* Thứ nhất, thuế là nguồn thu chủ yếu và lâu dài của ngân sách nhà
nước. Sự ra đời của khái niệm thuế gắn liền với sự ra đời của ngân sách nhà
nước. Không có nguồn thu nào của ngân sách nhà nước thể đa dạng phong
phú như thuế. Với hàng loạt các sắc thuế khác nhau đánh trên thu nhập của cá
nhân, tổ chức kinh tế, hay kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh
nghiệp, hay khối tài sản, sẽ là nguồn thu lớn của ngân sách nhà nước. Bên
cạnh nguồn thu từ thuế thì ngân sách nhà nước có thể huy động nguồn thu
bằng nhiều cách khác nhau như: đi vay, bán tài nguyên hay tài sản quốc
doanh, nhận viện trợ, in tiền,…Nhưng không có nguồn thu nào mang tính
chất bền vững và cơ bản như thuế. Vì khi nhà nước đi vay rồi cũng phải tính
phương án trả nợ; khi bán tài nguyên hay tài sản thì cũng đến ngày tài nguyên
cạn kiệt; ngân sách nhà nước không thể chỉ trông chờ vào các khoản viện trợ;
giải pháp in tiền để bù đắp thâm hụt ngân sách trong thời gian dài thì sẽ gây
nguy cơ lạm phát cao và không khuyến khích tăng trưởng. Như vậy, thuế là
nguồn thu vô cùng quan trọng của ngân sách nhà nước, là cơ sở tồn tại của
nhà nước và ngân sách nhà nước.
* Thứ hai, thuế là công cụ điều tiết vĩ mô nền kinh tế. Thuế là nguồn
thu chủ yếu của ngân sách nhà nước mà ngân sách lại là nội dung chính của
chính sách tài khóa, điều tiết vĩ mô nền kinh tế.
Xét về mặt tiêu dùng, thuế làm giảm thu nhập mà cá nhân có thể sử
dụng mua sắm hàng hoá, dịch vụ. Song doanh thu từ thuế của chính phủ lại
được dùng để cung cấp các loại hàng hoá, dịch vụ công mà thông thường thị
trường không cung cấp được một cách hiệu quả. Như vậy, thuế đã phân bổ lại
nguồn lực từ cách sử dụng tư nhân sang cách sư dụng công cộng.
Xét về mặt sản xuất, thuế có thể làm thay đổi quyết định đầu tư vào
sản xuất của các hãng.Thông qua các loại thuế khác nhau, nhà nước có thể
khuyến khích hay hạn chế sự phát triển của các ngành các lĩnh vực. Với mỗi
một loại thuế khác nhau thì có mức điều tiết khác nhau. Ví dụ, thuế nhập khẩu
đánh trên hàng hoá nhập khẩu nhằm hạn chế nhập khẩu để bảo vệ hàng hóa
trong nước. Bằng công cụ đánh thuế, chính phủ có thể thay đổi cơ chế khuyến