phân tích hình tượng rừng xa nu
RỪNG XÀ NU
Nguyễn Trung
Thành
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC: Giúp Học sinh:
1. Kiến thức:
Nắm vững đề tài, cốt truyện, các chi tiết sự việc tiêu biểu và hình tượng
nhân vật chính; trên cơ sở đó, nhận rõ chủ đề cùng ý nghĩa đẹp đẽ, lớn lao
của truyện ngắn đối với thời đại bấy giờ và đối với thời đại ngày nay.
Thấy được tài năng của Nguyễn Trung Thành trong việc tạo dựng cho tác
phẩm một không khí đậm đà hương sắc Tây Nguyên, một chất sử thi bi
tráng và một ngôn ngữ nghệ thuật được chau chuốt kĩ càng.
2. Kĩ năng: Thành thục hơn trong công việc vận dụng các kĩ năng phân tích tác
phẩm tự sự.
3. Thái độ: Trong cuộc sống thời bình, thanh niên cần phát huy truyền thống
yêu nước, chống ngoại xâm của dân tộc để góp phần xây dựng đất nước, biết
yêu cuộc sống và hãy làm tất cả vì cuộc sống của đất nước, nhân dân, cũng là của
chính mình.
II. CHUẨN BỊ
1. Chuẩn bị của giáo viên:
Đọc SGK, SGV, TLTK, soạn giáo án.
Phương án tổ chức lớp học, nhóm học: phát vấn, đàm thoại với cá nhân, tập
thể, thảo luận nhóm…
2. Chuẩn bị của học sinh:
Đọc SGK, TLTK để củng cố kiến thức cũ và chuẩn bị bài học theo HDHB.
III. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
1. Ổn định tình hình lớp: 1 phút
Ổn định trật tự, điểm danh học sinh trong lớp .
2. Kiểm tra bài cũ: 4ph
Tóm tắt truyện ngắn ”Vợ nhặt ” của Kim Lân. Trình bày chủ đề tư tưởng của
tác phẩm.
3. Giảng bài mới: 83 phút
Tạo tâm thế tiếp thu bài mới.
Giới thiệu bài
TIẾN TRÌNH TIẾT DẠY
Thời
lượn
g
HOẠT ĐỘNG CỦA
GIÁO VIÊN
HOẠT ĐỘNG
CỦA
HỌC SINH NỘI DUNG
4ph Hoạt động 1: Tổ
chức tìm hiểu
chung
1. Cho HS đọc phần
Tiểu dẫn (SGK) kết
hợp với những hiểu
biết cá nhân để giới
thiệu về nhà văn
Nguyễn Trung
Thành (cuộc đời, sự
nghiệp, đặc điểm
sáng tác,…)
- Đọc tiểu dẫn
SGK và tóm tắt
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả
+ Tên khai sinh là Nguyễn
Ngọc Báu, sinh năm 1932,
quê ở Thăng Bình, Quảng
Nam.
+ Nhập ngũ năm 1950, rồi
làm phóng viên báo Quân đội
nhân dân liên khu V, tập kết
ra Bắc, viết văn với bút danh
Nguyên Ngọc
+ Năm 1962: tình nguyện
trở về chiến trường miền
Nam lấy bút danh Nguyễn
Trung Thành.
+ Tác phẩm: Đất nước
đứng lên- giải nhất, giải
thưởng Hội văn nghệ Việt
Nam năm 1954- 1955; Trên
quê hương những anh hùng
Điện Ngọc (1969); Đất
Quảng (1971- 1974);…
Ông là nhà văn có những tác phẩm
viết hay nhất về đất và người Tây
Nguyên trong hai cuộc kháng chiến.
Năm 2000, ông được tặng giải
thưởng Nhà nước về Văn học nghệ
thuật.
3ph 2.
- Yêu cầu HS tham
khảo tài liệu và hiểu
biết lịch sử, để cho
biết hoàn cảnh ra
đời và xuất xứ của
truyện ngắn Rừng
xà nu
-Điều chỉnh, nhận
xét và cho những
HS khác phát biểu
bổ sung.
- Phát biểu
- Nhận xét, bổ
sung
2. Hoàn cảnh ra đời tác
phẩm. + Mĩ-nguỵ ra sức
phá hoại hiệp định Giơ-ne-vơ,
lê máy chém đi khắp miền
Nam. Cách mạng rơi vào thời
kì đen tối.
+ Đầu năm 1965, Mĩ đổ quân
ồ ạt vào miền Nam và đánh
phá ác liệt ra miền Bắc. Cả
nước sục sôi không khí đánh
Mĩ. Rừng xà nu được viết vào
đúng thời điểm đó.
Rừng xà nu (1965) ra mắt
lần đầu tiên trên Tạp chí văn
nghệ quân giải phóng miền
Trung Trung bộ (số 2- 1965),
sau đó được in trong tập
Trên quê hương những anh
hùng Điện Ngọc.
+ Mặc dù Rừng xà nu viết
về sự kiện nổi dậy của buôn
làng Tây Nguyên trong thời
kì đồng khởi trước 1960
nhưng chủ đề tư tưởng của
tác phẩm vẫn có quan hệ
mật thiết với tình hình thời sự
của cuộc kháng chiến lúc tác
phẩm ra đời.
70ph Hoạt động 2: Tổ
chức đọc - hiểu
văn bản tác
phẩm.
1. Yêu cầu HS đọc
đoạn mở đầu và
một số đoạn sau đó
tóm tắt toàn bộ tác
phẩm.
2. Yêu cầu HS phát
biểu cảm nhận về
nhan đề tác phẩm
(thảo luận và phát
biểu tự do). GV định
hướng, nhận xét và
điều chỉnh, nhấn
mạnh ý cơ bản
3. Tổ chức cho HS
tìm hiểu về hình
tượng rừng xà nu
theo các yêu cầu:
- Cho HS đọc đoạn đầu
truyện
- Đoạn đầu truyện tác giả
tập trung khắc hoạ hình
ảnh rừng xà nu, cây xà
nu. Cây xà nu hiện lên
trong tác phẩm với một
diện mạo, phẩm chất như
thế nào?
- Thảo luận theo
nhóm, cử đại
diện trình bày và
tranh luận với
các nhóm khác.
- Thảo luận theo
nhóm, cử đại
diện trình bày và
tranh luận với
các nhóm khác.
- Đọc
- Phát biểu tự do
- Đọc thầm và
phát biểu
II. Đọc - hiểu
1. Tóm tắt
Tóm tắt tác phẩm cần đảm
bảo những chi tiết chính:
+ Rừng xà nu- hình tượng
mở đầu và kết thúc.
+ Tnú nghỉ phép về thăm
làng.
+ Cụ Mết kể cho dân làng
nghe về cuộc đời Tnú và lịch
sử làng Xô Man từ những
năm đau thương đến đồng
khởi nổi dậy.
2. Nhan đề tác phẩm
- Rừng xà nu ẩn chứa cái
khí vị riêng Tây Nguyên, gợi
lên vẻ đẹp hùng tráng, sức
sống bất diệt của cây và tinh
thần bất khuất của người Tây
Nguyên.
=> Rừng xà nu mang
nhiều tầng nghĩa bao gồm cả
ý nghĩa tả thực lẫn ý nghĩa
tượng trưng. Tên cho tác
phẩm như đã chứa đựng
được cảm xúc của nhà văn
và linh hồn tư tưởng chủ đề
tác phẩm.
3. Hình tượng rừng xà
nu
_ Cây xà nu, rừng xà nu là
hình tượng được miêu tả
công phu, đậm nét xuyên
suốt chiều dài tác phẩm tạo
nên một không gian nghệ
thuật đậm đà chất Tây
Nguyên
+ Rừng xà nu hứng
chịu sự bắn phá huỷ diệt của
đại bác Mĩ suốt trong một
thời gian dài. Cây xà nu đầy
thương tích , chết chóc
+ Cây xà nu giàu sức
sống, có năng lực sinh sôi
nẩy nở cực kì mạnh mẽ; ham
ánh sáng , khí trời vươn lên
rất nhanh .Cạnh một cây xà
nu bị bắn gục, đã cĩ bốn năm
cây con mọc lên, ngọn xanh
rờn, hình mũi tên lao thẳng
lên bầu trời kết thành dải
rừng bạt ngàn “đến hút tầm
mắt cũng không thấy gì khác
ngoài những rừng xà nu nối
tiếp chạy đến chân trời” Đã
Rừng xa nu, cây xà nu
ngoài ý nghĩa tạo ra
không gian xác định cho
truyện đem lại chất Tây
Nguyên đậm đà cho câu
chuyện, còn mang ý
nghĩa nào khác?
Khi miêu tả rừng xà
nu, cây xà nu, biện
pháp tu từ nào được
nhà văn sử dụng
một cách thường
xuyên nhất quán?
Em hãy hát biểu khái
quát những cảm nhận
của mình về hình tượng
rừng xà nu trong truyện?
- Định hướng, nhận
xét và điều chỉnh,
nhấn mạnh ý cơ
bản.
4. Tổ chức cho HS
tìm hiểu về cuộc đời
Tnú và cuộc nổi dậy
của dân làng Xô
Man theo các nội
dung sau:
Phẩm chất của
người anh hùng
Tnú.
- Đọc thầm và
phát biểu
- Thảo luận nhóm
và trình bày
- Phát biểu
hai ba năm nay, trong mưa
bom bão đạn, “rừng xà nu
ưỡn tấm ngực lớn của mình
ra, che chở cho làng
+ Cây xà nu gắn bó
mật thiết với đời sống nhân
dân làng Xô Man: Cả trong
sinh hoạt thường ngày (đuốc
xà nu Tnú soi cho Dít giần
gạo; khói xà nu trên gương
mặt của các em bé; khói xà
nu xông bảng nứa cho Tnú
và Mai học chữ để mai sau
làm cán bộ,…). Cả trong
những sự kiện trọng đại của
buôn làng (Giặc đốt hai bàn
tay Tnú bằng giẻ tẩm nhựa
xà nu; đuốc xà nu soi rõ xác
giặc trong đêm đồng khởi,…)
_ Cây xà nu là biểu tượng
cho cuộc sống và phẩm
chất cao đẹp của người Xô
Man:
+ Cây xà nu chịu
thương tích, chết chóc bởi
quân thù tàn bạo cũng như
dân làng Xô Man bị chúng
giết hại (Anh Xút, bà Nhan;
mẹ con Mai) hoặc phải mang
thương tật suốt đời như anh
Tnú
+ Cây xà nu ham ánh
sáng và khí trời, có sức sống
mãnh liệt không sức gì tàn
phá nổi cũng như các thế hệ
người Xô Man kế tiếp nhau
đứng dậy chiến đấu giành lấy
sự sống, tự do.
- Trong quá trình miêu tả
rừng xà nu, cây xà nu, nhà
văn đã sử dụng nhân hóa
như một phép tu từ chủ đạo.
Ông luôn lấy nỗi đau và vẻ
đẹp của con người làm chuẩn
mực để nói về xà nu khiến xà
nu trở thành một ẩn dụ cho
con người, một biểu tượng
của Tây Nguyên bất khuất,
kiên cường.
Tóm lại: Nguyễn Trung
Thành đã tạo nên những
hình ảnh ẩn dụ, những liên
tưởng kỳ vĩ khi miêu tả rừng
xà nu với tất cả lòng yêu
mến tự hào. Qua hình tượng
cây xà nu người đọc hiểu
Vì sao trong câu
chuyện bi tráng về
cuộc đời Tnú, cụ
Mết 4 lần nhắc tới
ý: "Tnú không cứu
được vợ con" để rồi
ghi tạc vào tâm trí
người nghe câu nói:
"Chúng nó đã cầm
súng, mình phải
cầm giáo".
Cảm nhận về cuộc
đời Tnú và cuộc nổi
dậy của dân làng
Xô Man.
- Yêu cầu HS thảo
luận theo nhóm, cử
đại diện trình bày
và tranh luận với
các nhóm khác.
- Định hướng, nhận
xét và điều chỉnh,
nhấn mạnh ý cơ
bản
biết thêm dải đất Tây
Nguyên hùng vĩ, về cuộc
sống của đồng bào Tây
Nguyên và nhất là thêm yêu
quý tự hào về những phẩm
chất cao quý của họ. Rừng xà
nu trùng điệp chạy đến chân
trời là biểu tượng cho thế trận
chiến tranh nhân dân, người
người lớp lớp.
4. Nhân vật Tnú
Hình tượng mang ý nghĩa
điển hình cho số phận và con
đường cách mạng của cộng
đồng các dân tộc Tây
Nguyên:
Cụ Mết rất tự hào khi nói
về anh: “Nó là người Strá
mình – Cha mẹ nó chết sớm,
làng Xô Man này nuôi nó. Đời
nó khổ, nhưng bụng nó sạch
như nước suối làng ta”.
_ Cuộc đời Tnú từng chịu
nhiều thiệt thòi, mất mát,
đau thương: Mồ côi sớm; hai
lần bị tra tấn dã man; ba
năm bị giặc giam cầm.
_ Bù lại, Tnú được cộng đồng
yêu thương đùm bọc; sớm
được cán bộ Đảng giáo dục,
dìu dắt; được Mai tin cậy yêu
thương.
_ Tnú xứng đáng với công
ơn , kì vọng của dân làng,
của anh Quyết cán bộ Đảng:
+ Mặc dù địch khủng bố gắt
gao, Tnú vẫn kiên cường tiếp
tế , làm liên lạc cho Cán bộ
Đảng: “ Cán bộ là Đảng.
Đảng còn núi nước này còn”
+ Tích cực học chữ để làm
cách mạng “Khơng học chữ
sao làm được cán bộ giỏi”
+ Gan góc, táo bạo, dũng
cảm trong công tác giao liên.
Tuyệt đối trung thành với
cách mạng: nuốt thư vào
bụng; giặc tra tấn đến thế
nào cũng không tiết lộ bí mật
cách mạng; có thời cơ thuận
lợi liền vượt ngục về làng tích
cực chuẩn bị lực lượng kháng
chiến.
+ Yêu thương vợ con, vì sinh
mệnh của vợ con mà bất
chấp hiểm nguy nhưng với
6. Yêu cầu HS nhận
xét về các nhân
vật: cụ Mết, Mai,
Dít, Heng (Gợi ý:
Các nhân vật này
có đóng góp gì cho
việc khắc họa nhân
vật chính và làm nổi
bật tư tưởng cơ bản
của tác phẩm?)
6. Nêu vấn đề để
HS tìm hiểu vẻ đẹp
nghệ thuật của tác
phẩm
- Thảo luận nhóm
và trình bày
- Thảo luận nhóm
và trình bày
chừng ấy cái có, Tnú vẫn
không giữ gìn được sự sống.
Đâu là nguyên nhân của tấn bi
kịch ấy? Câu chuyện về Tnú, ở
phần đau đớn nhất của nó, cho
thấy: Sẽ thế nào, nếu mình
chưa kịp cần lấy giáo, khi kẻ
thù đã cầm lấy súng rồi.
Đây chính là chân lí mà cụ Mết
đã muốn ghi tạc vào lòng các
thế hệ con cháu: “Chúng nó đã
cầm súng, mình phải cầm
giáo!”
+ Biết vượt lên trên bi kịch
cá nhân; gia nhập lực lượng
vũ trang giải phóng gắn kết
cuộc kháng chiến của làng
với cuộc kháng chiến của
toàn miền Nam, toàn dân
tộc.
+ Là bộ đội chính quy , Tnú
dũng cảm, lập nhiều chiến
công. Được về phép thăm
làng Tnú tuyệt đối chấp hành
kỉ luật.
Nguyễn Trung Thành, với
khuynh hướng sử thi đã khắc
họa Tnú mang bao phẩm
chất anh hùng lẫm liệt. Hình
tượng Tnú có ý nghĩa điển
hình cho số phận và con
đường cách mạng của nhân
dân Tây Nguyên nói riêng,
nhân dân miền Nam nói
chung trong thời đại chống
Mĩ .
5. Vai trò của các nhân
vật: cụ Mết, Mai, Dít,
Heng.
+ Cụ Mết, Mai, Dít, bé
Heng là sự tiếp nối các thế
hệ làm nổi bật tinh thần bất
khuất của làng Xô Man nói
riêng, của Tây Nguyên nói
chung.
+ Cụ Mết "quắc thước như
một cây xà nu lớn" là hiện
thân cho truyền thống thiêng
liêng, là người hieuj triệu và
chỉ huy đồng khởi.
+ Mai, Dít là thế hệ hiện
tại. Trong Dít có Mai của thời
trước và có Dít của hôm nay.
Vẻ đẹp của Dít là vẻ đẹp của
có thể bạn quan tâm
PHÂN TÍCH GIAO KHOÁN QUẢN LÝ VÀ BẢO VỆ RỪNG VÀ TRỒNG RỪNG TRÊN ĐỊA BÀN...
52
1.173
462
Kinh tế quản lý
52
(New)
Đề xuất phương thức trồng và quản lý bảo vệ rừng trồng thích hợp trên...
52
791
307
Thạc sĩ cao học
52
(New)
Trình bày và phân tích những nội dung cơ bản trong tư tưởng của Hàn Ph...
28
1.371
488
Lý luận chính trị
28
(New)
Phân tích ý nghĩa đoạn trích mùa lá rụng trong vườn qua nhân vật Hoài
5
742
309
Giáo án, bài giảng lớp 12
5
(New)
Khóa luận tốt nghiệp: Lượng hóa việc phân định rừng và đất rừng theo m...
8
834
610
Báo cáo, luận văn khác
8
(New)
đề tài: Thực trạng, tình hình quản lý, đánh giá hiệu quả công tác giao...
53
770
370
Kinh tế quản lý
53
(New)
Phân tích về tình hình sản xuất của hai mô hình lúa- cá và lúa- màu, n...
61
1.033
296
Kinh tế quản lý
61
(New)
Phân tích so sánh, lựa chọn đối tượng xác định giá giao dịch liên kết...
3
877
352
Tài chính doanh nghiệp
3
(New)
thông tin tài liệu
phân tích hình tượng rừng xa nu
Cây xà nu, rừng xà nu là hình tượng được miêu tả công phu, đậm nét xuyên suốt chiều dài tác phẩm tạo nên một không gian nghệ thuật đậm đà chất Tây Nguyên
+ Rừng xà nu hứng chịu sự bắn phá huỷ diệt của đại bác Mĩ suốt trong một thời gian dài. Cây xà nu đầy thương tích , chết chóc
+ Cây xà nu giàu sức sống, có năng lực sinh sôi nẩy nở cực kì mạnh mẽ; ham ánh sáng , khí trời vươn lên rất nhanh .Cạnh một cây xà nu bị bắn gục, đã cĩ bốn năm cây con mọc lên, ngọn xanh rờn, hình mũi tên lao thẳng lên bầu trời kết thành dải rừng bạt ngàn “đến hút tầm mắt cũng không thấy gì khác ngoài những rừng xà nu nối tiếp chạy đến chân trời” Đã hai ba năm nay, trong mưa bom bão đạn, “rừng xà nu ưỡn tấm ngực lớn của mình ra, che chở cho làng
Mở rộng để xem thêm
từ khóa liên quan
tài liệu mới trong mục này
tài liệu hot trong mục này
tài liệu giúp tôi
Nếu bạn không tìm thấy tài liệu mình cần có thể gửi yêu cầu ở đây để chúng tôi tìm giúp bạn!
xem nhiều trong tuần
Giáo trình Quản trị học của Đại học kinh tế quốc dân
Mẫu slide thuyết trình về Golf
4 đề thi học sinh giỏi Toán lớp 2, có đáp án kèm theo
Bài tập ôn tập cuối tuần lớp 2: Tuần 21
ĐƠN ĐĂNG KÝ THAM GIA DẠY THÊM NGOÀI NHÀ TRƯỜNG
BÀI GIẢNG: KINH TẾ DU LỊCH
yêu cầu tài liệu
Giúp bạn tìm tài liệu chưa có
×
