DANH MỤC TÀI LIỆU
Tham khảo giáo trình xác suất thống kê dành cho SV
Ch ’u ’ong 1
NH ˜
UNG KH ´
AI NIˆ
E
.M C
O B
AN V `
ˆ
E X ´
AC SU ´
ˆ
AT
1. B
ˆ
O T ´
UC V `
ˆ
E GI
AI T´
ICH T
ˆ
O H
O
.P
1.1 Qui t´
˘
ac nhˆan
Gi
a s
u mˆo
.t cˆong viˆe
.c n`ao ¯o ¯d
u
o
.c chia th`anh k giai ¯doa
.n. o n1ach th
u
.c hiˆe
.n giai
¯doa
.n th´
u nh ´
ˆat, n2ach th
u
.c hiˆe
.n giai ¯doa
.n th´
u hai,...,nkach th
u
.c hiˆe
.n giai ¯doa
.n th´
u
k. Khi ¯o ta c´o
n=n1.n2. . . nk
ach th
u
.c hiˆe
.n cˆong viˆe
.c.
V´ı du
.1Gi
a s
u ¯d
ˆe ¯di t`
u A ¯d ´
ˆen C ta b´
˘
at buˆo
.c ph
ai ¯di qua ¯di
ˆem B. o 3 ¯d
u`
ong kh´ac
nhau ¯d
ˆe ¯di t`
u A ¯d ´
ˆen B v`a c´o 2 ¯d
u`
ong kh´ac nhau ¯d
ˆe ¯di t`
u B ¯d ´
ˆen C. Vˆa
.y c´o n= 3.2ach
kh´ac nhau ¯d
ˆe ¯di t`
u A ¯d ´
ˆen C.
A B C
1.2 Ch
inh h
o
.p
2D
¯i
.nh ngh˜
ia 1 Ch
inh h
o
.p chˆa
.p k c
ua n ph `
ˆan t
u(kn)l`a mˆo
.t nh´om (bˆo
.) c´o th´
u t
u
.
g`
ˆom k ph `
ˆan t
u kh´ac nhau cho
.n t`
u n ph `
ˆan t
u ¯d˜a cho.
S´
ˆo ch
inh h
o
.p chˆa
.pkc
ua n ph `
ˆan t
u k´ı hiˆe
.u l`a Ak
n.
ong th´
uc t´ınh: Ak
n=n!
(nk)! =n(n1) . . . (nk+ 1)
V´ı du
.2o
.t bu
ˆoi ho
.p g `
ˆom 12 ng
u`
oi tham d
u
.. H
oi o m ´
ˆay c´ach cho
.n mˆo
.t ch
u to
.a
v`a mˆo
.t th
u k´y?
Gi
ai
M˜
ˆoi c´ach cho
.n mˆo
.t ch
u to
.a v`a mˆo
.t th
u k´y t`
u 12 ng
u`
oi tham d
u
.bu
ˆoi ho
.p l`a mˆo
.t
ch
inh h
o
.p ca
.pkc
ua 12 ph `
ˆan t
u.
1
2Ch ’u ’ong 1.Nh˜
ung kh´ai ni .
ˆem c
o b
an v `
ˆe ac su ´
ˆat
Do ¯o s ´
ˆo c´ach cho
.n l`a A2
12 = 12.11 = 132.
V´ı du
.3V´
oi c´ac ch˜
u s ´
ˆo 0,1,2,3,4,5 c´o th
ˆe lˆa
.p ¯d
u
o
.c bao nhiˆeu s ´
ˆo kh´ac nhau g `
ˆom 4
ch˜
u s ´
ˆo.
Gi
ai
ac s ´
ˆo b´
˘
at ¯d `
ˆau b`
˘
ang ch˜
u s ´
ˆo 0 (0123, 0234,...) khˆong ph
ai l`a s ´
ˆo g `
ˆom 4 ch˜
u s ´
ˆo.
Ch˜
u s ´
ˆo ¯d `
ˆau tiˆen ph
ai cho
.n trong c´ac ch˜
u s ´
ˆo 1,2,3,4,5. Do ¯o c´o 5 c´ach cho
.n ch˜
u s ´
ˆo
¯d `
ˆau tiˆen.
Ba ch˜
u s ´
ˆo k ´
ˆe ti ´
ˆep o th
ˆe cho
.n t`uy ´y trong 5 ch˜
u s ´
ˆo c`on la
.i. o A3
5ach cho
.n.
a
.y s ´
ˆo c´ach cho
.n l`a 5.A3
5= 5.(5.4.3) = 300
1.3 Ch
inh h
o
.p l˘
a
.p
2D
¯i
.nh ngh˜
ia 2 Ch
inh h
o
.p l˘
a
.p chˆa
.p k c
ua n ph `
ˆan t
u l`a mˆo
.t nh´om c´o th´
u t
u
.g`
ˆom k
ph `
ˆan t
u cho
.n t`
u n ph `
ˆan t
u ¯d˜a cho, trong ¯o m ˜
ˆoi ph `
ˆan t
u c´o th
ˆe c´o m˘
a
.t 1,2,...,k l `
ˆan trong
nh´om.
S´
ˆo ch
inh h
o
.p l˘
a
.p ch˘
a
.pkc
ua n ph `
ˆan t
u ¯d
u
o
.c k´ı hiˆe
.uBk
n.
ong th´
uc t´ınh
Bk
n=nk
V´ı du
.4X´
ˆep 5 cu ´
ˆon s´ach v`ao 3 ng˘
an. H
oi c´o bao nhiˆeu c´ach x ´
ˆep ?
Gi
ai
M˜
ˆoi c´ach x ´
ˆep 5 cu ´
ˆon s´ach v`ao 3 ng˘
an l`a mˆo
.t ch
inh h
o
.p l˘
a
.p ca
.p 5 c
ua 3 (M ˜
ˆoi l `
ˆan
x´
ˆep 1 cu ´
ˆon s´ach v`ao 1 ng˘
an xem nh
u cho
.n 1 ng˘
an trong 3 ng˘
an. Do o 5 cu ´
ˆon s´ach nˆen
viˆe
.c cho
.n ng˘
an ¯d
u
o
.c ti ´
ˆen h`anh 5 l `
ˆan).
a
.y s ´
ˆo c´ach x ´
ˆep l`a B5
3= 35= 243.
1.4 Ho´an vi
.
2D
¯i
.nh ngh˜
ia 3 Ho´an vi
.c
ua m ph `
ˆan t
u l`a mˆo
.t nh´om c´o th´
u t
u
.g`
ˆom ¯d
u m˘
a
.t m ph `
ˆan
t
u ¯d˜a cho.
S´
ˆo ho´an vi
.c
ua m ph `
ˆan t
u ¯d
u
o
.c k´ı hiˆe
.u l`a Pm.
ong th´
uc t´ınh
Pm=m!
V´ı du
.5o
.t b`an c´o 4 ho
.c sinh. H
oi c´o m ´
ˆay c´ach x ´
ˆep ch ˜
ˆo ng `
ˆoi ?
Gi
ai
M˜
ˆoi c´ach x ´
ˆep ch ˜
ˆo c
ua 4 ho
.c sinh
o mˆo
.t b`an l`a mˆo
.t ho´an vi
.c
ua 4 ph `
ˆan t
u. Do ¯o s ´
ˆo
ach x ´
ˆep l`a P4= 4! = 24.
1. B
ˆo t´uc v `
ˆe gi
ai t´ıch t
ˆo h .
op 3
1.5 T
ˆo h
o
.p
2D
¯i
.nh ngh˜
ia 4 T
ˆo h
o
.p chˆa
.p k c
ua n ph `
ˆan t
u(kn)l`a mˆo
.t nh´om khˆong phˆan biˆe
.t
th´
u t
u
., g `
ˆom k ph `
ˆan t
u kh´ac nhau cho
.n t`
u n ph `
ˆan t
u ¯d˜a cho.
S´
ˆo t
ˆo h
o
.p chˆa
.pkc
ua n ph `
ˆan t
u k´ı hiˆe
.u l`a Ck
n.
ong th´
uc t´ınh
Ck
n=n!
k!(nk)! =n(n1) . . . (nk+ 1)
k!
Ch´u ´y
i) Qui
u´
oc 0! = 1.
ii) Ck
n=Cnk
n.
iii) Ck
n=Ck1
n1+Ck
n1.
V´ı du
.6M˜
ˆoi ¯d `
ˆe thi g `
ˆom 3 cˆau h
oi l ´
ˆay trong 25 cˆau h
oi cho tr
u´
oc. H
oi c´o th
ˆe lˆa
.p
nˆen bao nhiˆeu ¯d `
ˆe thi kh´ac nhau ?
Gi
ai
S´
ˆo ¯d `
ˆe thi c´o th
ˆe lˆa
.p nˆen l`a C3
25 =25!
3!.(22)! =25.24.23
1.2.3= 2.300.
V´ı du
.7o
.t m´ay t´ınh c´o 16 c
ˆong. Gi
a s
u ta
.i m ˜
ˆoi th`
oi ¯di
ˆem b ´
ˆat k`y m ˜
ˆoi c
ˆong ho˘
a
.c
trong s
u du
.ng ho˘
a
.c khˆong trong s
u du
.ng nh
ung c´o th
ˆe hoa
.t ¯o
.ng ho˘
a
.c khˆong th
ˆe hoa
.t
¯o
.ng. H
oi c´o bao nhiˆeu c ´
ˆau h`ınh (c´ach cho
.n) trong ¯o 10 c
ˆong trong s
u du
.ng, 4 khˆong
trong s
u du
.ng nh
ung c´o th
ˆe hoa
.t ¯o
.ng v`a 2 khˆong hoa
.t ¯o
.ng?
Gi
ai
D
¯
ˆe x´ac ¯di
.nh s ´
ˆo c´ach cho
.n ta qua 3 b
u´
oc:
B
u´
oc 1: Cho
.n 10 c
ˆong s
u du
.ng: o C10
16 = 8008 ach.
B
u´
oc 2: Cho
.n 4 c
ˆong khˆong trong s
u du
.ng nh
ung o th
ˆe hoa
.t ¯o
.ng trong 6 c
ˆong c`on
la
.i: o C4
6= 15 ach.
B
u´
oc 3: Cho
.n2c
ˆong khˆong th
ˆe hoa
.t ¯o
.ng: o C2
2= 1 ach.
Theo qui t´
˘
ac nhˆan, ta c´o C10
16 .C4
6.C2
2= (8008).(15).(1) = 120.120 c´ach.
1.6 Nhi
.th´
uc Newton
O ph
ˆo thˆong ta ¯d˜a bi ´
ˆet c´ac h`
˘
ang ¯d
˘
ang th´
uc ¯ang nh´
o
a+b=a1+b1
(a+b)2=a2+ 2a1b1+b2
(a+b)3=a3+ 3a2b1+ 3a1b2+b3
ac hˆe
.s´
ˆo trong c´ac h`
˘
ang ¯d
˘
ang th´
uc trˆen c´o th
ˆe x´ac ¯di
.nh t`
u tam gi´ac Pascal
4Ch ’u ’ong 1.Nh˜
ung kh´ai ni .
ˆem c
o b
an v `
ˆe ac su ´
ˆat
1 1
121
1 3 3 1
14641
C0
nC1
nC2
nC3
nC4
n. . . Cn1
nCn
n
Newton ¯d˜a ch´
ung minh ¯d
u
o
.c cˆong th´
uc t
ˆong qu´at sau (Nhi
.th´
uc Newton):
(a+b)n=
n
X
k=o
Ck
nankbk
=C0
nan+C1
nan1b+C2
nan2b2+. . . +Ck
nankbk+. . . +Cn1
nabn1+Cn
nbn
(a,b l`a c´ac s ´
ˆo th
u
.c; nl`a s ´
ˆo t
u
.nhiˆen)
2. BI ´
ˆ
EN C ´
ˆ
O V `
A QUAN Hˆ
E
.GI˜
UA C ´
AC BI ´
ˆ
EN C ´
ˆ
O
2.1 Ph´ep th
u v`a bi´
ˆen c ´
ˆo
Viˆe
.c th
u
.c hiˆe
.n mˆo
.t nh´om ac ¯di `
ˆeu kiˆe
.n c
o b
an ¯d
ˆe quan s´at mˆo
.t hiˆe
.n t
u
o
.ng n`ao ¯o
¯d
u
o
.c go
.i mˆo
.t ph´ep th
u. ac k ´
ˆet qu
a c´o th
ˆe x
ay ra c
ua ph´ep th
u ¯d
u
o
.c go
.i l`a bi ´
ˆen c ´
ˆo (s
u
.
kiˆe
.n).
V´ı du
.8
i) Tung ¯d `
ˆong ti `
ˆen lˆen l`a mˆo
.t ph´ep th
u. D
¯`
ˆong ti `
ˆen lˆa
.t m˘
a
.t n`ao ¯o (x ´
ˆap, ng
ua) l`a mˆo
.t
bi ´
ˆen c ´
ˆo.
ii) B´
˘
an mˆo
.t ph´at s´ung v`ao mˆo
.t c´ai bia l`a mˆo
.t ph´ep th
u. Viˆe
.c viˆen ¯da
.n tr´ung (trˆa
.t)
bia l`a mˆo
.t bi ´
ˆen c ´
ˆo.
2.2 ac bi´
ˆen c ´
ˆo v`a quan hˆe
.gi˜
ua c´ac bi´
ˆen c ´
ˆo
i) Quan hˆe
.k´eo theo
Bi ´
ˆen c ´
ˆo A ¯d
u
o
.c go
.i l`a k´eo theo bi ´
ˆen c ´
ˆo B, k´ı hiˆe
.uAB, n ´
ˆeu A x
ay ra th`ı B x
ay
ra.
ii) Quan hˆe
.t
u
ong ¯d
u
ong
Hai bi ´
ˆen c ´
ˆo A v`a B ¯d
u
o
.c go
.i l`a t
u
ong ¯d
u
ong v´
oi nhau n ´
ˆeu ABv`a BA, k´ı hiˆe
.u
A=B.
iii) Bi ´
ˆen c ´
ˆo s
o c ´
ˆap
Bi ´
ˆen c ´
ˆo s
o c ´
ˆap l`a bi ´
ˆen c ´
ˆo khˆong th
ˆe phˆan t´ıch ¯d
u
o
.c n˜
ua ¯d
u
o
.c n
ua.
iv) Bi ´
ˆen c ´
ˆo ch´
˘
ac ch´
˘
an
L`a bi ´
ˆen c ´
ˆo nh ´
ˆat ¯di
.nh s˜e x
ay ra khi th
u
.c hiˆe
.n ph´ep th
u. K´ı hiˆe
.u Ω.
2. Bi ´
ˆen c ´
ˆo v`a quan h .
ˆe gi ˜
ua ac bi ´
ˆen c ´
ˆo 5
V´ı du
.9Tung mˆo
.t con x´uc x´
˘
ac. Bi ´
ˆen c ´
ˆo m˘
a
.t con x´uc x´
˘
ac o s ´
ˆo ch ´
ˆam b´e h
on 7 l`a
bi ´
ˆen c ´
ˆo ch´
˘
ac ch´
˘
an.
v) Bi ´
ˆen c ´
ˆo khˆong th
ˆe
L`a bi ´
ˆen c ´
ˆo nh ´
ˆat ¯di
.nh khˆong x
ay ra khi th
u
.c hiˆe
.n ph´ep th
u. K´ı hiˆe
.u.
Nhˆa
.n x´et Bi ´
ˆen c ´
ˆo khˆong th
ˆe khˆong bao h`am mˆo
.t bi ´
ˆen c ´
ˆo s
o c ´
ˆap n`ao, ngh˜
ia l`a
khˆong c´o bi ´
ˆen c ´
ˆo s
o c ´
ˆap n`ao tha
.n l
o
.i cho biˆen c ´
ˆo khˆong th
ˆe.
vi) Bi ´
ˆen c ´
ˆo ng ˜
ˆau nhiˆen
L`a bi ´
ˆen c ´
ˆo c´o th
ˆe x
ay ra ho˘
a
.c khˆong x
ay ra khi th
u
.c hiˆe
.n ph´ep th
u. Ph´ep th
u m`a
ac k ´
ˆet qu
a c
ua n´o l`a c´ac bi ´
ˆen c ´
ˆo ng ˜
ˆau nhiˆen ¯d
u
o
.c go
.i l`a ph´ep th
u ng ˜
ˆau nhiˆen.
vii) Bi ´
ˆen c ´
ˆo t
ˆong
Bi ´
ˆen c ´
ˆo C ¯d
u
o
.c go
.i l`a t
ˆong c
ua hai bi ´
ˆen c ´
ˆo A v`a B, k´ı hiˆe
.uC=A+B, n ´
ˆeu C x
ay
ra khi v`a ch
i khi ´ıt nh ´
ˆat mˆo
.t trong hai bi ´
ˆen c ´
ˆo A v`a B x
ay ra.
V´ı du
.10 Hai ng
u`
oi th
o
.s˘
an c`ung b´
˘
an v`ao mˆo
.t con th´u. N ´
ˆeu go
.i A l`a bi ´
ˆen c ´
ˆo ng
u`
oi
th´
u nh ´
ˆat b´
˘
an tr´ung con th´u v`a B l`a bi ´
ˆen c ´
ˆo ng
u`
oi th´
u hai b´
˘
an tr´ung con th´u th`ı C=A+B
l`a bi ´
ˆen c ´
ˆo con th´u bi
.b´
˘
an tr´ung.
Ch´u ´y
i) Mo
.i bi ´
ˆen c ´
ˆo ng ˜
ˆau nhiˆen A ¯d `
ˆeu bi
ˆeu di ˜
ˆen ¯d
u
o
.c d
u´
oi da
.ng t
ˆong c
ua mˆo
.t s ´
ˆo bi ´
ˆen c ´
ˆo
s
o c ´
ˆap n`ao ¯o. ac bi ´
ˆen c ´
ˆo s
o c ´
ˆap trong t
ˆong n`ay ¯d
u
o
.c go
.i l`a ac bi ´
ˆen c ´
ˆo thuˆa
.n l
o
.icho
bi ´
ˆen c ´
ˆo A.
ii) Bi ´
ˆen c ´
ˆo ch´
˘
ac ch´
˘
an Ω l`a t
ˆong c
ua mo
.i bi ´
ˆen c ´
ˆo s
o c ´
ˆap c´o th
ˆe, ngh˜
ia l`a mo
.i bi ´
ˆen c ´
ˆo
s
o c ´
ˆap ¯d `
ˆeu tha
.n l
o
.i cho Ω. Do ¯o Ω c`on ¯d
u
o
.c go
.i l`a khˆong gian ac bi ´
ˆen c ´
ˆo s
o c ´
ˆap.
V´ı du
.11 Tung mˆo
.t con x´uc x´
˘
ac. Ta c´o 6 bi ´
ˆen c ´
ˆo s
o c ´
ˆap A1, A2, A3, A4, A5, A6, trong
¯o Ajl`a bi ´
ˆen c ´
ˆo xu´at hiˆe
.n m˘
a
.t j ch ´
ˆam j= 1,2, . . . , 6.
Go
.i A l`a bi ´
ˆen c ´
ˆo xu ´
ˆat hiˆe
.n m˘
a
.t v´
oi s ´
ˆo ch ´
ˆam ch˜
˘
an th`ı A c´o 3 bi ´
ˆen c ´
ˆo thuˆa
.n l
o
.i l`a
A2, A4, A6.
Ta c´o A=A2+A4+A6
Go
.i B l`a bi ´
ˆen c ´
ˆo xu ´
ˆat hiˆe
.n m˘
a
.t v´
oi s ´
ˆo ch ´
ˆam chia h ´
ˆet cho 3 th`ı B c´o 2 bi ´
ˆen c ´
ˆo thuˆa
.n
l
o
.i l`a A3, A6.
Ta c´o B=A3+A6
viii) Bi ´
ˆen c ´
ˆo t´ıch
Bi ´
ˆen c ´
ˆo C ¯d
u
o
.c go
.i l`a t´ıch c
ua hai bi ´
ˆen c ´
ˆo A v`a B, k´ı hiˆe
.u AB, n ´
ˆeu C x
ay ra khi v`a
ch
i khi c
aAl˜
ˆan B c`ung x
ay ra.
6Ch ’u ’ong 1.Nh˜
ung kh´ai ni .
ˆem c
o b
an v `
ˆe ac su ´
ˆat
V´ı du
.12 Hai ng
u`
oi c`ung b´
˘
an v`ao mˆo
.t con th´u.
Go
.i A l`a bi ´
ˆen c ´
ˆo ng
u`
oi th´
u nh ´
ˆat b´
˘
an tr
u
o
.t, B l`a bi ´
ˆen c ´
ˆo ng
u`
oi th´
u hai b´
˘
an tr
u
o
.t th`ı
C=AB l`a bi ´
ˆen c ´
ˆo con th´u khˆong bi
.b´
˘
an tr´ung.
ix) Bi ´
ˆen c ´
ˆo hiˆe
.u
Hiˆe
.u c
ua bi ´
ˆen c ´
ˆo A v`a bi ´
ˆen c ´
ˆo B, k´ı hiˆe
.u A \B l`a bi ´
ˆen c ´
ˆo x
ay ra khi v`a ch
i khi A
x
ay ra nh
ung B khˆong x
ay ra.
x) Bi ´
ˆen c ´
ˆo xung kh´
˘
ac
Hai bi ´
ˆen c ´
ˆo A v`a B ¯d
u
o
.c go
.i l`a hai bi ´
ˆen c ´
ˆo xung kh´
˘
ac n ´
ˆeu ch´ung khˆong ¯d `
ˆong th`
oi
x
ay ra trong mˆo
.t ph´ep th
u.
V´ı du
.13 Tung mˆo
.t ¯d `
ˆong ti `
ˆen.
Go
.i A l`a bi ´
ˆen c ´
ˆo xu ´
ˆat hiˆe
.n m˘
a
.t x ´
ˆap, B l`a bi ´
ˆen c ´
ˆo xu ´
ˆat hiˆe
.n m˘
a
.t ng
ua th`ı AB =.
xi) Bi ´
ˆen c ´
ˆo ¯d ´
ˆoi lˆa
.p
Bi ´
ˆen c ´
ˆo khˆong x
ay ra bi ´
ˆen c ´
ˆo A ¯d
u
o
.c go
.i l`a bi ´
ˆen c ´
ˆo ¯d ´
ˆoi lˆa
.p v´
oi bi ´
ˆen c ´
ˆo A. K´ı hiˆe
.uA.
Ta c´o
A+A= Ω, AA =
Nhˆa
.n x´et
Qua c´ac kh´ai niˆe
.m trˆen ta th ´
ˆay c´ac bi ´
ˆen c ´
ˆo t
ˆong, t´ıch, hiˆe
.u, ¯d ´
ˆoi lˆa
.p t
u
ong ´
ung v´
oi
a
.p h
o
.p, giao, hiˆe
.u, ph `
ˆan b`u c
ua l´y thuy ´
ˆet tˆa
.p h
o
.p. Do ¯o ta c´o th
ˆe s
u du
.ng c´ac ph´ep
to´an trˆen c´ac tˆa
.p h
o
.p cho c´ac ph´ep to´an trˆen c´ac bi ´
ˆen c ´
ˆo.
Ta c´o th
ˆe d`ung bi
ˆeu ¯d `
ˆo Venn ¯d
ˆe miˆeu t
a c´ac bi ´
ˆen c ´
ˆo.
Bc ch´
˘
ac ch´
˘
an
ABA BAA
A=B
A+B AB
A,B xung kh´
˘
ac D
¯´
ˆoi lˆa
.pA
thông tin tài liệu
1. Bổ túc về giải tích tổ hợp 1.1. Quy tắc nhân
Mở rộng để xem thêm
xem nhiều trong tuần
yêu cầu tài liệu
Giúp bạn tìm tài liệu chưa có

LÝ THUYẾT TOÁN


×