Home
Giáo án bài giảng
Giáo án, bài giảng lớp 12
phân tích vẻ đẹp của đẹp tự nhiên của sông hương qua tác phẩm ai đã đặt tên cho dòng sông
phân tích vẻ đẹp của đẹp tự nhiên của sông hương qua tác phẩm ai đã đặt tên cho dòng sông
GIÁO ÁN NGỮ VĂN LỚP 12
AI ĐÃ ĐẶT TÊN CHO DÒNG SÔNG?
Hoàng Phủ Ngọc Tường
I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT:
- Thấy được tình yêu, niềm tự hào của tác già đối với sông Hương, xứ Huế.
- Hiểu được đặc trưng của thể loại bút ký và đặc sắc nghệ thuật của bài ký.
II. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KĨ NĂNG:
1. Kiến thức:
- Vẻ đẹp độc đáo đa dạng của sông Hương và tình yêu, niềm tự hào của tác giả đối với
dòng sông quê hương, xứ Huế thân thương và đất nước.
- Lối hành văn uyển chuyển, ngôn ngữ gợi cảm, giàu hình ảnh và nhịp điệu; nhiều so
sánh, liên tưởng mới mẻ, bất ngờ, thú vị; nhiều ẩn dụ, nhân hóa, điệp ngữ được sử dụng tài tình.
2. Kĩ năng:
Đọc- hiểu thể ký văn học theo đặc trưng thể loại.
III. CHUẨN BỊ:
1.Giáo viên: Sách giáo khoa Ngữ văn, sách bài tập Ngữ văn, sách Chuẩn KTKN, sách GV, phụ
bảng...
2. Học sinh: Sách giáo khoa, trả lời câu hỏi thảo luận.
IV. PHƯƠNG PHÁP: Nêu vấn đề, thuyết minh, thảo luận…
V. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP:
1. Ổn định lớp.
2. Kiểm tra bài cũ.
3. Bài mới:
Tg Hoạt động của Hoạt động Yêu cầu cần đạt
GV của HS
1. Hoạt động 1:
Hướng dẫn HS
tìm hiểu chung
về tác giả tác
ph ẩm.
Gọi HS đọc
SGK, tìm hiểu.
* Vài nét về tác
giả, tác phẩm:
* Phong cách nhà
văn:
2. Văn bản: (HS
đ ã đọc kỹ ở nhà,
tìm hiểu chú
thích).
-Yêu cầu HS xác
định bố cục văn
bản, nêu đại ý
HS đọc tiểu
dẫn, trả lời.
HS nhận xét
về PCNT của
nhà văn.
I. Tìm hiểu chung:
1.Tác giả:
- Hoàng Phủ Ngọc Tường sinh năm 1937 tại Huế.
- Nguyên quán: Làng Bích Khê, xã Triệu Long, huyện
Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị.
- Học Trung học tại Huế, tốt nghiệp ĐHSP Sài Gòn năm
1960 và Đại học Huế năm 1964.
- Từng là: Tổng thư ký Hội văn học nghệ thuật Trị Thiên -
Huế, Chủ tịch Hội văn học nghệ thuật Bình Trị Thiên,
Tổng biên tập tạp chí Cửa Việt.
-> Hoàng Phủ Ngọc Tường là một trí thức yêu nước, có
vốn hiểu biết sâu rộng trên nhiều lĩnh vực. Ông là một
trong những nhà văn chuyên về thể loại bút ký.
Nét đặc sắc trong sáng tác của ông là sự kết hợp nhuần
nhuyễn giữa chất trí tuệ và tính trữ tình, giữa nghị luận sắc
bén với suy tư đa chiều được tổng hợp từ vốn kiến thức
phong phú về triết học, văn hoá, lịch sử, địa lý... Tất cả
được thể hiện qua lối hành văn hướng nội, súc tích, mê
đắm và tài hoa.
2. Tác phẩm:
a. Bố cục:
- Đoạn 1: Từ đầu đến “dưới chân núi Kim Phụng”; Sông
Hương vùng thượng lưu là dòng chảy có mỗi quan hệ sâu
sắc với dãy Trường Sơn.
- Đoạn 2: Từ “Phải nhiều thế kỷ” đến “Quê hương xứ sở”:
Sông Hương những mối quan hệ với kinh thành Huế.
mỗi đoạn.
HS xác định
bố cục của
đoạn trích.
- Đoạn 3: Còn lại: Sông Hương trong mối quan hệ với lịch
sử dân tộc, với cuộc đời và thi ca.
- Câu hỏi Xác
định chủ đề tác
phẩm: Qua tác
phẩm, theo em
nhà văn muốn
gửi gắm điều gì?
HS trả lời. b. Chủ đề:
- Tình yêu và lòng tự hào tha thiết, lắng sân dành cho
dòng sông quê hương, cho xứ Huế và càng làm cho đất
nước văn hiến từ nghìn xưa.
- Sông Hương là biểu tượng cho vẻ đẹp của cảnh và người
đất kinh thành.
Hoạt động 2:
Hướng dẫn HS
đọc hiểu văn
bản
GV: Sông Hương
vùng thượng lưu
được tác giả
miêu tả như thế
nào? Những hình
ảnh, chi tiết,
những liên tưởng
và thư pháp,
nghệ thuật nào
cho thấy nét
riêng trong lối
HS thảo luận
theo nhóm và
trả lời.
II. Đọc - hiểu văn bản:
1. Thủy trình của Hương giang:
a. Ở nơi khởi nguồn: Sông Hương có vẻ đạp hoang dại,
đầy cá tính, là bản trường ca của rừng già, là cô gái di-
gan phóng khoáng và man dại, là người mẹ phù sa của
một vùng văn hóa xứ sở.
- Trong “ sử thi buồn”, Hoàng Phủ Ngọc Tường từng nói:
“ Trước khi về hội nhau ở ngã ba Tuần, cả hai nhánh
nguồn của sông Hương đều đã rong ruổi triền miên qua
địa bàn sinh sống của nguời Cà Tu giữa rừng già. Trước
khi là sông Hương của Huế, nó đã là một dòng sông của
dân tộc Cà Tu, mang cái tên gốc “Pô-ly-ê-điêng” là sông
“A Pàng”.
+ “Pàng”, tiếng Cà Tu có nghĩa là đời người.
viết kí của tác
giả?
+ “A Pàng”, dòng sông “Đời người”, ôi dòng sông Huế,
nó đã chở đầy phận người từ thuở giọt địa chất sinh ra.(
Sử thi buồn).
=> Trong cảm nhận hướng nội tài hoa của tác giả, đời
sông tựa như đời người nên sông Hương vùng thượng
nguồn mang vẻ đẹp của một sức sống mãnh liệt, hoang dại
và đầy cá tính:
- Trong đoạn này:
+ Sông Hương tựa như “một bản trường ca của rừng già”
với nhiều tiết tấu hùng tráng, dữ dội: khi “ rầm rộ giữa
bóng cây đại ngàn”, lúc “ mãnh liệt vượt qua ghềnh thác”,
khi “ cuộn xoáy như cơn lốc vào những đáy vực sâu”, lúc
“ dịu dàng và say đắm giữa những dặm dài chói lọi màu
đỏ của hoa đỗ quyên rừng”.
+ Sông Hương hiện ra tựa “Cô gái Digan phóng khoáng
và man dại” với một “bản lĩnh gan dạ, một tâm hồn tự do
và trong sáng”.
=> Theo tác giả, nếu ai đó mải mê nhìn ngắm khuôn mặt
kinh thành của dòng sông thì sẽ không hiểu thấu phần tâm
hồn sâu thẳm của nó mà dòng sông hình như không muốn
bộc lộ. Cái tâm hồn vừa sục sôi vừa đằm thắm của “thiếu
nữ A Pàng”.
b. Đến ngoại vi TP Huế: Sông Hương như người gái
nằm ngủ mơ màng giữa cánh đồng Châu Hóa đầy hoa
dại được người tình mong đợi đến dánh thức. Thủy trình
của SH khi bắt đầu về xuôi tựa một cuộc tìm kiếm có ý
thức người tình nhân đích thực của một người con gái
đẹp trong câu chuyện tình yêu lãng mạn nhuốm màu cổ
tích.
GV: Đoạn tả
sông Hương chảy
xuôi về đồng
bằng và ngoại vi
thành phố bộc lộ
chất tài hoa của
tác giả như thế
nào? Hiệu quả
thẩm mỹ của lối
viết đó?
HS trả lời.
- Trong cái nhìn minh triết và lãng mạn của tác giả: Trước
khi trở thành “Người tình dịu dàng và chung thuỷ của cố
đô”, toàn bộ thuỷ trình của dòng sông tựa như một cuộc
tìm kiếm có ý thức người tình nhân đích thực của người
con gái trong một câu chuyện tình yêu nhuốm màn cổ
tích:
- Giữa cánh đồng Châu Hoá đầy hoa dại: Sông Hương là
“cô gái đẹp ngủ mơ màng”.
- Nhưng ngay từ đầu vừa ra khỏi vùng núi: Sông Hương
như nàng tiên được đánh thức: Bừng lên sức trẻ và niềm
khát khao của tuổi thanh xuân trong sự “chuyển dòng liên
tục”, rồi “vòng những khúc quanh đột ngột”, “vẽ một hình
cung thật tròn”, “ôm lấy chân đồi Thiên Mụ”, rồi “trôi đi
giữa hai dãy đồi sừng sững như thành quách”.
c. Đến giữa TP Huế: SH như tìm được chính mình vui
hẳn lên…mềm hẳn đi như một tiếng “vâng” không nói ra
của tình yêu . Nó có những đường nét tinh tế, đẹp như
điệu “slow” tình cảm dành riêng cho Huế, như người tài
nữ đánh đàn lúc đêm khuya…
- Khi chảy qua kinh thành Huế Sông Hương như cô gái
Huế: tài hoa, dịu dàng mà sâu sắc, đa tình mà kín đáo,
lẳng lơ nhưng rất mực chung tình. Khéo trang điểm mà
không loè loẹt, giống như cô dâu Huế ngày xưa trong sắc
áo điều lục.
=> Như từng thấy chính mình khi gặp thành phố thân yêu:
- sông Hương “vui tươi hẳn lên giữa những bãi xanh biếc
của ngoại ô Kim Long”.
- rồi kéo một nét thẳng đầy cá tính “theo hướng tây nam –
đông bắc”, rồi “uốn một cánh cung rất nhẹ sang đến Cồn
GV: Từ sự đổi
dòng liên tục của
dòng sông, các
em có cảm nhận
gì về sức sống và
tâm hồn của nó?
HS trả lời.
Huế”
- những dòng sông mềm hẳn đi như một tiếng “Vâng!”
không nói ra của tình yêu.”
- Nó có những đường nét tinh tế, đẹp như điệu “slow”
tình cảm dành riêng cho Huế, như người tài nữ đánh đàn
lúc đêm khuya…
d. Trước khi từ biệt Huế: SH giống như người tình dịu
dàng và chung thủy. Con sông như nàng Kiều trong đêm
tình tự, trở lại tìm Kim Trọng để nói một lời thề trước lúc
đi xa…
- SH “Như sực nhớ điều gì chưa kịp nói”, nó đột ngột đổi
dòng, “rẽ ngoặt sang hướng đông tây để gặp lại thành
phố lần cuối cùng ở góc thị trấn Bao Vinh xưa cổ.”. Trong
cái nhìn đa tình của tác giả: khúc quanh bất ngờ đó tựa
như “một mỗi vương vấn”, và dường như còn có cả “một
chút lẳng lơ kín đáo của tình yêu”...
2. Dòng sông của lịch sử và thi ca: (Sông Hương trong
mối quan hệ với lịch sử dân tộc, với cuộc đời và thi ca)
a. Trong lịch sử, SH mang vẻ đẹp của một bản hùng ca
ghi dấu bao chiến công oanh liệt của dân tộc.
- Là dòng sông bảo vệ biên thuỳ “dòng sông Viễn Châu
đã chiến đấu oanh liệt bảo vệ biên giới phía nam của tổ
quốc Đại Việt qua những thế kỷ trung đại”.
- Là dòng Linh Giang (dòng sông thiêng) ghi dấu những
thế kỷ vinh quang thuở các Vua Hùng.
- Từng soi bóng “kinh thành Phú Xuân của người anh
hùng Nguyễn Huệ.”
- “Nó sống hết lịch sử bi tráng của thế kỷ XIX với máu
Ngữ văn 12
phân tích vẻ đẹp của đẹp tự nhiên của sông hương qua tác phẩm ai đã đặt tên cho dòng sông
có thể bạn quan tâm
ĐẶC ĐIỂM ĐỊA LÝ TỰ NHIÊN LƯU VỰC SÔNG THU BỒN VÀ ÁP DỤNG MÔ HÌNH SÓNG...
83
1.069
501
Báo cáo, luận văn khác
83
(New)
NGỮ VĂN 9 PHÂN TÍCH TÁC PHẨM MÂY VÀ SÓNG
6
1.273
310
Giáo án, bài giảng lớp 9
6
(New)
Luận văn tốt nghiệp: Tổng quan về khai phá dữ liệu Web và máy tìm kiếm...
69
936
334
Kỹ thuật
69
(New)
Đời sống văn hóa và vai trò của công tác xây dựng đời sống văn hoá đối...
121
845
427
Kinh tế quản lý
121
(New)
Làm việc song song và vấn đề phân phối công suất trong trạm phát điện...
60
848
352
Kỹ thuật
60
(New)
Hướng dẫn Giải bài tập Vật lý 10: Cân bằng của một vật chịu tác dụng c...
4
877
305
Giải bài tập các môn
4
(New)
Hướng dẫn giải bài tập Sách giáo khoa Vật lý lớp 9: Đoạn mạch song son...
3
722
318
Giải bài tập các môn
3
(New)
Hướng dẫn giải bài tập Sách giáo khoa Toán lớp 4: Hai đường thẳng song...
2
813
322
Giải bài tập các môn
2
(New)
thông tin tài liệu
phân tích vẻ đẹp của đẹp tự nhiên của sông hương qua tác phẩm ai đã đặt tên cho dòng sông
1. Thủy trình của Hương giang:
a. Ở nơi khởi nguồn: Sông Hương có vẻ đạp hoang dại, đầy cá tính, là bản trường ca của rừng già, là cô gái di-gan phóng khoáng và man dại, là người mẹ phù sa của một vùng văn hóa xứ sở.
- Trong “ sử thi buồn”, Hoàng Phủ Ngọc Tường từng nói: “ Trước khi về hội nhau ở ngã ba Tuần, cả hai nhánh nguồn của sông Hương đều đã rong ruổi triền miên qua địa bàn sinh sống của nguời Cà Tu giữa rừng già. Trước khi là sông Hương của Huế, nó đã là một dòng sông của dân tộc Cà Tu, mang cái tên gốc “Pô-ly-ê-điêng” là sông
Mở rộng để xem thêm
từ khóa liên quan
tài liệu mới trong mục này
tài liệu hot trong mục này
tài liệu giúp tôi
Nếu bạn không tìm thấy tài liệu mình cần có thể gửi yêu cầu ở đây để chúng tôi tìm giúp bạn!
xem nhiều trong tuần
Giáo trình Quản trị học của Đại học kinh tế quốc dân
Mẫu slide chủ đề âm nhạc
Tâm lý xã hội VÀ Hệ tư tưởng
Tham khảo 12 bài tập nguyên lý thống kê có lời giải
4 đề thi học sinh giỏi Toán lớp 2, có đáp án kèm theo
Các hiệu ứng HTML cho trang web
yêu cầu tài liệu
Giúp bạn tìm tài liệu chưa có
×
