DANH MỤC TÀI LIỆU
Phương hướng và những giải pháp cơ bản nhằm đẩy nhanh quá trình phát triển các công ty cổ phần trong nền kinh tế Việt Nam hiện nay
PH N M Đ U Ở Ầ
Trên c s đ i m i t duy kinh t , nh ng năm g n đây n n kinh t kơ ở ư ế ế ế
ch hoá t p trung n c ta đã t ng b c chuy n sang kinh t th tr ng nh ở ướ ướ ế ư ư
m t đòi h i t t y u c a s phát tri n.Trong đi u ki n c ch qu n thay ỏ ấ ế ơ ế
đ i, khi hi u qu s n xu t kinh doanh tr thành y u t s ng còn c a m i ả ả ế ố ố
doanh nghi p thì các doanh nghi p thu c khu v c kinh t nhà n c đã b c l ế ướ ộ ộ
đ y đ nh ng y u kém, lâm vào tình tr ng sa sút và kh ng ho ng.ầ ủ ữ ế
Làm th nào đ c u trúc l i s h u nhà n c và c i cách khu v c kinh t nhàế ể ấ ướ ế
n c nh m nâng cao hi u qu ,vai trò c a theo tinh th n các Ngh quy tướ ằ ế
Đ i h i 6 7 c a Đ ng? M t trong nh ng gi i pháp tính chi n l c đạ ộ ế ượ
gi i quy t nh ng v n đ này ti n hành c ph n hoá m t s doanh nghi p ế ế ộ ố
nhà n c nh m đa d ng hoá s h u đ a các y u t c nh tranh m đ ng l cướ ư ế ố ạ
đ tăng hi u qu kinh doanh xác l p m t hình doanh nghi p h u hi u ệ ữ
trong n n kinh t th tr ng. ế ị ườ
Trên th c t , công ty c ph n và v n đ ng c ph n hoá doanh nghi p nhà ế ổ ầ ậ ộ ổ ầ
n c không ph i nh ng hi n t ng kinh t h i xa l đ i v i n n kinhướ ượ ế ạ ố
t th gi i.Công ty c ph n xu t hi n t th k 17 phát tri n m nh mế ế ế ỷ
trong th i kỳ cách m ng công nghi p. Đ u th k 18 công ty c ph n đã tr ế ỷ
thành hình th c t ch c kinh doanh ph bi n h u h t các nu c n n kinh ế ở ầ ế
t th tr ng phát tri n.M t câu h i đ c đ t ra hình thái công ty c ph nế ị ườ ượ
ph i mô hình doanh nghi p thích h p v i nh ng đòi h i khách quan c a ợ ớ
n n kinh t n c ta hi n nay hay không?Ng i vi t ch n đ tài này không ế ướ ườ ế
ngoài m c đích nghiên c u, tìm tòi nh ng lu n c , c s khoa h c đ tr l ì ơ ả ơ
câu h i trên cũng nh mong mu n đóng góp m t ph n công s c nh c a ư ộ ầ
mình vào ti n trình đ i m i kinh t đ t n c.ế ế ấ ư
N i dung c a đ án: ủ ề
Đ án đ c chia làm ba ch ng:ề ượ ươ
Ch ng 1ươ : Nh ng v n đ c b n v ng ty c ph n. ề ơ
1
Ch ng này s trình bày m t cách khái quát l ch s hình thành phátươ ị ử
tri n c a hình thái công ty c ph n ng nh vai trò to l n c a đ i v i s ư ớ ự
phát tri n kinh t th gi tr c đây cũng nh th i đi m hi n nay. ế ế ướ ư ở
Ch ng 2:ươ Th c tr ng các công ty c ph n và tình hình c ph n hoá doanh ổ ầ ổ ầ
nghi p n c ta hi n nay.ệ ở ướ
Ch ng này trình bày nh ng v n đ c b n nh t v th c tr ng c a cácươ ề ơ
công ty c ph n Vi t Nam, nh ng thành t uc nh ng khó khăn c n gi i ầ ở
quy t.M t khác ch ng hai cũng s đ c p đén ti n trình c ph n hoá doanhế ươ ề ậ ế
nghi p nhà n c nh ng năm v a qua. ướ ữ
Ch ng 3:ươ Ph ng h ng nh ng gi i pháp c b n nh m đ y nhanhươ ướ ơ ả
quá trình phát tri n các ng ty c ph n trong n n kinh t Vi t Nam hi n nay. ế ệ
Trong ch ng cu i cùng ng i vi t đ a ra m t s gi i pháp nh m gópươ ườ ế ư ộ ố
ph n tìm ph ng h ng phát tri n hình thái công ty c ph n- m t hình th c ươ ư ổ ầ
t ch c s n xu t kinh doanh mang l i hi u qu . ứ ả
Đ án hoàn thành là m t s ghi nh n b c đ u cho nh ng c g ng c a ướ ố ắ
ng i vi t trong nh ng b c đ u tiên còn ch p ch ng c a quá trình nghiênườ ế ướ ầ
c u,tìm hi u b môn khoa h c kinh t .Qua đó trang b m t s ki n th c ế ộ ố ế
hi u bi t nh t đ nh n n kinh t n c ta cũng nh s v n đ ng c a trong ế ế ư ư ự
c ch th tr òng. Nhân d p này cho phép em đ c g i l i c m n chân thànhơ ế ư ượ ử ờ ơ
nh t đ n th y Nguy n Vi t Ti n gi ng viên môn kinh t chính tr Mác-Lêninấ ế ế ế
tr ng Đ i H c Kinh T Qu c Dân N i. Trung tâm t li u thông tin thườ ế ư ệ ư
vi n cùng toàn th các b n đã quan tâm giúp đ , cung c p tài li u,h ng d n, ệ ướ
s a ch a, b sung và hoàn ch nh đ tài. ữ ổ
Hà N i 2-2001.
2
PH N N I DUNGẦ Ộ
CH NG1ƯƠ
NH NG V N Đ C B N V CÔNG TY C PH N Ơ Ả
1.Quá trình hình thành và l ch s phát tri n công ty c ph n. ổ ầ
1.1. Công ty c ph n:ổ ầ
Vào nh ng năm cu i c a th k 20 và đ u th k 21,nhi u phát minh ế ế ỷ
m i xu t hi n làm cho l c l ng s n xu t c c u kinh t s thay ượ ơ ấ ế
đ i,ngành công nghi p nh chuy n sang công nghi p n ng,nhu c u t b n ư ả
(v n)đòi h i v i quy mô l n,quy lu t tích t và t p trung t b n,t p trung s n ư ả
xu t ho t đ ng m nh.S n xu t ngày càng t p trung vào các nghi p l n- ệ ớ
công ty c ph n.ổ ầ
Công ty c ph n hình th c phát tri n c a s h u h n h p, t hình ở ữ
th c v n c a m t ch sang hình th c v n c a nhi u ch di n ra trên ph m vi ố ủ ố ủ
công ty. s n ph m t t y u c a quá trình h i hoá v m t kinh t ấ ế ề ặ ế
h i (m t s h u) cũng s n ph m t t y u c a quá trình tích t t p ở ữ ế
trung hoá s n xu t c a n n s n xu t l n hi n đ iả ấ ả ấ .C.Mác vàF.Ănggen đã xem
hình th c s h u v n c ph n “đi m quá đ ”t t h u t s n sang s h u ở ữ ư ữ ư ở ữ
xã h i v i s n trong khuôn kh c a ch nghĩa t b n. ổ ủ ư
Công ty c ph n lo i hình t ch c hay công ty v n c a do ổ ứ ố ủ
nhi u c đông(thành viên c a công ty c ph n) p l i thông qua vi c mua c ầ ạ ệ ổ
phi u do công ty phát hành.Theo lu t th ng m i c a Anh thì có hai lo i côngế ươ ạ ủ
ty c ph n:ổ ầ
*Công ty công c ng(Publich company),lo i công ty c phi u c a ế ủ
đ c mua bán, trao đ i trên th tr ng ch ng khoán.Lo i công ty này t ngượ ị ườ ươ
đ ng v i công ty vô danh Pháp(Societé à répónsabilité).ươ ớ
*Công ty riêng,t ng đ ng v i công ty trách nhi m h u h n c a Pháp.ươ ươ ớ
T nhi u th p k qua,trên th gi i xu t hi n m t hi n t ng ế ớ ệ ượ
m i,hi n t ng t nhân hoá doanh nghi p thu c khu v c kinh t n n c c ệ ượ ư ế ướ
trong các n c t b n phát tri n l n m t s n c h i ch nghĩa khiướ ư ả ố ướ
chuy n đ i n n kinh t .Song song v i hi n t ng” t nhân hoá ‘,có hi n ổ ề ế ệ ượ ư
t ng “c ph n hoá”.Vi c xu t hi n hai hi n t ng trên s nh n th cượ ệ ượ
3
khác nhau gi a t nhân hoá c ph n hoá.Các n c t b n ch nghĩa đã ư ướ ư ả
đ ng nh t hai hi n t ng trên là m t,trong khi các n c h i ch nghĩa k ệ ượ ướ
c Vi t Nam cho r ng không nên đ ng nh t hai khái ni m đó.ả ệ
L ch s cho th y có ba con đ ng hình thành công ty c ph n đó là: ườ ổ ầ
Hình thành theo con đ ng truy n th ng.Đi u đó nghĩa vi c hìnhườ ề ố
thành đi t công ty m t ch sang công ty nhi u ch t th p đ n cao theo tr t ủ ừ ế
t t nhiên.ự ự
Hình thành do liên doanh liên k t gi a nn c v i kinh t t b n tế ướ ế ư ư
nhân trong và ngoài n c.ướ
C ph n hoá các doanh nghi p nhà n c thành công ty c ph n.ổ ầ ướ ổ ầ
1.2. Tính t t y u khách quan c a vi c hình thành công ty c ph n vaiấ ế
trò c a nó đ i v i s phát tri n kinh t th gi i: ớ ự ế ế
N n kinh t th gi i c bi t kinh t t b n ch nghĩa đã phát ế ế ế ư
tri n r t nhanh vào nh ng năm cu i c a th k 19 nh ng th p niên đ u ế ỷ
tiên c a th k 20.Có th nói sau nh ng thành ng c a hai cu c cách m ng ế ỷ
công nghi p,v i nh ng nh n th c m i v c ch qu n kinh t ,v c c u ơ ế ế ề ơ
các lo i hình t ch c s n xu t kinh doanh c a các doanh nghi p g n ứ ả
nh toàn b n n kinh t đã kh c ph c đ c nh ng khó khăn, h n ch t ngư ắ ụ ượ ữ ạ ế
nh h ng m t cách tiêu c c đ n kinh t th gi i.V i hình thái công ty c ưở ế ế ế ớ
ph n,l n đ u tiên trong l ch s kinh t th gi i đã kh c ph c đ c nh ng t nầ ầ ế ế ớ ượ
t i t ng gây bi t bao khó khăn cho mình;đó là tình tr ng các công ty thi u v nạ ừ ế ế
đ đ u t xây d ng s n xu t kinh doanh,ngu n v n đ c ch y u tể ầ ư ượ ủ ế
khu v c kinh t nhà n c do v y luôn t n t i s buông l ng qu n trong ế ướ ạ ự
doanh nghi p;không đ ng l c trong chi n l c s n xu t,t li u b phân ế ượ ấ ư
tán;nh ng ngu n l c b xé l trong dân... ồ ự
Hình thái công ty c ph n ra đ i đánh d u s ti n hoá c a ch đ tín d ng ế ế ộ
t kinh doanh ch y u d a vào vay m n qua ngân hàng ho c chung v n sang ủ ế ựơ
huy đ ng v n trên th tr ng tài chính trong đó ch y u th tr ng ch ng ườ ủ ế ườ
khoán.Các công ty c ph n ngu n cung c p s n ph m cho s ph n vinh ấ ả
c a th tr ng ch ng khoán.Đ i l i,s th nh v ng c a th tr ng này t o ườ ạ ự ượ ườ
đi u ki n cho các công ty c ph n sinh sôi n y n .Có th nói công ty c ph n ổ ầ ả ở ổ ầ
4
ra đ i mang nh ng đ c đi m m i cho phép thích ng v i nh ng đòi h i ặ ể
c a s phát tri n kinh t th tr ng hi n đ i nh ng hình thái khác không ế ị ườ
th đáp ng đ c.Đó là: ứ ượ
Công ty c ph n m t t ch c kinh doanh t cách pháp nhân các ộ ổ ư
c đông ch trách nhi m h u h n trong ph m vi v n góp c a mình.Đi u ữ ạ
này cho phép ng ty t cách pháp đ y đ đ huy đ ng nh ng l ngư ủ ể ượ
v n l n n m r i rác thu c nhi u cá nhân trong xã h i.ố ớ
C c u t ch c trong công ty c ph n đã th c hi n đ c vi c tách bi tơ ấ ượ
quy n s h u quy n kinh doanh,t o nên m t hình thái h i hoá s h u ở ữ ở ữ
c a m t bên đông đ o ng chúng mua c ph n còn bên kia đ i ngũ các ổ ầ
nhà qu n tr kinh doanh chuyên nghi p s d ng t b n xã h i cho nh ng công ử ụ ư ả
cu c kinh doanh quy mô l n.ộ ớ
Các c phi utrái phi u c a công ty c ph n đ c chuy n nh ng d ế ế ủ ượ ượ
dàng trên th tr ng ch ng khoán,vì th b t k c phi u đ c chuy n ch ườ ế ể ổ ế ượ
bao nhiêu l n cu c s ng c a các doanh nghi p v n ti p t c m t cách bình ế ụ
th ng mà không b nh h ng.Đ ng th i nh c ch y nó đã t o nên s diườ ị ả ưở ơ ế
chuy n linh ho t các lu ng v n trong h i theo các nhu c u c h i đ u ơ ộ
t đa d ng c a các công ty và công chúng.ư ạ ủ
th nói nh ng u th đ c mang l i t vi c hình thành ho t đ ng ư ế ượ
c a ng ty c ph n là vô ng to l n đã kh c ph c vi c buông l ng qu n ổ ầ
tài s n c a các doanh nghi p,xoá b tình tr ng ch trong các côngả ủ
ty.M c ch tr ng trao quy n t qu n cho các doanh nghi p thu c khu ủ ươ
v c kinh t nhà n c đã đ t đ c m t s k t qu nh t đ nh nh ng m i ế ướ ượ ố ế ư
ch đ y lùi đ c ch đ bao c p c a nhà n c đ i v i doanh nghi p còn vỉ ẩ ượ ế ộ ướ
m t nh n th c thì tài s n c a doanh nghi p nhà n c v n là tài s n chung choặ ậ ứ ướ
nên tình tr ng trách nhi m,lãng phí c a công v n không đ c kh c ượ ắ
ph c.Khi xu t hi n công ty c ph n thì m c nhiên nh ng đi u này s không ổ ầ
t n t i.ồ ạ
H n n a,công ty c ph n huy đ ng đ c ngu n v n trong xã h i cung c pơ ữ ổ ầ ượ ồ ố
cho ho t đ ng kinh doanh đ u t phát tri n c a doanh nghi p.M t m tạ ộ ầ ư
v a góp ph n tháo g khó khăn cho ngân sách nhà n c (không ph i chu c p ướ ả ấ
5
cho doanh nghi p) m t khác v n tài s n doanh nghi p nhà n c nh quá ướ ờ
trình c ph n hoá thu l i s đ c đ u t m r ng s n xu t;tăng thêm tài s n ượ ư ở ộ
c đ nh góp ph n to l n thúc đ y kinh t tăng tr ng.ố ị ế ưở
Ngoài ra,hình thái công ty c ph n xu t hi n s thay đ i cung cách qu n ệ ẽ
trong m i doanh nghi p, công ty c ph n quy n l i c a nh ng ng i ch ệ ở ườ
m i c a doanh nghi p g n ch t v i s thành b i c a ho t đ ng s n xu t kinh ặ ớ ạ ộ
doanh vì th h r t đoàn k t,g n bó và th ng nh t trong vi c tìm ki m và đ aế ọ ấ ế ế ư
ra ph ng h ng ho t đ ng phù h p nh t c a doanh ngi p nh m c ngươ ướ ấ ủ
c ,tăng c ng s c c nh tranh c a s n ph m do h s n xu t ra,quan tâm đ n ư ả ẩ ả ấ ế
công vi c công ty và lao đ ng v i tinh th n trách nhi m cao. ộ ớ
1.3. L ch s hình thành phát tri n c a hình thái công ty c ph n trong ể ủ
n n kinh t qu c n. ế ố
V m t thuy t,chúng ta đ u nh n th y r ng hình thái doanh nghi pề ặ ế
d i d ng công ty c ph n s n ph m c a m t quá trình ti n hoá lâuướ ạ ế
dài,g n li n v i nh ng n c thang phát tri n c a h i hoá s h u t nhân ở ữ ư
trong n n kinh t th tr ng. V m t l ch s ,có th th y r ngquá trình ti n ế ị ư ề ặ ể ấ ế
hoá phát tri n c a các hình thái doanh nghi p đ c đ c tr ng b i ba lo iể ủ ượ ạ ư
hình ch y u t ng ng v i ba m c đ phát tri nc a h i hoá s h u tủ ế ươ ở ữ ư
nhân m c dù bi u hi n c a chúng h t s c linh ho t và đa d ng. ế ứ
Hình thái kinh doanh m t ch ,m t hình thái bao g m các lo i hình doanh ủ ộ
nghi p trong đó ng i ch s h u t nhân đ c l p duy trì phát tri n ho t ườ ủ ở ư
đ ng s n xu t kinh doanh c a mình trên c s lao đ ng c a b n thân ho c ơ ở
thuê m n ng i khác v i v n li ng s n tính toán c a anh ta trên c sướ ườ ế ơ ở
nh ng đòi h i c a th tr ng.Đây là hình thái ph bi n th ng tr trong n n ị ườ ế
s n xu t hàng hoá nh trong giai đo n đ u c a ch nghĩa t b n t do ư ả
c nh tranh.Ph ng pháp kinh doanh này bao g m hai cách th c:kinh doanhạ ươ
theo ph ng th c s n xu t hàng hoá nh kinh doanh theo ph ng th c tươ ứ ươ ứ ư
b n ch nghĩa.Gi a chúng tuy có s khác nhau v m c đíchđ c đi m kinh ề ụ
doanh nh ng l i s k ti p t t y u c a ng m t quá trình phát tri n d aư ự ế ế ế
trên s h u t nhân.N u nh quá trình xã h i hoá nh hai tác nhân ch y uở ữ ư ế ư ủ ế
trao đ i tín d ng thì v m t l ch s ,chính nh s tr giúp c a t b n ờ ự ư
6
thông tin tài liệu
Trên cơ sở đổi mới tư duy kinh tế, những năm gần đây nền kinh tế kế ạch hoá tập trung ở nước ta đã từng bước chuyển sang kinh tế thị trường như một đòi hỏi tất yếu của sự phát triển.Trong điều kiện cơ chế quản lí thay đổi, khi hiệu quả sản xuất kinh doanh trở thành yếu tố sống còn của mỗi doanh nghiệp thì các doanh nghiệp thuộc khu vực kinh tế nhà nước đã bộc lộ đầy đủ những yếu kém, lâm vào tình trạng sa sút và khủng hoảng. Làm thế nào để cấu trúc lại sở hữu nhà nước và cải cách khu vực kinh tế nhà nước nhằm nâng cao hiệu quả,vai trò của nó theo tinh thần các Nghị quyết Đại hội 6 và 7 của Đảng? Một trong những giải pháp có tính chiến lược để giải quyết những vấn đề này là tiến hành cổ phần hoá một số doanh nghiệp nhà nước nhẵm đa dạng hoá sở hữu đưa các yếu tố cạnh tranh làm động lực để tăng hiệu quả kinh doanh và xác lập một mô hình doanh nghiệp hữu hiệu trong nền kinh tế thị trường.
Mở rộng để xem thêm
tài liệu giúp tôi
Nếu bạn không tìm thấy tài liệu mình cần có thể gửi yêu cầu ở đây để chúng tôi tìm giúp bạn!
xem nhiều trong tuần
yêu cầu tài liệu
Giúp bạn tìm tài liệu chưa có

LÝ THUYẾT TOÁN


×