DANH MỤC TÀI LIỆU
Sự cần thiết tăng cường vai trò kinh tế của Nhà nứơc Việt nam trong cơ chế mới.
B MÔN LÝ LU N CHÍNH TRỘ Ậ
....................
TI U LU NỂ Ậ
HP: KINH T CHÍNH TR MÁC-LÊNINẾ Ị
Đ tài: Tăng c ng vai trò kinh t c a Nhà n c là nhân tườ ế ủ ướ
quan tr ng đ hình thành và hoàn thi n c ch qu n lí kinh t ệ ơ ế ế
m i n c ta hi n nay.ớ ở ướ
1
L I M Đ U Ở Ầ
Cùng v i quá trình phát tri n và h i nh p kinh t c a đ t n c đ i v i khu ế ủ ướ
v c th gi i, Vi t Nam cũng đang trên con đu ng xây d ng m t n n kinh t ế ớ ộ ề ế
th tr ng đ nh h ng XHCN theo ch nghĩa Mác-Lênin t t ng H Chí ườ ướ ư ưở
Minh. Mu n đ t đ c nh ng m c tiêu trên thì phát tri n kinh t y u t quan ạ ượ ế ế ố
tr ng nh t đóng vai trò quy t đ nh. Trong đó, vai trò qu n kinh t c a Nhà ế ế ủ
n c c n đu c tăng c ng đ i m i sao cho phù h p v i c ch kinh t m i.ướ ườ ớ ơ ế ế
Phát tri n kinh t cũng ph i đi đôi v i b o đ m công b ng văn minh ti n b ế ớ ả ế
h i. Tăng cu ng vai trò qu n kinh t m t t t y u khách quan đ đ t ế ế ể ạ
đu c m c tiêu do Đ ng ta đã đ ra, đó là: Các ngu n v t ch t tài chính c a ồ ậ
h i đu c huy đ ng t t h n nh m nâng cao đ i s ng v t ch t tinh th n choộ ợ ộ ố ơ
nhân dân đ ng th i phát huy n n dân ch XHCN, th c hi n công b ng h i, ự ệ
t o đi u ki n và môi tr òng thu n l i cho ho t đ ng s n xu t kinh doanh, ki m ư ậ ợ ạ ộ
soát ch t ch x lí nghiêm minh các hành vi vi ph m pháp lu t, b o đ m “C ả ả ơ
ch th tru ng s qu n c a Nhà n c theo đ nh h óng XHCN tr thành cế ị ướ ư ơ
ch v n hành n n kinh t .”ế ậ ế
Nh v y, vi c nghiên c u vai trò các bi n pháp tăng c òng vai trò kinhư ậ ư
t c a Nhà n c h t s c quan tr ng trong đi u ki n hi n nay. Do đó, em đãế ủ ướ ế
ch n đ tàiọ ề Tăng c ng vai trò kinh t c a Nhà n c là nhân t quan tr ngườ ế ủ ướ
đ hình thành và hoàn thi n c ch qu n lí kinh t m i n c ta hi n nay ơ ế ế ớ ở ướ .”
Ngoài ph n l i m đ u và k t lu n, bài ti u lu n g m có 3 ch ng: ở ầ ế ươ
- Ch ng 1ươ : S c n thi t khách quan c a vai trò kinh t c a Nhà n c nóiự ầ ế ế ủ ướ
chung.
- Ch ng 2ươ : S hình thành c ch qu n lý kinh t m i Vi t Nam. ơ ế ế ớ ở
- Ch ng 3ươ : S c n thi t tăng c ng vai trò kinh t c a Nhà n c Vi tự ầ ế ườ ế ủ ơ
nam trong c ch m i.ơ ế ớ
2
N I DUNG CHÍNH
CH NG 1ƯƠ : S C N THI T KHÁCH QUAN Ự Ầ
C A VAI TRÒ KINH T C A NHÀ N C NÓI CHUNG Ế Ủ ƯỚ
I. L ch s ra đ i và vai trò kinh t c a Nhà n c ế ủ ướ
T khi ra đ i đ n nay, Nhà n c luôn trung tâm c a nh ng cu c đ uờ ế ướ
tranh chính tr . Các th l c đ ng phái bao gi cũng đ t m c tiêu cao nh t c a ế ự
mình giành l y chính quy n Nhà n c. nhi u quan đi m quan ni m khái ề ướ
quát v ngu n g c vai trò c a Nhà nu c nh ng đa s h đ u đ a trên các ư ọ ề ư
n n t ng th nnh. Ý đ chính tr c a giai c p bóc l t, đ ng phái… nên ch a ị ủ ư
nêu ra đ c đúng và chính xác ngu n g c cũng nh vai trò c a Nhà nu c.ượ ồ ố ư
1. L ch s ra đ i c a Nhà n c ờ ủ ướ
Theo ch nghĩa Mác- Lênin thì Nhà n c ra đ i t nguyên nhân kinh t , ướ ờ ừ ế
s n ph m c a mâu thu n giai c p không th đi u hoà trong h i đ i ể ề
kháng giai c p. Lênin cho r ng: “Nhà n c m t b máy dùng đ duy trì s ướ ộ ộ
th ng tr c a giai c p này v i giai c p khác. Nhà n c công c b o v quy n ị ủ ướ
l i c a giai c p th ng tr mà tru c h t là quy n l i kinh t ”.ợ ủ ế ế
B t c nh ch tđ c tr ng nào c a m t nhà m i đ u phù h p v i ý chí ứ ấ ư ộ ớ ề ợ
c a giai c p th ng tr . Nhà n c s n ph m c a giai c p thông tr v kinh tủ ấ ướ ủ ấ ế
mu n h p phát hoá s th ng tr đó. Nh ng không ph i Nhà n c ph thu c ự ố ư ướ
vào ý chí ch quan c a giai c p th ng tr ph i ph thu c vào tính ch t ấ ố ả ụ ộ
trình đ c a l c l ng s n xu t. L ch s đã ch ng minh, do s phát tri n c a ủ ự ượ
l c l ng s n xu t, loài ng i đã 4 l n thay đ i quan h s n xu t g n li n v i ượ ả ấ ườ ả ấ
b n cu c cách m ng h i d n đ n s ra đ i n i ti p nhau c a các hình thái ộ ẫ ế ờ ố ế
kinh t - h i. Cùng v i s phát tri n c a l ch s v i 5 hình thái kinh t - ế ớ ự ế
h i. Công nguyên thu , chi m h ũ l , phong ki n, t b n ch nghĩa 4 ế ư ế ư ả
ki u Nhà n c khác nhau. Nhà nu c ch hình thái kinh t - h i chi m ướ ớ ủ ế ế
h u nô l . Đây là ki u nhà n c d n lên cao trong l ch s . ướ ầ
“Nhà n c phong ki n g n li n v i hình thái kinh t - xã h i phong ki n”.ướ ế ắ ề ớ ế ế
3
+ Nhà nu c t s n g n li n v i hình thái kinh t - h i t b n ch ư ả ế ư
nghĩa. C.Mác đã nh n m nh r ng đ y nhanh s phát tri n m nh m c a l c ẽ ủ
l ng s n xu t, giai c p t s n đã t o ra cho nhân lo i m t l c l ng m i c aượ ư ả ượ
các v t ch t b ng t t c các xã h i tr c c ng l i. ấ ả ướ
+ Nhà n c XHCN g n li n v i hình thái kinh t XHCN. Nhà n cướ ề ớ ế ướ
XHCN b n ch t hoàn toàn v i ki u nhà n c bóc l t k trên. t n t i trên ướ ộ ể ồ ạ
c s nguyên t c công h u nh ng t li u s n xu t ch y u lao đ ng tơ ở ư ế
nguy n. Đó s n ph m c a nhân dân lao đ ng, nh m th c hi n s m nh l ch ứ ệ
s là xây d ng m t xã h i không còn áp b c, không còn giai c p. ự ộ
2. Vai trò kinh t c a Nhà n c nói chungế ủ ướ
Vai trò chung nh t c a Nhà n c t o ra môi tru ng đi u ki n thu nấ ủ ướ
l i cho s phát tri n kinh t , có l i cho l i ích kinh t c a giai c p th ng tr . Vai ế ế ủ
trò chung đó th hi n qua các n i dung sau:ể ệ
+ M t Nhà n c gi v ng n đ nh môi tr ng kinh t đ n đ nh v ướ ữ ữ ườ ế ể
chính tr , tránh nh ng bi n đ ng l n trong kinh t s tác d ng x u đ n vai trò, ế ế ẽ ế
đ a v th ng tr c a giai c p đó ho c tác d ng đ n l i ích kinh t c a giai c p ủ ấ ế ế ủ ấ
th ng tr .ố ị
+ Hai m i m t Nhà n c đ u ban hành riêng cho mình h th ng lu t ướ ệ ố
pháp các chính sách ph c v cho vi c phát tri n cho kinh t , t t c h th ng ế ả ệ
đó c b n d a trên n n t ng ý th c, ý chí c a giai c p th ng tr , l i íchơ ả
kinh t c a giai c p đó. ế ủ
+ Ba là Nhà n c xác đ nh các lo i thu , xây d ng ngân sách qu c gia đướ ạ ế
nuôi s ng b máy quy n l c do Nhà nu c l p ra. ớ ậ
+ B n Nhà n c qu n khai thác tài nguyên môi tru ng c a ướ ả ờ ủ
qu c gia mình.
+ Năm Nhà nu c xây d ng c s h t ng ph c v cho phát tri n kinh ơ ạ ầ
t nh c u đu ng, kênh..ế ư ầ
Nh ng vai trò trên nh ng vai trò chung nh t đa s nhà nu c nào ố ớ
cũng ph i th c hi n. Tuy nhiên các ki u Nhà n c khác nhau thì vai trò kinhả ự ướ
t c a nó cũng có nhi u đi m khác nhau.ế ủ
4
II. Tính t t y u khách quan c a vi c hình thành phát tri n vai tròấ ế
kinh t c a Nhà n cế ủ ướ
Trong hình thái kinh t - xã h i chi m h u nô l thì vai trò c a Nhà n cế ế ữ ướ
ch cũng b c đ u hình thành tuy còn s khai nh ng cũng tác đ ng l n ướ ầ ơ ư
đ n quá trình phát tri n kinh t trong th i đó nh : Xây d ng đ n đi n, banế ế ư ồ ề
hành chính sách b o v quy n l i c a giai c p ch nô, xây d ng m t s công ộ ố
trình có ý nghĩa to l n v m t tinh th n nh đ n, t ng th n thánh… ư ề ượ
nhà n c phong ki n thì vai trò kinh t c a Nhà n c đ c th hi n ướ ế ế ủ ướ ượ
r t h n. Tuy nhiên, cũng s khác bi t gi a Nhà nu c phong ki n ph ngệ ơ ế ươ
Đông ph ng Tây. Các nhà n c phong ki n ph ng Tây thì đ y m nh buônươ ướ ế ươ ẩ ạ
bán, tìm l c đ a m i, l p trang tr i, tìm vàng b c các l c đ a khác… Trong khiụ ị ụ ị
đó, Nhà n c phong ki n ph ng Đông chú tr ng vào nông nghi p l p ra cácướ ế ươ ệ ậ
làng ngh truy n th ng, quan tâm t i vi c phát tri n kinh t c a đ t n c mình. ế ủ ướ
Còn trong hình thái kinh t t b n ch nghĩa t vai trò kinh t c a Nhàế ư ế
n c t s n s khác bi t gi a hai th i kì: Th i kỳ CNTB c nh tranh ướ ư ả
CNTB đ c quy n. Trong th i kỳ t do c nh tranh v i thuy t “Bàn tay ự ạ ế
hình”, các nhà n c t b n h n ch s can thi p c a chính ph vào kinh t cònướ ư ế ự ế
trong th i CNTB đ c quy n, do nhi u nguyên nhân khác nhau (kh ng ho ng ộ ề
kinh t ,ti n b khoa h c - công ngh , s ra đ i c a h th ng ch nghĩa ế ế ệ ự
h i...) đã khi n Nhà n c t b n ngày càng can thi p sâu h n đ n v n đ kinh ế ướ ư ả ơ ế
t . T đ u nh ng năm 90, các nhà n c t b n b t đ u th c hi n ch tr ngế ừ ầ ướ ư ả ươ
chính tr can thi p vào kinh t , th tr ng. Nhà n c t b n r t chú ý d n s ế ườ ướ ư ả ế
d ng vai trò c ch th tru ng phát tri n t h u hoá, đ ng th i phát tri n các ơ ế ư ữ
công ty siêu qu c gia v i các công c tài chính, chi ph i c a Nhà n c, thu , tín ố ủ ướ ế
d ng t giá, lãi su t... mà đ ng sau là s h tr đ c l c c a chính ph t s n đ ủ ư
đi u ti t kinh t đi u ti t th tr ng. Chính ph v n d ng chính sách tàiề ế ế ề ế ị ườ
chính nhi u h n đ tác đ ng nh h ng đ n kinh t . Chính ph M đã th cề ơ ể ộ ả ưở ế ế
hi n k ho ch ch n h ng n n kinh t , chính ph Anh n i l ng chính sách khôngệ ế ạ ấ ư ế
ch l m phát đ m r ng công c ng, kích thích phát tri n kinh t ế ạ ế
5
cu i cùng cho đ n nay Nhà n c XHCN. V i vai trò qu n kinh ế ướ ớ ả
t c a Nhà n c , m t s n c h i ch nghĩa đã đ t đu c nh ng thành t uế ủ ướ ướ
kinh t đáng kính n . Liên th p k 50 t c đ tăng tr ng lên t i 14%ế ở ậ ưở
năm. Nhà n c XHCN phát tri n thành ph n kinh t qu c doanh và t p th . Tuyướ ế ố
tr i qua nhi u giai đo n th thách quy t li t nh ng m t s nhà n c CNXH còn ế ư ộ ố ướ
t n t i đ n nay đã đ t đ c nhi u thành t u l n v kinh t nh Trung Qu c,ồ ạ ế ạ ượ ế ư
Vi t Nam... trong đó s đóng góp r t l n b i vai trò qu n kinh t c a các ế ủ
Nhà n c XHCN.ướ
Qua ti n trình l ch s trên ta th y r ng vai trò kinh t c a Nhà n c nóiế ế ủ ướ
chung s c n thi t khách quan xu h óng ngày càng đ oc tăng c ngự ầ ế ư ườ
trong đi u ki n th gi i nhi u bi n đ ng nh hi n nay. Chúng ta đang đ ngề ệ ế ề ế ư
tr c m t giai đo n m i c a s phát tri n c a cu c Cách m ng khoa h c - côngướ ớ ủ
ngh s bùng n thông tin xu h óng toàn c u hoá trong đ i s ng kinh t thệ ự ư ế ế
gi i. Chính đi u đó m t s thách th c l n v khoa h c, k thu t, năng su t ộ ự
lao đ ng. Ch t l ng s n ph m tăng thu nh p nâng cao m c s ng… đang ấ ượ
thúc đ y, tác đ ng các n c đi u ch nh c c u s n xu t, đ y m nh c nh tranh ướ ơ ấ
và h p tác trên th tr ng qu c t . Cùng v i s xu t hi n các ngành công nghi p ị ườ ế
m i: sinh h c, nhi t l ng m i, đi n t đã d n đ n s bi n đ ng sâu s c cớ ọ ượ ế ế ộ ắ
v kinh t , chính tr , h i trên quy toàn th gi i cũng nh nh h ng l n ế ế ư ả ưở
đ n chi n l c phát tri n kinh t h i, chi n l c qu n n n kinhế ế ượ ế ế ượ
t th tr ng theo đ nh h ng XHCN n c ta.ế ườ ướ ở ướ
Tóm l i, tăng c ng vai trò kinh t c a Nhà n c nói chung m t s ườ ế ủ ướ
c n thi t khách quan c n ph i tăng c ng cho phù h p các đi u ki n kinh t ế ườ ề ệ ế
m i nh hi n nay. Và đ i v i n c ta, m t n c theo đ nh h ng h i thì vai ư ệ ố ớ ướ ộ ướ ướ
trò kinh t c a Nhà n c càng ph i đu c coi tr ng đ đ m b o v a phát tri nế ướ ả ợ ả ả
kinh t b n v ng v a đ m b o s công b ng, dân ch XHCN, vu t qua khóế ề
khăn th thách, tin đ nh chính tr , m c a h i nh p đ tranh th đ c v n k ở ử ượ
thu t, công ngh qu n theo đúng nguyên t c đ i ngo i c a n c ta: H p ạ ủ ướ
tác, m c a, hi u qu cao và gi v ng t ch đ c l p qu c gia.ở ử
6
thông tin tài liệu
Từ khi ra đời đến nay, Nhà nước luôn là trung tâm của những cuộc đấu tranh chính trị. Các thế lực đảng phái bao giờ cũng đặt mục tiêu cao nhất của mình là giành lấy chính quyền Nhà nước. Có nhiều quan điểm quan niệm khái quát về nguồn gốc và vai trò của Nhà nuớc nhưng đa số họ đều đưa trên các nền tảng là thần tính. Ý đồ chính trị của giai cấp bóc lột, đảng phái… nên chưa nêu ra được đúng và chính xác nguồn gốc cũng như vai trò của Nhà nuớc.
Mở rộng để xem thêm
tài liệu giúp tôi
Nếu bạn không tìm thấy tài liệu mình cần có thể gửi yêu cầu ở đây để chúng tôi tìm giúp bạn!
xem nhiều trong tuần
yêu cầu tài liệu
Giúp bạn tìm tài liệu chưa có

LÝ THUYẾT TOÁN


×