư ầ
T t c nhà c a, đ ng ph , cây c i, xe c đ u s ch bong, không có ai v t rác th i ấ ả ườ
ra đ ng nh có các quy đ nh nghiêm minh c a pháp lu t trong ti t ch các hành vi ườ ế ế
1
nhân s , và cũng do ng i dân n i đây ý th c đ n m c có th g i là văn minh t giác ườ ơ ế ể ọ
trong m i sinh ho t đ i s ng. Chính t ý th c t giác này mà Chính ph ti t ki m ủ ế
đ c r t nhi u chi phí đ ngăn ch n ô nhi m môi tr ng, x lý rác th i, x lý vi ượ ấ ườ
ph m.
Singapore đã ng d ng chi n l c năng l ng th p trong các tòa nhà, đ ng th i phát ế ượ ượ
tri n h th ng giao thông công c ng hi u qu . Đây chính là chi n l c t ng th nh m ế ượ ổ
gi m tiêu th năng l ng và đ m b o phát tri n b n v ng. Singapore có s k t h p ượ ể ề ữ ế
r i rác gi a các tòa nhà cao t ng v i các tòa nhà th p t ng, t o ra m t d i chân tr i ấ ầ ộ ả
nh p nhô nh ng không l n x n đ t o c m giác b t đông đúc trong m t không gian ư ể ạ
ch t h p. Singapore luôn ng d ng thi t k đô th ti n l i, d dàng ti p c n và an ninh ế ế ị ệ ế
đô th đ ng i dân có c m giác bình an và không ph i lo l ng ngay c khi “đi s m v ị ể ườ
hôm”.
Mu n đ t n c phát tri n ph i d a trên nguyên t c b o v quy n l i c a ng i dân ố ấ ướ ả ệ ườ
và thi hành pháp lu t nghiêm minh. Đ làm đ c đi u đó, c n ph i có m t Chính ph ượ ề
hi n đ i, m t Chính ph qu n lý chính xác. Singapore đã duy trì đ c h th ng Chính ượ ệ ố
ph đi n t m c đ cao. M i ho t đ ng c a ng i dân liên quan đ n b máy công ử ở ườ ế
quy n, m i v n đ đ u có th gi i quy t thông qua h th ng đi n t t đ ng t trên ọ ấ ể ả ế ệ ố ệ ử
xu ng d i. Trên đây là bài h c quý giá t mô hình phát tri n đô th c a Singapore mà ướ ị ủ
các nhà qu n lý đô th Vi t Nam có th tham kh o đ có cái nhìn thi n c m h n v ị ệ ơ
quá trình đô th hóa - m t quá trình t t y u tr c khi ti n t i là m t qu c gia phát ấ ế ướ ế ớ
tri n.
Tokyo, Nh t B n
Tokyo náo nhi t nh ng r t thanh bình.ệ ư
T i Nh t, quy ho ch đ c xem là m t ch ng trình qu ng bá xúc ti n đ u t nghiêm ượ ươ ế ầ ư
túc. Sau khi quy ho ch hoàn ch nh, s đ c công b r ng rãi tr c công chúng, đ c ượ ố ộ ướ
2
bi t v quy ho ch s d ng đ t và quy ho ch h t ng. M c đích c a vi c này là đ các ạ ầ
nhà đ u t và nhân dân cùng tham gia th c hi n. Đi m đ c bi t nh t trong quy ho ch ầ ư
đô th Nh t B n là trong các ch ng trình phát tri n đô th có quy đ nh t i thi u 40% ậ ả ươ
d án ph i u tiên cho đ a ph ng qu n lý th c hi n. Khi quy ho ch đ c l p nên, ư ị ươ ạ ượ
c n l y ý ki n c ng đ ng r t nhi u l n, đ m b o 70% t nguy n ch p thu n thì quy ầ ấ ế ề ầ
ho ch đó m i đ c phê chu n. ượ
Khi quy ho ch đó đ c phê chu n, đ c s đ ng thu n thì s đ c chuy n t i thành ượ ư ự ồ ẽ ượ
các quy đ nh (g i là chính sách phát tri n đô th ) đ c chính quy n đô th th c hi n. ể ị ượ ề ị
Đây là công c pháp lý t ng đ ng m t văn b n d i lu t. Khi b n quy ho ch đ c ươ ươ ả ướ ượ
phê duy t s tr thành công c chính th c đ th c hi n quy ho ch. Khi đó s đ c ẽ ượ
thông báo và qu ng bá r ng rãi đ n c ng đ ng và có hi u l c t ngày đ c chính th c ế ự ừ ượ
công b .
Sau khi các đ án quy ho ch đ c phê duy t, các d án do chính quy n thành ạ ượ
ph /chính quy n đ a ph ng đ m nhi m. Các d án do B Đ t đai, H t ng, Giao ươ ạ ầ
thông và Du l ch (MLIT) phê duy t/th m đ nh trình Chính ph phê duy t, t nh s ti n ẽ ế
hành tri n khai th c hi n quy ho ch. ự ệ
Các d án phát tri n đô th g m: d án phát tri n khu dân c đô th và các d án xây ự ể ự ể ư
d ng h t ng. Tùy theo t ng tr ng h p c th có th giao cho các đ i tác có đ ti m ạ ầ ườ
l c v tài chính và chuyên môn th c hi n. Các d án này đ u yêu c u đ m b o ch t ự ề
l ng môi tr ng đô th và làm hài lòng các nhóm l i ích tham gia phát tri n. D án ượ ườ ể ự
phát tri n khu dân c đô th đ c phân thành 2 lo i: D án phát tri n đô th m i g n ư ị ượ
v i các khu công nghi p, khu kinh t và d án tái phát tri n khu dân c hi n có. ế ư ệ
Vi c c p phép chuy n đ i ch c năng s d ng đ t, đ n bù gi i phóng m t b ng, xây ử ụ
d ng các công trình ki n trúc đ u r t đ c coi tr ng. Đ h n ch tình tr ng s d ng ế ượ ể ạ ế ử ụ
đ t thi u ki m soát, vi c c p phép đ u t cho t nhân đ c ki m duy t r t nghiêm ế ư ư ượ ệ ấ
ng t. Các khu v c đã l p d án kh thi v i quy ho ch 1/500 đ c chuy n t i thành ượ ể ả
quy ch v i các quy đ nh trong s d ng đ t mang tính b t bu c. Các quy đ nh v thi t ế ớ ử ụ ế
k k thu t đô th cho phép m m d o h n nh ng v n tuân th theo các quy chu n và ế ỹ ơ ư
các quy đ nh c a quy ho ch chung đô th . Chính quy n đô th t i đ a ph ng tri n khaiị ủ ị ươ
các h ng m c trong quy ho ch đ c duy t phù h p v i phân công v qu n lý c a Nhà ượ ợ ớ ề ả
n c. H t ng đ ng sá v i ít nh t 4 làn xe, các d án c i t o nâng c p các khu dân ướ ạ ầ ườ
c đô th có quy mô ít nh t 50ha do c p t nh qu n lý th c hi n.ư ấ ỉ
3
Amsterdam, Hà Lan
M t góc ph bình yên c a Amsterdam.ộ ố
Châu Âu, đ c bi t là Hà Lan, có danh ti ng là môi tr ng trong s ch t nhi u năm qua.ặ ệ ế ườ ạ ừ
Amsterdam có nhi u đi m đáng chú ý mà các thành ph (TP) khác trên th gi i c n ế ớ ầ
h c h i, đó là bài h c v chính sách phát tri n đô th b n v ng. Amsterdam, TP l n ị ề
nh t c a Hà Lan, là m t trong s ít các TP trên th gi i có xe đ p nhi u h n dân s . ấ ủ ế ơ
T ng t nh Đan M ch, đi xe đ p là m t ph n c a l i s ng c dân đô th t i ươ ự ư ộ ầ ư
Amsterdam b i TP đã xác đ nh đây là b c quan tr ng và h p lý đ i v i vi c t o ra ướ ệ ạ
m t đô th s ng t t. ị ố
Amsterdam s là m t trong nh ng TP đ u tiên b nh h ng b i m c n c bi n dâng ị ả ưở ướ
do bi n đ i khí h u, b i v y b ng nhi u cách khác nhau, các nhà lãnh đ o đã quy t ế ở ậ ế
tâm l a ch n phát tri n ph ng pháp v n chuy n gi m thi u CO ươ ể ả 2. Đó là ph ng th c ươ ứ
chuy n đ i t ph ng ti n cá nhân sang hình th c công c ng thu n ti n nh t, đ c bi t ổ ừ ươ
nh n m nh s d ng xe đ p. Năm 2003, 50% c dân Amsterdam s d ng xe đ p trong ụ ạ ư ụ ạ
cu c s ng hàng ngày (trong khi M ch 1% dân s s d ng xe đ p). Có đ c k t ố ử ượ ế
qu này do là chính sách quy ho ch r t s m t nh ng năm 60 - 70, chính quy n TP t p ấ ớ
trung vào gi i quy t các v n đ giao thông v n t i TP. Chi n d ch lo i b d n xe t ế ậ ả ế ạ ỏ ư
nhân, phát tri n xe đ p xu t phát t nh ng lo ng i v ch t l ng cu c s ng và ô ấ ượ
nhi m không khí đã b t đ u tăng kho ng th i gian đó. Vì th , Amsterdam đ c quy ắ ầ ế ượ
ho ch ngay t đ u v i 450km đ ng xe đ p. ừ ầ ườ
Cùng v i đó là chính sách phát tri n các d án “Đ ng ph Thông minh” v i s k t ườ ự ế
h p t nhi u doanh nghi p trong TP. Các d án này t p trung ch y u vào gi i pháp ủ ế
ti t ki m năng l ng trong các tòa nhà, các tuy n ph đ gi m l ng khí th i CO2 ế ượ ế ố ể ượ
4
thông qua vi c s d ng các công ngh tiên ti n và khuy n khích thay đ i hành vi c a ử ụ ế ế
ng i dân. M c tiêu c a d án thông minh này là đ ki m tra các công ngh môi ườ ể ể
tr ng và ch ng trình thí đi m trong TP. Nh ng sáng ki n sau đó s đ c th ườ ươ ế ẽ ượ
nghi m đ rút ra bài h c thành công và h n ch r i ro, tăng tính b n v ng khi ng ế ủ
d ng quy mô l n h n. Quá trình này t o ra n n t ng cho các gi i pháp b n v ng sau ơ ề ả
này.
Nh v y có th th y, bài h c quan tr ng thu th p t Amsterdam chính là s c m nh ư ậ
t ng h p c a chính sách quy t li t, s quy t tâm c a TP. S quy t tâm th hi n trong ế ế ế ể ệ
đ i m i chính sách giao thông. Chính ph cũng nh c ng đ ng đóng vai trò quy t đ nh ư ộ ế
trong th c hi n thành công chính sách đô th b n v ng. Bài h c kinh nghi m này s ị ề
giúp cho quá trình ho ch đ nh chính sách và l p quy ho ch t o ra m t môi tr ng t t ạ ạ ườ
h n cho nhi u đô th trên th gi i, trong đó có Vi t Nam.ơ ế ớ
5
thông tin tài liệu
Kinh nghiệm về phát triển đô thị bền vững Hiện nay trong quá trình phát triển, tất cả các đô thị trên thế giới đang hướng tới mục tiêu phát triển đô thị bền vững. Đó là các thành phố hàng đầu về quy hoạch và quản lý đô thị tại Singapore, Nhật Bản, Hà Lan… Bài học kinh nghiệm từ các đô thị này sẽ giúp cho quá trình hoạch định chính sách và lập quy hoạch tạo ra một môi trường tốt hơn cho nhiều đô thị mà chúng ta cần tham khảo. Trong các cuộc điều tra khác nhau từ nhỏ đến lớn, Singapore đã liên tục được các chuyên gia hàng đầu thế giới xếp hạng là đô thị năng sống, phát triển bền vững và sống tốt trên toàn cầu. Đó là bài học về một quốc gia có tốc độ đô thị hóa đến “chóng mặt” nhưng lại mang lại cho người dân một cuộc sống chất lượng cao trong khi vẫn bảo toàn việc phát triển bền vững. Các nhà quản lý đô thị Singapore quan niệm "đô thị hóa là quá trình tất yếu, chúng ta không nên lảng tránh mà phải xem đó là những thách thức cho các DN tạo dựng nên hình ảnh đô thị thịnh vượng, sống tốt nhưng vẫn phải đảm bảo yếu tố bền vững với thời gian". Quy hoạch sáng tạo, thiết kế thông minh và phát triển bền vững là bài học thực tiễn quý giá của Singapore muốn gửi thông điệp đến các nhà quản lý đô thị trên toàn thế giới.
Mở rộng để xem thêm
xem nhiều trong tuần
yêu cầu tài liệu
Giúp bạn tìm tài liệu chưa có

LÝ THUYẾT TOÁN


×