II. Phát triển đồng bộ các loại thị trƣờng ở Việt Nam là một tất
yếu khách quan
Thực tiễn việc chuyển đổi từ nền kinh tế kế hoạch hoá tập trung sang nền
kinh tế thị trường ở nước ta trong thời gian qua cho thấy dù muốn hay không,
một khi đã chấp nhận nền kinh tế thị trường, hay nền kinh tế vận hành theo cơ
chế thị trường , hay nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa thì điều
cốt lõi nhất vẫn là phải có thị trường. Một khi đã chấp nhận sự hiện hữu của thị
trường thì cần phải có đầy đủ các loại thị trường. Cuộc chuyển đổi sang nền kinh
tế thị trường của các nền kinh tế xã hội chủ nghĩa ở Đông Âu và Liên Xô trước
đây, dù là áp dụng liệu pháp sốc như Balan, Nga hay tiệm tiến như Hungari,
Bungari thì cũng vẫn là việc xây dựng một nền kinh tế thị trường có đầy đủ các
loại thị trường với đầy đủ các bộ phận cấu thành của nó. Công cuộc chuyển sang
kinh tế thị trường của Trung Quốc là tiệm tiến hơn, đò đá qua sông, nhưng
không né tránh việc xây dựng các loại thị trường. Ở nước ta cũng vậy, chúng ta
cần xây dựng đầy đủ các loại thị trường để nền kinh tế thị trường định hướng xã
hội chủ nghĩa Việt Nam vận hành có hiệu quả.
Năm 1986, Đại hội Đảng VI đã đánh dấu mốc lịch sử khởi xướng công
cuộc đổi mới ở nước ta. Từ cơ chế kế hoạch hoá tập trung, bao cấp chuyển sang
cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước là một bước ngoặt quan trọng
trong nền kinh tế Việt Nam. Với cơ chế cũ, nền kinh tế nước ta thiếu động lực
và khi nguồn viện trợ từ Liên Xô và các nước xã hội chủ nghĩa không còn, nền
kinh tế nước ta rơi vào khủng hoảng.
Từ đổi mới tư duy đến đổi mới cơ chế và xây dựng hàng loạt chính sách,
luật pháp theo thị trường, nước ta đã trải qua một thời kỳ tự tìm kiếm đầu ra cho
các sản phẩm. Từ cơ chế kế hoạch hoá tập trung sang cơ chế thị trường là một
chặng đường lịch sử mà nhiều nước trên thế giới trong hệ thống xã hội chủ
nghĩa đã trải qua, trả giá và phải chuyển đổi.
Trước đổi mới kinh tế, nước ta gặp nhiều khó khăn , sản xuất đình trệ,
tăng trưởng thấp, lương thực thiếu, hàng tiêu dùng khan hiếm nghiêm trọng, giá
cả tăng nhanh, đời sống dân cư khó khăn thiếu thốn. Nhiều công trình xây dựng