DANH MỤC TÀI LIỆU
LÝ THUYẾT SINH HỌC 12: TẠO GIỐNG NHỜ CÔNG NGHỆ GEN
LÝ THUY T SINH H C 12: T O GI NG NH CÔNG NGH GEN Ạ Ố
I. KHÁI NI M CÔNG NGH GENỆ Ệ
- Công ngh gen m t quy trình công ngh dùng đ t o ra nh ng t bào ho c ể ạ ế
sinh v t có gen b bi n đ i ho c có thêm gen m i, t đó t o ra c th v i nh ng ế ơ ể ớ
đ c đi m m iặ ể
II. CÁC B C C N TI N HÀNH TRONG K THU T CHUY N GENƯỚ Ầ
1. T o ADN tái t h p ổ ợ
- Tách ADN ra kh i t bào cho và tách plasmit ra kh i t bào vi khu n.ỏ ế ỏ ế
- C t đo n ADN c a t bào cho m vòng plasmit b ng enzim c t restrictaza ủ ế
(enzim này nh n ra v trí c t chính xác nh ng nu xác đ nh) ở ữ
- N i đo n v a c t vào plasmit t o thành ADN tái t h p nh enzim ligaza. ổ ợ
2. Đ a ADN tái t h p vào t bào nh nư ổ ợ ế
- Chuy n ADN tái t h p vào vi khu n, t o đi u ki n cho gen bi u hi n, vi ạ ề ệ ể ệ
khu n s nhân lên nhanh chóng.ẩ ẽ
3. Phân l p dòng t bào ch a ADN tái t h p ế ổ ợ
- Sàng l c các t bào ADN tái t h p đ nhân lên thành dòng. (Vi khu n ế ổ ợ
kh năng s n sinh ra m t l ng l n s n ph m c a đo n gen đó) ộ ượ
III. NG D NG CÔNG NGH GEN TRONG T O GI NG BI N Đ I Ế Ổ
GEN
1. Khái ni m sinh v t bi n đ i gen ế ổ
- Là sinh v t mà h gen c a nó đã đ c con ng i làm bi n đ i cho phù h p v i ượ ườ ế ổ ợ ớ
l i ích c a mìnhợ ủ
Các cách làm bi n đ i gen c a 1 sinh v tế ổ
- Đ a thêm 1 gen l c a 1 loài khác vào h gen (g i là sinh v t chuy n gen)ư ạ ủ
- Làm bi n đ i 1 gen đã có s n trong h genế ổ
- Lo i b ho c làm b t ho t 1 gen nào đó trong h genạ ỏ
2. M t s thành t u t o gi ng bi n đ i genộ ố ế
a. T o đ ng v t chuy n gen:ạ ộ
* M c tiêu:
- T o nên gi ng m i có năng su t và ch t l ng cao h n ấ ượ ơ
- sinh v t bi n đ i gen th đ c t o ra dùng trong ngành công nghi p d c ế ể ượ ượ
ph m (nh nhà máy sinh h c s n su t thu c cho con ng i) ư ọ ả ườ
* Ph ng pháp t o đ ng v t chuy n gen:ươ ạ ộ
- Tách l y tr ng ra kh i c th sinh v t r i cho th tinh trong ng nghi m (ho c ơ ậ ồ
l y tr ng đã th tinh).ấ ứ
- Tiêm gen c n chuy n vào h p t . ợ ử
- C y h p t đã đ c chuy n gen vào t cung c a con v t đ mang thai ợ ử ượ ậ ể
sinh đ bình th ng.ẻ ườ
- N u gen đ c chuy n g n thành công vào h gen c a h p t và phôi phát tri nế ượ ợ ử
bình th ng thì s cho ra đ i 1 sinh v t bi n đ i gen (chuy n gen)ườ ế ổ
b. T o gi ng cây tr ng bi n đ i gen: ế ổ
* M c tiêu:
- T o gi ng cây tr ng kháng sâu h iạ ố
- T o gi ng cây chuy n gen có đ c tính quíạ ố
- T o gi ng cây bi n đ i gen có s n ph m đ c b o qu n t t h n. ế ượ ả ố ơ
* Ph ng pháp:ươ
- T o ADN tái t h p: tách th truy n và gen c n chuy n ra kh i t bào. ổ ợ ế
- X lí plasmit và ADN ch a gen c n chuy n b ng enzim c t restrictaza. ể ằ
- N i đo n v a c t vào plasmit nh enzim ligaza. ừ ắ
- Tái sinh cây t t bào nuôi c y à cây có đ c tính m iừ ế
c. T o gi ng vi sinh v t bi n đ i gen ế ổ
*T o ch ng vi khu n E.coli s n xu t insulin c a ng iạ ủ ả ấ ườ
- Insulin hormone c a tuy n t y ch c năng đi u hòa glucose trong máu. ế ụ
Tr ng h p insulin do c th s n xu t không đ ho c m t ch c năng s gâyườ ơ ể ả
b nh ti u đ ng do glucose b th i ra qua n c ti u. ườ ị ả ướ
- Gen t ng h p insulin đ c tách t c th ng i và chuy n vào vi khu n E.coli ượ ừ ơ ườ
b ng plasmid. Sau đó, nuôi c y vi khu n đ s n xu t insulin trên qui công ể ả
nghi p đáp ng nhu c u ch a b nh cho con ng i ữ ệ ườ
*T o ch ng vi khu n E.coli s n xu t somatostatinạ ủ ả ấ
- Somatostatin là lo i hormone đ c bi t đ c t ng h p t não đ ng v t, có ch c ượ ổ
năng đi u hòa hormonesinh tr ng và insulin đi vào máuề ưở
- B ng công ngh gen hi n nay đã t o đ c ch ng E.coli s n xu t somatostatin ạ ượ
thông tin tài liệu
I. KHÁI NIỆM CÔNG NGHỆ GEN - Công nghệ gen là một quy trình công nghệ dùng để tạo ra những tế bào hoặc sinh vật có gen bị biến đổi hoặc có thêm gen mới, từ đó tạo ra cơ thể với những đặc điểm mới II. CÁC BƯỚC CẦN TIẾN HÀNH TRONG KỸ THUẬT CHUYỂN GEN 1. Tạo ADN tái tổ hợp - Tách ADN ra khỏi tế bào cho và tách plasmit ra khỏi tế bào vi khuẩn. - Cắt đoạn ADN của tế bào cho và mở vòng plasmit bằng enzim cắt restrictaza (enzim này nhận ra vị trí cắt chính xác ở những nu xác định) - Nối đoạn vừa cắt vào plasmit tạo thành ADN tái tổ hợp nhờ enzim ligaza. 2. Đưa ADN tái tổ hợp vào tế bào nhận - Chuyển ADN tái tổ hợp vào vi khuẩn, tạo điều kiện cho gen biểu hiện, vi khuẩn sẽ nhân lên nhanh chóng. 3. Phân lập dòng tế bào chứa ADN tái tổ hợp - Sàng lọc các tế bào có ADN tái tổ hợp để nhân lên thành dòng. (Vi khuẩn có khả năng sản sinh ra một lượng lớn sản phẩm của đoạn gen đó) III. ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ GEN TRONG TẠO GIỐNG BIẾN ĐỔI GEN 1. Khái niệm sinh vật biến đổi gen - Là sinh vật mà hệ gen của nó đã được con người làm biến đổi cho phù hợp với lợi ích của mình Các cách làm biến đổi gen của 1 sinh vật - Đưa thêm 1 gen lạ của 1 loài khác vào hệ gen (gọi là sinh vật chuyển gen) - Làm biến đổi 1 gen đã có sẵn trong hệ gen - Loại bỏ hoặc làm bất hoạt 1 gen nào đó trong hệ gen
Mở rộng để xem thêm
xem nhiều trong tuần
yêu cầu tài liệu
Giúp bạn tìm tài liệu chưa có

LÝ THUYẾT TOÁN


×