Phương pháp quản trị trong doanh nghiệp
CÁC PHƯƠNG PHÁP QUẢN TRỊ KINH DOANH
Các mục tiêu quản trị kinh doanh, các quy luật kinh doanh và các nguyên tắc quản
trị kinh doanh đã giúp cho chủ doanh nghiệp trả lời được câu hỏi “phải làm gì?”, một câu
hỏi tiếp theo quan trọng hơn nhiều mà các doanh nghiệp cần phải giải đáp là “làm cái đó
như thế nào?” Để trả lời được câu hỏi này, chủ doanh nghiệp cần có các phương pháp và
nghệ thuật quản trị kinh doanh thích hợp
Sơ đồ 1: Mối quan hệ giữa mục tiêu, phương pháp và nguyên tắc QTKD
Khái niệm:
Các phương pháp quản trị kinh doanh là tổng thể các cách thức tác động có thể có
và có chủ đích của chủ doanh nghiệp đối tượng kinh doanh (cấp dưới và tiềm năng có
được của doanh nghiệp) và khách thể kinh doanh, khách hàng, các ràng buộc của môi
trường quản trị vĩ mô, các đối thủ cạnh tranh và các bạn hàng), để đạt được các mục tiêu
kinh tế đề ra, trong điều kiện môi trường kinh doanh thực tế.
Phương pháp quản trị có vai trò quan trọng trong hệ thống quản lý. Quá trình quản
lý và quá trình hoạt động các chức năng quản trị theo những nguyên tắc, nhưng các
nguyên tắc đó chỉ được vận dụng và thể hiện thông qua các phương pháp quản trị nhất
định. Vì vậy, vận dụng các phương pháp quản trị là một nội dung cơ bản của quản trị
kinh doanh. Mục tiêu, nhiệm vụ của quản trị được thực hiện thông qua tác động của các
phương pháp quả trị kinh doanh. Trong những điều kiện nhất định, phương pháp quản trị
có tác động quan trọng đến sự thành công hay thất bại trong việc thực hiện các mục tiêu
và nhiệm vụ. Vai trò quan trọng của các phương pháp quản trị còn ở chỗ nó nhằm khơi
dậy những động lực, kích thích tính năng sáng tạo của con người và tiềm năng của hệ
thống cũng như các cơ hội có lợi bên ngoài.
Phương pháp quản trị là biểu hiện cụ thể của mối quan hệ qua lại giữa chỉ thể với
đối tượng và khách thể kinh doanh, tức là mối quan hệ giữa những con người cụ thể, sinh
động với tất cả sự phong phú, phức tạp của đời sống. Vì vậy, các phương pháp quản trị
mang tính chất hết sức đa dạng và phong phú, đó là vấn đề cần phải đặc biệt lưu ý trong
kinh doanh vì nó chính là bộ phận năng động nhất của hệ thống quản trị. Phương pháp
quản trị thường xuyên thay đổi trong từng tình huống cụ thể, tuỳ thuộc vào đặc điểm của
đối tượng cũng như năng lực và kinh nghiệm của chủ doanh nghiệp.
Tác động của các phương pháp quản trị luôn là tác động có mục đích, nhằm phối
hợp hoạt động, bảo đảm sự thống nhất của hệ thống. Vì vậy, mục tiêu kinh doanh quyết
định bằng việc lựa chọn phương pháp quản trị kinh doanh. Trong quá trình quản trị phải
luôn luôn điều chỉnh các phương pháp nhằm đạt mục đích tốt nhất. Chủ doanh nghiệp có
quyền lựa chọn phương pháp quản trị nhưng không có nghĩa là chủ quan, tuỳ tiện muốn
sử dụng phương pháp nào cũng được. Mỗi phương pháp quản trị khi sử dụng lại tạo ra
một cơ chế tác động mang tính khách quan vốn có của nó. Bên cạnh những yếu tố tích
cực, phù hợp với mục tiêu dự đoán của chủ doanh nghiệp cũng có thể xuất hiện một số
hiện tượng nằm ngoài dự đoán ban đầu, thậm trí trái ngược với mục tiêu đặt ra. Điều đó
đòi hỏi chủ doanh nghiệp phải tỉnh táo, sâu sát thực tế, kịp thời có biện pháp bổ sung để
khắc phục các mặt tiêu cực khi chúng xuất hiện.
Như vậy, sử dụng các phương pháp quản trị vừa là khoa học vừa là nghệ thuật.
Tính khoa học đòi hỏi phải nắm vũng đối tượng với những đặc điểm vốn có của nó, để
tác động trên cơ sở nhận thức và vận dụng các quy luật khách quan phù hợp với đối
tượng đó. Tính nghệ thuật biểu hiện ở chỗ biết lựa chọn và kết hợp các phương pháp
trong thực tiễn để sử dụng tốt tiềm năng doanh nghiệp nhằm đạt mục tiêu kinh doanh đề
ra. Quản trị có hiệu quả nhất khi biết lựa chọn đúng đắn và kết hợp linh hoạt các phương
pháp quản trị. Đó chính là tài nghệ quản lý của chủ doanh nghiệp nói riêng, của các nhà
quản lý nói chung.
Để nắm vững những tác dụng đa dạng, phong phú của các phương pháp quản trị
cần phân loại chúng và đi sâu nghiên cứu từng phương pháp.
Tuỳ thuộc tiêu chuẩn phân loại và mục đích nghiên cứu mà có nhiều cách phân loại
đối với phương pháp quản trị. Theo cách phân loại phổ biến, căn cứ vào nội dung và cơ
chế hoạt động quản trị các phương pháp quản trị được chia thành:
- Các phương pháp quản trị nội bộ doanh nghiệp
- Các phương pháp tác động lên khách hàng
- Các phương pháp quan hệ với cơ quan quản lý vĩ mô
- Các phương pháp cạnh tranh với các đối thủ
- Các phương pháp quan hệ với bạn hàng
- Các phương pháp lôi kéo người ngoài doanh nghiệp
CÁC PHƯƠNG PHÁP QUẢN TRỊ NỘI BỘ DOANH NGHIỆP
1. Các phương pháp tác động lên con người
* Các phương pháp giáo dục
Các phương pháp giáo dục là các cách tác động vào nhận thức và tình cảm của
người lao động nhằm nâng cao tính tự giác và nhiệt tình lao động của họ trong công việc
thực hiện nhiệm vụ.
Các phương pháp giáo dục có ý nghĩa to lớn trong quản trị kinh doanh vì đối tượng
cuả quản trị là con người - một thực thể năng động, tổng hoà nhiều mối quan hệ. Tác
động vào con người không chỉ có hành chính, kinh tế, mà còn tác động tinh thần, tâm lý –
xã hội v.v...
Các phương pháp giáo dục dựa trên cơ sở vận dụng các quy luật tâm lý. Đặc trưng
các phương pháp này là tính thuyết phục, tức là làm cho người lao động phân biết phải -
trái, đúng - sai, lợi - hại, đẹp - xấu, thiện - ác, từ đó nâng cao tính tự giác làm việc và sự
gắn bó với doanh nghiệp.
Các phương pháp giáo dục thường được sử dụng kết hợp với các phương pháp khác
một cách uyển chuyển, linh hoạt, vừa nhẹ nhàng vừa sâu sát đến từng người lao động, có
tác động giáo dục rộng rãi trong doanh nghiệp, đây là một trong những bí quyết thành
công của các xí nghiệp từ bản Nhật hiện nay (học thuyết Y, học thuyết Z).
* Các phương pháp hành chính
Các phương pháp hành chính là các phương pháp tác động dựa vào các mối quan
hệ tổ chức của hệ thống quản lý và kỷ luật của doanh nghiệp.
Bất kỳ hệ thống quản trị nào cũng hình thành mối quan hệ tổ chức trong hệ thống.
Về phương diện quản trị, nó biểu hiện thành mối quan hệ giữa quyền uỷ và phục tùng,
như người xưa thường nói: quản trị con người có hai cách, dùng ân và dùng uy. Dùng ân
thì vững bền nhưng khó khăn và phù phiếm, dùng uy thì nhanh chóng và mất tình; cho
nên quản trị trước tiên phải dùng uy sau đó mới tính đến việc dùng ân.
Các phương pháp hành chính trong quản trị khinh doanh chính là những cách tác
động trực tiếp của chủ doanh nghiệp lên tập thể những người lao động dưới quyền bằng
các quyết định dứt khoát, mang tính bắt buộc; đòi hỏi người lao động phải chấp hành
nghiêm ngặt nếu vi phạm sẽ bị bị xử lý kịp thời, thích đáng.
Vai trò của các phương pháp hành chính trong quản lý kinh doanh rất to lớn; nó xác
lập chật tự kỷ cương làm việc trong doanh nghiệp; khâu nối các phương pháp quản trị
khác lại; dấu được bí mật ý đò kinh doanh và giải quyết các vấn đề đặt ra trong doanh
nghiệp rất nhanh chóng.
Các phương pháp hành chính tác động vào đối tượng quản trị theo hai hướng: tác
động về mặt tổ chức và tác động điều chỉnh hành động của đối tượng quản trị.
Theo hướng tác động về mặt tổ chức, chủ doanh nghiệp ban hành các văn bản quy
định về quy mô, cơ cấu, điều lệ hoạt động, tiêu chuẩn nhằm thiết lập tổ chức và xác định
những mối quan hệ hoạt động trong nội bộ theo hướng tác động điều chỉnh hành động
của đối tượng quản trị. Chủ doanh nghiệp đưa ra những chỉ thị, mệnh lệnh hành chính bắt
buộc cấp dưới thực hiện những nhiệm vụ nhất định, hoặc hoát động theo những phương
hướng nhất định nhằm bảo đảm cho các bộ phận trong hệ thống hoạt động ăn khớp và
đúng hướng, uốn nắn những lệch lạc...
Các phương pháp hành chính đòi hỏi chủ doanh nghiệp phải có quyết định dứt
khoát, rõ ràng, dễ hiểu, có địa chỉ người thực hiện, loại trừ khả năng có sự giải thích khác
nhau đối với nhiệm vụ được giao.
Tác động hành chính có hiệu lực ngay từ khi ban hành quyết định. Vì vậy, các
phương pháp hành chính hết sức cần thiết trong những trường hợp hệ thống quản lý bị rơi
vào nhưỡng tình huống khó khăn, phức tạp.
Đối với những quyết định hành chính thì cấp dưới bắt buộc phải thực hiện, không
được lựa chọn. Chỉ người có thẩm quyền ra quyết định mới có quyền thay đổi quyết định.
Cần phân biệt các phương pháp hành chính với kiểu quản lý quan liêu do việc lạm
dụng các kỷ luật hành chính, sử dụng mệnh lệnh hành chính thiếu cơ sở khoa học, theo ý
muốn chủ quan. Thường những mệnh lệnh kiểu đó gây ra nhiều tổn thất cho doanh
nghiệp hạn chế sức sáng tạo của người lao động. Đó cũng là nhược điểm của phương
pháp hành chính. Cán bộ quản lý và các cơ quan quản lý nếu thiếu tỉnh táo; say sưa với
mệnh lệnh hành chính thì dễ sa vào tình trạng lạm dụng quyền hành; là môi trường tốt
cho bệnh chủ quan, duy ý chí; bệnh hành chính quan liêu, tham nhũng.
Sử dụng các phương pháp hành chính đòi hỏi các cấp quản lý phải nắm vững những
yêu cầu chặt chẽ sau đây:
- Một là, quyết định hành chính chỉ có hiệu quả cao khi quyết định đó có căn cứ
khoa học, được luận chứng đầy đủ về mọi mặt. Khi đưa ra một quyết định hành chính
phải cân nhắc, tính toán đến các lợi ích kinh tế. Tất nhiên, các quyết định hành chính tập
trung thường được tính toán xuất phát từ việc kết hợp hợp lý các loại lợi ích. Người ra
quyết định phải hiểu rõ tình hình thực tế, nắm vững tình huống cụ thể. Cho nên, khi đưa
ra quyết định hành chính phải cố gắng có đủ những thông tin cần thiết cho việc ra quyết
định trên cơ sở có bảo đảm về thông tin. Nên giao quyền ra quyết định cho cấp nào có đủ
thông tin hơn cả. Tập hợp đủ thông tin, tính toán đầy đủ đến các lợi ích và các khía cạnh
có liên quan là bảo đảm cho quyết định hành chính có căn cứ khoa học.
Người quản lý giỏi, có nhiều kinh nghiệm không chỉ ra quyết định khi có đủ thông
tin mà còn dự đoán được nét pháp triển chính, những mặt tích cực cũng như những khía
cạnh tiêu cực có thể diễn ra khi quyết định được thi hành. Từ đó sẵn sàng bổ sung các
biện pháp phát huy mặt tích cực và hạn chế mặt tiêu cực nếu có.
- Hai là, khi sử dụng các phương pháp hành chính phải gắn chặt quyền hạn của
người ra quyết định. Mỗi bộ phận, mỗi cán bộ khi sử dụng quyền hạn của mình phải có
trách nhiệm về việc sử dụng các quyền hạn đó. Ở cấp càng cao, phạm vi tác động của
quyết định càng rộng, nếu càng sai thì tổn thất càng lớn. Người ra quyết định phải chịu
trách nhiệm đầy đủ về quyết định của mình.
Như vậy, phải bảo đảm gắn quyền hạn với trách nhiệm chống việc lạm dụng quyền
hành nhưng không có trách nhiệm cũng như chống hiện tượng trốn tránh trách nhiệm,
không chịu sử dụng những quyền hạn được phép sử dụng cũng phải chịu trách nhiệm.
Tóm lại, các phương pháp hành chính là hoàn toàn cần thiết không có phương pháp
hành chính thì không thể quản trị doanh nghiệp hiệu quả.
* Các phương pháp kinh tế
Các phương pháp kinh tế tác động vào đối tượng quản lý thông qua các lợi ích kinh
tế, để cho đối tượng bị quản trị tự lựa chọn phương án hoạt động có hiệu quả nhất trong
phạm vi hoạt động (môi trường làm việc) của họ mà không cần thường xuyên tác động về
mặt kinh tế.
Mọi hoạt động sản xuất, kinh doanh của con người đều tuân theo các quy luật kinh
tế khách quan. Sự chi phối của các quy luật đối với hoạt động của con người đều thông
qua lợi ích kinh tế. Các phương pháp kinh tế tác động thông qua các lợi ích kinh tế nghĩa
là thông qua sự vận dụng các phạm trù kinh tế, các đòn bẩy kích thích kinh tế, các định
mức kinh tế - kỹ thuật, đó thực chất là sự vận dụng các quy luật kinh tế.
Tác động thông qua lợi ích kinh tế chính là tạo ra động lực thúc đẩy con người tích
cực lao động. Động lực đó sẽ càng lớn nếu nhận thức đầy đủ và kết hợp đúng đắn các lợi
ích tồn tại khách quan trong doanh nghiệp. Mặt mạnh của phương pháp kinh tế chính là ở
chỗ nó tác động vào lợi ịch kinh tế của đối tượng quản trị (là cá nhân hoặc tập thể lao
động), xuất phát từ đó mà họ lựa chọn phương án hoạt động, đảm bảo cho lợi ích chung
cũng được thực hiện.
Vì vậy, thực chất của các phương pháp kinh tế là đặt mỗi người lao động, mỗi tập
thể lao động vào những điều kiện kinh tế để họ có khả năng kết hợp đúng đắn lợi ích của
mình với lợi ích của doanh nghiệp. Điều đó cho phép người lao động lựa chọn con đường
hiệu quả nhất để thực hiện nhiệm vụ của mình.
Đặc điểm của các phương pháp kinh tế là tác động lên đối tượng quản trị không
bằng cưỡng bức hành chính mà bằng lợi ích, tức là nếu mục tiêu nhiệm vụ phải đạt được,
đưa ra những điều kiện khuyến khích về kinh tế, những phương tiện vật chất có thể huy
động để thực hiện nhiệm vụ. Chính các tập thể lao động (với tư cách đối tượng quản trị)
vì lợi ích thiết thân, phải tự xác định và lựa chọn phương án giải quyết vấn đề. Các
phương pháp kinh tế chấp nhận có thể có những giải pháp kinh tế, chủ thể quản trị phải
biết tạo ra những tình huống, nhũng điều kiện để lợi ích cá nhân và tập thể lao động phù
hợp với lợi ích chung của doanh nghiệp và Nhà nước.
Các phương pháơp kinh tế tạo ra sự quan tâm vật chất thiết thân của đối tượng quản
trị chứa đựng nhiều yếu tố kích thích kinh tế cho nên tác động nhậy bén, linh hoạt, phát
huy được tính chủ động và các tập thể lao động. Với một biện pháp kinh tế đúng đắn, các
lợi ích được thực hiện thoả đáng thì tập thể con người trong doanh nghiệp quan tâm hoàn
thành nhiệm vụ, người lao động hăng hái sản xuất và nhiệm vụ chung được giải quyết
doanh nghiệp
Phương pháp quản trị doanh nghiệp
Phương pháp quản trị trong doanh nghiệp
quản trị doanh nghiệp
quản trị trong doanh nghiệp
có thể bạn quan tâm
Những giải pháp chiến lược nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất - kinh doan...
82
868
331
Kinh tế quản lý
82
(New)
Tổng quan lý thuyết về văn hoá doanh nghiệp - một lĩnh vực tương đối m...
106
871
319
Thạc sĩ cao học
106
(New)
Văn hoá doanh nghiệp và tầm quan trọng của yếu tố văn hoá trong DN, đá...
74
788
318
Kinh tế quản lý
74
(New)
Một số phương pháp xác định giá trị thương vụ M&A, phân tích ưu, nhược...
100
760
290
Thạc sĩ cao học
100
(New)
Văn hóa doanh nghiệp và các yếu tố hình thành nên nó rất quan trọng đố...
21
654
373
Báo cáo, luận văn khác
21
(New)
Một số phương pháp phân tích tài chính doanh nghiệp:
4
914
397
Tài chính doanh nghiệp
4
(New)
Văn hoá doanh nghiệp và vai trò của văn hoá doanh nghiệp, thực trạng v...
80
1.040
275
Kinh tế quản lý
80
(New)
Xếp hạng tín nhiệm doanh nghiệp vay vốn ngân hàng, thực trạng và kiến...
102
678
405
Kinh tế quản lý
102
(New)
thông tin tài liệu
Phương pháp quản trị có vai trò quan trọng trong hệ thống quản lý. Quá trình quản lý và quá trình hoạt động các chức năng quản trị theo những nguyên tắc, nhưng các nguyên tắc đó chỉ được vận dụng và thể hiện thông qua các phương pháp quản trị nhất định. Vì vậy, vận dụng các phương pháp quản trị là một nội dung cơ bản của quản trị kinh doanh.
Mở rộng để xem thêm
từ khóa liên quan
tài liệu mới trong mục này
tài liệu hot trong mục này
tài liệu giúp tôi
Nếu bạn không tìm thấy tài liệu mình cần có thể gửi yêu cầu ở đây để chúng tôi tìm giúp bạn!
xem nhiều trong tuần
Tham khảo 12 bài tập nguyên lý thống kê có lời giải
Luận văn về các tác nhân ảnh hưởng đến kết quả học tập của sinh viên chính quy trường Đại Học Kinh Tế- TP HCM
Bài toán nâng cao lớp 2: Giải toán
Cách xử lý lỗi không cài được Java
Toán nâng cao lớp 2: Bài tập Cộng trừ không nhớ trong phạm vi 100 số hạng
NGỮ VĂN : Kiểu câu nghi vấn, cầu khiến, cảm thán, trần thuật, phủ định
yêu cầu tài liệu
Giúp bạn tìm tài liệu chưa có
×
