DANH MỤC TÀI LIỆU
THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ Ở VIỆT NAM TRONG THỜI BUỔI KINH TẾ SỐ
Phát tri n th ng m i đi n t Vi t ươ ử ở
Nam trong b i c nh kinh t s ế ố
Kinh t s ” là b c phát tri n t t y u, phù h p v i xu th m i, mang l i hi u quế ướ ể ấ ế ế ớ
và giá tr l i nhu n cao trong khi n n kinh t truy n th ng đang d n bão hoà. ị ợ ế
Tuy nhiên, theo nh n đ nh c a các chuyên gia, kinh t s hóa c a Vi t Nam ế ố
hi n m i ch t p trung vào khía c nh liên l c, gi i trí và thông tin, trong khi nhi u ỉ ậ
lĩnh v c khác nh th ng m i đi n t v n còn nhi u thách th c. V i m t qu c ư ươ ử ẫ
gia có đ n 53% dân s s d ng internet và g n 50 tri u thuê bao s d ng ế ử ụ ử ụ
smartphone, th tr ng th ng m i đi n t Vi t Nam đ c d đoán r t ti m ườ ươ ạ ượ
năng và s bùng n trong th i gian t i. ờ ớ
Th c tr ng th ng m i đi n t Vi t Nam ươ ệ ử ệ
“Kinh t s ” là n n kinh t d a trên các công ngh k thu t s . Th ng m i đi n t , qu ngế ố ế ệ ỹ ươ
cáo tr c tuy n trên các trang m ng xã h i… chính là nh ng d u n c a kinh t s hóa ế ế ố
trong đ i s ng c a ng i dân Vi t Nam nh ng năm g n đây.ờ ố ườ
Theo nghiên c u c a Trung tâm kinh doanh toàn c u c a Đ i h c Tufts (M ), hi n Vi t ạ ọ
Nam x p h ng 48/60 qu c gia có t c đ chuy n đ i kinh t s hóa nhanh trên th gi i, ế ế ố ế
đ ng th i x p h ng 22 v t c đ phát tri n s hóa. Đi u đó ch ng t Vi t Nam đang trong ế ề ố
n n kinh t s hóa và lĩnh v c th ng m i đi n t có tri n v ng ti n xa h n. ế ố ươ ế ơ
V i m t qu c gia có đ n 53% dân s s d ng internet và g n 50 tri u thuê bao s d ng ế ố ử
smartphone, th tr ng th ng m i đi n t Vi t Nam đ c d đoán s bùng n trong ườ ươ ạ ượ
th i gian t i. Th c t th i gian qua cũng cho th y, ti m năng tăng tr ng c a lĩnh v c ự ế ưở
th ng m i đi n t c a Vi t Nam r t l n.ươ ử ủ ấ ớ
Theo k t qu kh o sát c a Hi p h i Th ng m i Đi n t Vi t Nam (VECOM) đ a ra trong ế ươ ệ ử ư
Báo cáo Ch s Th ng m i đi n t Vi t Nam năm 2018, t c đ tăng tr ng năm 2017 so ỉ ố ươ ưở
v i năm tr c c tính trên 25%. Nhi u DN cho bi t t c đ tăng tr ng năm 2018 s duy ướ ướ ế ưở
trì m c t ng t . ứ ươ
Báo cáo Ch s Th ng m i đi n t Vi t Nam năm 2018 cũng cho th y, t c đ tăng tr ngỉ ố ươ ưở
trong m t s lĩnh v c c th r t ngo n m c. Đ i v i lĩnh v c bán l tr c tuy n, thông tin t ể ấ ế
hàng nghìn website th ng m i đi n t cho th y, t l tăng tr ng doanh thu năm 2017 ươ ỷ ệ ưở
tăng 35%. Kh o sát gián ti p qua m t s DN chuy n phát hàng đ u cho th y, t c đ tăng ế ộ ố
tr ng doanh thu t d ch v chuy n phát t 62% đ n 200%.ưở ừ ị ế
Đ i v i lĩnh v c thanh toán, theo thông tin t Công ty c ph n Thanh toán qu c gia Vi t ố ớ
Nam (NAPAS), năm 2017, s l ng giao d ch tr c tuy n th n i đ a tăng kho ng 50% so ố ượ ế
v i 2016, trong khi giá tr giao d ch tăng tr ng t i 75%. Trong lĩnh v c ti p th tr c tuy n, ưở ế ị ự ế
m t s công ty ti p th liên k t có t c đ tăng tr ng năm 2017 đ t t 100% đ n 200%. ế ế ưở ạ ừ ế
Tính đ n cu i năm 2016, quy mô th tr ng th ng m i đi n t Vi t Nam kho ng 4 t ế ườ ươ ạ
USD. D báo trong 4 năm t i, quy mô th tr ng th ng m i đi n t Vi t Nam đ c d ườ ươ ạ ượ
đoán có th đ t t i 10 t USD.ể ạ ớ
Theo th ng kê m i đây c a T p đoàn iPrice, t ng h p t 1.000 DN th ng m i đi n t ợ ừ ươ ệ ử
khác nhau, Vi t Nam đang tham gia cu c ch i v i “phong đ t t”, n m b t h u h t các xu ơ ộ ố ế
th c a khu v c. Theo iPrice, t ng l ng truy c p mua s m tr c tuy n thông qua thi t b diế ủ ượ ế ế
đ ng t i Vi t Nam tăng t ng n t ng, m c 26% trong năm 2017.ộ ạ ưở ượ ở
Năm qua, Vi t Nam đ ng đ u Đông Nam Á v t l chuy n đ i - s ph n trăm c a s l t ỷ ệ ố ượ
truy c p website có th d n đ n mua s m thành công. Các DN th ng m i đi n t t i Vi t ế ươ ử ạ
Nam có t l chuy n đ i lên đ n 65%, cao nh t trong khu v c. Singapore s h u t l ỷ ệ ế ỷ ệ
chuy n đ i cao th hai và Indonesia bám sát v trí th 3. ở ị
H i DN hàng Vi t Nam ch t l ng cao đánh giá, nh ng năm g n đây, v i s ra đ i c a ượ ớ ự ờ ủ
hàng lo t các website th ng m i đi n t nh Lazada, Tiki, Shopee, Sendo, Adayroi… ươ ệ ử ư
Vi c mua s m online đã không còn xa l v i ng i ng i tiêu dùng Vi t. Th tr ng mua ạ ớ ườ ườ ườ
s m tr c tuy n tr nên sôi đ ng h n khi ng i tiêu dùng tr tham gia vào vi c mua bán ế ở ơ ườ
trên m ng xã h i ngày càng nhi u.ạ ộ
G n đây, trong m t báo cáo nghiên c u c a Công ty TNHH CBRE Vi t Nam, đ c th c ứ ủ ượ
hi n thông qua ghi nh n ý ki n kho ng 1.000 ng i t i TP. H Chí Minh và Hà N i, cho ế ườ ạ
bi t, 25% ng i tiêu dùng đ c kh o sát d đ nh s gi m t n su t mua s m t i c a hàng ế ườ ượ ự ị
th c t .ự ế
Trong khi đó, 45-50% cho r ng, s mua s m tr c tuy n thông qua máy tính đ bàn/máy ắ ự ế
tính xách tay hay đi n tho i thông minh/máy tính b ng, th ng xuyên h n trong t ng lai. ệ ạ ườ ơ ươ
K t qu kh o sát năm 2018 c a H i DN hàng Vi t Nam ch t l ng cao cho th y, s ng i ế ấ ượ ườ
tiêu dùng ch n mua online đã tăng g p ba l n (2,7%) so v i năm 2017 (0,9%). Ngoài ra, ấ ầ
k t qu kh o sát còn ghi nh n, t t c các s n ph m tiêu dùng ít nhi u đ u đ c ng i tiêuế ấ ả ượ ườ
dùng mua online.
Nh ng con s tăng tr ng v t xa d báo chính là nhân t hút làn sóng đ u t t n c ưở ượ ư ừ ướ
ngoài m nh m h n vào lĩnh th ng m i đi n t t i Vi t Nam. Có th ch ra r t nhi u s ơ ươ ử ạ
ki n nh : Alipay c a Alibaba ký th a thu n chi n l c v i Napas; Central Group mua l i ư ế ượ
Zalora; Shopee nh n đ c kho n đ u t 500 tri u USD t Tencent; T p đoàn th ng m i ượ ầ ư ươ
đi n t l n th hai Trung Qu c JD.com rót ti n đ u t chi n l c vào trang Tiki; Sendo h p ử ớ ư ế ượ
tác v i 3 nhà đ u t Nh t B n... ầ ư
Ho t đ ng đ u t và ti m l c t các tên tu i ngo i đ c cho là s thúc đ y s phát tri n ư ự ừ ạ ượ
c a th ng m i đi n t r t nhanh, đ ng th i ph n nào cho th y s c h p d n c a th ươ ạ ệ ấ ứ
tr ng Vi t Nam.ườ ệ
Đ n năm 2020, d ki n t i Vi t Nam có kho ng 30% dân s tham gia mua s m online, đ tế ự ế
350 USD/ng i. Theo đó, th ng m i đi n t trên n n t ng di đ ng và th ng m i đi n t ườ ươ ệ ử ề ả ươ ệ ử
đ nh v s ti p t c là xu th ch đ o trên th gi i, chi m kho ng 25% t ng m c bán l ẽ ế ế ế ế
toàn c u. Theo d báo, năm 2018 s là th i đi m c a th ng m i đi n t khi ng i dân ươ ệ ử ườ
h u nh đã r t quen thu c v i mua s m tr c tuy n. ư ộ ớ ế
Giá c , ch t l ng s n ph m, d ch v … v n s là m t y u t quan tr ng thu hút ng i ượ ả ẩ ị ế ườ
dùng mua hàng tr c tuy n. Đ ng th i, m t khi càng nhi u ng i tiêu dùng bi t v th ng ế ườ ế ề ươ
m i đi n t thì th ng hi u, cung cách ph c v , n n t ng công ngh , các d ch v gia tăng ệ ử ươ ụ ề ả
nh v n chuy n, thanh toán, h u mãi, s ph i càng hoàn thi n h n.ư ẽ ả ệ ơ
Nhi u thách th c, rào c n ứ ả
Hi n nay, lĩnh v c th ng m i đi n t r t có ti m năng phát tri n, song trong b i c nh n n ươ ử ấ
kinh t s và cu c Cách m ng công nghi p 4.0, lĩnh v c này v n còn đ i m t v i không ít ế ố
thách th c, c th : ụ ể
Th nh t, làn sóng đ u t c a các đ i th ngo i vào Vi t Nam cho th y, th ng m i đi n ư ủ ươ
t trong t ng lai có th ch là sân ch i c a nh ng tên tu i l n. Nhi u chuyên gia d đoán, ươ ơ ổ ớ
trong t ng lai không xa, th ng m i đi n t Vi t Nam s b th ng lĩnh b i 2 ho c 3 công ươ ươ ẽ ị
ty chi m đ n 80% th ph n và nh ng công ty nh h n ch còn cách đi vào th tr ng ế ế ỏ ơ ườ
ngách.
Hi n nay, ng i tiêu dùng Vi t Nam, đ c bi t là th h ng i tiêu dùng tr hi n khá a ườ ế ệ ườ ư
chu ng mua hàng qua các website th ng m i đi n t c a n c ngoài nh Amazon, ươ ử ủ ướ ư
eBay… do hàng hóa c a n c ngoài phong phú, đa d ng và phù h p v i ng i tiêu dùng, ướ ợ ớ ườ
đ c bi t là gi i tr thành th , trong khi chi phí hoàn t t đ n hàng đ i v i các h p đ ng mua ơ ố ớ
hàng tr c tuy n t n c ngoài th p h n… ế ừ ướ ơ
Th hai, môi tr ng c nh tranh kh c li t không dành cho các DN có năng l c tài chính, ườ ố ệ
công ngh , qu n tr … y u kém. Th c t , ti m l c v n là tr ng i l n đ i v i DN n i n u ế ế ở ạ ớ ố ế
mu n c nh tranh v i ngành th ng m i đi n t n c ngoài. Ngoài ra, n u không c n tr ng ươ ử ướ ế
trong vi c l a ch n nhà cung c p các gi i pháp th ng m i đi n t thì r t d b t n chi phí ươ ị ố
mà không thu l i đ c ngu n l i gì.ạ ượ ồ ợ
Th ba, nhi u th ng kê và báo cáo cũng cho th y, s l ng ng i dùng internet mua s m ố ượ ườ
tr c tuy n t i Vi t Nam tăng tr ng m nh nh ng v n th p h n các n c khu v c. C th , ế ạ ưở ư ơ ướ ụ ể
có 90% ng i dùng Internet t i Indonesia mua s m tr c tuy n thông qua thi t b di đ ng, ườ ế ế ị
cao nh t Đông Nam Á. Trong khi, con s này t i Vi t Nam là 70%, th p nh t Đông Nam Á. ạ ệ
T i Đông Nam Á, trung bình ch có 47% DN áp d ng hình th c thanh toán khi nh n hàng ụ ứ
(COD), trong khi Vi t Nam có đ n h n 80% DN h tr ph ng th c thanh toán COD. ế ơ ỗ ợ ươ
Singapore và Malaysia, t l này ch 20%.ỷ ệ
Th t , ư ph n l n DN Vi t, đ c bi t là các DN v a và nh ch a đ u t đúng m c cho ho t ầ ớ ư ư
đ ng nghiên c u tìm hi u th hi u khách hàng n c ngoài đ bán hàng tr c ti p, không ị ế ướ ế
ph i qua các nhà phân ph i trung gian. Xét v m c đ uy tín, các nhà bán hàng tr c tuy n ề ứ ế
trong n c cũng v n y u so v i nhi u nhà bán hàng tr c tuy n toàn c u. Ch t l ng, m uướ ế ế ấ ượ
mã s n ph m qu c n i v n lép v so v i s n ph m t ng t c a nhi u n c khác…ả ẩ ế ả ẩ ươ ướ
Th năm, c s h t ng công ngh ch a t t không ch khi n cho th ng m i đi n t c a ơ ạ ầ ư ế ươ
Vi t Nam khó c nh tranh v i các qu c gia phát tri n khác có th đ i m t v i các s c ự ố
không mong mu n ho c thách th c v an ninh m ng. Th ng kê c a Lazada t i Di n đàn ứ ề
Toàn c nh Th ng m i đi n t 2017, trong s ki n cáp quang AAG b đ t vào 2,3 tu n ươ ị ứ
năm 2016, Lazada đã m t t i 30% doanh thu trung bình trong m t ngày.ấ ớ
Bên c nh đó, v n đ an ninh, an toàn, b o m t thông tin… trên các giao d ch đi n t v n ử ẫ
ch a th khi n ng i tiêu dùng an tâm. Th i gian qua, Nhà n c đã ban hành nhi u văn ư ể ế ườ ướ
b n pháp lu t đ bu c các DN cung c p hàng hóa, d ch v trong th ng m i đi n t ậ ể ươ ệ ử
không đ c th c hi n m t s hành vi có th xâm h i t i quy n và l i ích c a ng i tiêu ượ ạ ớ ườ
dùng. Tuy nhiên, pháp lu t v b o v quy n l i ng i tiêu dùng ch a có tính kh thi cao ề ả ườ ư
nên ng i tiêu dùng v n ch u nhi u thi t thòi và c m th y không yên tâm khi mua s m ườ ẫ ị ề ệ
online.
M t s khuy n ngh phát tri n th ng m i đi n t Vi t Nam ế ươ ử ở
N m trong khu v c đ c đánh giá là phát tri n năng đ ng nh t v th ng m i đi n t trên ượ ấ ề ươ
th gi i, Vi t Nam có c nh ng thu n l i và thách th c. Các xu h ng phát tri n c a ế ớ ậ ợ ướ
th ng m i đi n t Vi t Nam th i gian t i s không n m ngoài xu h ng chung c a th ươ ớ ẽ ướ ế
gi i, c th nh : Các công ngh đ c tr ng c a Cách m ng công nghi p 4.0 (d li u l n, ư ư ữ ệ
internet c a v n v t...) s kh i ngu n nh ng hình thái ng d ng th ng m i đi n t m i ươ ệ ử ớ
trong th i gian t i; Các mô hình kinh t chia s phát tri n m nh; Ph ng th c bán hàng đa ế ể ạ ươ
kênh đ c ng d ng r ng rãi trong DN; Th ng m i đi n t xuyên biên gi i, phát tri n ượ ứ ươ
nhanh; Th ng m i đi n t trên di đ ng và thanh toán di đ ng tr nên ph bi n. Do v y, ươ ổ ế
trong th i gian t i, c n chú tr ng m t s v n đ sau: ố ấ
Th nh t, hoàn thi n môi tr ng pháp lý. Đ th ng m i đi n t phát tri n c n ph i hoàn ườ ể ươ ệ ử
thi n môi tr ng pháp lý, thông qua vi c ban hành và th c thi các đ o lu t và các văn ki n ườ ạ ậ
d i lu t đi u ch nh các ho t đ ng th ng m i, thích ng v i pháp lý và t p quán qu c t ướ ề ỉ ươ ứ ớ ế
v giao d ch th ng m i đi n t . ươ ệ ử
C n ti p t c rà soát, s a đ i, b sung, ban hành m i chính sách, khuôn kh pháp lý và c ế ụ ơ
ch chính sách cho phát tri n thanh toán đi n t nh m tăng c ng lòng tin c a ng i s ế ườ ườ ử
d ng và gi i DN vào h th ng thanh toán đi n t . Tăng c ng đi u ph i, h p tác chính ệ ố ệ ử ườ
sách phát tri n d ch v thanh toán đi n t trong n c và qu c t , liên qu c gia, liên ngành. ướ ố ế
Bên c nh đó, Hi p h i Th ng m i đi n t Vi t Nam và DN ho t đ ng trong lĩnh v c ươ ệ ử ạ ộ
th ng m i đi n t c n nghiên c u, đ xu t s a đ i các chính sách quy đ nh không còn ươ ử ầ
phù h p v i s phát tri n th ng m i đi n t ớ ự ươ
Th hai, Nhà n c c n đ u t tr c ti p và có chính sách ti p t c khuy n khích và thu hút ướ ư ự ế ế ế
đ u t c a xã h i, đ u t t nhân nh m phát tri n h t ng k thu t cho thanh toán đi n t .ầ ư ầ ư ư ệ ử
Đ ng th i, đ y m nh phát tri n các d ch v công ph c v cho th ng m i đi n t . Các c ồ ờ ươ ạ ơ
quan nhà n c ph i ng d ng th ng m i đi n t trong mua s m công, đ u th u; g n v i ướ ươ ấ ầ ắ
c i cách hành chính, minh b ch hóa, nâng cao hi u l c n n hành chính qu c gia, và xây ệ ự
d ng chính ph đi n t . ủ ệ
Ngân hàng Nhà n c c n tích c c tri n khai đ án thanh toán không dùng ti n m t và ti p ướ ầ ế
t c hoàn thi n c s pháp lý liên quan đ n thanh toán đi n t ; Đ y m nh cung c p các ơ ở ế
d ch v công nh h i quan đi n t ; kê khai thu và n p thu , làm các th t c xu t, nh p ư ế ế ủ ụ
kh u đi n t ệ ử
Th ba, đ m b o an toàn cho các giao d ch th ng m i đi n t . Th ng m i đi n t ươ ệ ử ươ ệ ử
nhi u tác đ ng tích c c nh ng cũng d b tin t c phát tán virus, t n công vào các website; ư ễ ị
Phát tán th đi n t , tin nh n rác; đánh c p ti n t các th ATM… M t khác, qua internet ư ệ ử ề ừ
cũng xu t hi n nh ng giao d ch x u nh : ma túy, buôn l u, bán hàng gi … do v y, c n có ấ ệ ư
c ch ki m soát các ho t đ ng vi ph m.ơ ế ể
Trong đó, c n yêu c u các sàn giao d ch th ng m i đi n t tăng c ng quy trình ki m ươ ệ ử ườ
soát ch t l ng s n ph m, có bi n pháp ngăn ch n, x ph t v i các DN bán hàng gi , ấ ượ
hàng nhái… Đ i v i các DN và các sàn th ng m i đi n t , c n tăng c ng an ninh m ng,ố ớ ươ ườ
b o m t, an toàn thông tin thanh toán đi n t . N u có n n t ng công ngh ch c ch n và ệ ử ế ề ả
n đ nh, ng i dùng d ti p c n h n thì ch c ch n r o c n cho th ng m i đi n t s ườ ễ ế ơ ươ ử ẽ
đ c thu h p.ượ ẹ
Th t , ư c n nâng cao kh năng qu n tr DN thông qua h p tác và tăng s c c nh tranh. Các ứ ạ
DN c n nghĩ đ n ph ng án xây d ng m i quan h c ng sinh cho riêng mình, h p tác đ ế ươ ệ ộ
đáp ng t ng ph n trong quy trình th ng m i đi n t , tránh t trói chính mình trong s i ươ ệ ử
dây áp l c “t th c hi n”. ự ự
Th năm, đ y m nh đào t o và phát tri n ngu n nhân l c. Mu n phát tri n th ng m i ẩ ạ ươ
đi n t , ngoài vi c đòi h i ph i có m t đ i ngũ chuyên gia tin h c m nh, th ng xuyên b t ệ ử ộ ộ ườ
k p các thành t u công ngh thông tin m i phát sinh, có kh năng thi t k các ph n m m ế ế
đáp ng các nhu c u c a kinh t s hóa, cũng đòi h i m i ng i tham gia th ng m i đi n ế ố ườ ươ
t ph i có kh năng s d ng máy tính, có th trao đ i thông tin m t cách thành th o trên ử ụ
m ng, có nh ng hi u bi t c n thi t v th ng m i, lu t pháp… B i v y, c n đào t o các ế ầ ế ề ươ
chuyên gia tin h c và ph c p ki n th c v th ng m i đi n t không nh ng cho các DN, ổ ậ ế ươ
các cán b qu n lý c a nhà n c mà cho c m i ng i dân. ướ ả ọ ườ
Ngoài ra, Chính ph và các DN c n k t h p v i ng i tiêu dùng đ y m nh ho t đ ng ế ợ ườ ạ ộ
truy n thông và giáo d c, tăng c ng qu ng bá, tuyên truy n, ph bi n h ng d n trong ườ ổ ế ướ
toàn xã h i đ thanh toán đi n t tr thành ph ng ti n thanh toán quen thu c. ử ở ươ
Th sáu, ch đ ng h p tác v th ng m i đi n t v i các qu c gia và các t ch c qu c t ươ ử ớ ế
thúc đ y th ng m i đi n t xuyên biên gi i và th ng m i phi gi y t . H i ngh liên B ươ ạ ươ ạ
tr ng Ngo i giao - Kinh t APEC 2017 ngày 8/11/2017 đã thông qua m t trong nh ng vănưở ạ ế
ki n quan tr ng b t ngu n t sáng ki n c a Vi t Nam, đó là Khung thu n l i hóa th ng ế ậ ợ ươ
m i đi n t xuyên biên gi i trong APEC. ệ ử
Là lĩnh v c phát tri n nhanh nh t c a th ng m i th gi i, t xu t phát đi m g n nh ươ ế ớ ừ ư
b ng 0 th i đi m hai th p k tr c, đ n cu i năm 2016, th ng m i đi n t xuyên biên ỷ ướ ế ươ
gi i c tính đ t 1.920 t USD trên toàn c u.ớ ướ
Nh m phát huy h n n a đ ng l c tăng tr ng c a th ng m i đi n t xuyên biên gi i, ơ ưở ươ ệ ử
đóng góp tích c c cho liên k t th ng m i và kinh t khu v c, Vi t Nam c n ph i h p v i ế ươ ế ố ợ
các thành viên APEC hoàn thi n và hài hòa hóa khung pháp lý th ng m i đi n t c a các ươ ử ủ
n n kinh t APEC nh m t o thu n l i cho th ng m i đi n t xuyên biên gi i trong khu ế ậ ợ ươ
v c; Tăng c ng xây d ng năng l c đ các n n kinh t APEC có th h tr các DN v a, ườ ế ể ỗ
nh và siêu nh tham gia vào th tr ng th ng m i đi n t xuyên biên gi i trong khu v c ườ ươ ạ
và trên toàn th gi i; Gi i quy t nh ng v n đ m i và liên quan đ n nhi u bên trong ế ớ ế ế
th ng m i đi n t xuyên biên gi i…ươ ệ ử
thông tin tài liệu
Kinh tế số” là bước phát triển tất yếu, phù hợp với xu thế mới, mang lại hiệu quả và giá trị lợi nhuận cao trong khi nền kinh tế truyền thống đang dần bão hoà. Tuy nhiên, theo nhận định của các chuyên gia, kinh tế số hóa của Việt Nam hiện mới chỉ tập trung vào khía cạnh liên lạc, giải trí và thông tin, trong khi nhiều lĩnh vực khác như thương mại điện tử vẫn còn nhiều thách thức. Với một quốc gia có đến 53% dân số sử dụng internet và gần 50 triệu thuê bao sử dụng smartphone, thị trường thương mại điện tử ở Việt Nam được dự đoán rất tiềm năng và sẽ bùng nổ trong thời gian tới.
Mở rộng để xem thêm
xem nhiều trong tuần
yêu cầu tài liệu
Giúp bạn tìm tài liệu chưa có

LÝ THUYẾT TOÁN


×