CHƯƠNG 2: PHÂN LOẠI CHI PHÍ GV: ThS Trương Văn Khánh
5
- Chi phí thời kỳ: Là chi phí phát sinh chỉliên quan đến lợi ích của kỳkinh
doanh đó vì thếnó được trừhết vào lãi lỗtrong kỳ(chi phí bán hàng, chi phí quản
lý doanh nghiệp).
Ví dụ : Chi phí thuê kho là chi phí thời kỳ vì dù lưu kho nhiếu hay ít thì cũng
trả một số tiền như nhau cho mỗi tháng (hay còn gọi là định phí).
3/ Phân loại chi phí phục vụ cho việc lập kế hoạch kiểm tra và ra quyết
định. Theo cách phân loại này, chi phí được chia làm năm loại: Chi phí chìm; chi
phí chênh lệch; chi phí cơhội; chi phí kiểm soát được, chi phí không kiểm soát
được; biến phí, định phí, chi phí hỗn hợp.
1/ Chi phí chìm (lặn): Là chi phí đã chi ra rồi và không thểtránh được dù lựa
chọn bất kỳphương án nào.
Ví dụ: DN đang có một TSCĐcũcó hai phương án lựa chọn.
+ Phương án 1: nếu tiếp tục sửdụng thì DN phải chịu một khoản chi phí
chìm đó chính là chi phí khấu hao TSCĐ.
+ Phương án 2: Nếu mua máy mớiđể sửdụng thì DN bán máy cũ đi, lúc này
DN phải chịu một khoản chi phí chìm là chi phí bất thường phát sinh do việc bán
máy cũhay chi phí chìm là giá trịcòn lại của máy cũ(Nguyên giá trừchi phí khấu
hao). 2/ Chi phí chênh lệch (differential costs): Là chi phí có trong phương án này
nhưng chì có một phần hoặc không có trong các phương án khác.
Ví dụ: Tiếp tục sử dụng máy cũ Mua máy mới
- Giá trị còn lại của máy cũ 100trđ (chi phí chìm)
- Chi phí hoạt động hàng năm 10trđ 5trđ
- Khấu hao máy mới 150trđ
Chi phí chênh lệch có trong chi phí hoạt động hàng năm và mức chênh lệch
là 5 trđ (10trđ – 5trđ) ở phương án tiếp tục sử dụng máy cũ ; chi phí chệnh lệch là
chi phí khấu hao ở phương án mua máy mới 150trđ (có trong phương án này
nhưng không có trong phương án kia).
3/ Chi phí cơhội (opportunity costs): Là những khoản thu nhập tiềm tàng bị
mấtđi hay bịhi sinh khi lựa chọn phương án này thay vì lựa chọn phương án khác.
4/ Chi phí kiểm soát được (controllable costs) và chi phí không kiểm soát
được ( noncontrollable costs):
- Chi phí kiểm soát được: Những chi phí mà một cấp quản lý cụthểcó thể
quyếtđịnh sựphát sinh của chúng và chịu trách nhiệm vềchúng ;
- Chi phí không kiểm soát được: Những chi phí ởngoài phạm vi quyếtđịnh
của một cấp quản lý cụthể.
5/ Biến phí, định phí và chi phí hỗn hợp:
Việc phân loại chi phí thành biến phí, định phí và chi phí hỗn hợp còn được
gọi là phân loại theo cách ứng xửcủa chi phí.