DANH MỤC TÀI LIỆU
Một số giải pháp xử lý nợ xấu trong ngân hàng
M t s gi i pháp x lý n x u trong ngân hàng ợ ấ
M t s gi i pháp x lý n x u trong h th ng ngân hàng th ng m i t i Vi t Nam ợ ấ ươ
Trong th i gian qua, h th ng ngân hàng th ng m i Vi t Nam đã ph i đ i m t v i ệ ố ươ ả ố ặ ớ
nhi u khó khăn, thách th c, trong đó đi n hình là v n đ n x u. N x u đã tr thành ề ợ ấ ợ ấ
m t n i lo th ng tr c c a nhi u ngân hàng th ng m i không ch trên th gi i mà ườ ươ ỉ ở ế
còn h th ng các t ch c tín d ng, các ngân hàng th ng m i t i Vi t Nam. N x u ở ệ ươ ợ ấ
đã, đang và có th s ti p t c tác đ ng tiêu c c đ n vi c l u thông dòng v n vào n n ể ẽ ế ế ư
kinh t . Đây đ c coi là nguyên nhân chính gây kìm hãm, h n ch s l u thông c a ế ượ ế ự ư
dòng tín d ng trong n n kinh t . Ngoài ra, vi c x lý n x u không t t hay đ x y ra ế ợ ấ ể ả
tình tr ng n x u di n bi n ph c t p s nh h ng đ n tính an toàn, hi u qu trong ạ ợ ế ứ ả ưở ế ệ ả
ho t đ ng kinh doanh tín d ng c a các ngân hàng th ng m i Vi t Nam hi n nay. ạ ộ ươ
Trong bài vi t này, tác gi phân tích b n ch t và h u qu c a n x u trong các ngân ế ả ủ
hàng th ng m i hi n nay và đ a ra m t s gi i pháp cho vi c x lý n x u trong h ươ ư ợ ấ
th ng ngân hàng th ng m i t i Vi t Nam. ươ ạ ạ
1. B n ch t và h u qu c a n x u trong h th ng ngân hàng th ng m i ả ủ ươ
N x u là v n đ t n đ ng trong nhi u ngân hàng vì ho t đ ng tín d ng, ho t đ ng ề ồ
vay ti n, cho vay ti n luôn ch a đ ng nh ng r i ro đáng k . B n ch t c a n x u là ứ ự ủ ợ
m t kho n ti n cho vay mà các ngân hàng th ng m i xác đ nh không th thu h i l i ươ ồ ạ
đ c ho c n u có thu l i đ c, thì th ng r t khó và m t th i gian. H u h t trong cácượ ế ạ ượ ườ ế
ngân hàng th ng m i, n x u chính là các kho n ti n mà ngân hàng cho khách hàng ươ ợ ấ
(ph bi n là các t ch c, doanh nghi p) vay nh ng khi đ n h n thu h i n l i không ế ư ế ợ ạ
th đòi đ c do y u t ch quan t chính phía khách hàng nh doanh nghi p, t ch c ượ ế ố ủ ư ổ ứ
vay tín d ng làm ăn thua l , phá s n d n đ n tình tr ng m t kh năng thanh toán ả ẫ ế
kho n n đã vay c a ngân hàng khi đ n kỳ h n. Các kho n n x u th ng b xóa s ế ợ ấ ườ
kh i danh sách các kho n n ph i thu c a các ngân hàng th ng m i và đi u này gây ả ủ ươ ạ ề
t n th t không nh cho ho t đ ng kinh doanh tín d ng c a ngân hàng. N x u càng ợ ấ
cao thì r i ro và t n th t dòng v n c a các ngân hàng th ng m i càng l n. Xét v ố ủ ươ
nguyên nhân c a các kho n n x u, có th th y, n x u c a h th ng ngân hàng gia ợ ấ ợ ấ
tăng không có nghĩa là do ngân hàng ho t đ ng kém hi u qu , mà xu t phát t nh ng ạ ộ
khách hàng vay không tr đ c m i d n đ n tình tr ng n x u. Do v y, khi nói v n ả ượ ế ợ ấ ề ợ
x u, ngoài vi c nói đ n kh năng ki m soát c a các t ch c tín d ng, cũng c n k ế ổ ứ
đ n tình hình n n kinh t và ng i vay có liên quan nh th nào, t c là xem xét đ n ế ế ườ ư ế ế
nhi u m t khác nhau, trên c s khách quan, ch quan và liên quan đ n nhi u bên khác ơ ở ế
nhau.
Hi n nay, n x u trong các ngân hàng th ng m i c a Vi t Nam hi n di n nhi u ợ ấ ươ ệ ở
lĩnh v c khác nhau nh ng ch y u v n r i vào các lĩnh v c s n xu t công nghi p, xây ư ủ ế ơ
d ng... Đây là nh ng lĩnh v c ch u s tác đ ng t s đóng băng kéo dài c a th tr ng ừ ự ườ
b t đ ng s n trong th i gian qua[1]. H u qu c a n x u vô cùng nan gi i, b i nó tác ả ủ
đ ng tiêu c c đ n n n kinh t nói chung và ho t đ ng c a các ngân hàng th ng m i, ế ế ạ ộ ươ
khách hàng nói riêng. Đ i v i n n kinh t , n x u s làm gia tăng s c ép tình tr ng ế ợ ấ
l m phát, kìm hãm ho t đ ng s n xu t, kinh doanh và n u n x u v i dòng tín d ng ế ợ ấ
l n r t có th s là nguyên nhân ch y u gây ra kh ng ho ng h th ng tài chính ngân ể ẽ ế
hàng và kh ng ho ng toàn b n n kinh t . Đ i v i h th ng các ngân hàng th ng ộ ề ế ươ
1
m i, n x u s là nguyên nhân khi n các ngân hàng th ng m i gi m thi u hi u qu ợ ấ ế ươ
trong vi c s d ng v n, gi m l i nhu n, ch u r i ro dòng ti n, gi m kh năng thanh ử ụ
toán cho các kho n thanh toán c a ngân hàng... Đ c bi t, n u tình tr ng n x u di n ra ế ợ ấ
th ng xuyên, liên t c và không đ c x lý d t đi m s khi n các ngân hàng th ng ườ ượ ử ế ươ
m i b m t uy tín trong ho t đ ng kinh doanh tín d ng c a mình. Còn riêng đ i v i ạ ị ấ ạ ộ ố ớ
khách hàng, n x u s làm gi m t c đ chu chuy n v n c a khách hàng v i ngân ố ộ ố ủ
hàng, gây nh h ng tr c ti p m i quan h gi a c hai bên, tăng chi phí ho t đ ng, ưở ế ệ ữ ạ ộ
tăng gánh n ng tr n cho các ngân hàng th ng m i và đ c bi t, uy tín c a khách ả ợ ươ
hàng cũng b gi m sút khá l n khi các ngân hàng th ng m i không còn dám ti p t c ị ả ươ ế ụ
cho khách hàng vay, dù ngu n v n không thi u. Ngân hàng ph i th n tr ng h n v i cácồ ố ế ơ ớ
kho n vay đ tránh các kho n n x u ti p theo, d n t i h u qu là các ngân hàng có ợ ấ ế
ti n mà không cho vay đ c, còn n n kinh t thì v n ti p t c khát v n. ượ ế ế ụ
Chúng ta th y r ng, n x u và h u qu c a n x u trong các ngân hàng th ng m i là ả ủ ươ
khá rõ r t và đ c coi là “c c máu đông” c n đ c “đánh tan” đ th tr ng tín d ng ượ ượ ị ườ
có th l u thông m t cách bình th ng và n đ nh. Rõ ràng, ph i nhìn nh n các ể ư ườ
ph ng th c, bi n pháp x lý n x u là đi u c n thi t đ tác đ ng tích c c đ n toàn ươ ợ ấ ế ế
b n n kinh t (trong đó bao g m ho t đ ng tín d ng - ngân hàng), các ngân hàng ộ ề ế
th ng m i và khách hàng s d ng các d ch v tín d ng do các ngân hàng th ng m i ươ ạ ươ ạ
cung c p.
Nhi u qu c gia trên th gi i có kinh nghi m trong v n đ x lý n x u các ngân ế ề ử ợ ấ ở
hàng th ng m i. Các ngân hàng th ng m i trên th gi i th ng áp d ng các bi n ươ ạ ươ ạ ế ườ
pháp, ph ng th c khác nhau ho c đ ng b đ gi i quy t d t đi m tình tr ng n x u ươ ộ ể ế ợ ấ
và h u qu do n x u gây ra. Trong đó, m t s đi m c n h c h i t kinh nghi m qu c ợ ấ
t nh : Bám sát và t p trung nh n s h tr tài chính c a Chính ph , Chính ph ế ư ự ỗ
Nhà n c còn đóng vai trò t o đi u ki n đ y d ng m t khuôn kh pháp lý đ m nhướ ủ ạ
đ có th đi u ti t toàn b các ho t đ ng liên quan đ n vi c x lý n x u, t o l p ể ề ế ạ ộ ế ạ ậ
m t môi tr ng ho t đ ng minh b ch; hình thành các t ch c, pháp nhân qu n lý tài ườ ạ ộ
s n có s m nh x lý các kho n n x u đang t n đ ng m c l n trong h th ng tài ả ợ ồ ọ ở
chính; xây d ng m t c ch đ nh giá các kho n n x u m t cách công khai và minh ơ ế ị
b ch... Đi n hình có nhi u qu c gia và nhi u ngân hàng th ng m i áp d ng quy trình ề ố ươ
x lý n x u qua các công ty qu n lý tài s n (AMC). các n c châu Á, h th ng ợ ấ ướ
công ty qu n lý tài s n là công ty do Nhà n c góp v n ho c công ty do t nhân góp ướ ố ặ ư
v n. Công ty x lý n x u c a Nhà n c th ng ho t đ ng r t có hi u qu khi v n ợ ấ ướ ườ
đ n x u mang tính h th ng và khung pháp lý đ i v i vi c x lý n x u v n còn ề ợ ấ
y u. H n n a, vi c Chính ph mua l i các kho n n x u c a ngân hàng thông qua các ế ơ ợ ấ
công ty x lý n c a Nhà n c có th t o ra c h i cho Chính ph áp đ t các đi u ướ ể ạ ơ
ki n giúp các ngân hàng tái c u trúc l i v n đ tài chính và c c u ho t đ ng c a ạ ấ ơ ạ ộ
mình. Ho t đ ng x lý c a các công ty qu n lý tài s n g m hai khâu chính là thu mua ạ ộ
các kho n n x u và x lý các kho n n x u đã đ c mua l i. Trong khâu thu mua các ợ ấ ợ ấ ượ
kho n n x u thì công vi c khó khăn nh t chính là phân lo i và đ nh giá các kho n n ợ ấ
x u...[2]
Kinh nghi m m t s qu c gia trên th gi i cũng nh các ngân hàng th ng m i trên ộ ố ế ư ươ
2
th gi i cho th y, có nhi u gi i pháp khác nhau đ x lý n x u hi n di n t i các ngânế ợ ấ
hàng th ng m i. Tuy nhiên, x lý n x u trong ti n trình tái c u trúc h th ng ngân ươ ợ ấ ế
hàng c a các n c trên th gi i th ng tri n khai theo các nhóm gi i pháp c b n ướ ế ườ ơ ả
nh : (i) H tr tr c ti p t Chính ph thông qua vi c b m v n, ph ng pháp h tr ư ỗ ợ ự ế ơ ươ ỗ ợ
tr c ti p t Chính ph cho các ngân hàng và đ nh ch tài chính khác nh m đ i phó v i ế ừ ế
kh ng ho ng; (ii) Thành l p công ty qu n lý tài s n/công ty mua bán n đ thu mua n ợ ể
x u: C quan này s đ ng ra mua l i các kho n n x u ngân hàng, sau đó x lý đ bán ơ ẽ ứ ợ ấ
l i các kho n n đã mua này; (iii) T o c ch th a thu n x lý n x u gi a các ngân ả ợ ơ ế ậ ử
hàng th ng m i và bên đi vay, làm trung gian cho các ngân hàng th ng m i (bên cho ươ ạ ươ ạ
vay) và các doanh nghi p (bên đi vay) th ng l ng ph ng án x lý n d i nhi u ươ ượ ươ ợ ướ
hình th c nh thanh lý tài s n, gia h n h p đ ng, đi u ch nh m t s đi u kho n c a ư ộ ố
h p đ ng.ợ ồ
2. Gi i pháp hi u qu cho vi c x lý n x u trong các ngân hàng th ng m i t i ợ ấ ươ
Vi t Nam hi n nayệ ệ
T t c các th ng kê v tình tr ng n x u các ngân hàng th ng m i Vi t Nam trong ợ ấ ươ
th i gian v a qua đã minh ch ng m t b c tranh đ y đ , toàn di n v hi n tr ng n ộ ứ ề ệ
x u h th ng ngân hàng th ng m i[3]. Tuy nhiên, trên th c t , khó có th xác đ nh ấ ở ệ ươ ế
đ c n x u là bao nhiêu, nh th nào và có th thanh toán đ c hay không? Theo đó, ượ ợ ấ ư ế ượ
chúng ta c n ti n hành xác đ nh nguyên nhân và đ a ra nh ng gi i pháp c n thi t đ ế ư ế ể
ti n hành gi i quy t n x u đang di n ra nhi u ngân hàng th ng m i t i Vi t Nam ế ế ợ ấ ươ
hi n nay. D i góc đ nghiên c u và trên c s xem xét, h c h i kinh nghi m qu c t , ướ ở ở ế
có th xét th y nên áp d ng m t s gi i pháp đ x lý n x u đang di n ra khá ph c ể ử ợ ấ
t p trong h th ng ngân hàng th ng m i t i Vi t Nam th i gian v a qua nh sau: ươ ạ ạ ư
Th nh t, xây d ng, duy trì, thi t l p h th ng tài chính v ng ch c g m vi c quy đ nh ế ậ
các chu n m c, quy t c, ch đ ki m toán, quy t toán, k toán, qu n tr riêng bi t, ế ộ ế ế
khuôn kh đi u ti t, giám sát th tr ng tài chính, th tr ng ti n t ... đ xác đ nh ế ị ườ ị ườ
nh ng m c tiêu c t lõi h tr h th ng tài chính hoàn thành vai trò c a mình, b o đ m ợ ệ
t c đ và chi phí chu chuy n v n, kh năng truy n t i và phân tán r i ro tài chính. ề ả
Công vi c này không ai làm t t h n chính Chính ph và các c quan giúp vi c liên ố ơ ơ
quan nh Ngân hàng Nhà n c, B Tài chính...ư ướ ộ
Th hai, xi t ch t các quy ch đi u ti t đ b o đ m an toàn h th ng s luôn đ c ế ế ế ể ả ượ
đ t lên tr c h t b t k khi nào h th ng ngân hàng ph i đ i m t v i nguy c r i ro ướ ế ấ ể ệ ố ả ố ặ ớ ơ
cao, bao g m c các m i đe d a nh kh ng ho ng ho c th m chí là phá s n. Ti p ư ủ ế
theo, m i quy ch đi u ti t quan tr ng khác nh c quy đ nh v t l an toàn ho t ế ế ư ề ỉ ệ
đ ng ngân hàng (đ c bi t là h s an toàn v n t i thi u - CAR), v phân lo i n x u ệ ố
và trích l p d phòng r i ro, v cho phép l u hành m t s n ph m, công c tài chính ư ộ ả
m i hay ch p thu n cho m r ng quy mô, ph m vi, lĩnh v c ho t đ ng mà m c đ r i ở ộ ộ ủ
ro c a chúng ch a đ c đ nh l ng đ y đ và b o đ m đ năng l c ki m soát... đ u ư ượ ượ ầ ủ ả ả
c n đ c xem xét, đánh giá l i m t cách nghiêm kh c và ph i đ c xi t ch t h n. ượ ả ượ ế ặ ơ
Th ba, giám sát n x u m t cách có hi u qu thông qua ho t đ ng phân tích, phân ợ ấ
lo i n x u theo đ nh kỳ. Đ vi c x lý n x u đ c k p th i, đ t đ c hi u qu cao, ợ ấ ợ ấ ượ ượ
thì khâu c nh báo, phát hi n s m n x u phát sinh là r t quan tr ng, quy t đ nh tr c ả ệ ấ ấ ế
3
ti p đ n quá trình x lý n sau này. Duy trì th ng xuyên vi c ki m tra, phân tích, ế ế ườ
đánh giá th c tr ng, nguyên nhân phát sinh n x u, làm rõ trách nhi m c a cá nhân có ợ ấ
liên quan nh t là nh ng đ n v , cá nhân ph trách có t l n x u tăng nhanh, g n ở ữ ơ ị
trách nhi m thu h i n x u, x lý r i ro v i trách nhi m c a cá nhân trong ho t đ ng ợ ấ
cho vay.
Th t , tăng c ng pháp ch là gi i pháp c n th c hi n nhanh chóng đ có m t ch ứ ư ườ ế ế
đ và tr t t pháp lu t, trong đó t t c các ch th qu n lý và đ i t ng b qu n lý ậ ự ố ượ
đ u ph i tôn tr ng và th c hi n pháp lu t m t cách nghiêm ch nh, tri t đ và chính ệ ể
xác. Tăng c ng pháp ch trong lĩnh v c ti n t và ho t đ ng ngân hàng là vi c các cườ ế ề ệ ạ ộ ơ
quan nhà n c có liên quan bao g m Ngân hàng Nhà n c và các đ i t ng b qu n lý ướ ướ ố ượ
là các t ch c tín d ng, ngân hàng th ng m i, chi nhánh ngân hàng n c ngoài, các tổ ứ ươ ướ
ch c khác có ho t đ ng ngân hàng, các t ch c kinh t và t t c các công dân đ u ế ấ ả
ph i tuân th nghiêm ng t các quy đ nh pháp lu t v ti n t và ho t đ ng ngân hàng ậ ề ề ệ ạ ộ
nh m kh c ph c đ c tình tr ng buông l ng pháp ch m t th i gian dài, khi n ho t ượ ế ộ ế
đ ng ti n t - ngân hàng h n lo n nh nh ng năm v a qua..., khi các c quan thanh tra ề ệ ư ơ
giám sát ngân hàng nhi u lúc đã t ra b t l c, buông xuôi. ấ ự
Th năm, tăng c ng các c ch th a thu n, th ng l ng trong x lý n x u gi a ườ ơ ế ươ ượ ợ ấ
ngân hàng th ng m i (bên cho vay) và các doanh nghi p (bên đi vay) đ đ ng thu n, ươ ể ồ
“chung l ng đ u c t” gi a hai bên trong vi c gi i quy t h u qu c a n x u. C hai ư ậ ữ ế ậ ả
bên c n bàn b c đ có gi i pháp h p lý nh đ ra các ph ng án tr n , xác đ nh th i ư ề ươ ả ợ
đi m tr n , thay đ i các đi u kho n, n i dung h p đ ng tín d ng đ phù h p v i nhu ả ợ
c u và tình hình th c t c a các bên. ế ủ
Th sáu, gi i quy t t t v n đ con ng i, vì đây là y u t quan tr ng nh t trong s ế ố ườ ế
thành công. Do v y, đ h n ch r i ro trong ho t đ ng tín d ng, c n ph i có đ i ngũ ế ủ
cán b tín d ng có ph m ch t, năng l c công tác và tinh th n trách nhi m cao, t n t y ậ ụ
v i công vi c. Th ng xuyên quan tâm đ n vi c giáo d c chính tr , t t ng, đ o đ c ườ ế ư ưở
ngh nghi p cho đ i ngũ cán b tín d ng. M t ng i có đ o đ c t t, thái đ hành x ườ ứ ố
đúng m c s r t cân nh c trong vi c gi i quy t cho vay trên c s đ y đ nh ng th ẽ ấ ế ơ
t c theo quy đ nh và d án có hi u qu . ệ ả
Tóm l i, n x u trong h th ng các ngân hàng th ng m i Vi t Nam là m t v n đ ợ ấ ươ
nan gi i. Đ gi i quy t đ c tình tr ng này, c n thi t ph i có s tham gia c a các bên ể ả ế ượ ế
đ cùng chia s th c tr ng, qua đó tìm ra các gi i pháp phù h p. Vi c tích c c cùng ẻ ự
tham gia gi i quy t c a Chính ph , các ngân hàng th ng m i và các cá nhân, t ch c ế ủ ươ
n x u r t quan tr ng. Chính ph t o đi u ki n cho th tr ng tài chính phát tri n ủ ạ ườ
đúng m c, k p th i; xây d ng môi tr ng kinh t , chính tr n đ nh v i nh ng c h i ườ ế ị ổ ơ
đ u t h p d n. Trong khi đó, doanh nghi p và ngân hàng là nh ng đ i t ng tr c ti p ư ấ ượ ế
tham gia và có nh h ng l n t i quá trình đ nh giá các kho n n x u, th a thu n mua ưở ợ ấ
bán l i n , và đ c bi t là giai đo n ph c h i/thu h i l i giá tr c a các tài s n x u đã ị ủ
mua l i. N u ch có ngu n d phòng r i ro c a các ngân hàng, e r ng kh i n x u kia ế ợ ấ
không th s m đ c gi i quy t căn b n và tri t đ . B i th , xã h i hóa ngu n l c là ể ớ ượ ế ế
m t gi i pháp nên cân nh c trong b i c nh n n kinh t c a n c ta hi n này. S ế ủ ướ
chung tay góp s c c a các thành ph n, t ng l p xã h i trong vi c x lý n x u h ợ ấ ở ệ
4
th ng các ngân hàng th ng m i s giúp cho ho t đ ng này đ c kìm hãm và h n ch ươ ạ ẽ ượ ế
gia tăng, phát tri n trong t ng lai.ể ươ
5
thông tin tài liệu
Một số giải pháp xử lý nợ xấu trong ngân hàng Một số giải pháp xử lý nợ xấu trong hệ thống ngân hàng thương mại tại Việt Nam Trong thời gian qua, hệ thống ngân hàng thương mại Việt Nam đã phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, trong đó điển hình là vấn đề nợ xấu. Nợ xấu đã trở thành một nỗi lo thường trực của nhiều ngân hàng thương mại không chỉ ở trên thế giới mà còn ở hệ thống các tổ chức tín dụng, các ngân hàng thương mại tại Việt Nam. Nợ xấu đã, đang và có thể sẽ tiếp tục tác động tiêu cực đến việc lưu thông dòng vốn vào nền kinh tế. Đây được coi là nguyên nhân chính gây kìm hãm, hạn chế sự lưu thông của dòng tín dụng trong nền kinh tế. Ngoài ra, việc xử lý nợ xấu không tốt hay để xảy ra tình trạng nợ xấu diễn biến phức tạp sẽ ảnh hưởng đến tính an toàn, hiệu quả trong hoạt động kinh doanh tín dụng của các ngân hàng thương mại Việt Nam hiện nay. Trong bài viết này, tác giả phân tích bản chất và hậu quả của nợ xấu trong các ngân hàng thương mại hiện nay và đưa ra một số giải pháp cho việc xử lý nợ xấu trong hệ thống ngân hàng thương mại tại Việt Nam.
Mở rộng để xem thêm
xem nhiều trong tuần
yêu cầu tài liệu
Giúp bạn tìm tài liệu chưa có

LÝ THUYẾT TOÁN


×