1
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
VLVH là phương thức đào tạo được khích lệ phát triển trong GDĐH nước ta vì tạo cơ
hội học tập cho người học, hướng tới xã hội học tập. Hàng vạn người đang theo học ĐH
theo phương thức này. Nhưng cũng chính phương thức đào tạo này đang bị phê phán mạnh
mẽ vì CL của nó quá thấp, nghĩa là một phương thức đang gây ra các phản ứng trái chiều
trong xã hội. Thực tế cho thấy, trong một thời gian dài vừa qua, do nhiều nguyên nhân chủ
quan và khách quan, đặc biệt do chỉ chú trọng đến phát triển số lượng trong hoàn cảnh các
điều kiện ĐBCL không tương ứng với việc mở rộng quy mô, công tác quản lý quá trình đào
tạo không được tiến hành chặt chẽ, đầu vào thì dễ dãi, tuyển sinh chiếu lệ, nội dung đào tạo
bị cắt xén nhiều, còn đầu ra do cơ sở GDĐH tự quyết, các tiêu cực do yếu tố xã hội gây nên
nẩy sinh trong quá trình đào tạo không được ngăn chặn và xử lý kịp thời ... dẫn đến CL đào
tạo ĐHVLVH rất thấp đã gây lo lắng, bức xúc trong xã hội. Giới tuyển dụng quay lưng với
sản phẩm của hệ đào tạo này. Nếu thẳng thắn nhìn nhận, có thể khẳng định đào tạo
ĐHVLVH chưa đáp ứng yêu cầu của xã hội về nguồn nhân lực có CL cho phát triển KT-XH
đất nước trong giai đoạn CNH-HĐH đất nước.
Đánh giá CL đào tạo ĐH ở nước ta hiện nay, Chính phủ đã nhận định như sau: "CL đào
tạo ĐH có sự phân tầng rõ rệt giữa các hệ CQ và hệ KCQ ... CL đào tạo SV tại chức, từ xa
còn rất thấp, đây là điểm yếu nhất về CL đào tạo hiện nay ...". Một trong những nguyên
nhân khiến cho CL đào tạo ĐHVLVH còn thấp là do những yếu kém trong quản lý, trong đó
có quản lý CL "Quy mô GDKCQ phát triển nhanh chóng, nhưng công tác quản lý còn yếu
và điều kiện ĐBCL còn rất thấp. Việc quản lý lỏng lẻo đối với hệ liên kết đào tạo có cấp văn
bằng đã dẫn tới tình trạng "học giả, bằng thật". Đây là một khâu yếu nghiêm trọng của
GDKCQ ở nước ta”. Sẽ là chưa đầy đủ nếu như đào tạo ĐHVLVH chỉ dừng lại ở mức độ
đáp ứng nhu cầu học tập và lấy bằng của người học, quan tâm nhiều đến việc mở rộng quy
mô, ít quan tâm tới công tác quản lý quá trình đào tạo như đang làm hiện nay. Hệ luỵ tất yếu
là hiệu quả đào tạo thấp, người học không phát huy tác dụng sau tốt nghiệp, gây lãng phí
công sức, thời gian, tiền bạc của Nhà nước, địa phương và cá nhân người học. Vì vậy, tìm
kiếm giải pháp nâng cao CL trở thành một vấn đề cấp thiết của mỗi cơ sở GDĐH có đào tạo
ĐHVLVH nước ta trong giai đoạn hiện nay.
Muốn nâng cao CL thực sự của đào tạo ĐHVLVH thì cần lựa chọn được tiếp cận phù
hợp cho quản lý quá trình đào tạo. Đã có nhiều ý kiến bàn về quản lý quá trình đào tạo
ĐHVLVH, theo các tiếp cận quản lý CL khác nhau. Đào tạo ĐHVLVH hiện nay là sự kế
thừa, phát triển của đào tạo ĐH tại chức trước đây. Quá trình đào tạo ĐHVLVH đa phần
được quản lý theo cách truyền thống, dựa trên tiếp cận KSCL. Chính vì vậy, mà trong nhiều
năm qua CL đã không những không tăng mà còn sụt giảm. Trong xu thế quốc tế hoá và toàn
cầu hoá hiện nay, quản lý quá trình đào tạo ĐH theo tiếp cận ĐBCL là vấn đề đang được
quan tâm và thúc đẩy phát triển. Đó là lý do tác giả lựa chọn vấn đề: "Quản lý quá trình
đào tạo đại học vừa làm vừa học theo tiếp cận đảm bảo chất lượng" làm đề tài nghiên
cứu, góp phần hiện thực hóa chủ trương đổi mới GDĐH, nhất là đối với đào tạo ĐHVLVH.
2. Mục đích nghiên cứu
Nghiên cứu cơ sở lý luận và thực tiễn, đề ra các giải pháp quản lý quá trình đào tạo
ĐHVLVH theo tiếp cận ĐBCL nhằm nâng cao CL và hiệu quả đào tạo nguồn nhân lực đáp
ứng yêu cầu phát triển KT-XH đất nước và địa phương.