tên đ ng/ph và công trình công c ng (đ c ban hành kèm theo Ngh đ nh s ườ ố ộ ượ ị ị ố
91/2005/NĐ – CP, ngày 11/7/2005 c a Chính ph ) cũng đã phân bi t rõ đ ng, ph , ủ ủ ệ ườ ố
ngõ, ngách (đ i v i mi n B c) hay h m, ki t (v i mi n Nam).ố ớ ề ắ ẻ ệ ớ ề
V y, làm th nào đ phân bi t đ ng hay ph ? C s làm căn c ch y u là d a vào ậ ế ể ệ ườ ố ơ ở ứ ủ ế ự
quy mô, v trí, tính ch t c a t ng tr ng h p. C th , đ t là đ ng (đ i v i nh ng ị ấ ủ ừ ườ ợ ụ ế ặ ườ ố ớ ữ
đ ng có quy mô l n v đ dài, chi u r ng, n m trên các tuy n vành đai, đ ng liên ườ ớ ề ộ ề ộ ằ ế ườ
t nh, đ ng tr c chính trên đ a bàn thành ph ). Đ t là ph (đ i v i nh ng đ ng có ỉ ườ ụ ị ố ặ ố ố ớ ữ ườ
quy mô nh và hai bên có nh ng công trình ki n trúc liên ti p (nhà , c a hàng, c a ỏ ữ ế ế ở ử ử
hi u, tr s c quan…).ệ ụ ở ơ
Tuy nhiên, qua th i gian s d ng, v i đ c thù c a n n kinh t – th ng m i còn nh ờ ử ụ ớ ặ ủ ề ế ươ ạ ỏ
l , tình tr ng “ph hóa” các con đ ng Hà N i (nh đ ng Tr ng Chinh, đ ng ẻ ạ ố ườ ở ộ ư ườ ườ ườ
Láng, đ ng Nguy n Trãi…) di n ra h u kh p m i đô th m t cách t nhiên. Khi đó,ườ ễ ễ ầ ắ ở ọ ị ộ ự
các ho t đ ng trên các con đ ng này t p n p d ch v , th ng m i… mang tính ch t ạ ộ ườ ấ ậ ị ụ ươ ạ ấ
là ph h n là đ ng, nh ng tên g i là “đ ng” v n đ c gi nguyên.ố ơ ườ ư ọ ườ ẫ ượ ữ
Vi c hình thành ch c năng m i (hay “ph hóa” các con đ ng) làm nh h ng tr m ệ ứ ớ ố ườ ả ưở ầ
tr ng đ n giao thông và r i lo n trong công tác qu n lý. Do đó, vi c xác đ nh rõ c p ọ ế ố ạ ả ệ ị ấ
c a tuy n đ ng và th ng nh t vai trò giao thông, ch c năng c th c a đ ng/ph làủ ế ườ ố ấ ứ ụ ể ủ ườ ố
công tác đ u tiên c a vi c th c hi n thi t k đô th cũng nh trong khung pháp lý qu nầ ủ ệ ự ệ ế ế ị ư ả
lý hè ph hi n nay.ố ệ
Xác đ nh ch c năng hè ph và phân c p u tiên đ qu n lýị ứ ố ấ ư ể ả
Hè ph v i 4 ch c năng c b n: Làm l i đi riêng cho ng i đi b ; Ch a đ ng h t ng ố ớ ứ ơ ả ố ườ ộ ứ ự ạ ầ
đô th , bao g m h t ng ng m nh : c p thoát n c, đi n, cáp quang…, k c k t n i ị ồ ạ ầ ầ ư ấ ướ ệ ể ả ế ố
h t ng v i các ngôi nhà d c ph và các ti n ích đô th nh c t chi u sáng hè đ ng, ạ ầ ớ ọ ố ệ ị ư ộ ế ườ
cây xanh, đèn giao thông, bi n báo…; L i ra vào các công trình d c ph (nhà , c a ể ố ọ ố ở ử
hàng, văn phòng,…); Không gian công c ng đô th .ộ ị
Ngoài ra, t i m t s n i, hè ph còn có thêm m t ch c năng ph là làm không gian ạ ộ ố ơ ố ộ ứ ụ
ho t đ ng c a n n kinh t phi chính th c. G i là “ph ” vì v i vai trò là n i di n ra ạ ộ ủ ề ế ứ ọ ụ ớ ơ ễ
ho t đ ng c a n n kinh t phi-chính-th c, bao g m các hàng quán ch ho t đ ng trên ạ ộ ủ ề ế ứ ồ ỉ ạ ộ
v a hè không thu c h qu n lý c a các c quan kinh t , c quan hành chính (không ỉ ộ ệ ả ủ ơ ế ơ
ph i c p phép) và các c a hàng d ch v m th c s d ng v a hè đ m r ng không ả ấ ử ị ụ ẩ ự ử ụ ỉ ể ở ộ
gian kinh doanh. Ho t đ ng này không di n ra toàn kh p trên t t c các tuy n ph ạ ộ ễ ắ ấ ả ế ố
nh ng Vi t Nam, do thói quen và văn hóa c a ng i dân, ch c năng “ph ” này l i là ư ở ệ ủ ườ ứ ụ ạ
đi m n i b t nh t kèm theo đó nhi u b t c p, nh h ng đ n 4 ch c năng “chính” ể ổ ậ ấ ề ấ ậ ả ưở ế ứ
c a hè ph .ủ ố
Đ n c nh ch dân sinh – ho t đ ng sôi n i trên v a hè cũng b i dân chúng s d ng ơ ử ư ợ ạ ộ ổ ỉ ở ử ụ
xe máy và cho vi c mua bán di n ra nhanh, g n v i nh ng nhu c u ít nh ng nh ng ệ ễ ọ ớ ữ ầ ư ở ữ
n c có đi u ki n kinh t (nh Đài Loan) tình tr ng này v n di n ra.ướ ề ệ ế ư ạ ẫ ễ
Xác đ nh ch c năng và phân c p u tiên đ ng/ph là quá trình phân tích h l y t cácị ứ ấ ư ườ ố ệ ụ ừ
l a ch n, tránh gây c n tr , mâu thu n gi a các ch c năng v i nhau.ự ọ ả ở ẫ ữ ứ ớ
Ví d : V i các tuy n đ ng cũ, đ c xây d ng khi đi u ki n ph ng ti n c gi i cònụ ớ ế ườ ượ ự ề ệ ươ ệ ơ ớ
2