DANH MỤC TÀI LIỆU
Tìm hiểu giá trị khoa học của lý luận, hình thái kinh tế - xã hội và việc vận dụng nó vào điều kiện nước ta hiện nay.
B MÔN LÝ LU N CHÍNH TRỘ Ậ
................
TI U LU NỂ Ậ
HP: KINH T CHÍNH TR MÁC-LÊNINẾ Ị
Đ tài: V n d ng lý lu n hình thái kinh t - xã h i đ ch ngế ộ ể
minh tính t t y u c a s l a ch n và kiên đ nh con đ ng xã ế ự ự ườ
h i ch nghĩa c a Vi t Namộ ủ
1
M Đ UỞ Ầ
I. TÍNH C P THI T C A Đ TÀI: Ế Ủ
lu n, hình thái kinh t - xã h i làlu n c b n c a ch nghĩa duy v t ế ậ ơ ả ủ
l ch s do C. Mác xây d ng lên. v trí quan tr ng trong tri t h c Mác. ế ọ
lu n đó đã đ c th a nh n lu n khoa h c ph ng pháp lu n c b n ượ ươ ơ ả
trong vi c nghiên c u lĩnh v c h i. Nh lu n hình thái kinh t - h i, ộ ờ ế
l n đ u tiên trong l ch s loài ng i, Mác đã ch ngu n g c, đ ng l c bênầ ầ ườ ồ ố
trong, n i t i c a s phát tri nh i, ch đ c b n ch t c a t ng ch đ ượ ế ộ
h i. lu n đó giúp chúng ta nghiên c u m t cách đ ng đ n khoa h c s ọ ự
v n hành c a xã h i trong giai đo n phát tri n nh t đ nh cũng nh ti n trình v n ư ế
đ ng l ch s n i chung c a xã h i loài ng i. Song ngày nay, đ ng tr c s s p ườ ướ ự ụ
đ c a các n c h i ch nghĩa Đông Âu, lu n đó đang đ c phê phán tổ ủ ướ ượ
nhi u phía. S phê phán đó không ph i t phía k thù c a ch nghĩa Mác mà còn ả ừ
c m t s ng i đã t ng đi theo ch nghĩa Mác. H cho r ng lu n, hình thái ộ ố ườ
kinh t - h i c a ch nghĩa Mác đã l i th i trong th i đ i ngày nay. Ph i thayế ộ ủ
th b ng m t lu n khác, ch ng h n nh lu n v các n n văn minh.ế ư ậ ề
Chính v y làm th c ch t lu n hình thái kinh t - h i, giá tr khoa h c ự ấ ế
và tính th i đ i c a nó đang là m t đòi h i c p thi t. ạ ủ ỏ ấ ế
V th c ti n, Vi t Nam đang ti n hành công cu c xây d ng đ t n c theoề ự ế ấ ướ
đ nh h ng h i ch nghĩa. Công cu c đó đang đ t ra hàng lo t v n đ đòi ướ ạ ấ
h i các nhà khoa h c trên các lĩnh v c khác nhau ph i t p chung nghiên c u gi i ả ậ
quy t. Trên c s làm giá tr khoa h c c a lu n hình thái kinh t - h i ,ế ơ ở ế
vi c v n d ng lu n đóvào đi u ki n Vi t Nam; v ch ra nh ng m i liên hệ ậ
h p quy lu t đ ra các gi i pháp nh m đ m b o th c hi n th ng l i công ằ ả ả ự ệ ắ ợ
cu c xây d ng đ t n c Vi t Nam thành m t n c giàu, m nh, h i công ấ ướ ộ ướ
b ng văn minh cũng là m t nhi m v th c ti n đang đ t ra. ụ ự
Chính nh ng do trên vi c nghiên c u đ tài: ứ ề V n d ng lu nậ ụ
hình thái kinh t - h i đ ch ng minh tính t t y u c a s l a ch n ế ế ự ự
kiên đ nh con đ ng xã h i ch nghĩa c a Vi t Nam". ườ ộ ủ
2
II. M C ĐÍCH VÀ NHI M V NGHIÊN C U. Ệ Ụ
1. M c đích: Góp ph n tìm hi u giá tr khoa h c c a lu n, hình thái ọ ủ
kinh t - xã h i và vi c v n d ng nó vào đi u ki n n c ta hi n nay. ế ệ ậ ướ
2. Nhi m vệ ụ: nêu th c ch t c a lu n hình thái kinh t - h i ấ ủ ế
ch ng minh lý lu n đó v n gi nguyên giá tr . ẫ ữ
V n d ng lu n hình thái kinh t - h i, ch ng minh công cu c xâyậ ụ ế
d ng đ t n c theo đ nh h ng h i ch nghĩa Vi t Nam m t t t y u ấ ướ ướ ấ ế
khách quan.
Phân tích th c ti n xây d ng đ t n c trong th i gian qua qua các gi i ấ ướ
pháp đ a công cu c xây d ng đ t n c đ n thành công. ư ấ ướ ế
III. PH M VI NGHIÊN C UẠ Ứ
Ch ng minh giá tr khoa h c tính th i đ ic a lu n hình thái kinh t - ạ ủ ế
xã h i.
3
PH N N I DUNGẦ Ộ
CH NG I: N I DUNG C A LÝ LU N HÌNH THÁI ƯƠ Ộ KINH T - XÃ H IẾ Ộ
1 - QUAN NI M DUY V T V L CH S H C THUY T HÌNH Ề Ị
THÁI KINH T - XÃ H I.Ế Ộ
Tr c khi ch nghĩa Mác, ch nghĩa duy tâm đã gi v trí th ng trướ ữ ị
trong vi c gi i thích l ch s . Không nh ng các nhà tri t h c duy tâm mà ngay c ế ọ
nh ng nhà t t ng tiên ti n tr c Mác cũng đ ng trên l p tr ng duy tâm đ ư ưở ế ướ ườ
gi i thích các hi n t ng l ch s xã h i. ệ ượ
Ng i ta xu t phát t m t s th t trong gi i t nhiên, t l c l ng tườ ớ ự ượ
nhiên ho t đ ng t đ ng, không ý th c; còn trong h i, nhân t ho t đ ngạ ộ ế ạ ộ
con ng i tính, ý th c ý trí. Căn c vào s th t y ng i ta đi đ nườ ậ ấ ườ ế
k t lu n sai l m r ng: Trong gi i t nhiên, thì tính quy lu t, tính t t nhiên th ngế ớ ự
tr . S thay đ i c a ngày đêm, s thay đ i c a b n mùa, s bi n hóa c a khí ổ ủ ổ ủ ế
h u nh ng hi n t ng không ph thu c vào ý chí ý th c c a ng i ta, ệ ượ ườ
còn nh ng s ki n l ch s thì do ho t đ ng t giác ý chí c a ng i ta, tr c ự ệ ị ạ ộ ườ ướ
h t c a nh ng nhân v t l ch s , nh ng lãnh t , anh hùng quy t đ nh ; ý chíế ậ ị ế
c a ng i ta có th thay đ i ti n trình l ch s . ườ ổ ế
Chính v y, đáng l ph i l y s phát tri n c a các đi u ki n v t ch t ẽ ả ệ ậ
c a h i đ gi i thích l ch s , đ ng l c l ch s , b n ch t c a con ng i; gi i ể ả ự ộ ử ả ườ
thích t nhiên h i, quân đi m chính tr , ch đ chính tr ... ng i ta l i đi t ý ế ộ ườ
th c con ng i, t nh ng t t ng lý lu n v chính tr , v tri t h c, pháp lu t... ườ ư ưở ế
đ gi i thích toàn b l ch s h i. Nguyên nhân gi i thích c a s duy tâm v ộ ị
l ch s chính ch các nhà tri t h c tr c kia đã coi ý th c h i đ ra ế ọ ướ ộ ể
quy t d nh t n t i xã h i.ế ị ồ ạ
4
Quan đi m này nh ng thi u sót căn b n nh sau: Không v ch ra đ c ế ả ư ượ
b n ch t c a các hi n t ng h i, nguyên nhân v t ch t c a nh ng hi n ấ ủ ượ ấ ủ
t ng y. ườ ấ
Không tìm ra nh ng quy lu t ph bi n chi ph i s v n đ ng phát tri n ế ự ậ
c a xã h i. ủ ộ
Không th y vai trò quy t đ nh c a quân chúng nhân dân trong l ch s . ế ị
Khác v i các nhà tri t h c tr c đây, khi nghiên c u h i, C.Mác đã l y ế ọ ướ
con ng i làm xu t phát đi m cho h c thuy t c a mình. Con ng i Mácườ ế ủ ườ
nghiên c u không ph i con ng i tr u t ng, con ng i bi t l p, c đ nh ườ ượ ườ ố ị
con ng i hi n th c đang s ng ho t đ ng, tr c h t ho t đ ng s n xu t,ườ ạ ộ ướ ế ạ ộ
tái s n xu t ra đ i s ng hi n th c c a mình. Đó con ng i c th , con ng i ờ ố ườ ườ
c a t nhiên và xã h i.ủ ự
B t đ u t vi c nghiên c u con ng i trong đ i s ng h i, ông nh n ườ ờ ỗ
th y “... con ng i c n ph i ăn, u ng, m c, tr c khi th lo đ n vi c ườ ầ ướ ế
làm chính tr , khoa h c, ngh thu t, tôn giáo...”. ệ ậ
Mu n v y con ng i ph i s n xu t ra c a c i v t ch t tho mãn nhu c u ườ ả ả
c a chính mình. S n xu t v t ch t m t đi u ki n c b n c a m i h i, ơ ả
hành đ ng l ch s hi n nay cũng nh hàng trăm năm tr c đây ng i ta v nộ ị ư ướ ườ
ph i ti n hành t ng ngày, t ng gi c t đ duy trì cu c s ng c a con ng i. Tuy ế ờ ố ườ
nhiên s n xu t c a c i v t ch t chí y u t n n t ng c a ho t đ ng s n xu t ả ậ ế ố ề ả ạ ộ
c a con ng i. đ t n t i phát tri n con ng i không ng ng ho t đ ng đ ườ ồ ạ ườ ạ ộ
s n xu t, tái s n xu t ra: b n ch t con ng i, các quan h h i năng l cả ấ ả ấ ườ
tinh th n, trí tu . Mác ch rõ, trên c s v t ch t s n xu t v t ch t, trên c s ơ ở ơ ở
t n t i h i, con ng i đã s n sinh ra ý th c nh đ o đ c, tôn giáo, h t ườ ư ệ ư
t ng cũng nh hình thái ý th c khác.ưở ư
Mác Ăng-ghen đã nghiên c u b n ch t, g c r c a v n đ , đ ng th i ễ ủ
không h th p vai trò c a nhân trong l ch s , không xem th ng vai trò, tácạ ấ ườ
d ng c a ý th c, ý trí, đ ng c thúc đ y h . Nh ng các ông cũng l u ý r ng b n ơ ẩ ọ ư ư
thân ý th c chúng không ph i nh ng nguyên nhân xu t phát, mà nh ng ả ư
5
nguyên nhân phát sinh c a quá trình l ch s , b n thân chúng cu i cùng cũng c n ử ả
đ c gi i thích t nh ng đi u ki n v t ch t c a đ i s ng.ượ ờ ố
Xã h i loài ng i là m t h th ng ph c t p v b n ch t và c u trúc. Vi c ườ ề ả
nghiên c u v ch ra nh ng quy lu t chung nh t c a toàn b h i ch th ấ ủ
đ c th c hi n trên c s m t h th ng nh ng ph m trù cho tri t h c duy v tượ ơ ở ộ ệ ố ế ọ
v l ch s v ch ra đ gi i thích xã h i: tình thái kinh t -xã h i s n xu t v t ch tề ị ế
quan h s n xu t c s h t ng ki n trúc th ng t ng, giai c p quan ơ ạ ầ ế ượ
h giai c p, dân t c quan h dân t c, cách màng h i, nhà n c pháp ệ ộ ướ
lu t, hình thái ý th c xã h i,văn hoá, cá nhân và xã h i... Nh v y, ch nghĩa duy ư ậ
v t v l ch s lu nvà ph ng pháp d nh n th c h i. v a cung c p ề ị ươ
trí th c, v a cung c p ph ng pháp ho t đ ng nh m tìm ki m tri th c m i cho ươ ạ ộ ế
các khoa h c h i c th . giúp chúng ta xác đ nh đúng v trí c a m i hi n ộ ụ
t ng h i, xu t phát t cách gi i quy t đúng đ n v n đ b n c a tri t h cượ ế ề ả ế
trong lĩnh v c h i, th y đ c s tác đ ng bi n ch ng gi a nh quy lu t ượ ự
tính ng u nhiên trong l ch s , gi a nhân t khách quan nhân t ch quan, gi a ố ủ
hi n t ng kinh t hi n t ng chính tr ... đem l i quan h v s th ng ượ ế ượ ề ự
nh t trong toàn b tính đa d ng phong phú c a đ i s ng xã h i. ờ ố
Vi c áp d ng tri t đ ch nghĩa duy v t bi n ch ng vào vi c xem xét các ệ ể
hi n t ng h i, theo Nin đã kh c ph c đ c nh ng khuy t đi m căn b nệ ượ ượ ế
c a các lu n l ch s tr c đây. Cũng t đây m i hi n t ngh i, cũng nh ử ướ ượ ư
b n thân phát tri n c a h i loài ng i đ c nghiên c u trên m t c s ườ ượ ơ ở
lu n khoa h c.ậ ọ
Th c ch t c a quan ni m duy v t l ch s có th t m t t nh sau: ể ố ư
1/ T n t i m t xã h i quy t đ nh ý th c xã h i, ph ng th c s n xu t v tồ ạ ế ị ươ
ch t quy t đ nh các quá trình sinh ho t xã h i, chính tr và tinh th n nói chung. ế ị
2/ Trong s n xu t con ng i nh ng quan h nh t đ nh g i quan h ườ ấ ị
s n xu t. Quan h s n xu t ph i phù h p v i trình đ phát tri n c a l c l ng ủ ự ượ
s n xu t. Các l c l ng s n xu t phát tri n đ n m t m c đ nh t đ nh s mâuả ấ ượ ả ấ ế
thu n gay g t v i quan h s n xu t đã có. T ch hình th c phát tri n l c ệ ả
6
thông tin tài liệu
Trước khi có chủ nghĩa Mác, chủ nghĩa duy tâm đã giữ vị trí thống trị trong việc giải thích lịch sử. Không những các nhà triết học duy tâm mà ngay cả những nhà tư tưởng tiên tiến trước Mác cũng đứng trên lập trường duy tâm để giải thích các hiện tượng lịch sử xã hội.
Mở rộng để xem thêm
tài liệu giúp tôi
Nếu bạn không tìm thấy tài liệu mình cần có thể gửi yêu cầu ở đây để chúng tôi tìm giúp bạn!
xem nhiều trong tuần
yêu cầu tài liệu
Giúp bạn tìm tài liệu chưa có

LÝ THUYẾT TOÁN


×