Home
Giáo án bài giảng
Giáo án, bài giảng lớp 12
những nét đặc sắc về nghệ thuật của tác phẩm hồn trương ba da hàng thịt
những nét đặc sắc về nghệ thuật của tác phẩm hồn trương ba da hàng thịt
Đọc văn: HỒN TRƯƠNG BA, DA HÀNG THỊT
(Lưu Quang Vũ).
I. Mục tiêu bài học: Giúp HS:
- Hiểu được bi kịch của con người khi bị đặt vào nghịch cảnh: Phải sống nhờ, sống
vay mượn, trái với tự nhiên khiến tâm hồn nhân hậu, thanh cao bị nhiễm độc và bị
tha hóa bởi sự lấn át của thể xác phàm tục..
- Cảm nhận được vẻ đẹp tâm hồn của người lao động trong cuộc đấu tranh chống
lại sự giả tạo và dung tục, bảo vệ quyền được sống đích thực cùng khát vọng hoàn
thiện nhân cách.
- Thấy được kịch Lưu Quang Vũ đặc sắc ở: sự hấp dẫn của kịch bản văn học và
nghệ thuật sân khấu; sự kết hợp giữa tính hiện đại với các giá trị truyền thống; sự
phê phán mạnh mẽ và chất trữ tình đằm thắm.
II. Phương tiện dạy học: Sách giáo khoa, sách giáo viên, giáo án.
III. Phương pháp:
- Phân tích mâu thuẫn xung đột qua hành động ngôn ngữ đối thoại của các nhân
vật. HS tập làm diễn viên nhập vai thể hiện nội dung đoạn trích
- Vận dụng phương pháp đàm thoại, phát vấn, diễn giảng giúp HS tiếp cận những
thông điệp quan trọng của văn bản
IV. Trọng tâm bài học:
- Những ràng buộc mang tính tương khắc giữa thể xác và linh hồn tong nghịch
cảnh: linh hồn nhân hậu, thanh cao phải sống nhờ, sống tạm một cách trái tự nhiên
trong thể xác thô lỗ, phàm tục.
- Cuộc đấu tranh của linh hồn với thể xác để bảo vệ những phẩm chất cao quí và
khát vọng hoàn thiện nhân cách để có một cuộc sống thực sự có ý nghĩa, xứng
đáng với con người.
- Sự kết hợp hài hoà giữa tính phê phán mạnh mẽ, quyết liệt và chất thơ sâu lắng,
bay bổng tạo nên sức hấp dẫn của kịch Lưu Quang Vũ.
V. Tiến trình tổ chức:
1. Ổn định lớp
2. Kiểm tra bài cũ:
- Phân tích cuộc đấu giữa ông già và con cá kiếm.
- Mối quan hệ giữa ông lão và con cá.
3. Bài mới:
Hoạt động của GV Nội dung cần đạt
? Hãy nêu những nét
chính về tác giả..
? Em đã được học
những vở kịch nào ở
chương trình 11?
-Yêu cầu HS tóm tắt tác
phẩm
? Quá trình vận động
của một vở kịch ? (thắt
nút – phát triển- cao
traò- mở nút)
? Xác định vị trí đoạn
trích?
Nêu sơ lược cảnh trước
I. Giới thiệu chung:
1. Tác giả : Lưu Quang Vũ (1948-1988).
- Một tài năng đa dạng: Thơ, văn xuôi,hội họa, kịch.
- Kịch là đóng góp đặc sắc nhất của ông.
- Nhà soạn kịch tài năng nhất của nền văn học nghệ
thuật Việt Nam hiện đại
2. Tác phẩm:
-Thể loại kịch – Từ một truyện cổ dân gian cùng tên
Lưu Quang Vũ đã hư cấu, sáng tạo thành một vở kịch
nói hiện đại; đặt ra nhiều vấn đề mới mẻ có ý nghĩa tư
tưởng triết lí và nhân văn sâu sắc
- Tóm tắt (SGK)
- Đoạn trích:
+ Cảnh VII và đoạn kết của vở kịch
+ Phần cao trào- mở nút
đoạn trích- từ nghịch
cảnh đó đã được đẩy tới
cao trào bằng các lớp
đối thoại giữa:…
-Yêu cầu HS đọc phân
vai
? Kịch tính được thể
hiện như thế nào qua
màn đối thoại giữa hồn
Trương Ba và xác hàng
thịt?
( Hết tiết 1)
--------------------------
?Tìm hàm ý mà tác giả
muốn gởi gắm qua màn
đối thoại đó?
II. Đọc hiểu văn bản:
1. Màn đối thoại giữa hồn Trương Ba và xác hàng
thịt:
a. Nội dung đối thoại
Hồn Trương Ba Xác hàng thịt
- Nghịch cảnh: linh hồn
nhân hậu, trong sạch phải
trú nhờ trong một thân xác
thô phàm
- Bị xác thịt thô phàm điều
khiển, lấn át, dần dần bị tha
hóa
- Ý thức sâu sắc về sự tha
hóa; dằn vặt đau khổ, tìm
cách thoát khỏi xác thịt để
tồn tại độc lập
- Khinh bỉ, mắng mỏ lí lẽ ti
tiện của xác hàng thịt nhưng
rồi ngậm ngùi thấm thía
nghịch cảnh của mình và
phải nhập vào xác hàng thịt
một cách tuyệt vọng
- Mang sức mạnh
âm u đen tối
- Khống chế, ve
vãn, kêu gọi hồn
Trương Ba thỏa
hiệp bằng những lí
lẽ ti tiện (SGK
145)
- Khẳng định sự
thắng thế của mình
“chẳng còn cách
nào khác nữa đâu-
cả hai đã hòa làm
một rồi”
b. Hàm ý của màn đối thoại:
- Trương Ba được trả lại sự sống nhưng đó là một
cuộc sống đáng hổ thẹn, vì phải sống chung với sự
dung tục và bị sự dung tục đồng hóa
- Khi con người phải sống trong dung tục thì tất yếu
cái dung tục ấy sẽ ngư trị, thắng thế và sẽ tàn phá
? Mâu thuẫn kịch được
phát triển như thế nào
qua màn đối thoại giữa
hồn Trương Ba và
những người thân?
? Những phản ứng của
người thân đã đưa hồn
Trương Ba đến quyết
định gì?
? Quyết định đó có ý
nghĩa gì?
? Mâu thuẫn kịch được
giải quyết như thế nào
qua màn đối thoại giữa
Hồn Trương Ba và Đế
Thích?
những gì trong sạch cao quí của con người
2. Màn đối thoại giữa hồn Trương Ba và những
người thân:
a. Nội dung đối thoại:
Những người thân Hồn Trương Ba
- Vợ: đau khổ, giàu lòng vị
tha nhưng quyết định sẽ bỏ đi
- Con dâu: thông cảm cho
hoàn cảnh trớ trêu của bố
chồng nhưng không giúp
được gì.
- Cháu Gái: phản ứng dữ dội
quyết liệt, không chấp nhận
sự tồn tại của Trương Ba.
- Không chỉ bản
thân đau khổ mà
còn gây đau khổ
cho những người
ông thương yêu
nhất
- Nỗi đau khổ
tuyệt vọng đã lên
đến điểm đỉnh.
b. Quyết định của Hồn Trương Ba:
- Tình huống bi kịch thúc đẩy hồn Trương Ba phải lựa
chọn với sự phản kháng mãnh liệt "chẳng còn cách nào
khác…, Không cần đến cái đời sống do mày mang lại.
Không cần".
- Con người phải đấu tranh với nghịch cảnh, với chính
bản thân , chống lại sự dung tục để hoàn thiện nhân
cách.
3. Màn đối thoại giữa Hồn Trương Ba và Đế Thích
a. Nội dung đối thoại:
Hồn Trương Ba Đế Thích
- Không chấp nhận kiểu - Ngạc nhiên vì những
? Quan niệm về sự sống
của Hồn TB và Đế
Thích có gì khác nhau?
? Nhận xét về đoạn kết
? Khái quát chủ đề?
? Những nét đặc sắc về
nghệ thuật?
+ Xung đột kịch Hồn
Trương Ba với Xác hàng
sống “ bên trong một
đằng, bên ngoài một
nẻo” muốn được là
chính mình một cách
trọn vẹn
- Chỉ ra sai lầm của Đế
Thích “Ông chỉ nghĩ
đơn giản là cho tôi sống
nhưng sống thế nào thì
ông chẳng cần biết”
- Kiên quyết từ chối
việc nhập vào xác cu Tị,
vì đó cũng là một
nghịch cảnh khác, cuộc
sống đó “ còn khổ hơn
cái chết”
yêu cầu của Trương Ba
-Khuyên Trương Ba nên
chấp nhận hoàn cảnh vì
“thế giới vốn không toàn
vẹn”
- Sửa sai bằng cách cho
hồn Trương Ba nhập vào
xác cu Tị nhưng bị từ
chối vì Trương Ba sẽ trở
nên “bơ vơ, lạc lõng,
thảm hại…”
- Chấp nhận yêu cầu của
Trương Ba với thắc mắc:
“Con người hạ giới các
ông thật kì lạ”
b. Quan niệm về sự sống:
- Đế Thích: cái nhìn hời hợt, phiến diện về con người
- Trương Ba: ý thức sâu sắc về ý nghĩa của sự sống:
Sống thực cho ra một con người không phải là điều
đơn giản- Hồn và Xác phải hài hòa, không thể có một
tâm hồn thanh cao trong một thân xác phàm tục tội lỗi
4. Màn kết:
- Trương Ba trả xác cho anh hàng thịt; chấp nhận cái
chết để được là chính mình và linh hồn được trong
sạch
- Hóa thân vào cây cỏ, các sự vật thân thương để tồn
tại vĩnh viễn bên cạnh những người thân yêu với
niềm tin cuộc sống vẫn tuần hoàn theo quy luật của
muôn đời.
thịt- với những người
thân – Đế Thích và với
chính mình
+ Ngôn ngữ: Vừa chứa
đựng mâu thuẫn vừa
mang tính hành động,
thúc đẩy tình huống
truyện phát triển; thể
hiện quan điểm đánh giá
của tác giả
- Bi kịch mang âm hưởng lạc quan; thông điệp về sự
chiến thắng của cái Thiện- cái Đẹp- của cuộc sống
đích thực.
III. Tổng kết:
1. Chủ đề: Từ một truyện cổ dân gian Lưu Quang
Vũ đã đưa ra một quan niệm cao đẹp về cách sống :
Hãy sống chân thật với chính mình, phải biết đấu
tranh với nghịch cảnh, với chính bản thân, chống lại
sự dung tục để hoàn thiện nhân cách và vươn tới
nhưng giá trị tinh thần cao quý.
2. Nghệ thuật:
- Xung đột giàu kịch tính
- Ngôn ngữ đặc trưng cho ngôn ngữ kịch
- Sự kết hợp tính hiện đại với các giá trị truyền thống
- Chất thơ, chất trữ tình bay bổng
* Ghi nhớ: SGK.
IV. Luyện tập
a- Anh/ chị suy nghĩ gì về quan niệm sống sau đây:
“Không thể bên trong một đằng, bên ngoài một nẻo
được. Tôi muốn được là tôi toàn vẹn”.
(Hồn Trương Ba da hàng thịt - Lưu Quang Vũ)
b-Nêu cảm nhận của anh chị về nhân vật Trương Ba
c- Anh chị có đồng ý với đoạn kết của vở kịch
không? Giải thích?
Dặn dò: Chuẩn bị bài Diễn đạt trong văn nghị luận.
có thể bạn quan tâm
Đề tài quảng cáo về Pepsi giúp khách hàng có thể hiểu rõ hơn về sản ph...
16
1.114
1.894
Kinh tế - Thương mại
16
(New)
THỰC TRẠNG VƯỢT QUA NHỮNG RÀO CẢN KỸ THUẬT CỦA HÀNG THỦY SẢN XUẤT KHẨU...
93
717
296
Báo cáo, luận văn khác
93
(New)
CÁC SẢN PHẨM CAO SU - CƠ CẤU VÀ NHU CẦU THỊ TRƯỜNG, CÔNG NGHỆ SC CAO S...
67
699
363
Kinh tế - Thương mại
67
(New)
NGHỆ THUẬT CHÀO HÀNG TRONG BÁN HÀNG TRỰC TIẾP
4
733
317
Marketing, bán hàng
4
(New)
Ngữ văn 9 Giá trị nội dung và nghệ thuật tác phẩm con cò
2
1.344
290
Giáo án, bài giảng lớp 9
2
(New)
Thực trạng sản xuất và đưa sản phẩm mới ra thị trường và những định hư...
26
1.220
2.489
Kinh tế quản lý
26
(New)
Tìm hiểu nghệ thuật chèo qua tác phẩm Quan âm thị kính
3
1.218
299
Giáo án, bài giảng lớp 7
3
(New)
Phân tích các yếu tố của môi trường kinh doanh, những thế mạnh và hạn...
85
737
293
Kinh tế - Thương mại
85
(New)
thông tin tài liệu
những nét đặc sắc về nghệ thuật của tác phẩm hồn trương ba da hàng thịt
1. Chủ đề: Từ một truyện cổ dân gian Lưu Quang Vũ đã đưa ra một quan niệm cao đẹp về cách sống : Hãy sống chân thật với chính mình, phải biết đấu tranh với nghịch cảnh, với chính bản thân, chống lại sự dung tục để hoàn thiện nhân cách và vươn tới nhưng giá trị tinh thần cao quý.
2. Nghệ thuật:
- Xung đột giàu kịch tính
- Ngôn ngữ đặc trưng cho ngôn ngữ kịch
- Sự kết hợp tính hiện đại với các giá trị truyền thống
- Chất thơ, chất trữ tình bay bổng
Mở rộng để xem thêm
từ khóa liên quan
tài liệu mới trong mục này
tài liệu hot trong mục này
tài liệu giúp tôi
Nếu bạn không tìm thấy tài liệu mình cần có thể gửi yêu cầu ở đây để chúng tôi tìm giúp bạn!
xem nhiều trong tuần
Tâm lý xã hội VÀ Hệ tư tưởng
Tham khảo 12 bài tập nguyên lý thống kê có lời giải
4 đề thi học sinh giỏi Toán lớp 2, có đáp án kèm theo
Trắc nghiệm kinh tế
PHÂN TÍCH CHUỖI CUNG ỨNG CỦA COCA COLA VIỆT NAM
Địa lý 12 Phát triển cây công nghiệp lâu năm Tây Nguyên
yêu cầu tài liệu
Giúp bạn tìm tài liệu chưa có
×
