Luận văn: Nội dung và ảnh hưởng của triết học Phật giáo Ấn Độ đến văn hóa xã hội Việt Nam - Tailieu123.org

Luận văn - báo cáo

Thạc sĩ cao học

Kinh tế quản lý

Khoa học tự nhiên

Kinh tế - Thương mại

Lý luận chính trị

Kỹ thuật

Báo cáo, luận văn khác

Kỹ năng mềm

Mẫu slide

Mẫu slide cho thuyết trình

Mẫu slide cho giáo án điện tử

Mẫu slide khác

Mẫu slide - Template

Kinh doanh - tiếp thị

Marketing, bán hàng

PR truyền thông

Kế hoạch kinh doanh

Tài liệu kinh doanh, tiếp thị khác

Thương mại điện tử

Kinh tế - Quản lý

Bài giảng, giáo trình

Tài liệu kinh tế khác

Tài chính - Ngân hàng

Tài chính doanh nghiệp

Kế toán, kiểm toán

Ngân hàng - tín dụng

Tài liệu tài chính - ngân hàng khác

Biểu mẫu - Văn bản

Mẫu hợp đồng

Mẫu đơn từ

Biểu mẫu, văn bản khác

Thủ tục hành chính

Giáo dục đào tạo

Tài liệu, đề thi môn Toán

Tài liệu, đề thi môn Ngữ Văn

Tài liệu, đề thi THPT các trường

Tài liệu, đề thi Vật Lý

Tài liệu, đề thi Sinh Học

Tài liệu, đề thi Hóa Học

Tài liệu, đề thi Lịch Sử

Tài liệu, đề thi học sinh giỏi

Tài liệu, đề thi khác

Giải bài tập các môn

Giáo án bài giảng

Giáo án, bài giảng lớp 6

Giáo án, bài giảng lớp 7

Giáo án, bài giảng lớp 8

Giáo án, bài giảng lớp 9

Giáo án, bài giảng lớp 10

Giáo án, bài giảng lớp 11

Giáo án, bài giảng lớp 12

Giáo án, bài giảng tiểu học

Giáo án, bài giảng khác

Công nghệ thông tin

Văn bản pháp luật

Thuế - Lệ phí - Kinh phí

Văn bản pháp luật khác

Học tiếng Anh

Tài liệu học tiếng Anh khác

Y học- sức khỏe

Tài liệu y học - sức khỏe khác

Các bài văn khấn nôm

Lĩnh vực khác

Kinh doanh - tiếp thị

Kinh tế - Quản lý

Tài chính - Ngân hàng

Luận văn: Nội dung và ảnh hưởng của triết học Phật giáo Ấn Độ đến văn hóa xã hội Việt Nam

1832

444

Định dạng

Báo cáo tài liệu vi phạm

Tiểu luận

Triết học phật giáo Ấn Độ

và ảnh hưởng của nó đến

văn hóa xã hội Việt Nam

TIỂU LUẬN TRIẾT HỌC

TRIẾT HỌC PHẬT GIÁO ẤN ĐỘ VÀ ẢH HƯỞNG CỦA NÓ ĐẾN VĂN HOÁ - XÃ HỘI VIỆT NAM

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Từ xưa tới nay có rất nhiều trường phái triết học du nhập vào Việt

Nam nước Ta nó đã có ít nhiều ảnh hưởng đến đời sống nhân dân cũng như

sự phát triển của đất nước, sau đây em xin trình bày về những ảnh hưởng của

triết học Ấn Độ mà chủ yếu là trường phái triết học Phật Giáo nó đã được du

nhập vào việt nam như thế nào và những ảnh hưởng của nó ra sao.

Trước tiên ta nói một đôi dòng về triết học phật giáo của

Ấn Độ.

Ấn Độ cổ đại là một vùng đất thuộc Nam Châu Á với đặc điểm khí hậu,

đất đai đa dạng và khắc nghiệt cùng sự án ngữ của vòng cung dãy Hy – Mã -

Lạp – Sơn kéo dài trên hai ngàn km. Đây là yếu tố địa lý có ảnh hưởng nhất

định tới quá trình hình thành văn hoá, tôn giáo và tư tưởng triết học của người

Ấn Độ cổ đại. Tuy nhiên nhân tố có ảnh hưởng lớn nhất tới quá trình đó là

nhân tố kinh tế – xã hội, trong đó đặc biệt là sự tồn tại từ rất sớm và kéo dài

của kết cấu kinh tế xã hội theo mô hình đặc biệt mà Các Mác gọi là “Công xã

nông thôn”. Trong kết cấu này, chế độ quốc hữu về ruộng đất được các nhà

kinh tế điển hình là chủ nghĩa Mác coi là “chiếc chìa khoá” để hiểu toàn bộ

lịch sử Ấn Độ cổ đại. Chính trong mô hình này đã làm phát sinh chủ yếu

không phải là sự phân chia đối kháng giai cấp giữa chủ nô và nô lệ như ở Hy

Lạp cổ đại, mà là sự phân biệt hết sức khắc nghiệt và giai dẳng của bốn đẳng

cấp lớn trong xã hội: Tăng nữ, quí tộc, bình dân tự do và tiện nô (nô lệ). Thêm

vào đó người Ấn Độ cổ đại đã tích luỹ được những tri thức rất phong phú về

các lĩnh vực toán học thiên văn, lịch pháp nông nghiệp v.v…

Tất cả những yếu tố tự nhiên, kinh tế, chính trị và tri thức nói trên đã

hợp thành cơ sở hiện thực cho sự phát triển những tư tưởng triết học – tôn

giáo Ấn Độ cổ đại.

Triết học Ấn Độ cổ đại chia làm hai giai đoạn

Giai đoạn thứ nhất: (Từ giữa thiên niên kỷ III tr.CN đến khoảng giữa

thiên niên kỷ II tr. CN). Đây là giai đoạn thường được gọi là “Nền văn hoá

Harappa” (hay nền văn minh sống Ấn) – Khởi đầu của nền văn hoá Ấn Độ,

TIỂU LUẬN TRIẾT HỌC

TRIẾT HỌC PHẬT GIÁO ẤN ĐỘ VÀ ẢH HƯỞNG CỦA NÓ ĐẾN VĂN HOÁ - XÃ HỘI VIỆT NAM

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

mà cho tới nay người ta còn biết quá ít về nó ngoài những tư liệu khảo cổ học

vào những thập kỷ đầu thế kỷ XX.

Giai đoạn thứ hai: (Tiếp nối giai đoạn thứ nhất tới thế kỷ thứ VII tr.

CN). Đây là thời kỳ có sự thâm nhập của người Arya (gốc Ấn - Âu) vào khu

vực của người Dravida (người bản địa). Đây là sự kiện quan trọng về lịch sử,

đánh dấu sự hoà trộn giữa hai nền văn hoá - tín ngưỡng của hai chủng tộc

khác nhau. Chính qúa trình này đã làm xuất hiện một nền văn hoá mới của

người Ấn Độ: nền văn hoá Véda.

Giai đoạn thứ ba: Trong khoảng 5 –6 thế kỷ (Từ thế kỷ thứ VI tr.CN

tới thế kỷ I tr.CN) đây là thời kỳ Ấn Độ cổ đại có những biến động lớn cả về

kinh tế, chính trị, xã hội và tư tưởng, cũng là thời kỳ hình thành các trường

phái triết học – tôn giáo lớn. Đó là 9 hệ thống tư tưởng lớn, được chia làm hai

phái: chính thống và không chính thống.

Thuộc phái chính thống có Sàmkhuy, Mimasa, Védanta. Yoga, Nỳaya

và Vasêsika.

Thuộc phái không chính thống có Jaina, Lokayata và Phật giáo

(Buddha).

Triết học Ấn Độ có nhiều nét đặc thù về tư tưởng

So với các nền triết học cổ đại khác, nền triết học Ấn Độ biểu hiện ra là

một nền triết học chịu ảnh hưởng lớn của những tư tưởng tôn giáo. Trừ trường

phái Lokayata, các trường phái còn lại đều có sự thống nhất giữa tư tưởng

triết học và những tư tưởng tôn giáo. Ngay cả hai trường phái: Jaina và Phật

giáo, tuy tuyên bố đoạn tuyệt với truyền thống văn hóa Véda (truyền thống

tôn giáo) nhưng trong thực tế nó vẫn không thể vượt qua truyền thống ấy. Tuy

nhiên tính tôn giáo của Ấn Độ cổ đại có xu hướng “hướng nội” mà không

phải “hướng ngoại” như nhiều tôn giáo phương Tây. Cũng bởi vậy, xu hướng

chú giải và thực hành những vấn đề nhân sinh quan dưới góc độ tâm linh tôn

giáo nhằm đạt tới sự “giải thoát” là xu hướng trội của nhiều học thuyết triết

học – tôn giáo Ấn Độ cổ đại.

TIỂU LUẬN TRIẾT HỌC

TRIẾT HỌC PHẬT GIÁO ẤN ĐỘ VÀ ẢH HƯỞNG CỦA NÓ ĐẾN VĂN HOÁ - XÃ HỘI VIỆT NAM

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Đó chỉ là những nét đặc thù của tư tưởng triết học Ấn Độ cổ đại trong

tương quan so sánh với các nền triết học cổ đại khác, cái làm nên thiên hướng

riêng của nó. Còn về nội dung tư tưởng, nền triết học Ấn Độ cũng giống như

nhiều nền triết học cổ đại khác, nó đã đặt ra và giải quyết nhiều vấn đề về triết

học: Bản thể luận, nhận thức luận v.v…

Chúng ta đi xét những tư tưởng triết học cơ bản của trường phái Phật

giáo.Phật giáo là một trường phái triết học – tôn giáo điển hình của nền tư

tưởng ấn Độ cổ đại và có nhiều ảnh hưởng rộng rãi, lâu dài trên phạm vi thế

giới. Ngày nay với tư cách là một tôn giáo, Phật giáo là một trong ba tôn giáo

lớn nhất trên thế giới.

Người sáng lập Phật giáo là Thích – Đạt - Đa, vào khoảng thế kỷ thứ

VI tr.CN. Sau này ông được tôn xưng với nhiều danh hiệu khác nhau: Như

Lai, Phật Tổ, Đức THế Tôn… nhưng khá phổ biến là “Thích Ca Muni”

(Sakyamuni – nghĩa là “bộc hiền giả dòng Sakya”).

Sau Sakyamuni một vài thế kỷ, Phật giáo được phân chia thành tông

phái lớn là tiểu thừa giáo và đại thừa giáo (nghĩa là “cỗ xe nhỏ” và “cỗ xe

lớn”). Tiểu thừa giáo phát triển về phía Nam ấn Độ rồi truyền bá sang

Xêrilanca, Philippin, Lào, Campuchia, Nam Việt Nam…Đại thừa giáo phát

triển mạnh ở Bắc ấn Độ, truyền bá vào Tây tạng, Trung hoa, Nhật bản, Bắc

Việt nam…

Kinh điển của Phật giáo gồm: Kinh – Luật – Luận (gọi là “Tam tạng” –

tức “ba kho kinh điển”). Mà về mặt triết học thì quan trọng nhất là “kinh” và

“luận”. “Tam tạng” kinh điển của Phật giáo được ghi bằng hai hệ Pali và

Sankrit (Ngữ bộ Nam và Bắc ấn) có tới trên 5000 quyển.

Những tư tưởng triết học cơ bản của Phật giáo nguyên thuỷ (sơ kỳ)

gồm mấy vấn đề lớn sau:

Thứ nhất: Thế giới quan Phật giáo là một thế giới quan có tính duy vật

và vô thần, đồng thời có chứa đựng nhiều yếu tố biện chứng sâu sắc.

TIỂU LUẬN TRIẾT HỌC

TRIẾT HỌC PHẬT GIÁO ẤN ĐỘ VÀ ẢH HƯỞNG CỦA NÓ ĐẾN VĂN HOÁ - XÃ HỘI VIỆT NAM

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Tính duy vật và vô thần thể hiện rõ nét nhất ở quan niệm về tính tự thân

sinh thành, biến đổi của vạn vật, không do sự chi phối quyết định của một lực

lượng thần linh hay thượng đế tối cao nào. Trái lại vạn vật đều tuân theo tính

tất định và phổ biến của luật nhân – quả. Điều này được quán triệt trong việc

lý giải những vấn đề của cuộc sống nhân sinh như: Hạnh phúc, đau khổ, giàu

nghèo, thọ,yểu…

Tính biện chứng sâu sắc của triết học Phật giáo đặc biệt thể hiện rõ qua

việc luận chứng về tính chất “vô ngã” và “vô thường” của vạn vật.

Phạm trù “vô ngã” bao hàm tư tưởng cho rằng, vạn vật trong vụ trụ vốn

không có tính thường hằng nó chỉ là sự “giả hợp” do sự hội đủ nhân duyên

nên thành ra “có” (tồn tại). Ngay bản thân sự tồn tại của thực tế con người

chẳng qua cũng là do “ngũ uẩn” (năm yếu tố) hội hợp lại: Sắc (vật chất), thụ

(cảm giác), tưởng (ấn tượng), hành (suy lý) và thức (ý thức). Theo cách phân

loại khác-“lục tại”: địa (chất khoảng), thuỷ (chất nước), hoả (nhiệt năng),

phong (hơi thở), không (khoảng trống) và thức (ý thức). Nói một cách tổng

quát thì vạn vật chỉ là sự “hội hợp” của hai loại yếu tố là vật chất “sắc” và tinh

thần “danh”. Như vậy thì không có cái gọi là “tôi” (vô ngã).

Phạm trù “vô thường” gắn liền với phạm trù “vô ngã”. Vô thường

nghĩa là vạn vật biến đổi vô cùng theo chu trình bất tận: Sinh – Trụ – Dị –

Diệt…(hay: Sinh – Trụ – Hoại – Không). Vậy thì “có có” – “không không”

luân hồi (bánh xe quay) bất tận: “thoáng có”, “thoáng không” cái còn mà

chẳng còn, cái mất mà chẳng mất.

Thứ hai: Nhân sinh quan Phật giáo là phần trọng tâm của triết học này.

Cũng như nhiều trường phái khác của triết học ấn Độ cổ đại, Phật giáo đặt

vấn đề tìm kiếm mục tiêu cứu cánh nhân sinh ở sự “giải thoát” (Moksa) khỏi

vòng luân hồi, nghiệp báo để đạt tới trạng thái tồn tại Niết bàn (Nirvana).

Tính quần chúng của luận điểm nhân sinh Phật giáo thể hiện ở chỗ nêu cao

tinh thần “bình đẳng giác ngộ”, tức là quyền thực hiện sự giải thoát là cho tất

cả mọi người mà cao hơn nữa là của mọi “chúng sinh”. Điều này mang tính

TIỂU LUẬN TRIẾT HỌC

TRIẾT HỌC PHẬT GIÁO ẤN ĐỘ VÀ ẢH HƯỞNG CỦA NÓ ĐẾN VĂN HOÁ - XÃ HỘI VIỆT NAM

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

nhân bản sâu sắc, vượt qua giới hạn đẳng cấp khắc nghiệt vốn là một truyền

thống chính trị ấn Độ cổ đại. Nó nói lên khát vọng “tự do cho tất cả mọi

người”, không thể là độc quyền của một đẳng cấp nào, dù đó là đẳng cấp tăng

nữ hay quý tộc, bình dân hay tiện nô. Nhưng đó không phải kêu gọi gián tiếp

cho quyền bình đẳng về mặt chính trị mà là bình đẳng trong sự mưu cầu cứu

cánh giác ngộ. Có thể, đây là lời kêu gọi gián tiếp cho quyền bình đẳng xã hội

của Phật giáo, và như vậy Phật giáo thật sự là một trường phái thuộc phái

“không chính thống” (tức phái cải cách) của nền tư tưởng Â’n Độ cổ đại.

Nội dung triết học nhân sinh của Phật giáo tập trung ở bốn luận điểm

(gọi là “tứ diện đế”). Bốn luận điểm này được Phật giáo coi là bốn chân lý vĩ

đại về cuộc sống nhân sinh cho bất cứ cuộc sống nhân sinh nào thuộc đẳng

cấp nào.

Luận điểm thứ nhất (khổ đế): Sự thật nơi cuộc sống nhân sinh không có

gì khác ngoài sự đau khổ, ràng buộc hệ luỵ, không có tự do. Đó là 8 nỗi khổ

trầm lâm bất tận mà bất cứ ai cũng phải gánh chịu: Sinh, Lão, Bệnh, Tử, Thụ

biệt Ly (yêu thương chia lìa), Oán tăng hội (oán ghét nhau mà phải sống với

nhau), Sở cầu bất đắc (cái mong muốn mà không đạt được), và Ngũ thụ uẩn

(5 yếu tố vô thường nung nấu làm khổ).

Luận điểm thứ hai (Nhân đế): là luận điểm giải thích những nguyên

nhân sự thật đau khổ nơi cuộc sống nhân sinh. Đó là 12 nguyên nhân (thập

nhị nhân duyên): 1. Vô minh; 2. Hành; 3. Thức; 4. Danh sắc; 5. Lục nhập; 6.

Xúc; 7. Thụ; 8. ái; 9. Thủ; 10. Hữu; 11. Sinh và 12. Lão Tử.

Trong 12 nhân duyên ấy thì “Vô minh” là nguyên nhân thâu tóm tất cả.

Bở vậy diệt trừ vô minh là diệt trừ tận gốc rễ sự đau khổ nhân sinh. Dưới góc

độ nhận thức, vô minh là “ngu tối”, “không sáng suốt”, “thiếu giác ngộ chân

lý”.

Luận điểm thứ ba (Diệt đế): Là luận điểm về khả năng có thể tiêu diệt

được sự khổ nơi cuộc sống nhân sinh, đạt tới trạng thái Niết bàn, cứu cánh

của hành động tự do. Luận điểm này cũng bộc lộ tinh thần lạc quan tôn giáo

LÝ THUYẾT TOÁN

Kinh doanh - tiếp thị

Quản trị, internet, marketing

Giáo dục đào tạo

Các tài liệu, đề thi liên quan đến các môn học của học sinh và bài giảng của giáo viên

Công nghệ thông tin

Tài liệu lĩnh vực công nghệ thông tin

Học tiếng Anh

Các tài liệu liên quan đến học tiếng Anh