Những thắc mắc phổ biến về bệnh ung thư
Những thắc mắc phổ biến về bệnh ung thư
Có bao nhiêu phương pháp điều trị ung thư, ưu và nhược điểm của mỗi
phương pháp, làm sao khắc phục tác dụng phụ trong quá trình điều trị,... là
thắc mắc phổ biến.
Ung thư là một căn bệnh nguy hiểm, ai cũng phải khiếp sợ, không thể coi thường.
Do đó, việc phát hiện sớm bị ung thư hay không cần có đội ngũ y bác sĩ, kỹ thuật
viên, điều dưỡng… có chuyên môn tốt, được đào tạo bài bản ngay từ những việc
đầu tiên như: lấy mẫu, nhuộm tiêu bản, làm hóa chất. Đôi khi, những yếu tố trên
vẫn chưa đủ để bạn phát hiện ra loại bệnh ung thư đang hoành hành trong cơ thể,
nguyên nhân để nhận ra là rất khó, không chỉ dựa vào xét nghiệm, chụp cộng
hưởng bằng máy móc hiện đại mà ra kết quả chuẩn xác.
Thực tế, có nhiều loại ung thư có thời gian tiềm ẩn rất lâu sau đó mới được phát
hiện, một số loại lại phát hiện rất nhanh và tiến triển cũng vô cùng nhanh, khiến
người bệnh phải ngồi đếm ngày đếm giờ về với tử thần mà vẫn chưa hết bàng
hoàng. Với nhiều loại ung thư, tiến độ trong việc tầm soát ung thư đã đưa ra hứa
hẹn cho việc phát hiện sớm giúp tỷ lễ chữa chữa khỏi bệnh cao.
Thuật ngữ tầm soát nghĩa là các thủ thuật được tiến hành trên cơ thể những người
không có bất kỳ triệu chứng nào của bệnh ung thư nhưng có nguy cơ cao phát triển
các bệnh ung thư nhằm phát hiện ra ung thư từ khi còn rất sớm. Từ đó, người bệnh
có nhiều cơ hội điều trị khỏi hơn.
Ai nên thực hiện tầm soát ung thư?
Tất cả mọi người, đặc biệt là những người trên 50 tuổi; người sống trong môi
trường có nguy cơ bị ung thư cao; người có tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư…
Xét nghiệm nên được thực hiện thường niên một năm một lần, hoặc nhiều hơn nếu
cần thiết.
Qua nhiều năm, các nhà nghiên cứu đã thiết lập các yếu tố nguy cơ dẫn tới một số
loại ung thư. Yếu tố nguy cơ là những đặc điểm nhất định hoặc tiếp xúc đó khiến
người tiến hành tầm soát cảm thấy họ có nhiều khả năng phát triển một loại ung
thư nào đó hơn những người khác – những người không có những yếu tố nguy cơ.
Và mỗi loại ung thư có nhưng yếu tố nguy cơ khác nhau.
Yếu tố nguy cơ gồm hai loại cơ bản: Yếu tố di truyền và không di truyền (môi
trường). Yếu tố di truyền là đặc điểm thừa hưởng, không thể thay đổi tính trạng.
Yếu tố không di truyền là sự biến đổi trong môi trường của một người mà thường
có thể được thay đổi.
Các yếu tố không di truyền có thể bao gồm chế độ ăn uống, tập thể dục hoặc tiếp
xúc với các chất khác có trong môi trường xung quanh chúng ta. Những yếu tố
không di truyền này thường được gọi là các yếu tố môi trường. Một số yếu tố
không di truyền đóng vai trò trong việc tạo thuận lợi cho quá trình tế bào khỏe
mạnh biến thành tế bào ung thư (ví dụ sự tương quan giữa việc hút thuốc lá và
bệnh ung thư phổi).
Trong khi loại ung thư khác không do mối tương quan môi trường mà do yếu tố di
truyền. Điều này ngĩa là nếu gia đình có thành viên bị ung thư thì những người
trong gia đình cũng có nguy cơ mắc bệnh.
Hiện nay có những loại xét nghiệm, sàng lọc ung thư nào?
Xét nghiệm, sàng lọc ung thư hiện có rất nhiều loại khác nhau nhằm phát hiện các
loại ung thư khác nhau. Tùy vào các yếu tố nguy cơ, bệnh nhân có nguy cơ cao đối
với một số loại ung thư có thể trải qua bất kỳ xét nghiệm nào theo chỉ định của bác
sĩ. Các xét nghiệm sàng lọc có thể bao gồm:
- Kiểm tra hình ảnh như chụp CT, chụp nhũ ảnh: Đây là phương pháp khảo sát
hình ảnh kỹ thuật cao. Đặc biệt, chụp CT được dùng để chẩn đoán ung thư, giúp
phát hiện, định lượng, định dạng khối u. Chụp CT có tiêm thuốc cản quang có thể
giúp cho bác sĩ đánh giá sự phát triển và sự di căn của khối u, nhất là khối u ung
thư phổi, gan và tụy, não, vòm họng, đại tràng...
Chụp nhũ ảnh là xét nghiệm X-quang được chủ yếu dùng để phát hiện sớm bệnh
ung thư vú. Hình ảnh chụp nhũ ảnh cho phép phân tích cấu trúc tuyến vú để tìm ra
những thay đổi bên trong vú mà khám bằng tay không thấy được. Một số ung thư
vú có thể nhìn thấy được trên phim chụp nhũ ảnh, thậm chí ngay cả trước khi có
các triệu chứng.
- Xét nghiệm máu, nước tiểu: Xét nghiệm máu (còn gọi là xét nghiệm y khoa hay
xét nghiệm cận lâm sàng). Người bệnh được lấy máu hay nước tiểu (hai dịch sinh
học thường được sử dụng nhiều nhất) để xét nghiệm.
Xét nghiệm máu tìm ung thư có dấu ấn sinh học hoặc dấu ấn ung thư trong máu.
Người ta dùng nó như phương tiện phát hiện, sàng lọc ung thư tiền liệt tuyến, bao
tử, tụy tạng, máu… và một số ung thư khác như gan, phổi, tế bào hắc tố (nốt ruồi
đen), buồng trứng… Tuy nhiên, xét nghiệm máu không thể hiện 100% bản chất
ung thư, vì có thể cho kết quả dương tính giả do máu có những chất tương đồng
với khối u.
- Nội soi: Nội sôi là phương pháp tầm soát ung thư có xâm lấn. Các thế hệ máy nội
soi ra đời ngày càng được trang bị nhiều công nghệ giúp cho việc chẩn đoán và
điều trị cho người bệnh tốt hơn. Phương pháp nội soi thường được dùng để đánh
giá tình trạng của các cơ quan bên trong cơ thể như dạ dày, đại tràng, vòm họng,
phổi... Nội soi sinh thiết còn có thể lấy mẫu sinh thiết trong khu vực có bệnh để
làm ét nghiệm cần thiết.
- Siêu âm: Siêu âm là hình thức khám bệnh phát hiện rất tốt các bệnh về gan,
thông qua ảnh siêu âm phản ánh hình thái, độ to nhỏ của cơ quan nội tạng, đối với
trường hợp phát hiện sớm bệnh viêm gan phát triển nặng thành viêm gan mạn tính,
gan xơ hóa, gan cổ trướng, xơ gan, ung thư gan…
Ngoài ra siêu âm để phán đoán có bị bệnh về mạch máu, túi mật, và thận… Siêu
âm còn dùng để kiểm tra phụ khoa và các bệnh khác.
- Một loại xét nghiệm khác là xét nghiệm dự đoán gen: Công nghệ hiện đại đã cho
phép chúng ta xác định mối quan hệ giữa các đột biến di truyền cụ thể và một số
bệnh ung thư. Khi chúng ta tiếp tục tìm hiểu thêm về các đột biến di truyền và xác
định đột biến thêm, vai trò của các xét nghiệm di truyền sẽ tiếp tục phát triển.
Xét nghiệm dự đoán gen được sử dụng để xác định nếu một cá nhân có đột biến di
truyền có thể ảnh hưởng và phát triển ung thư. Một bài kiểm tra chính xác sẽ tiết lộ
đột biến di truyền nhưng không thể đảm bảo rằng người đó có phát triện ung thư
hay không. Tương tự như vậy, một xét nghiệm di truyền mà không tìm thấy một
đột biến cụ thể cũng không thể đảm bảo rằng người đó sẽ không bị ung thư.
Những xét nghiệm này chỉ khuyến nghị rằng một người có thể có hoặc không
nguy cơ mắc bệnh.
Hiện tại Việt Nam đã có thể thực hiện những xét nghiệm có thể chẩn đoán ung thư
từ sớm mà không phải ai cũng biết như:
- Xét nghiệm chẩn đoán sớm ung thư gan (xét nghiệm máu - AFP).
- Xét nghiệm chẩn đoán sớm ung thư đường tiêu hóa (xét nghiệm máu - CEA).
- Xét nghiệm chẩn đoán sớm ung thư tuyến tụy (xét nghiệm máu - CA19-9).
- Xét nghiệm chẩn đoán sớm ung thư dạ dày (xét nghiệm máu - CA72-4).
- Xét nghiệm chẩn đoán sớm ung thư vòm họng (xét nghiệm máu - SCC).
- Xét nghiệm chẩn đoán sớm ung thư cổ tử cung (xét nghiệm dịch âm đạo - Pap’
smear).
- Xét nghiệm chẩn đoán sớm ung thư buồng trứng (xét nghiệm máu - CA125).
- Xét nghiệm chẩn đoán sớm ung thư vú (xét nghiệm máu - CA153, HE4).
Độ tuổi nào nên đi khám sàng lọc những bệnh ung thư
Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Hoa Kỳ (CDC) khuyến cáo nên đi khám sàng lọc
định kỳ để phát hiện sớm ung thư vú, cổ tử cung và đại tràng; vì đây là những loại
ung thư có hiệu quả điều trị cực kỳ tốt nếu được phát hiện sớm.
Đối với những người có yếu tố nguy cơ như hút thuốc lá, thường xuyên phải tiếp
xúc với nhiều bụi (đá, gỗ, kim loại...) thì nên khám sàng lọc ung thư phổi.
Những gia đình có tiền sử có bệnh nhân chết vì ung thư và những người sống
trong môi trường độc hại càng cần tiến hành sàng lọc ung thư.
- Lứa tuổi 20-30: Phát hiện các bệnh truyền nhiễm như viêm gan A, B, C, giang
mai hay bệnh lậu, kiểm tra sức khỏe tiền hôn nhân và các chức năng sinh sản ở
nam và nữ.
- Lứa tuổi 30-40: Đối với nam giới cần kiểm tra chức năng gan nếu uống rượu bia
có thể bạn quan tâm
Lưu ý những biến chứng nguy hiểm của bệnh tiểu đường
3
904
261
Bệnh thường gặp
3
(New)
Xây dựng cơ sở dữ liệu về đặc trưng lâm học của một số ưu hợp thực vật...
84
907
502
Thạc sĩ cao học
84
(New)
Luận văn thạc sỹ: Bệnh viện đa khoa tỉnh Thái Nguyên- Nghiên cứu mật đ...
69
715
286
Thạc sĩ cao học
69
(New)
Khảo sát sự biến đổi hàm lượng của vitamin C (loại vitamin dễ biến đổi...
24
985
507
Kinh tế quản lý
24
(New)
BIÊN BẢN Bàn giao người chấp hành Quyết định áp dụng biện pháp đưa vào...
2
805
321
Biểu mẫu, văn bản khác
2
(New)
Tìm hiểu về bệnh mủ gan trên cá tra, basa nhằm tìm ra biện pháp phòng...
13
1.010
315
Khoa học tự nhiên
13
(New)
Luận văn thạc sĩ y học: Mô tả đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng của rối...
80
774
351
Thạc sĩ cao học
80
(New)
Nghiên cứu thực trạng quản lý quá trình đào tạo Y sĩ tại Trường Cao đẳ...
112
789
350
Kinh tế quản lý
112
(New)
thông tin tài liệu
Những thắc mắc phổ biến về bệnh ung thư
- Siêu âm: Siêu âm là hình thức khám bệnh phát hiện rất tốt các bệnh về gan, thông qua ảnh siêu âm phản ánh hình thái, độ to nhỏ của cơ quan nội tạng, đối với trường hợp phát hiện sớm bệnh viêm gan phát triển nặng thành viêm gan mạn tính, gan xơ hóa, gan cổ trướng, xơ gan, ung thư gan…
Mở rộng để xem thêm
từ khóa liên quan
tài liệu mới trong mục này
tài liệu hot trong mục này
tài liệu giúp tôi
Nếu bạn không tìm thấy tài liệu mình cần có thể gửi yêu cầu ở đây để chúng tôi tìm giúp bạn!
×
