Tiểu luận: Khái niệm, phân tích về hệ thống và hệ thống thông tin - Tailieu123.org

Luận văn - báo cáo

Thạc sĩ cao học

Kinh tế quản lý

Khoa học tự nhiên

Kinh tế - Thương mại

Lý luận chính trị

Kỹ thuật

Báo cáo, luận văn khác

Kỹ năng mềm

Mẫu slide

Mẫu slide cho thuyết trình

Mẫu slide cho giáo án điện tử

Mẫu slide khác

Mẫu slide - Template

Kinh doanh - tiếp thị

Marketing, bán hàng

PR truyền thông

Kế hoạch kinh doanh

Tài liệu kinh doanh, tiếp thị khác

Thương mại điện tử

Kinh tế - Quản lý

Bài giảng, giáo trình

Tài liệu kinh tế khác

Tài chính - Ngân hàng

Tài chính doanh nghiệp

Kế toán, kiểm toán

Ngân hàng - tín dụng

Tài liệu tài chính - ngân hàng khác

Biểu mẫu - Văn bản

Mẫu hợp đồng

Mẫu đơn từ

Biểu mẫu, văn bản khác

Thủ tục hành chính

Giáo dục đào tạo

Tài liệu, đề thi môn Toán

Tài liệu, đề thi môn Ngữ Văn

Tài liệu, đề thi THPT các trường

Tài liệu, đề thi Vật Lý

Tài liệu, đề thi Sinh Học

Tài liệu, đề thi Hóa Học

Tài liệu, đề thi Lịch Sử

Tài liệu, đề thi học sinh giỏi

Tài liệu, đề thi khác

Giải bài tập các môn

Giáo án bài giảng

Giáo án, bài giảng lớp 6

Giáo án, bài giảng lớp 7

Giáo án, bài giảng lớp 8

Giáo án, bài giảng lớp 9

Giáo án, bài giảng lớp 10

Giáo án, bài giảng lớp 11

Giáo án, bài giảng lớp 12

Giáo án, bài giảng tiểu học

Giáo án, bài giảng khác

Công nghệ thông tin

Văn bản pháp luật

Thuế - Lệ phí - Kinh phí

Văn bản pháp luật khác

Học tiếng Anh

Tài liệu học tiếng Anh khác

Y học- sức khỏe

Tài liệu y học - sức khỏe khác

Các bài văn khấn nôm

Lĩnh vực khác

Kinh doanh - tiếp thị

Kinh tế - Quản lý

Tài chính - Ngân hàng

Tiểu luận: Khái niệm, phân tích về hệ thống và hệ thống thông tin

1242

300

Định dạng

Báo cáo tài liệu vi phạm

CHƯƠNG I: GIỚI THIỆU VỀ HỆ THỐNG VÀ HỆ THỐNG THÔNG TIN

BÀI 1: KHÁI NIỆM VỀ PHÂN TÍCH VÀ THIẾT KẾ HỆ THỐNG

I. Vì sao phải phân tích khi triển khai một áp dụng tin học:

1. Vai trò của phân tích và thiết kế hệ thống:

Mọi người trong cuộc sống luôn gặp phải các vấn đề cần giải quyết. Vấn đề có

thể dễ mà cũng có thể phức tạp, khó khăn. Để có thể giải quyết vấn đề, chúng ta

cần tìm ra các lời giải thích hợp nhất như mục tiêu mong muốn dựa trên khả năng

cũng như hạn chế của chúng ta. Quá trình này còn gọi là quá trình phân tích.

Tương tự như trên, khi quyết định áp dụng tin học cho một việc nào đó, ta cần

phải suy nghĩ tìm các phương án thích hợp với khả năng cũng như hạn chế của

chúng ta. Điều này có nghĩa ta đang phân tích một áp dụng tin học.

Phân tích một áp dụng tin học là một nghiên cứu gồm:

- Nghiên cứu vấn đề mà giới hạn của nó đã được xác định.

- Lựa chọn các lời giải.

- Và phát triển các lời giải dựa trên cơ sở của công cụ xử lý trên máy tính điện

tử.

2. Các sai sót khi triển khai phân tích và thiết kế hệ thống:

Sai sót lớn nhất trong tất cả các sai sót mắc phải có nguồn gốc từ ý niệm về

hệ thống. Chi phí chiếm tỷ lệ lớn nhất là chi phí bảo trì. Lượng công việc chiếm tỷ

lệ lớn nhất là việc phát hiện và sửa sai. Tình trạng này đều bắt nguồn từ các thiếu

sót trong phân tích. Từ đó cho thấy rằng chẳng những cần phân tích các áp dụng

tin học mà còn phải nghiên cứu, tìm cho ra các phương pháp phân tích hữu hiệu

nhằm khắc phục tình hình trên.

Để hiểu được các yêu cầu cơ bản cho một phương pháp phân tích, thiết kế

tốt, chúng ta cần nêu ra một số thiếu sót ở các phương pháp phân tích hiện hữu

cổ điển.

a. Thiếu sự tiếp cận toàn cục cho một áp dụng:

Tình trạng này xãy ra khi một áp dụng tin học được triển khai bởi một nhóm

mà thiếu sự liên hệ với các nhóm khác. Từ đó dẫn đến các sai sót sau:

- Thu thập trùng lặp thông tin.

- Tồn tại các tập tin dư thừa song không phù hợp nhau.

- Dùng nhiều thuật ngữ khác nhau để chỉ cùng một khái niệm.

- Tồn tại các hồ sơ riêng lẻ, không đầy đủ, không khai thác được.

Hậu quả của tình trạng trên là việc bảo trì các phần mềm trở nên khó khăn,

phức tạp và gây nên chi phí lớn cho việc bảo trì.

b. Từ chối hợp tác với người sử dụng (NSD):

Đã từ lâu vẫn tồn tại nghịch lý: người làm tin học một thời gian dài thường tự

mình thể hiện là các chuyên gia duy nhất xác định điều gì cũng là tốt cho người

khác, đặc biệt cho NSD tương lai hệ thông tin được cài đặt.

Từ nghịch lý trên dẫn đến sự kém thích nghi của hệ thông tin và không lâu bị

bỏ đi hay được dùng nhưng có sự do dự. Tình thế này là cho tin học có hình ảnh

phản diện, khó khăn để theo đuổi và sử dụng.

Nguyên nhân khác nữa dẫn dến nghịch lý trên là trong một thời gian dài

không tồn tại ngôn ngữ chung giữa những người làm tin học và người sử dụng.

Nếu những người làm tin học chỉ có thể biểu hiện thế giới thực bằng các thuật

ngữ như tập tin, chương trình v.v...Còn người sử dụng chỉ có thể dùng có thuật

ngữ riêng được dùng trong phần hành mà họ đảm trách thì rõ ràng là khó hiểu

lòng nhau, từ đó dẫn đến sự khó khăn khi hợp tác với nhau.

c. Thiếu một chuẩn thống nhất:

Do thiếu một chuẩn thống nhất nên mỗi nhóm thiết kế độc lập nhau, không

có sự ràng buộc, hợp tác với các nhóm khác, chỉ dùng cách tiếp cận của riêng

mình. Điều này dẫn đến tình trạng gần như hạn chế các khả năng tích hợp các

công việc đã được tiến hành.

II. Yêu cầu đối với một phương pháp thiết kế hệ thống:

Những phương pháp phân tích hiện đại mong muốn và hướng tới giải quyết

toàn bộ hoặc từng phần các tồn tại nêu trên. Tất nhiên những phương pháp phân

tích hiện đại không giải quyết như nhau toàn bộ tiến trình phân tích ý niệm hoá

một áp dụng tin học, không dùng cùng một tên để chỉ cùng một khái niệm. Cũng

không xem xét tất cả các công cụ tin học dưới cùng một góc độ. Song, có thể

khẳng định là chúng đều cùng theo các mục tiêu và cũng chịu ảnh hưởng của

những định hướng dưới đây:

- Có tiếp cận toàn cục bằng cách xét mỗi phần tử, mỗi dữ liệu, mỗi chức năng

là bộ phận của một tổng thể toàn vẹn. Sự hiểu biết tổng thể toàn vẹn này rất cần

thiết cho việc phát triển tốt của mỗi bộ phận trong nó.

- Xét toàn bộ tổ chức, phòng ban, xưởng, vị trí làm việc v.v... là một phần tử

có cấu trúc, một hệ thống có những dòng vào, dòng ra, các quy tắc hoạt động và

quản lý hệ thông tin của mình v.v...

- Có một cách tiếp cận phân tích và ý niệm đi xuống, hướng vào việc nhận

thức và ra quyết định thoạt tiên một cách tổng quát, sau đến là những đặc thù,

cái thứ nhất, tiếp đến là cái thứ hai v.v...

- Nhận dạng những mức trừu tượng và bất biến của hệ thống được nghiên cứu

phụ thuộc vào khoảng thời gian của vòng đời, vai trò lớn hay nhỏ của việc lựa

chọn các kỹ thuật và các tổ chức có liên quan.

- Nhận dạng các thành phần, dữ liệu, xử lý, bộ xử lý, v.v… của hệ thống mà

không có sự "thiên vị" nào đối với chúng.

- Vận dụng những công cụ thủ công, tự động hoá trợ giúp cho việc phân tích.

- Nhận dạng những điểm đối thoại và thoả thuận với NSD, những điểm này

dùng để đánh dấu sự chuyển tiếp giai đoạn trong quá trình phân tích.

---------~  ~---------

BÀI 2. KHÁI NIỆM VỀ HỆ THỐNG

I. Khái niệm về hệ thống:

1. Định nghĩa:

Hệ thống là tập hợp các phần tử tương tác được tổ chức nhằm thực hiện một

mục đích xác định. Áp dụng định nghĩa này vào các tổ chức ta cần chính xác hoá

một số khái niệm:

- Các phần tử ở đây tập hợp các phương tiện vật chất và nhân lực.

- Tổ chức tạo thành một hệ thống mở, nghĩa là liên hệ với một môi trường.

Một số phần tử của hệ thống có sự tương tác với bên ngoài (cung ứng, thương

mại, v.v…).

- Các tổ chức đều là những hệ thống sống và phát triển, vì vậy mặt động là cơ

bản.

2. Áp dụng cụ thể từ định nghĩa:

a. Chu trình kinh tế quốc gia:

Phương tiện là tập hợp dân chúng và tất cả các cơ sở hạ tầng được dùng cho

mục đích sản xuất và phát triển, của cải vật chất là nguyên liệu của nhân dân.

b. Hệ thống xí nghiệp:

Các phần tử là tập hợp nhân viên, những nguyên vật liệu, quy tắc quản lý,

kinh nghiệm, cách tổ chức thống nhất nhằm đạt mục tiêu lợi nhuận tối đa.

c. Hệ thống cơ quan hành chính sự nghiệp:

Ví dụ: Uỷ ban Nhân dân Phường, nhân viên Phường, văn bản pháp quy, quy

định các tập luật, … là các thành phần của hệ thống mà mục tiêu là phục vụ

nhiều nhất cho nhân dân

II. Hệ thống và môi trường của nó:

1. Mối liên hệ giữa hệ thống và môi trường:

Xét một hệ thống xí nghiệp và các mối liên hệ của nó với môi trường. Môi

trường này gồm những nhà cung cấp (NCC), nhà thầu (NT), những cơ quan nhà

nước (CQNN), những cơ quan tài chính (CQTC) trung gian, các đại lý (ĐL), các

khách hàng trực tiếp. Mô hình sơ lược mối liên hệ giữa xí nghiệp và môi trường

của nó thể hiện như sau:

2. Phân tích các liên hệ với môi trường:

Các mối liên hệ tồn tại giữa hệ thống và các tổ chức khác nhau tạo thành

một môi trường kinh tế thường được biểu diễn bởi các dòng (luồng) ngoại, trái với

dòng nội có nguồn từ bên trong của một tổ chức và có thể phân thành 4 loại:

- Dòng của cải vật chất (nguyên nhiên liệu, sản phẩm cuối cùng)

- Dòng dịch vụ (cung cấp tiền vay, tham vấn, bảo trì, v.v...)

- Dòng tiền tệ (thanh toán khách hàng và người cung cấp)

- Dòng thông tin (thông tin về công tác, thông báo về quảng cáo, v.v.)

Nếu tồn tại dòng của cải vật chất, tất yếu đòi hỏi những dòng thông tin hình

thức hoặc phi hình thức. Ví dụ: đối với dòng các cấu kiện rời của một nhà cung

cấp nào đó, người ta sẽ gặp những dòng thông tin sau:

Ngân

hàng

Nhà

cung cấp

Xí

nghiệp

Cơ quan

hành

chính

Nhà thầu

Khách

hàng Đại lý

Nguyên vật liệu,

Nhiên liệu, dịch

vụ

Dịch vụ tài chính

Thanh toán

Thanh toán chi

phí

Bán thành phẩm Dịch vụ

Thanh toán

Sản phẩm cuối

cùng

Sản phẩm cuối

cùng

Thanh toán

Sản phẩm cuối

cùng

- Những dòng thông tin không chính thức: những buổi trao đổi qua điện thoại,

thông tin truyền khẩu của những người đại diện, v.v...

- Những dòng thông tin chính thức:

+ Các đề nghị về giá cả được gởi đến bằng Fax hoặc Telex.

+ Thư tín.

+ Những hồ sơ có liên quan đến những dòng vật chất: phiếu đặt hàng,

giấy báo đã nhận hàng, phiếu cung ứng.

III. Ba hệ thống cuả một tổ chức:

Ba mức cần phải quan tâm trong phân tích các dòng đó là ba phân hệ tạo

thành xí nghiệp: hệ thống tác nghiệp / sản xuất, hệ thống quyết định hoặc điều

khiển và hệ thông tin. Ba hệ thống cuả tổ chức:

Dưới đây ta sẽ xét 3 hệ thống của một tổ chức là xí nghiệp:

1. Hệ tác nghiệp, sản xuất:

Hệ tác nghiệp có liên quan với tất cả các hoạt động sản xuất, tìm kiếm khách

hàng mới, v.v... một cách tổng quát là các hoạt động nhằm thực hiện các công

việc có tính cách cạnh tranh để đạt được mục tiêu đã xác định bởi hệ quyết định.

Những phần tử cấu thành ở đây là nhân lực (thực hiện các công việc), phương

tiện (máy, thiết bị, dây chuyền công nghệ, v.v...), các thành phần này tác động

tương hổ với nhau để đáp ứng mục tiêu: ví dụ như sản xuất ra một lượng xe dự

định trước.

2. Hệ thống quyết định:

Hệ thống quyết định có liên quan đến các tác vụ quản lý, có thể tìm ở đây các

quyết định chiến lược, quyết định chiến thuật, dài hoặc trung hạn (tăng phần thị

trường, thay đổi lượng xe tiêu thụ), ngắn hạn (mục tiêu: thay đổi cách thức quản

lý dự trữ, nghiên cứu một "chiến dịch" thăm dò thị hiếu khách hàng mhằm hướng

họ vào sản phẩm mới của xí nghiệp)

3. Hệ thông tin:

Hệ thông tin là hệ thống có vai trò quan trọng trong việc liên hệ hai hệ thống

quyết định và tác nghiệp, bảo đảm chúng vận hành làm cho tổ chức đạt các mục

tiêu đặt ra. Ta có thể nối khớp ba phân hệ trên như sau:

HTĐK

(HQĐ)

Hệ Thông

tin

HSX (Hệ

TN)

Môi

trường

Hệ quyết định

Hệ thông tin

Hệ tác nghiệp

a. Hệ thông tin gồm:

- Tập hợp các thông tin (hữu ích / vô ích, có cấu trúc hoặc không có cấu trúc,

hình thức hoặc phi hình thức luân chuyển trong xí nghiệp).

- Cách thức sử dụng chúng (quy tắc quản lý).

- Tập hợp các phương tiện giúp sử lý thông tin. Thông qua thông tin, tất cả

các cán bộ công nhân viên quan hệ với nhau, liên hệ giữa họ với các phương tiện

cho phép xử lý những thông tin này.

b. Mục tiêu của hệ thông tin:

- Cung cấp cho hệ quyết định tất cả thông tin cần thiết trong quá trình ra

quyết định (các thông tin xuất phát từ môi trường hoặc từ hệ tác nghiệp).

- Chuyển các thông tin từ hệ quyết định cho hệ tác nghiệp và môi trường bên

ngoài. Hoạt động hệ tổ chức được đánh giá tốt hay xấu tùy thuộc vào chất lượng

của việc xử lý, sự phù hợp của hệ thông tin.

---------~  ~---------

BÀI 3. CÁC ĐẶC TRƯNG CỦA HỆ THỐNG

1. Tính tổ chức:

Giữa các phần tử trong hệ thống phải có mối quan hệ nhất định, quan hệ có

hai loại:

- Quan hệ ổn định: là quan hệ tồn tại lâu dài cần phải nghiên cứu khi xét đến

mối quan hệ. Quan hệ ổn định không có nghĩa là bất biến, nó có biến động nhưng

vẫn giữ được mức ổn định tương đối. Ví dụ: Số công nhân trong một xí nghiệp là

không ổn định nhưng khi xét đến số lượng nói chung là ổn định, tức là sự tăng,

giảm không đáng kể.

- Quan hệ không ổn định: là những quan hệ tồn tại tức thời. Ví dụ: Các chuyến

công tác đột xuất của nhóm nhân viên trong cơ quan, v.v...

2. Tính biến động:

Bất kỳ một hệ thống nào cũng có tính biến động, tức là có sự tiến triển và

hoạt động bên trong hệ.

- Tiến triển là sự tăng trưởng hay suy thoái của hệ thống. Ví dụ: Hệ thống kinh

doanh của một công ty có thể có lúc lãi, lỗ v.v...

- Hoạt động: các phần tử của hệ thống có sự ràng buộc với nhau, quan hệ này

được duy trì nhằm đạt đến mục đích cao nhất là kinh doanh. Hoạt động của hệ

thống nhằm biến cái VÀO thành cái RA. Ví dụ:

H T sản xuất

gỗ thiên nhiên Vật dụng

trang trí nội

thất

3. Hệ thống phải có môi trường hoạt động:

Môi trường là tập hợp các phần tử không thuộc hệ thống nhưng có thể tác

động vào hệ thống hoặc bị tác động bới hệ thống. Hệ thống và môi trường không

thể tách rời nhau. Ví dụ: Hệ thống sản xuất / kinh doanh không thể tách rời với

môi trường khách hàng.

4. Hệ thống phải có tính điều khiển:

Cơ chế điều khiển nhằm phối hợp, dẫn dắt chung các phần tử của hệ thống

để chúng không trượt ra ngoài mục đích (tính hướng đích) của hệ thống (đây là

nhiệm vụ của môn điều khiển học).

Khi nói đến quan điểm hệ thống, ta cần nhìn ra mối quan hệ tổng thể với đích

chung, hoạt động chung thấy đâu là quan hệ ổn định, đâu là môi trường.

---------~  ~---------

BÀI 4: HỆ THỐNG THÔNG TIN QUẢN LÝ

Định nghĩa:

Một hệ thống tích hợp "Người - Máy" tạo ra các thông tin giúp con người trong

sản xuất, quản lý và ra quyết định là hệ thông tin quản lý. Hệ thông tin quản lý sử

dụng các thiết bị tin học, các phần mềm, CSDL, các thủ tục thủ công, các mô hình

để phân tích, lập kế hoạch quản lý và ra quyết định.

I. Cấu trúc của hệ thông tin quản lý:

1. Cấu trúc tổng quát của hệ thông tin quản lý:

Hệ thông tin quản lý có thể gồm 4 thành phần: các lĩnh vực quản lý, dữ liệu,

thủ tục xử lý (mô hình) và các quy tắc quản lý.

a. Các lĩnh vực quản lý:

Mỗi lĩnh vực quản lý tương ứng những hoạt động đồng nhất (lĩnh vực thương

mại, lĩnh vực hành chính, kỹ thuật, kế toán - tài vụ, v.v…).

b. Dữ liệu:

Là nguyên liệu của hệ thông tin quản lý được biểu diễn dưới nhiều dạng

(truyền khẩu, văn bản, hình vẽ, ký hiệu, v.v…) và trên nhiều vật mang tin (giấy,

băng từ, đĩa từ, đối thoại trực tiếp hoặc thông qua điện thoại, bản sao, fax, v.v…).

c. Các mô hình:

Là nhóm tập hợp các thủ tục ở từng lĩnh vực. Ví dụ:

- Kế hoạch và hoạch đồ kế toán cho lĩnh vực kế toán - tài vụ.

- Quy trình sản xuất.

- Phương pháp vận hành thiết bị.

- Phương pháp quy hoạch dùng cho quản lý dự trữ hoặc quản lý sản xuất.

d. Quy tắc quản lý:

Sử dụng biến đổi / xử lý dữ liệu phục vụ cho các mục đích xác định.

2. Hệ thông tin quản lý và các phân hệ thông tin:

a. Định nghĩa:

Lĩnh vực quản lý là phân hệ, giống như mọi hệ thống sẽ có một hệ tác nghiệp,

hệ thông tin và hệ quyết định, nhóm các hoạt động có cùng một mục tiêu tổng

thể.

LÝ THUYẾT TOÁN

Kinh doanh - tiếp thị

Quản trị, internet, marketing

Giáo dục đào tạo

Các tài liệu, đề thi liên quan đến các môn học của học sinh và bài giảng của giáo viên

Công nghệ thông tin

Tài liệu lĩnh vực công nghệ thông tin

Học tiếng Anh

Các tài liệu liên quan đến học tiếng Anh