Kinh tế hợp tác mà đỉnh cao là hợp tác xã nông nghiệp, đã xuất hiện từ lâu trong lịch sử, sự xuất hiện ấy bắt nguồn từ điều kiện đặc thù trong hoạt động sản xuất kinhdoanh nông nghiệp, nó đòi hỏi những người nông dân phải liên kết lại với nhau trên tinh thần dân chủ tự nguyện để sử dụng tốt nhất những ưu thế về sức mạnh của tập thể cũng như từng cá nhân nhằm giúp nhau trong sản xuất nông nghiệp, tăng thu nhập và nâng cao đời sống. Sự ra đời của kinh tế hợp tác và hợp tác xã không phải do ý muốn chủ quan của con người mà nó xuất phát từ thực tế khách quan theo yêu cầu của qui luật quan hệ sản xuất phù hợp với tính chất và trình độ của lực lượng sản xuất qui định. Trong thời gian trước đây, ở nước ta cũng như nhiều nước xã hội chủ nghĩa khác đã tiến hành xây dựng kinh tế hợp tác và hợp tác xã trong nông nghiệp, đã thu được nhiều thành tựu đáng kể, nhưng bên cạnh đó cũng vấp phải những sai lầm thiếu sót không nhỏ.