NGỮ VĂN : TÌM HIỂU VỀ DẤU CÂU
ÔN LUY N V D U CÂUỆ Ề Ấ
I. M C TIÊUỤ: (Giúp HS)
1. Ki n th cế ứ : N m đ c các ki n th c v d u câu m t cách có hắ ượ ế ứ ề ấ ộ ệ
th ng.ố
2. Kĩ năng: Bi t dùng d u câu khi vi t.ế ấ ế
3. Thái độ: HS có ý th c c n tr ng trong vi c dùng d u câu, tránh nh ngứ ẩ ọ ệ ấ ữ
l i th ng g p v d u câu.ỗ ườ ặ ề ấ
4. Hình thành năng l c cho HSự: Năng l c s d ng t ng h p các lo iự ử ụ ổ ợ ạ
d u câu đã h c.ấ ọ
II. CHU N BẨ Ị: - GV: So n GA, b ng ph ; h ng d n HS chu n b bài. ạ ả ụ ướ ẫ ẩ ị
- HS: Chu n b bài theo h ng d n c a GV.ẩ ị ướ ẫ ủ
III. TI N HÀNH:Ế
*Ho t đ ng 1:ạ ộ D n d t vào bài (1’)ẫ ắ :
M c tiêuụ: T o tâm th h c t p, giúp HS ý th c đ c nhi m v h c t p,ạ ế ọ ậ ứ ượ ệ ụ ọ ậ
h ng thú h c bài m i.ứ ọ ớ
Các em th ng g p các lo i d u câu đâu? Bài hôm nay s giúp các emườ ặ ạ ấ ở ẽ
ôn luy n v các d u câu mà các em đã h c, đã bi t.ệ ề ấ ọ ế
HO T Đ NG C A TH Y –TRÒẠ Ộ Ủ Ầ
*Ho t đ ng 2ạ ộ : H ng d n t ng k t v d u câu (20’)ướ ẫ ổ ế ề ấ :
M c tiêuụ: HS th ng kê đ c các d u câu đã h c t l p 6 -> l p 8.ố ượ ấ ọ ừ ớ ớ
- HS đ c yêu c u c a bài.ọ ầ ủ
- GV cho HS th o lu n nhómả ậ đ th ng nh t ý ki n đ i v i b ng t ng k tể ố ấ ế ố ớ ả ổ ế
v d u câu đã h c l p 6, 7, 8 và công d ng c a t ng d u.ề ấ ọ ở ớ ụ ủ ừ ấ
- Đ i di n các nhóm l n l t trình bày ; GV dùng b ng ph t ng k t l i.ạ ệ ầ ượ ả ụ ổ ế ạ
- B ng ph 1ả ụ : D u câu đã h c l p 6ấ ọ ở ớ :
D u câuấCông d ngụVí dụ
1. D uấ
ch m (.)ấK t thúc câu tr n thu tế ầ ậ Sân tr ng làng M Lý dày đ c c ng i.ườ ỹ ặ ả ườ
(Thanh T nh)ị
2. D uấ
ch m h iấ ỏ
( ? )
K t thúc câu nghi v n ế ấ Sao cô bi t m con có con?ế ợ
(Nguyên H ng)ồ
3. D uấ
ch m thanấ
(!)
K t thúc câu c uế ầ
khi n, câu c m thán.ế ả Kh n n nố ạ ! Nhà cháu đã không có, d u ông ch iẫ ử
m ngắ
C m thán ả
cũng đ n th thôi. ế ế Xin ông trông l iạ! (Ngô T tấ
T )ố
C u khi nầ ế
4. D uấ
ph yẩ
( , )
Đánh d u ranh gi iấ ớ
gi a các b ph n c aữ ộ ậ ủ
câu:
+ Gi a các thành ph nữ ầ
ph c a câu v i CN,ụ ủ ớ
VN.
+ Gi a các t ng cóữ ừ ữ
+ M t hôm, cô tôi //g i tôi đ n bên c i h i.ộ ọ ế ườ ỏ
Tr N CN VN (Nguyên H ng)ồ
+ Ch D u xám m t, v i vàng đ t con xu ng đ t,ị ậ ặ ộ ặ ố ấ
VN 1 VN 2
ch y đ n đ l y tay h n. ạ ế ỡ ấ ắ (Ngô T tấ
T )ố
cùng ch c v trongứ ụ
câu.
+ Gi a m t t ng v iữ ộ ừ ữ ớ
b ph n chú thích c aộ ậ ủ
nó.
+ Gi a các v trongữ ế
m t câu ghép.ộ
+ Su t m t đ i ng i, ố ộ ờ ườ t thu l t lòng cho đ nừ ở ọ ế
khi nh mắ m t xuôi tayắ, tre v i mình s ng ch t cóớ ố ế
nhau. (Thép
m i)ớ
+ N c b c n văng b t t tung, thuy n vùngướ ị ả ọ ứ ề
v ng c ch c tr t xu ng .ằ ứ ự ụ ố
(Võ Qu ng)ả
- GV l u ý cho HS m c nàyư ở ụ : Cũng có khi d u ch m đ c dùng đ k tấ ấ ượ ể ế
thúc câu c u khi n khi c u khi n v i s c thái nh nhàng và d u !? đ c đ tầ ế ầ ế ớ ắ ẹ ấ ượ ặ
trong d u ngo c đ n sau m t ý ho c m t t ng bi u th ý nghi ng ho cấ ặ ơ ộ ặ ộ ừ ữ ể ị ờ ặ
thái đ châm bi m.ộ ế
VD: + M đ a bút th c cho con c m. ẹ ư ướ ầ (Thanh T nh).ị
+ AFP đ a tin m t cách m : “H là 80 ng i s c l c khá t t nh ng h iư ộ ỡ ờ ọ ườ ứ ự ố ư ơ
g y”(!?) ầ(Nguy n Tuân)ễ.
=> Đây cũng là m t ngh thu t dùng d u câu khi làm văn.ộ ệ ậ ấ
- B ng ph 2ả ụ : D u câu đã h c l p 7ấ ọ ở ớ :
D uấ
câu
Công d ngụVí dụ
5. D uấ
ch mấ
l ngử
(…)
+ T ý còn nhi u s v t, s vi cỏ ề ự ậ ự ệ
ch a li tkê h t . ư ệ ế
+ Th hi n ch l i nói b d ho cể ệ ỗ ờ ỏ ở ặ
ng p ng ng, ng t quãng.ậ ừ ắ
+ Làm giãn nh p đi u câu văn chu nị ệ ẩ
b cho s xu t hi n m t t ngị ự ấ ệ ộ ừ ữ
bi u th n i dung b t ng ho c hàiể ị ộ ấ ờ ặ
h c, châm bi m.ướ ế
+ Chúng ta có quy n t hào vì nh ng trangề ự ữ
s v vang th i Bà Tr ng, Bà Tri u, Tr nử ẻ ờ ư ệ ầ
H ng Đ o, Lê L i, Quang Trung,…ư ạ ợ
(H Chí Minồh)
+ B m…ẩ quan l n…ớ đê v m t r i!ỡ ấ ồ
(Ph m Duy T n)ạ ố
+ Cu n ti u thuy t đ c vi t trên …b uố ể ế ượ ế ư
thi p. ế(Báo
Hà N i m i)ộ ớ
6. D uấ
ch mấ
ph yẩ
( ; )
+ Đánh d u ranh gi i gi a các vấ ớ ữ ế
c a m t câu ghép có c u t o ph củ ộ ấ ạ ứ
t p.ạ
+ Đánh d u ranh gi i gi a các bấ ớ ữ ộ
ph n trong m t phép li t kê ph cậ ộ ệ ứ
t p.ạ
+ C m không ph i là th c quà c a ng iố ả ứ ủ ườ
ăn v i; ăn c m ph i ăn t ng chút ít, thongộ ố ả ừ
th và ng m nghĩ. ả ẫ
(Th ch Lam)ạ
+ Bên c nh ngài, mé tay trái, bát y n h pạ ế ấ
đ ng phèn, đ trong khay kh m, khói bayườ ể ả
nghi ngút; tráp đ i m i ch nh t đ m ,ồ ồ ữ ậ ể ở
trong ngăn b c đ y nh ng tr uạ ầ ữ ầ vàng, cau
đ u, r tía, … ậ ễ (Ph m Duyạ
T n)ố
7. D uấ
g chạ
ngang
( - )
+ Đ t gi a câu đ đánh d u bặ ữ ể ấ ộ
ph n chú thích, gi i thích trong câu.ậ ả
+ Đ t đ u dòng đ đánh d u l iặ ở ầ ể ấ ờ
tho i tr c ti p c a nhân v t.ạ ự ế ủ ậ
+ Bác tôi – C Nguy n Văn An – ng iụ ễ ườ
gi cu n gia ph y.ữ ố ả ấ
+ R i D Cho t loanh quanh, băn khoăn.ồ ế ắ
Tôi ph i b o:ả ả
+ Đ t đ u dòng đ li t kê.ặ ở ầ ể ệ
+ N i các t trong m t liên danh. ố ừ ộ
- Đ c, chú mình c nói th ng th ng raượ ứ ẳ ừ
nào. (Tô Hoài)
+ Văn h c g m hai b ph n: ọ ồ ộ ậ
-Văn h c dân gianọ
-Văn h c vi t.ọ ế
+ Chuy n tàu Hà N i – Hu kh i hành lúcế ộ ế ở
12 gi .ờ
- GV l u ý cho HS m c nàyư ở ụ : C n phân bi t d u g ch ngang v i d u g chầ ệ ấ ạ ớ ấ ạ
n iố: D u g ch n i không ph i d u câu mà dùng đ n i các ti ng trong các tấ ạ ố ả ấ ể ố ế ừ
m n ti ng n c ngoài đã phiên âm sang ti ng Vi t. D u g ch n i vi tượ ế ướ ế ệ ấ ạ ố ế
ng n h n d u g ch ngang.ắ ơ ấ ạ
- B ng ph 3ả ụ : D u câu đã h c l p 8ấ ọ ở ớ :
D uấ
câu
Công d ngụVí dụ
8. D uấ
ngo cặ
đ n.ơ
+ Đánh d ùu ph n chúấ ầ
thích (gi i thích, thuy tả ế
minh, b sung thêm).ổ
+ Đùng m t cái, h (nh ng ng i b n x ) đ cộ ọ ữ ườ ả ứ ượ
phong cho cái danh hi u t i cao là “chi n sĩ b oệ ố ế ả
v công lí và t do”ệ ự
(H Chí Minh)ồ
9.D uấ
hai
ch mấ
(: )
+ Đánh d u (báo tr c)ấ ướ
ph n gi i thích, thuy tầ ả ế
minh cho ph n tr c đó.ầ ướ
+ Đánh d u t ng , câu,ấ ừ ữ
đo n d n tr c ti p (dùngạ ẫ ự ế
tr c d u ngo c kép)ướ ấ ặ
+ Đánh d u báo tr c l iấ ướ ờ
đ i tho i (Dùng v i d uố ạ ớ ấ
g ch ngang) ạ
+ C nh v t chung quanh tôi đ u thay đ i vìả ậ ề ổ
chính lòng tôi đang có s thay đ i l nự ổ ớ : Hôm nay
tôi di h c.ọ
(Thanh T nh)ị
+ Ng i x a có câuườ ư : “Trúc d u cháy, đ t ngayẫ ố
v n th ng”. ẫ ẳ (Thép M i) ớ
+ VD: (Xem ph n d u g ch ngang) ầấạ
10. D uấ
ngo cặ
kép
“ ”
+ Đánh d u t ng , câu,ấ ừ ữ
đo n d n tr c ti pạ ẫ ự ế (Dùng
sau d u hai ch m)ấ ấ
+ Đánh d u t ng đ cấ ừ ữ ượ
hi u theo ngĩa đ c bi tể ặ ệ
ho c có hàm ý m a mai.ặ ỉ
+ Đánh d u tên tác ph m,ấ ẩ
t báo, t p san,…đ c d n.ờ ậ ượ ẫ
+ Nó nh p tâm l i d y c a chú Ti n Lê: “Cháuậ ờ ạ ủ ế
hãy v cái gì thân thu c nh t v i cháu” ẽ ộ ấ ớ (Tạ
Duy Anh )
+ M t th k “văn minh”, “khai hóa” c a th cộ ế ỉ ủ ự
dân cũng không làm ra đ c m t t c s t.ượ ộ ấ ắ
(Thép M i)ớ
+ Hàng lo t v k ch nh : “Tay ng i đàn bà”,ạ ở ị ư ườ
“Giác ng ”, “Bên kia sông Đu ng” ra đ i. ộ ố ờ (SGK
NV 7, t p II).ậ
? Qua ph n t ng k t trên, em hãy li t kê nh ng d u câu có cùng công d ng.ầ ổ ế ệ ữ ấ ụ
-GV dùng b ng ph 4ả ụ đ c ng c câu tr l i c a HSể ủ ố ả ờ ủ :
+ D u ch m, d u ch m than đ u có th dùng đ k t thúc câu c u khi n.ấ ấ ấ ấ ề ể ể ế ầ ế
+ D u ph y, d u g ch ngang, d u ngo c đ n, d u hai ch m đ u có th đánh d u ph nấ ẩ ấ ạ ấ ặ ơ ấ ấ ề ể ấ ầ
gi i thích, thuy t minh.ả ế
+ D u g ch ngang và d u ngo c kép đ u có th dùng đ đánh d u l i nói tr c ti p c aấ ạ ấ ặ ề ể ể ấ ờ ự ế ủ
nhân v t.ậ
* GV s k t m c 1ơ ế ụ , nh c HS c n th n khi dùng d u câu, tránh sai sót. Đ cắ ẩ ậ ấ ặ
bi t chú ý khi dùng các d u câu có cùng công d ng, c n chú ý s c thái ýệ ấ ụ ầ ắ
nghĩa c a nó đ dùng cho chính xác.ủ ể
* Ho t đ ng 3ạ ộ : Tìm hi u các l iể ỗ
th ng g p v d u câu(14’)ườ ặ ề ấ :
M c tiêuụ: HS n m đ c các l iắ ượ ỗ
th ng g p v d u câu đ tránhườ ặ ề ấ ể
ph m l i.ạ ỗ
- Cho HS đ c các VD.ọ
- HS th o lu n nhómả ậ và trình bày.
- GV cho HS s a BT trên b ng ph ;ử ả ụ
GV nh n xét, s a sai.ậ ử
- Cho HS l y VD th c t đ m r ng.ấ ự ế ể ở ộ
II Các l i th ng g p v d u câu:ỗ ườ ặ ề ấ
1. Thi u d u ng t câu khi câu đã k t thúc. ế ấ ắ ế
VD: (SGK)
-> S a l i: Tác ph m Lão H c làm em vô cùngử ạ ẩ ạ
xúc đ ng. Trong xã h i cũ, bi t bao nhiêu ng iộ ộ ế ườ
nông dân đã s ng nghèo kh , c c c.ố ổ ơ ự
2. Dùng d u ng t câu khi câu ch a k tấ ắ ư ế
thúc.
VD: (SGK)
-> S a l i: Th i còn tr , h c tr ng này, ôngử ạ ờ ẻ ọ ở ườ
là h c sinh xu t s c nh t.ọ ấ ắ ấ
3. Thi u d u thích h p đ tách các bế ấ ợ ể ộ
ph n c a câu khi c n thi t:ậ ủ ầ ế
VD: (SGK) -> S a l i: Cam, quýt, b i, xoài làử ạ ưở
đ c s n c a vùng này.ặ ả ủ
4. L n l n công d ng c a các d u câu:ẫ ộ ụ ủ ấ
VD: (SGK)
-> S a l i: Cu i câu 1 dùng d u ch m, cu i câuử ạ ố ấ ấ ố
2 dùng d u ch m h i.ấ ấ ỏ
*Ho t đ ng 4:ạ ộ H ng d n luy nướ ẫ ệ
t p (10’):ậ
M c tiêuụ: HS v n d ng ki n th cậ ụ ế ứ
v a ôn t p đ gi i quy t BT có hi uừ ậ ể ả ế ệ
qu .ả
- HS đ c yêu c u c a BT và th cọ ầ ủ ự
hi n.ệ
- HS trình bày; GV nh n xét, ch t ý.ậ ố
II Luy n t p:ệ ậ
1. BT 1: L n l t đi n các d u sau vào ngo cầ ượ ề ấ ặ
đ n m i đo n văn:ơ ở ỗ ạ
- Đo n 1: ( , ) ( . ); ạ
đo n 2: ( . ) ạ
- Đo n 3: ( , ) (: ) ( - ) ( - ) ( ! ) ( ! ) ( ! ) ( ! ) ạ
- Đo n 4: ( , ) ( , ) ( . ) ( , ) ( . ) ạ
- Đo n 5: ( , ) ( , ) ( , ) ( . ) ạ
- Đo n 6: ( , ) (: ) ( - ) ( ? ) ( ? ) ( ? ) ( ! )ạ
2. BT 2: Phát hi n l i và s a sai: ệ ỗ ử
a. Sao …m i v ? M nhà…M d n là anhớ ề ẹ ở ẹ ặ
ph i…chi u nay.ả ề
b. T x a, trong…s n xu t, …th ng yêu nhau,ừ ư ả ấ ươ
…gian kh . Vì v y, … “Lá lành đùm lá rách”ổ ậ
c. …năm tháng, nh ng…(L u ý: Câu c cũng cóư ư
dùng d u ph y sau ch “tháng” cũng có thấ ẩ ữ ể
không dùng.
có thể bạn quan tâm
Tìm hiểu linh kiện trong máy tính và giải mã tín hiệu những lỗi cơ bản
6
1.045
293
Tài liệu CNTT khác
6
(New)
Luận văn: Những vấn đề cơ bản về hiệu quả huy động vốn của NHCTVN và t...
109
822
331
Kinh tế quản lý
109
(New)
Nghiên cứu sự tạo thành hạt hiếu khí trong xử lý nước thải giết mổ gia...
68
846
319
Kỹ thuật
68
(New)
Đánh giá hiệu quả hoạt động tín dụng Công Thương nghiệp tại Ngân hàng...
75
726
278
Kinh tế quản lý
75
(New)
Nghiên cứu thách thức, cơ hội, tìm hiểu danh mục đầu tư quốc gia và ca...
33
886
277
Báo cáo, luận văn khác
33
(New)
Khóa luận: Điện lực Nghệ An- Thực trạng, hiệu quả và sự cần thiết để n...
105
827
320
Kinh tế - Thương mại
105
(New)
Đánh giá hiệu quả xử lý kỵ khí, hiếu khí dính bám màng vi sinh vật tro...
96
892
345
Khoa học tự nhiên
96
(New)
Khóa luận: ĐH An Giang- Thương hiệu EXIMBANK và kế hoạch quảng bá thươ...
105
784
334
Kinh tế - Thương mại
105
(New)
thông tin tài liệu
NGỮ VĂN : TÌM HIỂU VỀ DẤU CÂU
1. Dấu chấm (.) Kết thúc câu trần thuật Sân trường làng Mỹ Lý dày đặc cả người. (Thanh Tịnh)
2. Dấu chấm hỏi ( ? ) Kết thúc câu nghi vấn Sao cô biết mợ con có con? (Nguyên Hồng)
3. Dấu chấm than (!) Kết thúc câu cầu khiến, câu cảm thán. Khốn nạn! Nhà cháu đã không có, dẫu ông chửi mắng
Cảm thán
cũng đến thế thôi. Xin ông trông lại! (Ngô Tất Tố)
Cầu khiến
4. Dấu phẩy
( , ) Đánh dấu ranh giới giữa các bộ phận của câu:
+ Giữa các thành phần phụ của câu với CN, VN.
+ Giữa các từ ngữ có cùng chức vụ trong câu.
+ Giữa một từ ngữ với bộ phận chú thích của nó.
+ Giữa các vế trong một câu ghép.
+ Một hôm, cô tôi //gọi tôi đến bên cười hỏi.
Tr N CN VN (Nguyên Hồng)
+ Chị Dậu xám mặt, vội vàng đặt con xuống đất,
VN 1 VN 2
chạy đến đỡ lấy tay hắn. (Ngô Tất Tố)
+ Suốt một đời người, từ thuở lọt lòng cho đến khi nhắm mắt xuôi tay, tre với mình sống chết có nhau. (Thép mới)
+ Nước bị cản văng bọt tứ tung, thuyền vùng vằng cứ chực trụt xuống . (Võ Quảng)
Mở rộng để xem thêm
từ khóa liên quan
tài liệu mới trong mục này
tài liệu hot trong mục này
tài liệu giúp tôi
Nếu bạn không tìm thấy tài liệu mình cần có thể gửi yêu cầu ở đây để chúng tôi tìm giúp bạn!
xem nhiều trong tuần
ĐƠN ĐĂNG KÝ THAM GIA DẠY THÊM NGOÀI NHÀ TRƯỜNG
Giáo trình Quản trị học của Đại học kinh tế quốc dân
Tiểu luận: Kỹ năng mềm cho sinh viên trường đại học Thương Mại
MẪU GIẤY THI A4
Trắc nghiệm giao tiếp kinh doanh
HỢP ĐỒNG THUÊ CHẶT CÂY
yêu cầu tài liệu
Giúp bạn tìm tài liệu chưa có
×
