- 6 -
- Có thể là tiền thực (gọi là cất trữ nguyên thủy) hợac các dấu hiệu giá trị trong ngân
hàng, trên thị trường tài chính (gọi là tích lũy).
- Có thể là tiền mặt hoặc các hình thức không bằng tiền mặt.
Như vậy, các loại tiền đều thực hiện chức năng này, chỉ khi giá trị tiền tệ ổn định thì
chức năng này mới phát huy tác dụng.
•
••
• Tác dụng đối với lưu thông:
- Tạo nên phương tiện tích lũy an toàn với tính lỏng cao nghĩa là có khả năng chuyển
hoá thảnh tiền mặt một cách dễ dàng, nhanh chóng với chi phí thấp.
- Điều tiết khối lượng tiền và khối lượng hàng hoá trong lưu thông.
CÂU 10
Trình bày nội dung và mối quan hệ giữa các chức năng của tiền tệ theo quan điểm của Marx. Từ
đó nêu rõ vai trò của tiền tệ đối với nền kinh tế.
1. Mối quan hệ giữa các chức năng
Theo quan điểm của Marx, tiền tệ có 5 chức năng: thước đo giá trị, phương tiện lưu thông,
phương tiện thanh toán, phương tiện cất trữ và tiền tệ thế giới. Các chức năng này có mối
quan hệ thống nhất, tác động và chuyển hoá lẫn nhau, trong đó:
- Chức năng phương tiện lưu thông và thước đo giá trị là hai chức năng quan trọng
nhất, có mối quan hệ chặt chẽ và không thể tách rời nhau: khi tiền thực hiện chức năng
thước đo gía trị làm giá cả hàng hoá hình thành trong ý thức con người, tiền tệ đã đo lường
và xác định giá trị hàng hoá nhưng chưa thực hiện được giá trị của hàng hoá. Chức năng
phương tiện lưu thông hoàn thành chức năng thước đo giá trị , khi đó giá trị hàng hoá mới
hoàn toàn được thực hiện trọn vẹn, nghĩa là tính chất lao động xã hội của hàng hoá mới được
chứng minh hoàn toàn đầy đủ.
- Khi đã thực hiện cả hai chức năng trên thì tiền mới trở thành vật trực tiếp đại biểu
cho giá trị của cải xã hội , từ đó mới thực hiện được chức năng phương tiện cất trữ. Khi thực
hiện chức năng này thì tiền không nằm trong lưu thông nghĩa là không thực hiện chức năng
phương tiện lưu thông vì tích lũy tiền là tích lũy giá trị hàng hoá chưa dùng để dành cho tới
lúc cần.
- Về mặt logic và lịch sử, sự phát triển của 3 chức năng trên làm nảy sinh chức năng
phương tiện thanh toán. Ngựơc lại quá trình thực hiện chức năng phương tiện thanh toán lại
tạo khả năng làm cho phương tiện lưu thông và phương tiện cất trữ phát triển.
- Phát huy tốt các chức năng trên thì sẽ thực hiện được chức năng tiền tệ thế giới.
2. Vai trò của tiền tệ đối với nền kinh tế
•
••
• Vai trò tiền tệ trong quá trình phát triển kinh tế:
- Là công cụ thúc đẩy sự phát triển kinh tế
Tiền được dùng để hạch toán các quá trình thực hiện sản xuất kinh doanh, đo lường hiệu
quả sản xuất kinh doanh, thể hiện thu nhập mỗi cá nhân, mỗi tổ chức. Tiền là phương tiện
mở rộng kinh doanh của các doanh nghiệp. Không có tiền doanh nghiệp không thể đảm bảo
được trách nhiệm của mình với người khác khi huy động của cải xã hội, tài nguyên thiên
nhiên và sức lao động vào quá trình sản xuất.
Sự ra đời của thị trường tài chính đã cho phép các chủ thể của nền kinh tế, kể cả nhà nước
huy động các nguồn vốn tiền tệ theo giá cả của thị trường để thoả mãn nhu cầu phát triển
kinh tế của các chủ thể.
- Là công cụ thực hiện tích lũy vốn sản xuất của xã hội
Trong nền kinh tế thị trường, tiền tệ luôn đựơc tích luỹ để thực hiện tái sản xuất mở rộng.
Qua mỗi chu kì sản xuất, vốn sản xuất vừa được bù đắp và được mở rộng thêm.
Tiền tệ ngày nay được các chủ thể nắm giữ dưới dạng các công cụ tài chính, còn tiền thực
sự được đưa vào trong quá trình vận động của tư liệu sản xuất hoặc tư liệu tiêu dùng như dự
trữ nguyên liệu, trả lương công nhân, mua sắm máy móc thiết bị.
Trong điều kiện hệ thống ngân hàng, thị trường tài chính phát triển, các chủ thể không chỉ
nắm giữ tiền dưới dạng tiền mặt mà còn cất giữ dưới dạng bút tệ hoặc công cụ tài chính, vừa
an toàn, vừa sinh lợi nên càng thúc đẩy quá trình tích lũy và tập trung vốn cho toàn bộ nền
kinh tế.
•
••
• Vai trò tiền tệ trong hoạt động kinh tế đối ngoại