DANH MỤC TÀI LIỆU
Tìm hiểu những yếu tố cấu thành hệ thống nghệ thuật trong sáng tác của Thế Lữ và từ đó khẳng định vị trí và những đóng góp của Thế Lữ trong văn học Việt Nam hiện đại.
1
* M Đ UỞ Ầ
1. M c đích, ý nghĩa đ tàiụ ề
Nói đ n Th L , tr c tiên nói đ n m t nhà th tài danh, ng i góp ph nế ế ữ ướ ế ơ ườ
l n m đ u phong trào Th M i (1932 1945), cũng nhà th tiêu bi u nh t c a ở ầ ơ ơ
Th M i bu i đ u. Ông còn m t nhà báo, d ch gi và n i b t là nhà ho t đ ng sânơ ổ ầ ổ ậ ạ ộ
kh u xu t s c, đóng góp trong vi c đ a ngh thu t bi u di n k ch nói n c nhà ấ ắ ư ướ
tr thành chuyên nghi p theo h ng hi n đ i hóa. ướ ệ ạ
Không ch là ng i đ t n n móng v ng vàng cho Th M i, Th L còn là cây ư ơ ế ữ
bút tài hoa, ng i m đ u cho m t s th lo i văn xuôi ngh thu t nh truy n trinhườ ở ầ ư
thám, truy n kinh d , truy n khoa h c. Ông m t trong s ít nh ng nhà văn đ u tiên ị ệ ố ữ
góp ph n vào quá trình hi n đ i hoá văn h c b ng sáng tác lo i truy n trinh thám ọ ằ
kinh d , v i k thu t vi t truy n riêng, m t l i vi t m i c a văn xuôi Vi t Nam 1930- ế ộ ố ế
1945 nói chung và trong T l c văn đoàn nói riêng. ự ự
S thay đ i v th lo i cũng đ ng th i kéo theo c s thay đ i v th gi i ổ ề ể ạ ổ ề ế ớ
ngh thu t trong sáng tác c a ông. N u Th M i, Th L thích ngao du trên cõi ế ở ơ ế
tiên, thì truy n trinh thám ông thích m o hi m vào cõi đ i truy n ly kỳ rùng ạ ể
r n, ông l i thích phiêu l u vào cõi âm. D ng nh đ a h t nào, Th L cũng th ư ườ ư ở ế
hi n r t rõ tài năng ngh thu t c a mình. ậ ủ
th nói, v i t cách ng i m đ u cho Th M i, Th L v trí quan ư ườ ở ầ ơ ế
tr ng không th thay th đ c trong văn h c Vi t Nam th i kỳ 1930-1945. ế ượ
V i th lo i truy n ng n, tuy Th L sáng tác không nhi u, nh ng ông cũng ế ữ ư
th c s đã có nh ng đóng góp đáng k cho văn h c lúc b y gi . Nghiên c u thi phápự ự
truy n ng n Th L m t v n đ h t s c m i m . Thi pháp m h c c a ngh ế ề ế ỹ ọ
thu t ngôn t , hay nói đúng h n cái đ p c a ngh thu t văn ch ng, nghĩa toàn ơ ẹ ủ ươ
b nh ng y u t c u thành h th ng ngh thu t c a m t hi n t ng văn h c. Đã ế ố ệ ố ệ ượ
nhi u nhà nghiên c u đ c p đ n th c a Th L , nh ng đ c p đ n thi pháp truy n ề ậ ế ơ ủ ế ư ề ậ ế
ng n c a ông thì ch a m t công trình nào đi sâu tính h th ng. Chúng tôi ư ệ ố
ch n đ tài: “Thi pháp truy n ng n Th L v i mong mu n góp m t ph n vào vi c ế ữ
tìm hi u nh ng y u t c u thành h th ng ngh thu t trong sáng tác c a ông. T đó ế ố ấ
kh ng đ nh v trí và nh ng đóng góp c a Th L trong văn h c Vi t Nam hi n đ i. ế ữ
2. L ch s nghiên c u v n đ ứ ấ
- 1 -
2
Th L , ngôi sao r c r nh t c a phong trào Th M i th i kỳ đ u, cũng ế ữ ơ
cây bút văn xuôi đ c s c. Ông đ c bi t đ n tr c h t th lo i truy n kinh d ượ ế ế ướ ế ở ể ạ
truy n trinh thám. th nói, Th L cây bút đa tài, m t nhà th -nhà văn su t ế ữ ơ
đ i say mê vì ngh thu t. ệ ậ
Đ i v i truy n ng n Th L , lâu nay đã có m t s công trình nghiên c u trên ế ữ
nhi u ph ng di n khác nhau. Tìm hi u văn ch ng c a Th L , nhà biên kh o ươ ươ ế ữ
Ng c Phan khi th c hi n b sách ệ ộ Nhà văn hi n đ i đã ghi nh n công lao c a Th L ế ữ
trong vi c m đ ng cho truy n kinh d , truy n trinh thám Vi t Nam. Đ c bi t ở ườ
trong bài vi t ếM t ti u thuy t giabi t tàiộ ể ế , Vũ Ng c Phan đã nh n đ nh: “Trong thi ậ ị
ca, Th L có nh ng tình yêu v lý t ng, ông mu n tìm lên thiên đ ng đ làm b nế ữ ưở ườ
v i tiên; còn trong ti u thuy t, Th L mu n xu ng âm ph đ g n v i qu [26, ế ế ữ ố ớ ỷ
tr.70].
Chúng ta còn tìm th y ý ki n đánh giá v truy n ng n Th L trong ế ế ữ L i gi iờ ớ
thi u tuy n t p Th L ế ữ c a Lê Đình K : “Lo t sáng tác này cho ta th y m t Th L ế ữ
tài quan sát, óc phân tích s c bén, trí t ng t ng d i dào, cho nên ít đ ưở ượ
c p đ n v n đ quan tr ng v h i nhân sinh, v n đ c đón nh n tìmậ ế ấ ề ẫ ượ
đ c m t cách thích thú. Cho đ n nay, trong l ch s văn h c Vi t Nam, không th yọ ộ ế
tên tu i nào đáng đ c x p bên c nh Th L trong lo i sáng tác khá đ c đáo này” ượ ế ế ữ
[14, tr. 21]. Th t v y, Th L không nh ng ng i m đ u cho phong trào Th ế ườ ở ầ ơ
M i mà còn là ng i m đ u truy n kinh d , truy n trinh thám Vi t Nam. ườ ở ầ
Cũng trong bài vi t ếĐ c văn xuôi ngh thu t c a Th L ế ữ, Đình K cũng
đã đ c p đ n phong cách truy n ng n c a Th L . Đó nh ng “truy n l theoề ậ ế ế
ki u Edgar Poe v a mang đ m ch nghĩa duy lý, v a ly kỳ, rùng r n. ậ ủ
Đánh giá v văn xuôi Th L trong T l c văn đoàn, trong cu n ế ự ự Vi t Nam văn
h c s y u ế , D ng Qu ng Hàm cho r ng: “V th văn ti u thuy t trong các truy nươ ề ể ế
dài Vàng và máu ho c Bên đ ng Thiên Lôiườ , ông th ng công kích nh ng đi u mê tínườ ữ ề
d đoan. Mu n đ t ch đích y ông đ t nh ng câu chuy n có v r t rùng r n làm cho ẻ ấ
ng i đ c ghê s , r i đ n đo n k t ông đem các l khoa h c gi i thích các vi cườ ọ ồ ế ế
đã x y ra m t cách đ n gi n và t nhiên” [10, tr. 469] . ơ ả
Nh n xét v truy n ng n Th L , trong bài vi t ế ế Nh ng đóng góp c a Th L ế ữ
v truy n ng n , Nguy n Thành đã vi t: " Nhìn chung, ngh thu t vi t truy n trinh ế ậ ế
thám, truy n kinh d c a Th L khá ch t ch , h p d n. Ông th ng m đ u b ng ế ấ ẫ ườ ầ ằ
- 2 -
3
m t s vi c nào đó x y ra đ t ng t, b t ng gây s chú ý, sau đó k nguyên nhân x yộ ự
ra s vi c thông qua quá trình tìm hi u, dò thám, l p m u đ khi n cho v n đ đ c ư ế ề ượ
nhanh chóng làm sáng t th ng c s khoa h c" [29, tr. 74]. bài vi t này, ườ ơ ở ế
tác gi không nh ng ch ra nh ng đ c đi m n i b t c a truy n kinh d truy n ậ ủ
trinh thám c a Th L mà còn kh ng đ nh đóng góp l n c a Th L cho truy n ng n ế ữ ế ữ
hi n đ i Vi t Nam 1930-1945.ệ ạ
Và g n đây, trong cu n Cánh b m hoa h ng d ngướ ướ ươ , V ng Trí Nhàn đãươ
đ t Th L vào v trí ng i bi t m đ ng táo b o ng i bi t d ng l i đúng ế ườ ế ở ườ ườ ế
m c. Th L b t tay vào vi t văn kinh d trinh thám ông mu n cho thiên h ế ữ ắ ế
th y r ng nh ng thói quen cũ c n thay đ i và m i chuy n c n đ c nghĩ l i.ấ ằ ượ
Nh n xét v th văn Th L , trong cu n ơ ế Th L cây đàn muôn đi uế , Hoài
Vi t kh ng d nh: “Th văn ông mang n i quan hoài chung c a m t th h b d n ép, ơ ế ệ ị ồ
mu n b t phá mà đi song đ c bi t Th L h ng r t rõ v cái đ p và bên c nh đó là ế ữ ướ
cái Th t, cái Thi n. Cũng c n nh n m nh r ng Th L m t nhà th , nhà văn giàu ế ữ ơ
t ng t ng, giàu m m ng nh ng ông l i r t t nh táo trong ph ng pháp suy lu nưở ượ ơ ư ấ ỉ ươ
khoa h c” [37, tr. 413] .
Ph i nói r ng tác ph m văn h c c a Th L n i h i t c a th gi i th c ế ơ ụ ủ ế
o, v i s h c ut ng t ng, o...Chính đi u đó đã đ a ông lên m t v trí ư ấ ưở ượ ư
c a ngh sĩ mang t m cao hi n đ i mà Hoài Thanh đã nh n đ nh trong cu n Thi nhân
Vi t Nam: “ Đ y Th M i v a ra đ i, Th L nh v ng sao đ t hi n ánh sáng chóiộ ấ ơ ế ư
kh p c tr i th Vi t Nam. D u sau này danh v ng Th L m đi ít nhi u, nh ng ả ờ ơ ế ữ ư
ng i ta không th nhìn nh n cái công c a Th L x này...Th Th L là n i h nườ ế ữ ơ ế ữ ơ
c a hai ngu n thi c m. Th L băn khoăn tr c hai n o đ ng, n o v quá kh ế ữ ướ ườ
v i m m ng, n o t i t ng lai th c t . Đáng l ra Th L nên r vào n o th ơ ớ ươ ế ế
hai này” [30, tr. 59].
Ngoài ra còn m t s công trình nghiên c u khác v Th L nh ế ư Th L -ế ữ
ngh hai l n tiên phongệ ầ (Phan Tr ng Th ng); ưở Th L , m t trong nh ngế ữ ng iườ
th c d ng n n móng văn h c, ngh thu t Vi t Nam hi n đ i (Hoài Anh); Truy n
trinh thám c a m t nhà thủ ộ ơ (Hoàng Minh Châu) ... nh ng bài vi t này, ph n l n ế ầ ớ
các tác gi đ u kh ng đ nh tính ch t m đ ng nh ng đóng góp c a Th L choả ề ở ườ ế
quá trình hi n đ i hoá văn h c.ệ ạ
- 3 -
4
Tuy nhiên, trong quá trình nghiên c u tìm tài li u, chúng tôi ch a th y ư ấ
m t công trình nào chuyên sâu v thi pháp truy n ng n Th L . N u thì cũng ch ế ữ ế
t n t i d i nh ng nh n xét, đánh giá mang tính khái quát, v i nh ng phát hi n mang ướ ữ ớ ữ
tính riêng l c a các nhà nghiên c u. M c v y, đó v n c s quan tr ng, làm ơ ở
ti n đ khoa h c đ chúng tôi đi vào nghiên c u v n đ thi pháp truy n ng n Th ọ ể ế
L .
V i lòng ng ng m tài năng văn ch ng c a ông, chúng tôi s đi vào ưỡ ươ ủ
nghiên c u v n đ này trên c s k th a phát tri n nh ng ki n gi i c a nh ng ơ ở ế ế
ng i đi tr c.ườ ướ
3. Đ i t ng, ph m vi nghiên c uố ượ
* Đ i t ng nghiên c u ượ : Đ i t ng kh o sát c a đ tài toàn b truy n ng n c aố ượ
Th L , trong đó chúng tôi t p trung nghiên c u nh ng bình di n v thi pháp truy nế ữ
ng n c a ông.ắ ủ
* Ph m vi nghiên c u : Ph m vi kh o sát c a đ tài đ c gi i h n b i nh ng ượ ớ ạ
truy n ng n đ c sáng tác tr c tháng 8 năm 1945, vì: ắ ượ ướ
Thành t u truy n ng n c a Th L ch y u đ c th hi n qua nh ng sáng ế ủ ế ượ
tác tr c Cách m ng tháng Tám. Sau Cách m ng, Th L chuy n sang làm k ch ướ ế ữ
di n k ch. S l ng truy n ng n c a ông trong th i gian này không đáng k và không ố ượ
đ c tr ng cho thi pháp c a nhà văn.ặ ư
Ph m vi nghiên c u c a đ tài đ c gi i h n m t s bình di n thi pháp n i ứ ủ ề ượ
b t trong truy n ng n Th L : Quan ni m ngh thu t v con ng i; Không gian, ế ữ ườ
th i gian ngh thu t; Ngôn ng và gi ng đi u; Tình hu ng và chi ti t. ệ ậ ế
4. Ph ng pháp nghiên c uươ ứ
Đ hoàn thành khóa lu n này, chúng tôi s d ng m t s ph ng pháp ch y u ử ụ ươ ủ ế
sau: ph ng pháp phân tích t ng h p, ph ng pháp so sánh đ i chi u, ph ngươ ổ ợ ươ ố ế ươ
pháp th ng kê, ph ng pháp văn h c s lý thuy t: thi pháp h c. ươ ọ ử ế
5. K t c u khóa lu nế ấ
Ngoài ph n m đ u ph n k t lu n, khóa lu n c a chúng tôi đ c k t c u trong 3 ở ầ ế ượ ế
ch ng: ươ
Ch ng 1: Hành trình sáng t o, quan ni m v văn ch ng v trí c a Thươ ệ ề ươ ế
L trong văn h c Vi t Nam 1930-1945. ọ ệ
- 4 -
5
Ch ng 2: Thi pháp truy n ng n Th L , t bình di n quan ni m ngh thu tươ ế ữ ừ
v con ng i.ề ườ
Ch ng 3: Thi pháp truy n ng n Th L , t bình di n ph ng th c thươ ệ ắ ế ệ ươ
hi n.
- 5 -
6
* N I DUNG
Ch ng 1: HÀNH TRÌNH SÁNG T O, QUAN NI M V VĂNươ Ệ Ề
CH NG V TRÍ C A TH L TRONG VĂN H C VI T NAM ƯƠ Ế Ữ 1930
-1945
1.1. Hành trình sáng t o và quan ni m v văn ch ng c a Th L ươ ế ữ
1.1.1. Hành trình sáng t o
Th L , tên th t Nguy n Th L (bút danh khác Ta), sinh ngày 6 thángế ữ ứ ễ
10 năm 1907 t i p Thái Hà, Hà N i trong m t gia đình viên ch c nh . Quê b làng ố ở
Phù Đ ng, huy n Tiên Du (nay là T S n), t nh B c Ninh, quê m Nam Đ nh. Thu ơ ẹ ở
nh L ng S n, sau đó v H i Phòng h c s h c và thành chung. Năm 1929, sau khiỏ ở ơ ơ
h c xong năm th ba b c thành chung, ông v N i thi đ d thính vào tr ng Cao ỗ ự ườ
đ ng m thu t Đông D ng, h c đ c m t năm thì b . Khi còn tu i m i tám, đôi ươ ượ ở ổ ườ
m i, s ng H i Phòng, Th L đã vi t truy n, làm th . ươ ế ữ ế ơ
Năm 1930, ông vi t các truy n ng n đ u tiên và b t đ u làm th t năm 1933.ế ơ ừ
Nh ng bài th , nh ng truy n ng n c a ông đ c đăng đ u trên các tu n báo Phong ơ ắ ủ ượ
hoá Ngày nay. V i m t s bài th n i ti ng, đ c bi t bài ơ ổ ế Nh r ngớ ừ , đăng trên
báo Phong hoá r i in thành t p M y v n thấ ầ ơ (1935), Th L đã góp ph n quan tr ngế ữ
nh t m đ u phong trào Th M i, cũng nhà th tiêu bi u nh t c a Th M i bu i ơ ớ ơ ơ ớ
đ u. Ông đ c gi i văn h c đ c gi suy tôn “ông hoàng th ca” c a c th i kỳ ượ ơ ả ờ
đ u c a Th M i (1932-1935). ơ ớ
Ngoài th truy n ng n, ông còn vi t phóng s khôi hài, châm bi m, phêơ ệ ắ ế ế
bình gi i thi u th văn trong các m c Tin th , Tin văn...v n. Các bài vi t c a ông ơ ơ ế ủ
đăng trên báo đã thu hút đ c s chú ý theo dõi c a đông đ o b n đ c đ ng th i.ượ ả ạ ọ ươ
Bên c nh th văn, Th L còn m t nhà ho t đ ng sân kh u n i ti ng. Ông ơ ế ữ ế
s m vai k ch nói t năm 1928. Ông đã đóng vai chính cho v k ch ở ị L vàng. Trong th i
kỳ làm báo, ông còn tham gia đ o di n và làm di n viên cho nhi u v k ch. Ông tham ở ị
gia Ban k ch Tinh hoa (1938), xây d ng Ban k ch Th L (1941) Ban k ch Anh Vũ ế ữ
(1943). Xét v ph ng di n này, Th L x ng đáng đ c g i ng i sáng l p ra ươ ế ữ ứ ượ ườ
n n k ch nói Vi t Nam.ề ị
- 6 -
thông tin tài liệu
Chúng ta còn tìm thấy ý kiến đánh giá về truyện ngắn Thế Lữ trong Lời giới thiệu tuyển tập Thế Lữ của Lê Đình Kỵ : “Loạt sáng tác này cho ta thấy một Thế Lữ có tài quan sát, có óc phân tích sắc bén, có trí tưởng tượng dồi dào, cho nên dù ít đề cập đến vấn đề gì quan trọng về xã hội và nhân sinh, nó vẫn được đón nhận và tìm đọc một cách thích thú. Cho đến nay, trong lịch sử văn học Việt Nam, không thấy có tên tuổi nào đáng được xếp bên cạnh Thế Lữ trong loại sáng tác khá độc đáo này” [14, tr. 21]. Thật vậy, Thế Lữ không những là người mở đầu cho phong trào Thơ Mới mà còn là người mở đầu truyện kinh dị, truyện trinh thám ở Việt Nam.
Mở rộng để xem thêm
tài liệu giúp tôi
Nếu bạn không tìm thấy tài liệu mình cần có thể gửi yêu cầu ở đây để chúng tôi tìm giúp bạn!
xem nhiều trong tuần
yêu cầu tài liệu
Giúp bạn tìm tài liệu chưa có

LÝ THUYẾT TOÁN


×