Quan đi m này có nh ng thi u sót căn b n nh sau: Không v ch ra đ cể ữ ế ả ư ạ ượ
b n ch t c a các hi n t ng xã h i, nguyên nhân v t ch t c a nh ng hi nả ấ ủ ệ ượ ộ ậ ấ ủ ữ ệ
t ng y. ườ ấ
Không tìm ra nh ng quy lu t ph bi n chi ph i s v n đ ng và phát tri nữ ậ ổ ế ố ự ậ ộ ể
c a xã h i. ủ ộ
Không th y vai trò quy t đ nh c a quân chúng nhân dân trong l ch s .ấ ế ị ủ ị ử
Khác v i các nhà tri t h c tr c đây, khi nghiên c u xã h i, C.Mác đã l yớ ế ọ ướ ứ ộ ấ
con ng i làm xu t phát đi m cho h c thuy t c a mình. Con ng i mà Mácườ ấ ể ọ ế ủ ườ
nghiên c u không ph i con ng i tr u t ng, con ng i bi t l p, c đ nh mà làứ ả ườ ừ ượ ườ ệ ậ ố ị
con ng i hi n th c đang s ng và ho t đ ng, tr c h t là ho t đ ng s n xu t,ườ ệ ự ố ạ ộ ướ ế ạ ộ ả ấ
tái s n xu t ra đ i s ng hi n th c c a mình. Đó là con ng i c th , con ng iả ấ ờ ố ệ ự ủ ườ ụ ể ườ
c a t nhiên và xã h i.ủ ự ộ
B t đ u t vi c nghiên c u con ng i trong đ i s ng xã h i, ông nh nắ ầ ừ ệ ứ ườ ờ ỗ ộ ậ
th y “... con ng i c n ph i ăn, u ng, và m c, tr c khi có th lo đ n vi cấ ườ ầ ả ố ở ặ ướ ể ế ệ
làm chính tr , khoa h c, ngh thu t, tôn giáo...”. ị ọ ệ ậ
Mu n v y con ng i ph i s n xu t ra c a c i v t ch t tho mãn nhu c uố ậ ườ ả ả ấ ủ ả ậ ấ ả ầ
c a chính mình. S n xu t v t ch t là m t đi u ki n c b n c a m i xã h i, làủ ả ấ ậ ấ ộ ề ệ ơ ả ủ ọ ộ
hành đ ng l ch s mà hi n nay cũng nh hàng trăm năm tr c đây ng i ta v nộ ị ử ệ ư ướ ườ ẫ
ph i ti n hành t ng ngày, t ng gi c t đ duy trì cu c s ng c a con ng i. Tuyả ế ừ ừ ờ ố ể ộ ố ủ ườ
nhiên s n xu t c a c i v t ch t chí là y u t n n t ng c a ho t đ ng s n xu tả ấ ủ ả ậ ấ ế ố ề ả ủ ạ ộ ả ấ
c a con ng i. đ t n t i và phát tri n con ng i không ng ng ho t đ ng đủ ườ ể ồ ạ ể ườ ừ ạ ộ ể
s n xu t, tái s n xu t ra: b n ch t con ng i, các quan h xã h i và năng l cả ấ ả ấ ả ấ ườ ệ ộ ự
tinh th n, trí tu . Mác ch rõ, trên c s v t ch t s n xu t v t ch t, trên c sầ ệ ỉ ơ ở ậ ấ ả ấ ậ ấ ơ ở
t n t i xã h i, con ng i đã s n sinh ra ý th c nh đ o đ c, tôn giáo, h tồ ạ ộ ườ ả ứ ư ạ ứ ệ ư
t ng cũng nh hình thái ý th c khác.ưở ư ứ
Mác và Ăng-ghen đã nghiên c u b n ch t, g c r c a v n đ , đ ng th iứ ả ấ ố ễ ủ ấ ề ồ ờ
không h th p vai trò c a cá nhân trong l ch s , không xem th ng vai trò, tácạ ấ ủ ị ử ườ
d ng c a ý th c, ý trí, đ ng c thúc đ y h . Nh ng các ông cũng l u ý r ng b nụ ủ ứ ộ ơ ẩ ọ ư ư ằ ả
thân ý th c chúng không ph i là nh ng nguyên nhân xu t phát, mà là nh ngứ ả ư ấ ữ