DANH MỤC TÀI LIỆU
Thiết kế đô thị & Khung pháp lý quản lý hè phố hiện nay
Thi t k đô th & Khung pháp lý qu n lý hè ph hi n nayế ế ố ệ
Thi t k đô th ( góc đ l p thi t k đô th cho các tuy n đ ng/ph đã hình thành tế ế ị ế ế ị ế ườ ố
tr c) không ch thi t k hình nh mà còn đ nh h ng cho b n thi t k ho t đ ng, là ướ ế ế ướ ế ế ạ ộ
c s thi t k cho qu n lý cho hè ph . Vai trò này c n đ c th a nh n và coi tr ng đ ơ ở ế ế ượ
đô th Vi t Nam đ n g n h n t i tr t t – an toàn – văn minh. ế ơ ậ ự
Hè ph là m t b ph n c a giao thông đ ng b , do v y vi c xác đ nh c p đ ng và ộ ộ ườ ườ
nhi m v l u thông c a con đ ng nh h ng quan tr ng nh t t i vi c xác đ nh ch c ụ ư ườ ưở
năng c a v a hè thu c tuy n ph . Do đó, xác đ nh rõ c p c a tuy n đ ng và th ng ủ ỉ ế ấ ủ ế ườ
nh t vai trò giao thông là công tác đ u tiên c a vi c th c hi n thi t k đô th . ủ ệ ự ệ ế ế
Phân c p đ ng ph th i Pháp thu c ườ ố ờ
Vào th i Pháp thu c, các đô th c a Vi t Nam vi c phân c p tuy n đ ng đ c th ị ủ ế ườ ượ
hi n khá rõ qua b n đ b ng nh ng tên g i:
– Nhóm đ ng l n c p m t (1): Boulevard – đ i l có hàng cây; (2) Avenue – đ ng ườ ạ ộ ườ
d n h ng t i m t công trình. Ví d : Avenue Paul Bert (ph Tràng Ti n hi n nay), ẫ ướ
Avenue Gambetta (ph Tr n H ng Đ o hi n nay).ố ầ ư
– Nhóm đ ng c p hai (3): Rue – ph . Ví d : Rue Riquier (ph Nguy n Du hi n nay).ườ ấ
– Nhóm đ ng c p ba (4): Ruelle – ngõ; Impassive – ngõ c t.ườ ấ
Theo đó, nh ng con đ ng c p m t (1) và (2) v i l u l ng giao thông cao, th ng ườ ớ ư ượ ườ
r ng và đ c tr ng cây, h p thành m ng l i giao thông huy t m ch và đ m b o s ượ ạ ướ ế ả ả
l u thông gi a các khu ph . Nh kh năng d phân bi t và d đ nh h ng c a mình, ư ễ ị ướ
các tuy n đ ng này có tác d ng cu n hút th ng m i và nh ng đ a đi m có nhi u ế ườ ươ
ng i lui t i. Nh ng con đ ng c p hai (3) có ch c năng phân tán các dòng giao thông ườ ườ ấ
n i khu ph và đ m nhi m các m i liên h c c b . Cu i cùng là nh ng con đ ng ệ ụ ườ
c p ba (4) đ m b o vi c giao thông t nhà này sang nhà khác. ả ả ệ
V i vi c phân c p đ ng ph th i Pháp thu c t i Hà N i theo nguyên lý trên, c ng ườ ộ ạ
v i s n đ nh v quy ho ch và xây d ng t i các khu ph này đã t o nên m t khu ph ự ổ
cũ Hà N i khá yên bình. Tuy nhiên, trên th c ti n, v n đ đ t ra là: N u các tuy n ề ặ ế ế
đ ng đô th hi n nay đ c ho ch đ nh rõ và th c hi n theo đúng ch c năng c a nó thìườ ị ệ ượ
công tác gi gìn tr t t hay qu n lý hè ph cũng s tr nên đ n gi n. V y, tr c th c ậ ự ơ ướ
tr ng đ ng/ph hi n nay, c n thi t nghiên c u thi t l p m t khung pháp lý qu n lý ườ ế ế ậ
hè ph sao cho phù h p v i th c ti n hi n nay. ự ễ
Hi n t ng “đ ng hóa” đ ng và phệ ượ ườ
Hi n nay, vi c phân c p tuy n đ ng do các b n Quy ho ch – ho ch đ nh và đ c ế ư ượ
xây d ng theo tiêu chu n/quy chu n thi t k đ ng và v a hè theo t ng c p đ . Tuy ế ế ườ
nhiên, trong th c t , chúng ta ch a có s th ng nh t cách đ t tên và ho t đ ng đ c ế ư ấ ở ượ
phép di n ra trên tuy n đ ng/ ph đ m b o theo đúng ch c năng. Nhi u ng i dân ế ườ ố ả ườ
th c m c th nào là đ ng hay th nào là ph ? Ví d : Đ ng Văn Cao (Hà N i) dài ắ ắ ế ườ ế ườ
kho ng 540m có bi n tên đo n giao c t v i ph Đ i C n đ c ghi là “đ ng”, nh ng ố ộ ượ ườ ư
đ n đo n giao c t v i ph Th y Khuê l i ghi là “ph ”. Tr ng h p t ng t , v i ế ớ ố ườ ươ ự
đ ng/ph Yên Ph , đ ng/ph Tô Ng c Vân… Trong khi đó, quy ch đ t tên, đ i ườ ố ườ ố ế
1
tên đ ng/ph và công trình công c ng (đ c ban hành kèm theo Ngh đ nh s ườ ượ ị ị
91/2005/NĐ – CP, ngày 11/7/2005 c a Chính ph ) cũng đã phân bi t rõ đ ng, ph , ệ ườ
ngõ, ngách (đ i v i mi n B c) hay h m, ki t (v i mi n Nam). ớ ề ớ ề
V y, làm th nào đ phân bi t đ ng hay ph ? C s làm căn c ch y u là d a vào ế ườ ơ ở ế
quy mô, v trí, tính ch t c a t ng tr ng h p. C th , đ t là đ ng (đ i v i nh ng ấ ủ ừ ườ ế ườ
đ ng có quy mô l n v đ dài, chi u r ng, n m trên các tuy n vành đai, đ ng liên ườ ề ộ ế ườ
t nh, đ ng tr c chính trên đ a bàn thành ph ). Đ t là ph i v i nh ng đ ng có ườ ố ớ ườ
quy mô nh và hai bên có nh ng công trình ki n trúc liên ti p (nhà , c a hàng, c a ế ế ở ử
hi u, tr s c quan…). ụ ở ơ
Tuy nhiên, qua th i gian s d ng, v i đ c thù c a n n kinh t – th ng m i còn nh ử ụ ế ươ
l , tình tr ng “ph hóa” các con đ ng Hà N i (nh đ ng Tr ng Chinh, đ ng ườ ư ườ ườ ườ
Láng, đ ng Nguy n Trãi…) di n ra h u kh p m i đô th m t cách t nhiên. Khi đó,ườ ắ ở
các ho t đ ng trên các con đ ng này t p n p d ch v , th ng m i… mang tính ch t ườ ấ ậ ị ươ
là ph h n là đ ng, nh ng tên g i là “đ ng” v n đ c gi nguyên.ố ơ ườ ư ườ ượ
Vi c hình thành ch c năng m i (hay “ph hóa” các con đ ng) làm nh h ng tr m ư ả ưở
tr ng đ n giao thông và r i lo n trong công tác qu n lý. Do đó, vi c xác đ nh rõ c p ế ố ạ
c a tuy n đ ng và th ng nh t vai trò giao thông, ch c năng c th c a đ ng/ph ế ườ ể ủ ườ
công tác đ u tiên c a vi c th c hi n thi t k đô th cũng nh trong khung pháp lý qu n ủ ệ ự ệ ế ế ư
lý hè ph hi n nay.ố ệ
Xác đ nh ch c năng hè ph và phân c p u tiên đ qu n lý ấ ư
Hè ph v i 4 ch c năng c b n: Làm l i đi riêng cho ng i đi b ; Ch a đ ng h t ng ơ ườ ạ ầ
đô th , bao g m h t ng ng m nh : c p thoát n c, đi n, cáp quang…, k c k t n i ạ ầ ư ướ ế
h t ng v i các ngôi nhà d c ph và các ti n ích đô th nh c t chi u sáng hè đ ng, ạ ầ ư ế ườ
cây xanh, đèn giao thông, bi n báo…; L i ra vào các công trình d c ph (nhà , c a ở ử
hàng, văn phòng,…); Không gian công c ng đô th .ộ ị
Ngoài ra, t i m t s n i, hè ph còn có thêm m t ch c năng ph là làm không gian ố ơ
ho t đ ng c a n n kinh t phi chính th c. G i là “ph ” vì v i vai trò là n i di n ra ạ ộ ế ơ
ho t đ ng c a n n kinh t phi-chính-th c, bao g m các hàng quán ch ho t đ ng trên ạ ộ ế ạ ộ
v a hè không thu c h qu n lý c a các c quan kinh t , c quan hành chính (không ơ ế ơ
ph i c p phép) và các c a hàng d ch v m th c s d ng v a hè đ m r ng không ụ ẩ
gian kinh doanh. Ho t đ ng này không di n ra toàn kh p trên t t c các tuy n ph ấ ả ế
nh ng Vi t Nam, do thói quen và văn hóa c a ng i dân, ch c năng “ph ” này l i ư ở ệ ườ
đi m n i b t nh t kèm theo đó nhi u b t c p, nh h ng đ n 4 ch c năng “chính” ấ ậ ưở ế
c a hè ph .ủ ố
Đ n c nh ch dân sinh – ho t đ ng sôi n i trên v a hè cũng b i dân chúng s d ng ơ ư ử ụ
xe máy và cho vi c mua bán di n ra nhanh, g n v i nh ng nhu c u ít nh ng nh ng ọ ớ ư ở ữ
n c có đi u ki n kinh t (nh Đài Loan) tình tr ng này v n di n ra.ướ ề ệ ế ư
Xác đ nh ch c năng và phân c p u tiên đ ng/ph là quá trình phân tích h l y t các ư ườ ệ ụ
l a ch n, tránh gây c n tr , mâu thu n gi a các ch c năng v i nhau. ả ở
Ví d : V i các tuy n đ ng cũ, đ c xây d ng khi đi u ki n ph ng ti n c gi i còn ế ườ ượ ươ ơ ớ
2
ít, m t đ dân c th p h n, ho t đ ng trên hè ph ch a đa d ng, v a hè h p (có n i chậ ộ ư ơ ạ ộ ư ơ
0,5m) ch đ m b o ch c năng đi b và không có kh năng c i n i dù có nhu c u s ỉ ả ơ
d ng thì ngay t giai đo n quy ho ch hay xây d ng d án h t ng đô th , c n b trí ạ ầ
các đi m t p trung nh bãi đ xe, ch ể ậ ư
T p n p ph m th c khu trung tâm Singapore ậ ố ẩ ự
Thi t k đô th – C s cho qu n lý hè phế ế ơ ở
Hi n nay, tuy n đ ng ph đã tr thành đ i t ng đ c l p thi t k đô th riêng (theo ế ườ ố ượ ượ ế ế
Thông t 06/2013/TT-BXD h ng d n v n i dung thi t k đô th do B Xây d ng ư ướ ề ộ ế ế
ban hành ngày 13/5/2013). C th h n, trong văn b n “Thi t k m u hè đ ng đô th ể ơ ế ế ườ
trên đ a bàn thành ph Hà N i” c a S Xây d ng (ban hành theo Quy t đ nh s ế ị
4340/QĐ-UBND ngày 20/08/2014 c a UBND thành ph Hà N i) bao g m ph n ồ ầ
H ng d n s d ng và ph n B n v m u đ các t ch c, cá nhân có liên quan đ n ướ ử ụ ế
công tác đ u t xây d ng ho c c i t o s a ch a hè đ ng đô th trên đ a bàn thành ư ả ạ ườ
ph Hà N i nghiên c u, áp d ng khi l p thi t k xây d ng, c i t o hè đ ng đô th . ế ế ườ
Tuy ch a đ a vào quy đ nh b t bu c nh ng trong giai đo n kh o sát hi n tr ng, c n ư ư ị ắ ư ạ ả
xác đ nh rõ ch c năng, tính ch t, đ c đi m ho t đ ng trên v a hè c a tuy n ph , t đó ế ố ừ
l p nhi m v thi t k phù h p. ế ế M t s câu h i có th đ t ra khi t duy cho thi t ể ặ ư ế
k đô th hè ph nhế ố ư:
– Gi i pháp thi t k hè ph g n v i các nút giao thông nh ngã 3, ngã 4 hay các qu ng ế ế ố ắ ư
tr ng l n?ườ ớ
Nh ng ph ch có m t bên có ho t đ ng hè ph , bên còn l i là hàng rào ho c b c ạ ộ
t ng c a c quan, là h n c, b sông… thì ph i gi i quy t nh ng v n đ phát sinh ườ ơ ồ ướ ế
ra sao?
3
Hè ph các tuy n ph đi b và các tr c giao thông chính khác bi t v ch c năng thì ố ở ế
thi t k cũng c n ph i làm rõ s khác bi t đó nh th nào? …ế ế ư ế
Có th th y, t vi c nghiên c u ch c năng c a hè ph t i l i gi i c a thi t k đô th ố ớ ế ế
r t đa d ng, đôi khi còn “đ c nh t vô nh ” – Đây v a là thách th c, v a là c h i c a ơ ộ
chuyên ngành m i đ c thi t l p Vi t Nam. ượ ế ậ ở
M t s gi i pháp thi t k đô th cho hè ph sau đây đ c đ xu t d a trên nh nộ ố ế ế ượ
đ nh v ch c năng c a hè ph : ề ứ
– Khi hè ph th c hi n ch c năng l i ra vào thì n y sinh v n đ ch đ các lo i xe ỗ ỗ
đ p, xe máy trên hè ph . N u trong ph m vi kho ng 5 phút đi b g n đó không có ch ế ộ ầ
g i xe thì vi c cho phép xe đ trên hè ph là c n thi t, v n đ là ph i b trí vi c đ ế ả ố
t m đó nh th nào cho có tr t t , không c n tr vi c đi l i c a ng i đi b (tuy nhiên ư ế ậ ự ườ
cũng ph i xét đ n b r ng c a v a hè hi n tr ng). M t kinh nghi m c a các thành ế ề ộ
ph Đài Loan có th tham kh o t ch c cách mép đ ng m t đo n b ng chi u dài ố ở ườ
c a xe ng i ta đ t m t thanh s t d c ph cách m t đ t kho ng 30cm đ ngăn xe ườ ắ ọ ặ ấ
không đ c vào sâu h n, m i xe có m t ô đ riêng.ượ ơ ỗ ộ ỗ
Đ đ m b o ch c năng là không gian công c ng, d c ph c n b trí nhà v sinh công ố ầ
c ng n i thích h p và đ t các thùng đ ng rác. nh ng n i thu n ti n có th đ t ở ơ ơ ể ặ
thêm gh cho ng i già hay tr nh ngh chân. Đ tăng tính h p d n cho hè ph , ế ườ ố ở
nh ng n i đông khách du l ch có th b trí m t s công trình ngh thu t đ ng ph ơ ể ố ườ
nh gi i trí ghép g m, điêu kh cư ả
Đ đ m b o ch c năng là không gian ho t đ ng c a n n kinh t phi chính th c, các ể ả ế
nhà d c ph c n có mái hiên đ che m a n ng cho ng i đi b và thu n l i cho kinh ố ầ ư ườ
doanh c a các c a hàng khi th i ti t x u trong đi u ki n khí h u nhi t đ i. Vi c th ng ế ấ
nh t đ cao và chi u r ng mái hiên đ đ m b o m quan đô th . Đ khách hàng đ c ể ả ượ
ti p xúc v i môi tr ng đ ng ph , m t s n c cho phép c a hàng cà phê, gi i ế ườ ườ ố ở ướ
khát đ c m r ng không gian ph c v ra c m t ph n v a hè.ượ ở ộ
Nh v y, nguyên lý thi t k đô th cho hè ph c n phân bi t theo quy mô, ch c năng, ư ế ế ố ầ
đ c đi m c a t ng tuy n. N u thi t k đô th thoát ly kh i th c ti n, b qua v n đ ủ ừ ế ế ế ế
s d ng nh ho t đ ng kinh t , ho t đ ng dân sinh, lu ng giao thông… khi n thi t kử ụ ư ế ế ế ế
khi đ a vào ng d ng g p nhi u b t c p.ư ứ ụ ặ
Các Ki n trúc s quan tâm đ n t ng công trình, còn thi t k đô th quan tâm đ n m t ế ư ế ừ ế ế ế
qu n th công trình và có th đ c th c hi n b i nhi u tác gi nh ng ph i đ m b o ể ượ ư
t o nên s hài hòa, tránh gây ra mâu thu n. Đ c bi t, thi t k đô th không ch thi t k ế ế ế ế
hình nh mà còn đ nh h ng cho b n thi t k ho t đ ng, thi t k qu n lý cho hè ph . ướ ế ế ạ ế ế ả
Vai trò này c n đ c th a nh n và coi tr ng đ đô th Vi t Nam đ n g n h n t i tr t ượ ế ơ ớ
t – an toàn – văn minh./.
4
thông tin tài liệu
Thiết kế đô thị & Khung pháp lý quản lý hè phố hiện nay Thiết kế đô thị (ở góc độ lập thiết kế đô thị cho các tuyến đường/phố đã hình thành từ trước) không chỉ thiết kế hình ảnh mà còn định hướng cho bản thiết kế hoạt động, là cơ sở thiết kế cho quản lý cho hè phố. Vai trò này cần được thừa nhận và coi trọng để đô thị Việt Nam đến gần hơn tới trật tự – an toàn – văn minh. Hè phố là một bộ phận của giao thông đường bộ, do vậy việc xác định cấp đường và nhiệm vụ lưu thông của con đường ảnh hưởng quan trọng nhất tới việc xác định chức năng của vỉa hè thuộc tuyến phố. Do đó, xác định rõ cấp của tuyến đường và thống nhất vai trò giao thông là công tác đầu tiên của việc thực hiện thiết kế đô thị.
Mở rộng để xem thêm
xem nhiều trong tuần
yêu cầu tài liệu
Giúp bạn tìm tài liệu chưa có

LÝ THUYẾT TOÁN


×