DANH MỤC TÀI LIỆU
LÝ LUẬN CHUNG ĐỊNH HƯỚNG XHCN CỦA NỀN KINH TẾ NHIỀU THÀNH PHẦN TRONG THỜI KỲ QUÁ ĐỘ Ở VIỆT NAM.
B MÔN LÝ LU N CHÍNH TRỘ Ậ
..................
TI U LU NỂ Ậ
HP: KINH T CHÍNH TR MÁC-LÊNINẾ Ị
Đ tài: Phát tri n n n kinh t hàng hoáể ề ế
nhi u thành ph n theo đ nh h ng XHCN ị ướ
1
L I NÓI Đ UỜ Ầ
N n kinh t Vi t Nam đang chuy n sang ho t đ ng theo c ch th tr ng có ế ơ ế ị ườ
s qu n lý c a nhà n c. S nghi p đ i m i kinh t đòi h i ph i nhanh chóng ti pự ả ướ ệ ổ ế ế
c n nh ng lu n th c ti n qu n kinh t c a nhi u n c trên th gi i. Quá ế ủ ướ ế
trình đ i m i kinh t c n nh ng cán b kinh t có ki n th c có ph ng pháp ế ầ ế ế ươ
thích h p v i kinh t th tr ng. ế ị ườ
Vào cu i nh ng năm 80 c a th k 20, v c b n n n kinh t c a Vi t Nam ế ề ơ ế ủ
s n xu t nh v n còn ph bi n, tr ng thái kinh t t nhiên hi n v t, t cung, t ế ế ự
c p còn chi m u th , v n hành theo c ch qu n lý t p trung quan liêu bao c p ế ư ế ậ ơ ế
nhi u sai l m trong nh n th c v hình h i ch nghĩa. Vi t Nam đã không ứ ề
nh n th c đúng v kinh t th tr ng, cho r ng s n xu t hàng hoá hình th c t ế ị ườ
ch c c a Ch nghĩa t b n, đ ng nh t hình th c s h u v i hình th c t ch c kinh ư ả ở ữ
t thành ph n kinh t ; coi nh qui lu t giá tr , qui lu t c nh tranh; ch th y m tế ế ậ ạ
tiêu c c c a th tr ng. ị ườ
Xã h i Vi t Nam v n d a trên n n t ng c a văn minh nông nghi p lúa n c, ề ả ướ
nông dân chi m đ i đa s . Vì v y Vi t Nam v nn c nghèo nàn, l c h u và kémế ướ ạ ậ
phát tri n. Do đó phát tri n tr thành nhi m v , m c tiêu s 1 đ i v i toàn Đ ng, ố ớ
toàn dân ta trong nh ng b c đ ng đi t i. Mu n v y ph i chuy n n n kinh t ướ ườ ế
qu c dân sang tr ng thái c a s phát tri n, phát tri n n n kinh t th tr ng cùng ế ị ườ
v i nó là th c hi n công cu c công nghi p hoá, hi n đ i hoá đ t n c. ấ ướ
Đ làm đ c đi u đó chúng ta c n ph i phát tri n n n kinh t hàng hoá ượ ể ề ế
nhi u thành ph n theo đ nh h ng XHCN. Đây gi i pháp c b n đ chuy n t ướ ơ ả
s n xu t nh n s n xu t l n Vi t Nam hi n nay. Chuy n n n kinh t t ho tả ấ ả ấ ế
đ ng theo c ch k ho ch hoá t p trung, hành chính, quan liêu bao c p sang phát ơ ế ế
tri n n n kinh t hàng hoá nhi u thành ph n v n hành theo c ch th tr ng, có s ế ơ ế ị ườ
qu n c a nhà n c, theo đ nh h ng XHCN n i dung, b n ch t đ c đi m ướ ướ ặ ể
khái quát nh t đ i v i n n kinh t c a Vi t Nam trong hi n t i trong t ng lai ế ủ ươ
đ đ y m nh quá trình chuy n d ch c c u theo h ng công nghi p hoá hi n đ i ơ ấ ướ
hoá đ huy đ ng s c m nh c a toàn dân vào vi c kh c ph c nguy c t t h u ngày ơ ụ
càng xa, c n ph i phát tri n n n kinh t hàng hoá nhi u thành ph n theo đ nh ể ề ế
h ng XHCN. Đó ch tr ng tính chi n l c trong công cu c xây d ng ướ ủ ươ ế ượ
2
phát tri n kinh t h i c a Vi t Nam hi n nay mà Đ ng và nhà n c Vi t Nam đã ế ộ ủ ướ
xác đ nh.
N I DUNG CHÍNH
V n đ phát tri n n n kinh t hàng hoá nhi u thành ph n theo đ nh h ngấ ề ể ề ế ướ
XHCN gi i pháp c b n đ chuy n t s n xu t nh lên s n xu t l n n c ơ ả ớ ở ướ
Vi t Nam hi n nay s đ c gi i quy t trong ti u lu n này v i nh ng n i ượ ế ở
dung chính nh sau:ư
I. LU N CHUNG Đ NH H NG XHCN C A N N KINH T ƯỚ Ủ Ề
NHI U THÀNH PH N TRONG TH I KỲ QUÁ Đ VI T NAM. Ộ Ở
Nói đ n quan đi m n n kinh t hàng hóa nhi u thành ph n thì tr c h t taế ế ướ ế
ph i hi u n n kinh t hàng hóa gì? h i ch nghĩa gì? th nào thành ph n ể ề ế ế
kinh t t i sao ph i phát tri n n n kinh t theo đ nh h ng h i ch nghĩa ế ể ề ế ướ
không theo m t đ nh h ng khác.ộ ị ướ
1. Khái ni m v xã h i ch nghĩa ộ ủ
T i đ i h i Đ ng l n th VIII vào tháng 6 1996 đã xác đ nh h i ch ả ầ ứ
nghĩa Vi t Nam m t h i do nhân dân lao đ ng làm ch , n n kinh t phátở ệ ế
tri n cao d a trên l c l ng s n xu t hi n đ i ch đ công h u v t li u s n ượ ế ề ư
xu t, ch y u n n văn hóa đ m đà b n s c dân t c, con ng i đ c gi i phóng ủ ế ườ ượ
kh i áp b c bóc l t m i ng i có quy n làm ch b n thân mình làm theo năng ườ ủ ả
l c h ng theo lao đ ng. h i ng i n cu c s ng m no h nh phúc, ưở ườ ộ ố
t do trong khuôn kh pháp lu t, đi u ki n đ phát tri n toàn di n nhân, các ệ ể
dân t c trong n c đoàn k t, bình đ nggiúp đ l n nhau đ cùng ti n b và h p ướ ế ỡ ẫ ế
tác v i nhân dân các n c trên th gi i. ướ ế ớ
Theo Mác h i ch nghĩa đáng l ph i ra đ i t các n c t b n văn minh ướ ư ả
n n kinh t phát tri n cao, song do l ch s Vi t Nam đã ch u ách th ng tr c a ế ị ủ
phong ki n và th c dân, Đ ng c ng s n Vi t Nam ra đ i đã lãnh đ o nhân dân giànhế ộ ả
đ c l p dân t c đ a đ t n c đi lên h i ch nghĩa. v y Vi t Nam n c ộ ậ ư ướ ướ
n n kinh t ch a phát tri n còn nghèo nàn l c h u. Do v y Đ ng Nhà n c đã ế ư ạ ậ ướ
đ ra đ ng l i xây d ng kinh t h i ch nghĩa đ Vi t Nam theo k p các n c ườ ế ể ệ ướ
phát tri n trên th gi i. ế ớ
2. Th nào là n n kinh t hàng hóa?ế ề ế
3
N n kinh t hàng hóa ki u t ch c kinh t h i s n xu t ra đ n, ế ể ổ ế
trao đ i trên th tr ng. Trong ki u t ch c toàn b quá trình s n xu t phân ị ườ
ph i, trao đ i tiêu dùng s n xu t ra cái gì, cho ai đ u thông qua mua bán và h th ng ệ ố
th tr ng quy t đ nh.ị ườ ế
Do n n kinh t nhà n c gi vai trò ch đ o kém hi u qu ch a làm t t vai ế ướ ủ ạ ư
trò lãnh đ o, kinh t h p tác ch m đ i m i. Nhi u hình th c h p tác m i ra đ i ế ợ
ch a đ c đánh giá cao, ch a s giúp đ c a nhà n c nên ho t đ ng còn kémư ượ ư ỡ ủ ướ
ch a phát tri n. Bên c nh đó các doanh nghi p tiêu c c do vi c qu n doanhư ệ ả
nghi p còn nhi u s h ... Do v ynhi m v c a nhân dân t p trung m i l c ơ ụ ủ
l ng, tranh th th i c , đ y m nh công cu c đ i m i m t cách toàn di n đ ngư ờ ơ
b ti p t c phát tri n n n kinh t nhi u thành ph n v n hành theo c ch th ế ụ ế ơ ế ị
tr ng có s qu n lý c a nhà n c theo đ nh h ng xã h i ch nghĩa.ườ ự ả ướ ướ
3. Vi c phát tri n n n kinh t hàng hóa nhi u thành ph n theo đ nh ể ề ế
h ng xã h i ch nghĩaướ ộ ủ
Vi c phát tri n n n kinh t hàng hóa nhi u thành ph n theo đ nh h ngh i ể ề ế ướ
ch nghĩa là đi đ n m c tiêu không còn áp b c, bóc l t, đi đ n ch đ công h u các ế ế ế ộ
t li u s n xu t th c hi n đ c công b ng h i h i m c s ng cao. Điư ệ ượ
theo kinh t t b n ch nghĩakhác v i c ch t b n ch nghĩa kh năng t ngế ư ơ ế ư
b c rút ng n kho ng cách gi u nghèo trong khi ch nghĩa t b n th d n đ nướ ư ả ể ẫ ế
tiêu c c.
Đ nh h ng xã h i ch nghĩa trong n n kinh t đòi h i ph i gi i quy t đúng ướ ế ả ả ế
đ n m i quan h gi a vi c phát tri n l c l ng s n xu t xây d ng quan h s n ượ ệ ả
xu t m i, ph i kh c ph c đ c nguy c t t h u v kinh t , xây d ng thành công c ượ ơ ụ ế ơ
s v t ch t k thu t c a ch nghĩa h i. Ph i nh ng c i cách m i các hình ấ ỹ ậ ủ
thái kinh t h i thay th ch đ s h u này b ng ch đ s h u khác nh ng sế ế ế ộ ở ế ộ ở ư
thay th đó không di n ra trong m t lúc màtính k th a l ch s trong th i kỳ quáế ế ừ ị
đ , lâu dài m t ch đ s h u thu n nh t theo quy lu t ph đ nh c a ph đ nh. ế ộ ở ữ ủ ị ủ ị
M i s v t - m t hi n t ng m i ra đ i đ u k th a nh ng y u t tích c c và t ng ệ ượ ờ ề ế ừ ế ố
b c th i lo i nh ng nhân t tiêu c c c a hình thái cái m i cái đan k t v iướ ế ớ
nhau trong m i s v t tác đ ng l n nhau. Quá trình đ i m i n n kinh t theo ự ậ ế
đ nh h ng h i ch nghĩa m t nguyên t c m t v n đ quan tr ng nh t, c ướ ộ ấ ơ
b n nh t c a t duy kinh t m i c a Đ ng Vi t Nam ấ ủ ư ế ớ ủ ”.
4
Th c hi n m c tiêu đó m t nhi m v lâu dài c a nhi u th h , ph i gi i ệ ụ ệ ụ ề ế
quy t b ng nhi u bi n pháp không làm t n h i đ n l i ích h p pháp c a công dân.ế ằ ế ợ
Vì v y ch ph i là xã h i hóa xã h i ch nghĩa trong th c t n n s n xu t xã h i. ế ề
4. C c u s h u trong th i kỳ quá đ Vi t Namơ ộ ở
4.1. Quan đi m m i trong vi c đánh giá, xem xét c c u s h u Vi t ơ ấ
Nam
_ Ph i xem xét s h u là n n t ng kinh t c a 1 ch đ xã h i. ế ủ ế
_ Ph i xu t phát t trình đ phát tri n c a l c l ng s n xu t đ l a ch n ủ ự ượ
các hình th c s h u và liên k t trong m t c c u s h u chung. ế ơ ấ
_ L y hi u qu kinh t - h i làm th c đo vi c xác l p c c u s h u ế ướ ơ ấ
trong xã h i loài ng i.ộ ườ
_ Đ cho s h u không ch d ng l i v m t pháp còn th c hi n v ở ữ ỉ ừ
m t kinh t , c n g n s h u v i kinh t . ế ở ữ ế
_ Không nên ch d ng l i k t c u bên ngoài c a s h u c n ph i đ i ạ ở ế
m i c k t c u bên trong c a s h u t c ph i tìm ra đ c c ch thích h p đ ả ế ở ữ ượ ơ ế
hi n th c hoá.ệ ự
4.2. Các lo i hình s h u đang t n t i ở ữ
_ S h u công c ng:ở ữ
+ Nó s h u c a nh ng ng i lao đ ng đ c gi i phóng và liên k t l i.ở ữ ườ ượ ế
+ Không d n đ n bóc l tẫ ế
+ Nó ph i có tính ch t xã h i tr c ti p ộ ự ế
Mác Ănghen hay g i s h u công c ng s h u h i. S h u công ở ữ ở ữ ở ữ
c ng v i n i dung nh v y thì đ c thi t l p 1 cách đ y đ trong giai đo n caoộ ớ ư ượ ế
cu ch nghĩa c ng s n (l c l ng s n xu t & năng su t lao đ ng phát tri n cao, ộ ả ượ ả
c a c i h i d i dào nh l c l ng t nhiên, h i không còn giai c p, không ư ự ượ
còn Nhà n c). Khi ch a đ 2 đi u ki n này thì ch a s h u công c ng theoướ ư ư ở ữ
nghĩa đ y đ . s h u Nhà n c, s h u t p th thì m i ch nhân t c a s ướ ố ủ
h u công c ng. Tuy nhiên trong khuôn kh n n kinh t phát tri n theo đ nh h ng ổ ề ế ướ
XHCN d a trên s đa d ng v hình th c s h u ta cũng th coi s h u Nhà ở ữ ở ữ
n c và s h u t p th đ i di n cho s h u công c ng nh ng nó ch a ph i là sướ ở ữ ở ữ ư ư
h u công c ng.ữ ộ
* S h u t nhân:ở ữ ư
5
hình th c s h u tài s n, v n,… thu c v các ch t nhân (có th ủ ư
nhà t b n t nhân, 1 ti u ch ). V xu t x s h u t nhân không ph i do Nhàư ả ư ấ ứ ữ ư
n c pháp lu t t o ra, nó tr c Nhà n c pháp lu t, có t nhân r i m iướ ậ ạ ướ ướ ư
s phân chia giai c p xã h i. ấ ộ
Trong các quan đi m kinh t c a ph ng Tây ng i ta r t tôn tr ng t nhân. ế ủ ươ ườ ư
SH t nhân g n v i nhân c a con ng i, bi t khai thác y u t nhân t o raư ườ ế ế ố
đ c s tăng tr ng kinh t .ượ ự ưở ế
* S h u h n h p:ở ữ
Là lo i hình s h u d a trên c s liên k t v v n, v tài s n gi a kinh t ơ ở ế ế
Nhà n c ho c gi a h p tác kinh doanh. C c u s h u c a th i kỳ quá đ Vi tướ ơ ơ ộ ở
Nam hi n nay chính s h u h n h p s h u trung gian đ k t n i t nhân h n ở ữ ở ữ ế ư
h p đê đ m b o đ nh h ng phát tri n c a s h u t nhân. Trong s h u h n h p ướ ở ữ ư ở ữ
có hình th c s h u c ph n, nó m i xu t hi n tr l i Vi t Nam. Có th nói là s ở ạ ở
xu t hi n tr l i c a ý nghĩa r t quan tr ng đ i v i quá trình chuy n sang ở ạ
kinh t th tr ng đ nh h ng XHCN Vi t Nam.ế ị ườ ướ
Trong c s 3 lo i hình s h u này trong đi u ki n Vi t Nam hi n nay xu tơ ở
phát t th c tr ng v l c l ng s n xu t cũng nh v năng l ng qu n lý, ti m ề ự ư ư ượ
năng v v n trong dân c , s tác đ ng c a xu th h i nh p. Ba lo i hình s h uề ố ư ế ộ ở ữ
trên s đ c đa d ng hoá thành 6 hình th c c th nh sau:ẽ ượ ư
+ S h u Nhà n c.ở ữ ướ
+ S h u t p th .ở ữ
+ S h u cá th .ở ữ
+ S h u t b n t nhân.ở ữ ư ả ư
+ Đ ng s h u gi a Nhà n c v i t b n t nhân. ướ ư ả ư
+ S h u c a các ch đ u t n c ngoài.ở ữ ủ ầ ư ướ
4.3. Quan h gi a các lo i hình s h u ở ữ
_ S h u công c ng s h u t nhân đ u nh ng y u t c u thành, c ư ế ố ấ ơ
c u s h u đa d ng trong quá trình hình thành phát tri n kinh t th tr ng đ nh ở ữ ế ườ
h ng XHCN Vi t Nam. Nghĩa ta không nên xem xét chia tách r i gi a s h uướ ở ữ
công c ng và s h u t nhân. ở ữ ư
6
thông tin tài liệu
Nói đến quan điểm nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần thì trước hết ta phải hiểu nền kinh tế hàng hóa là gì? xã hội chủ nghĩa là gì? thế nào là thành phần kinh tế và tại sao phải phát triển nền kinh tế theo định hướng xã hội chủ nghĩa mà không theo một định hướng khác.
Mở rộng để xem thêm
tài liệu giúp tôi
Nếu bạn không tìm thấy tài liệu mình cần có thể gửi yêu cầu ở đây để chúng tôi tìm giúp bạn!
xem nhiều trong tuần
yêu cầu tài liệu
Giúp bạn tìm tài liệu chưa có

LÝ THUYẾT TOÁN


×