DANH MỤC TÀI LIỆU
Phơi sáng và tam giác phơi sáng trong nhiếp ảnh là gì
Ph i sáng và tam giác ph i sáng trong nhi p nh là ơ ơ ế ả
Thu t ng ph i sáng exposure là m màn tr p cho ánh sáng đi vào, trong ữ ơ
su t kho ng th i gian ph i sáng c m bi n s ghi nh n l i m i v trí ánh ơ ế ậ ạ ọ ị
sáng chi u vào và cho ra nh. Vì v y, h u h t nh ng ai m i b c chân vào ế ế ớ ướ
ngh ch p nh đ u ph i tìm hi u v đ ph i sáng, t đó đi u ch nh đ ụ ả ề ộ ơ
cho ra nh ng t m hình đ p nh t.ữ ấ
Trong bài vi t này, chúng tôi s mang đ n cho b n đ c lý thuy t c b n ế ế ế ơ ả
nh t v ph i sáng, và c ch ho t đ ng c a ph i sáng.ấ ề ơ ơ ế ạ ộ ơ
1. Ph i sáng và tam giác ph i sáng là gì?ơ ơ
Khái ni m ph i sáng:ệ ơ
Theo Wikipedia, "ph i sángơ là t ng l ng ánh sáng đ c phép l t vào môi ổ ượ ượ
tr ng ch p nh trong su t quá trình ch p m t b c nh", trong đó môi ườ ứ ả
tr ng ch p nh đ c hi u là chip c m bi n trên máy nh k thu t s ườ ả ượ ế ả ỹ
ho c các h t hóa h c màu b c trên máy nh phim. ạ ọ
Trong nhi p nh, "ph i sáng" (exposure) là m t thu t ng đ c dùng đ ế ả ơ ữ ượ
đánh giá m t b c nh có b th a sáng hay thi u sáng không. Ánh sáng trong ứ ả ế
t nhiên và c ánh sáng nhân t o đ u bi n đ i trong t ng hoàn c nh ch p, ạ ề ế ổ
máy nh đôi khi không tính toán đ c m c ph i sáng phù h p, khi đó b n ượ ứ ơ
s c n ph i t tay đi u ch nh đ bù ph i sáng, hay bù sáng (exposure ẽ ầ ơ
compensation). Máy nh cung c p cho các giá tr ph i sáng (exposure value, ị ơ
vi t t t là EV) dùng đ đo đ sáng.ế ắ
1 EV = 0 có nghĩa là hình nh đ c ph i sáng trong 1 giây tiêu c f1, m i ượ ơ
m t n c đi u ch nh lên xu ng s tăng ho c gi m đ sáng. EV =1 s tăng ộ ấ
g p đôi đ sáng so v i EV=0, EV=3 tăng 8 l n đ sáng, EV=-2 là gi m 1/4 ầ ộ
đ sáng.
M i m t n c đi u ch nh EV đ c g i là m t "stop". Và "stop" cũng dùng ộ ấ ượ
đ nói v m i m t n c đi u ch nh trong các thi t l p c a "tam giác ph i ề ỗ ộ ấ ế ơ
sáng". B c nh hình bên cho b n th y rõ đ sáng c a nh m i khi thay ứ ả ủ ả
đ i m t stop c a EV.ổ ộ
Tam giác ph i sáng:ơ
3 y u tế ố liên quan đ n vi c ph i sáng làế ệ ơ ISO nh y sáng),ộ ạ Shutter
Speed (t c đ màn tr p), Aperture (kh u đ , t c đ m c a ng kính) ở ủ ố
Kh u đ là đ m c a ng kính đ c đi u ch nh to, ho c nh đ cho ánh ở ủ ố ượ
sáng l t vào c m bi n nhi u hay ít. Màn tr p là cánh c a cho phép ánh sáng ả ế
đi vào c m bi n, c a m lâu hay nhanh cũng s tác đ ng đ n l ng ánh ế ế ượ
sáng đ c phép đi vào c m bi n. ISO là thông s cho bi t đ nh y c m ượ ế ế ộ
v i ánh sáng c a phim trong máy nh, nh ng v i máy nh k thu t s ư ậ ố
dùng đ ch l ng thông tin v ánh sáng thu th p đ c b i b c m bi n, ỉ ượ ư ế
có th d dàng đi u ch nh b ng m t bánh xe xoay.ể ễ
Ba thông s này có liên quan m t thi t v i nhau, khi b n đi u ch nh thông ế ớ
s này thì b t bu c hai thông s kia cũng ph i đi u ch nh theo, và máy nh ả ề
s t đ ng làm vi c này.ẽ ự
Chúng ta có th hi u rõ h n v tam giác ph i sáng b ng hai ví d c th ơ ơ ụ ụ
d i đây:ướ
C a s :ử ổ
Máy nh nh m t c a s v i c a ch p m và đóng. Kh u đ là kích th c ư ổ ớ ướ
c a c a s . N u nó l n h n thì nhi u ánh sáng đ c l t qua và căn phòng ế ơ ượ ọ
sáng h n.ơ
T c đ màn tr p là l ng th i gian các c a ch p đang tr ng thái m . ượ ở ạ
Càng m c a s lâu thì ánh sáng càng đ c tràn vào phòng nhi u.ở ử ượ
N u trong phòng và đang đeo kính râm, đôi m t c a b n tr nên kém ế ở
nh y v i ánh sáng đi vào, gi ng nh c m bi n n m trong máy nh (ISO ư ả ế
th p).
Đ tăng l ng ánh sáng trong phòng (bên trong máy nh): tăng th i gian ể ượ
c a ch p m c a (gi m t c đ màn tr p, t c là màn tr p m lâu h n), b n ớ ở ậ ở ơ
có th tăng kích th c c a c a s (tăng kh u đ ) ho c ướ có th c t cái kính ể ấ
râm đi (tăng ISO l n h n).ớ ơ
T m n ng:ắ ắ
Ho c có th hình dung cách th c mà đ có m t làn da rám n ng b ng cách ắ ằ
t m n ng d i m t tr i. ướ M c đ rám n ng c a làn da nh đ nh y ISO ư ộ
trong máy nh. M t s ng i s nh y c m v i ánh n ng m t tr i h n, nên ộ ố ườ ẽ ơ
màu da s khác nhau.
T c đ màn tr p là kho ng th i gian ph i n ng. Ph i n ng lâu thì da càng ơ ắ ơ ắ
rám h n, và khi ph i quá lâu thì có th b cháy da, gi ng nh nh s b d ơ ơ ư ả ư
sáng ho c cũng có th g i là "cháy" vì có quá nhi u ánh sáng. ể ọ
Kh u đ Aperture là kem ch ng n ng. Khi dùng kem c ng đ cao và ở ườ
dày thì gi m l ng ánh sáng m t tr i xuyên qua da. K t qu , m t ng i có ượ ặ ờ ế ườ
da nh y c m cao có ph i lâu d i ánh năng (t c là gi m đ m ng kính ơ ướ ở ố
và b n có th làm ch m t c đ màn tr p và/ ho c gi m ISO). ố ộ
2. Cách s d ng các ch đ ph i sáng h p lý:ử ụ ế ộ ơ
Máy nh s hi n nay cung c p nhi u tùy ch n đ thay đ i m c đ ph i ọ ể ộ ơ
sáng, b n c n bi t cách đi u ch nh tam giác ph i sáng h p lý trong t ng ạ ầ ế ơ
hoàn c nh và đúng v i ý đ khi ch p. L a ch n ch đ ch p nào hoàn toàn ế ộ
ph thu c vào kinh nghi m và c phong cách ch p nh m i ng i. ụ ả ườ
Có th s d ng nút đi u ch nh EV trong ch đ P (programed auto), S ho cể ử ế
Tv (shutter priority) ho c A (aperture priority).
L u ýư, không đi u ch nh EV đ th c hi n các b c nh d sáng ho c thi u ứ ả ư ế
sáng trong ch đ M (manual, ch nh tay hoàn toàn), b i b n s t ki m soátế ẽ ự
c t c đ màn tr p và kh u đ .ả ố
Program AE là ch đ ph i sáng t đ ng, đây là m t tính năng h u ích ế ộ ơ ự ộ
trên máy nh DSLR. Ch đ này khác v i ch đ t đ ng hoàn toàn ế ế ộ ự
(Auto), nó cho phép kh năng đ "ghi đè" lên các quy t đ nh c a máy nh. ế ị
Sau khi máy nh đã tính toán và ch n ra các thông s ch p, b n v n có th ố ụ
thay đ i thi t l p ph i sáng n u không thích các thi t l p mà máy nh đã ế ậ ơ ế ế ậ
ch n.
N u máy nh c a b n đã thi t l p kh u đ f8, t c đ 1/250 giây và ISO ế ế ậ ở
200, nh ng mu n kh u đ l n h n, có th s d ng nút ch nh ph i sáng đ ư ộ ớ ơ ơ
thay đ i v kh u đ f4 t c đ 1/1000 giây.ổ ề
S d ng kh u đ f22 đ l y nét toàn b chi ti t trong nh ể ấ ế
Trong ch đế ộ u tiên kh u đư ẩ ộ, b n ch n kh u đ và máy nh c a b n s ạ ẽ
t đ ng thi t l p t c đ màn tr p theo ISO. B n có th ki m soát t c đ ế ố ộ ố ộ
màn tr p gián ti p b ng cách thay đ i các m c ISO. ế ằ
L u ýư, đ sâu tr ng nh ườ Depth-of-field (DOF) quan tr ng trong nhi p ọ ế
nh phong c nh. Đ có toàn b n i dung c a khung hình đ c l y nét, ộ ộ ượ
thi t l p kh u đ nh (nh f16), ISO th p (cho ch t l ng hình nh cao). ế ậ ư ấ ượ
N u thi t l p này có th d n t i m t t c đ màn tr p quá th p và khi n ế ế ậ ộ ố ế
máy nh b rung do tay c m, b n có th nâng ISO cao h n (đ có t c đ ơ ố ộ
màn tr p nhanh h n) ho c s d ng chân máy. ơ ử ụ
thông tin tài liệu
Thuật ngữ phơi sáng exposure là mở màn trập cho ánh sáng đi vào, trong suốt khoảng thời gian phơi sáng cảm biến sẽ ghi nhận lại mọi vị trí ánh sáng chiếu vào và cho ra ảnh. Vì vậy, hầu hết những ai mới bước chân vào nghề chụp ảnh đều phải tìm hiểu về độ phơi sáng, từ đó điều chỉnh để cho ra những tấm hình đẹp nhất.
Mở rộng để xem thêm
từ khóa liên quan
xem nhiều trong tuần
yêu cầu tài liệu
Giúp bạn tìm tài liệu chưa có

LÝ THUYẾT TOÁN


×