Đề án môn học GVHD: PGS. TS Nguyễn Hòa Nhân
giá cả tăng nhiều thì lạm phát tất yếu sẽ xảy ra. Trong việc chống lạm phát ngân hàng trung
ương luôn giảm sút việc cung tiền.
Trường hợp tăng cung tiền có thể đạt được bằng hai cách:
Ngân hàng trung ương in nhiều tiền hơn (khi lãi suất thấp và điều kiện kinh doanh tốt)
hoặc các ngân hàng thương mại có thể tăng tín dụng. Trong cả hai trường hợp sẵn có lượng
tiền nhiều hơn cho dân cư và chi phí. Về mặt trung và dài hạn, điều đó dẫn đến cầu về hàng
hóa dịch vụ tăng. Nếu cung không tăng tương ứng với cầu sẽ được bù đắp bởi việc tăng giá.
Tuy nhiên giá cả sẽ không tăng ngay nhưng nó sẽ tăng sau đó 2-3 năm. In tiền để trợ cấp
cho chi tiêu công cộng sẽ dẫn đến lạm phát nghiêm trọng. Ví dụ năm 1966-1967, chính phủ
Mỹ đã sử dụng việc tăng tiền (để trả cho các chi phí leo thang của cuộc chiến tranh tại Việt
Nam, lạm phát) và tăng từ 3% (năm 1967) lên 6% (năm 1970). Xét trong dài hạn lãi suất
thực tế (i) và sản lượng thực tế (Y) đạt mức cân bằng, nghĩa là (i) và (Y) ổn định. Mức cầu
tiền thực tế không đổi nên M/P cũng không đổi. Suy ra thì lượng tiền danh nghĩa (M) tăng
lên thì giá cả cũng tăng lên với tỷ lệ tương ứng. Vậy lạm phát là một hiện tượng tiền tệ. Đây
cũng chính là lý do tại sao ngân hàng Trung ương rất chú trọng đến nguyên nhân này.
1.3.3 Các nguyên nhân khác
Ngoài các nguyên nhân chủ yếu đã đề cập ở trên, một số nguyên nhân khác cũng gây ra
lạm phát. Thứ nhất có thể kể đến là tâm lý của dân cư. Khi người dân không tin tưởng vào
đồng tiền của nhà nước, họ sẽ không giữ tiền mà đẩy vào lưu thông bằng việc mua hàng hóa
dự trữ hoặc đầu tư vào một lĩnh vực kinh doanh nào đó... Như thế cầu sẽ tăng lên mà cung
cấp không đáp ứng được, cân bằng cung cầu trên thị trường hàng hóa không còn nữa và tiếp
tục đẩy giá lên cao, từ đó lạm phát sẽ xảy ra. Có thể thấy cả cả tăng lên làm tiêu dùng tăng,
cứ như vậy sẽ gây ra xoáy ốc lạm phát. Thứ hai thâm hụt ngân sách cũng có thể là một
nguyên nhân dẫn đến tăng cung ứng tiền tệ và gây ra lạm phát cao.
Khi chính phủ lâm vào tình trạng thâm hụt ngân sách thì có thể khắc phục bằng cách
phát hành trái phiêu chính phủ để vay vốn từ người dân nhằm bù đắp phần thiếu hụt. Biện
pháp này không làm ảnh hưởng đến cơ số tiền do vậy mà không làm tăng mức cung ứng tiền
và không gây ra lạm phát. Tuy nhiên khi sự thâm hụt trầm trọng và kéo dài thì chính phủ
SVTH: Nguyễn Thị Chức – Lớp 38H12K7.1Trang6