
SEMINAR VEÀ BÔ
I. GIÔÙI THIEÄU CHUNG VEÀ NGUYEÂN LIEÄU :
Söõa laø moät nguoàn thöùc aên quan troïng cuûa con ngöôøi . Noù coù theå ñöôïc laáy ra töø cô theå con
ngöôøi, boø, boø Taây Taïng, deâ, cöøu. Trong ñoù nguoàn cung caáp quan troïng nhaát cho ngaønh coâng
nghieäp cheá bieán söõa laø söõa boø. Söõa boø laø thöùc aên cho nhöõng loaøi ñoäng vaät coù vuù khi coøn nhoû.
Caùc chaát trong söõa cung caáp naêng löôïng, vaät chaát caàn thieát cho cô theå phaùt trieån. Moät con boø
meï trung bình cho ra 6000 lít söõa trong moät chu kyø cho söõa .
Bô laø moät saûn phaåm quan troïng ñöôïc laøm töø chaát beùo cuûa söõa boø. Ñeå saûn xuaát bô ngöôøi ta
coù theå ñi töø hai nguoàn nguyeân lieäu : söõa töôi ( raw milk ) vaø töø kem töôi ( raw cream ). Thöïc
chaát kem töôi cuõng laø moät thaønh phaàn ñöôïc laáy ra töø söõa do ñoù coù theå keát luaän nguoàn nguyeân
lieäu chính ñeå saûn xuaát bô laø söõa töôi.
Sau ñaây laø ñònh nghóa ,thaønh phaàn cuõng nhö yeâu caàu cuûa nguyeân lieäu söõa töôi ñeå saûn xuaát
bô.
1. Ñònh nghóa :
Söõa thöông phaåm laø saûn phaåm tieát ra töø boø caùi cho söõa, coù chöùa khoâng döôùi 3% chaát beùo
vaø 8.5% caùc chaát khoâ khaùc – trong ñoù thaønh phaàn Nitô töø casein khoâng keùm hôn 75% toång soá
Nitô chöùa trong söõa – khi ñun noùng khoâng laøm söõa ñoùng voùn laïi.
2. Caáu taïo,thaønh phaàn cuûa chaát beùo :
Söõa laø moät thöùc uoáng raát phöùc taïp vôùi treân 100,000 phaân töû caùc chaát ñaëc bieät khaùc nhau
ñöôïc tìm thaáy trong noù. Trong söõa chöùa chuû yeáu laø H2O , chaát beùo, protein, ñöôøng lactoz vaø
chaát khoaùng. Ngoaøi ra söõa coøn chöùa nhöõng nguyeân toá khaùc vôùi löôïng nhoû hôn nhö chaát maøu,
enzym , phospholipid vaø moät soá chaát khí khaùc. Tuyø vaøo cheá ñoä nuoâi cuõng nhö thôøi gian cho
söõa( ñaàu chu kyø hay cuoái chu kyø ) maø thaønh phaàn caùc chaát trong söõa coù thay ñoåi. Tuy nhieân
chuùng ta coù theå ñöa ra thaønh phaàn cuûa noù moät caùch töông ñoái nhö sau:
· nöôùc (water) : 87.30%
· söõa beùo ( milkfat ) :
3.90%
· chaát raén ( solids-not-fat ) : 8.80%
o protein (3/4 casein) : 3.25%
o ñöôøng lactose : 4.60%
o khoaùng – Ca ,P,Mg,K,Na,Fe,Cu . . . : 0.65%
o acids – citrate , formate , acetate , lactate , oxalate : 0.18%
o enzyms – peroxidase,catalase, phosphatase,lipase
o vitamins – A , C , D , thiamine , riboflavin , others
Moái lieân quan giöõa kích thöôùc cuûa caùc thaønh phaàn trong söõa:
10
– 10
Protein
10
– 10
Lactose, salts vaø caùc thaønh phaàn khaùc.
Bô laø saûn phaåm cuûa chaát beùo töø söõa boø do ñoù döôùi ñaây chuùng ta seõ ñeàø caäp saâu vaøo thaønh
phaàn hoaù hoïc, tính chaát vaät lyù cuõng nhö caáu taïo cuûa chaát beùo trong söõa , caùc thaønh phaàn khaùc
coù trong söõa seõ khoâng ñöôïc ñeà caäp hoaëc chæ noùi sô qua.
+ tính chaát hoaù hoïc cuûa chaát beùo trong söõa ( milk lipits – chemical properties ):