Những từ in đậm trong mục 1SGK
trang 15 thiếu phần nào? Có nên rút
gọn như vậy không? Vì sao?
GV cho HS làm vào giấy nháp.
_ Các câu điều thiếu chủ ngữ
_ Không nên rút gọn vì: rút gọn như
vậy làm cho câu khó hiểu. Văn cảnh
không cho phép khôi phục chủ ngữ một
cách dễ dàng.
Đọc mục 2 SGK trang 15
Thêm từ ngữ để thể hiện thái độ lễ
phép?
Ạ, mẹ ạ
Khi rút gọn câu cần chú ý những điều
gì?
Tìm câu rút gọn? Thành phần nào
trong câu được rút gọn? Tác dụng?
Hãy tìm câu rút gọn trong BT2. Khôi
phục thành phần được rút gọn?
Trong thơ ca, ca dao vì sao có nhiều
câu rút gọn?
Đọc câu chuyện BT3 cho biết vì sao
người khách và cậu bé hiêủ nhằm
nhau?
Qua câu chuyện rút ra bài học gì?
Đọc truyện BT4 và cho biết chi tiết
nào có tác dụng gây cười và phê
phán?
Khi rút gọn câu cần chú ý:
_Không nên làm cho người nghe, người đọc
hiểu sai hoặc hiểu không đầy đủ nội dung câu nói
_Không biến câu nói thành một câu nói cộc
lốc khiếm nhã.
III.Luyện tập
1/ Câu rút gọn
Câu b, c là câu rút gọn chủ ngữ
Rút gọn như vậy làm cho câu gọn hơn
2/ Các câu rút gọn
a) *Bước tới Đèo Ngang bóng xế tà
Dừng chân đứng lại trời non nước
Chủ ngữ là “ta” (nhân vật trữ tình trong
bài thơ)
b) Đồn rằng: quan tướng có danh
Chủ ngữ là “mọi người, người ta”
*Ban khen rằng “Âý mới tài”
Ban cho cái áo với hai đồng tiền
Chủ ngữ là “vua”
* Đánh giặc là chạy trước tiên
Trở về gọi mẹ mổ gà khao quân
Chủ ngữ là “quan tướng”
** Trong thơ ca có nhiều câu rút gọn bởi thơ ca,
ca dao chuộng lối diễn đạt súc tích, vả lại số chữ
trong một dòng thơ được qui định rất hạn chế
3/ Đọc chuyện và trả lời câu hỏi
Cậu bé và người khách trong chuyện hiểu
lầm nhau, vì khi cậu bé trả lời người khách, đã
dùng 3 câu rút gọn khiến người khách hiểu sai
nghĩa
“ _ Mất rồi
_ Thưa….tối hôm qua
_ Cháy ạ”
Ý cậu bé muốn nói “tờ giấy” nhưng người
khách hiểu là “bố cháu”
Bài học được rút ra: phải cẩn thận khi dùng
câu rút gọn, vì dùng không đúng có thể gây hiểu
lầm
4/ Trong câu chuyện, việc dùng các câu rút gọn
của anh chàng phàm ăn điều có tác dụng gây cười
và phê phán vì rút gọn đến mức không thể hiểu
được và thô lỗ.