II. Tính t t y u khách quan c a vi c hình thành và phát tri n vai tròấ ế ủ ệ ể
kinh t c a Nhà n cế ủ ướ
Trong hình thái kinh t - xã h i chi m h u nô l thì vai trò c a Nhà n cế ộ ế ữ ệ ủ ướ
ch nô cũng b c đ u hình thành tuy còn s khai nh ng nó cũng tác đ ng l nủ ướ ầ ơ ư ộ ớ
đ n quá trình phát tri n kinh t trong th i kì đó nh : Xây d ng đ n đi n, banế ể ế ờ ư ự ồ ề
hành chính sách b o v quy n l i c a giai c p ch nô, xây d ng m t s côngả ệ ề ợ ủ ấ ủ ự ộ ố
trình có ý nghĩa to l n v m t tinh th n nh đ n, t ng th n thánh…ớ ề ặ ầ ư ề ượ ầ
nhà n c phong ki n thì vai trò kinh t c a Nhà n c đ c th hi nỞ ướ ế ế ủ ướ ượ ể ệ
rõ r t h n. Tuy nhiên, cũng có s khác bi t gi a Nhà nu c phong ki n ph ngệ ơ ự ệ ữ ớ ế ươ
Đông và ph ng Tây. Các nhà n c phong ki n ph ng Tây thì đ y m nh buônươ ướ ế ươ ẩ ạ
bán, tìm l c đ a m i, l p trang tr i, tìm vàng b c các l c đ a khác… Trong khiụ ị ớ ậ ạ ạ ở ụ ị
đó, Nhà n c phong ki n ph ng Đông chú tr ng vào nông nghi p l p ra cácướ ế ươ ọ ệ ậ
làng ngh truy n th ng, quan tâm t i vi c phát tri n kinh t c a đ t n c mình.ề ề ố ớ ệ ể ế ủ ấ ướ
Còn trong hình thái kinh t t b n ch nghĩa thì vai trò kinh t c a Nhàế ư ả ủ ế ủ
n c t s n có s khác bi t gi a hai th i kì: Th i kỳ CNTB c nh tranh vàướ ư ả ự ệ ữ ờ ờ ạ
CNTB đ c quy n. Trong th i kỳ t do c nh tranh v i lý thuy t “Bàn tay vôộ ề ờ ự ạ ớ ế
hình”, các nhà n c t b n h n ch s can thi p c a chính ph vào kinh t cònướ ư ả ạ ế ự ệ ủ ủ ế
trong th i kì CNTB đ c quy n, do nhi u nguyên nhân khác nhau (kh ng ho ngờ ộ ề ề ủ ả
kinh t ,ti n b khoa h c - công ngh , s ra đ i c a h th ng ch nghĩa xãế ế ộ ọ ệ ự ờ ủ ệ ố ủ
h i...) đã khi n Nhà n c t b n ngày càng can thi p sâu h n đ n v n đ kinhộ ế ướ ư ả ệ ơ ế ấ ề
t . T đ u nh ng năm 90, các nhà n c t b n b t đ u th c hi n ch tr ngế ừ ầ ữ ướ ư ả ắ ầ ự ệ ủ ươ
chính tr can thi p vào kinh t , th tr ng. Nhà n c t b n r t chú ý d n sị ệ ế ị ườ ướ ư ả ấ ế ử
d ng vai trò c ch th tru ng và phát tri n t h u hoá, đ ng th i phát tri n cácụ ơ ế ị ờ ể ư ữ ồ ờ ể
công ty siêu qu c gia v i các công c tài chính, chi ph i c a Nhà n c, thu , tínố ớ ụ ố ủ ướ ế
d ng t giá, lãi su t... mà đ ng sau là s h tr đ c l c c a chính ph t s n đụ ỷ ấ ằ ự ỗ ợ ắ ự ủ ủ ư ả ể
đi u ti t kinh t và đi u ti t th tr ng. Chính ph v n d ng chính sách tàiề ế ế ề ế ị ườ ủ ậ ụ
chính nhi u h n đ tác đ ng nh h ng đ n kinh t . Chính ph M đã th cề ơ ể ộ ả ưở ế ế ủ ỹ ự
hi n k ho ch ch n h ng n n kinh t , chính ph Anh n i l ng chính sách khôngệ ế ạ ấ ư ề ế ủ ớ ỏ
ch l m phát đ m r ng công c ng, kích thích phát tri n kinh t …ế ạ ể ở ộ ộ ể ế
5