Tìm hiểu về adware (phần mềm quảng cáo)
Tất tần tật những điều bạn cần biết về adware (phần mềm quảng cáo)
Bạn vào mạng Internet nhưng liên tục bị làm phiền bởi những trang web quảng cáo
không lành mạnh cứ tự động bật ra (pop-up) giữa màn hình? Trang chủ (Home
Page) của bạn tự nhiên bị thay bằng một trang web không rõ ở đâu ra?
Bạn tìm cách loại bỏ chúng bằng cách đặt lại trang chủ của trình duyệt Internet
Explorer, khôi phục lại toàn bộ những thông số mặc định của trình duyệt (Restore
Defaults) hay nếu bạn là một người thông thạo về máy tính, bạn đã tìm và tắt toàn
bộ những chương trình được nạp lúc khởi động… Nhưng cũng chẳng có tác dụng
gì, chúng vẫn như những “con ma” lẩn trốn và tiếp tục bám dai dẳng trên máy tính
của bạn. Bạn tự hỏi, thật ra những “con ma” đó là gì và tại sao chúng lại có thể
“chui vào” máy tính của mình từ lúc nào không hay? Đây chính là những biểu hiện
của PC nhiễm Adware. Vậy Adware là gì, có những loại adware nào và làm sao để
khắc phục khi bị nhiễm adware? Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu trong bài viết này nhé.
Adware là gì?
Adware là phần mềm không mong muốn được thiết kế để xuất hiện quảng cáo trên
màn hình thiết bị của bạn, thường trong trình duyệt web. Một số chuyên gia bảo
mật xem nó là tiền thân của những chương trình không mong muốn
PUP (Potentially Unwanted Program). Thông thường, nó sử dụng một phương
pháp lén lút để ngụy trang trở nên hợp pháp và đi kèm với một chương trình khác
để lừa người dùng tải nó về máy tính để bàn, máy tính bảng hoặc thiết bị di động.
Adware mang lại lợi nhuận cho nhà phát triển của nó bằng cách tự động hiển thị
quảng cáo online trong giao diện người dùng của phần mềm hoặc trên màn hình
trong quá trình cài đặt. Và khi đó bạn sẽ thấy các chương trình giảm cân siêu tốc,
cung cấp bí quyết làm giàu nhanh chóng và thậm chí là những cảnh báo virus giả
mạo “mời” bạn click vào. Ngoài ra bạn có thể thấy các tab mới tự động mở, thay
đổi trang chủ trình duyệt, kết quả từ công cụ tìm kiếm bạn chưa thấy bao giờ hoặc
thậm chí chuyển hướng đến trang khác.
Điều này xảy ra khi các ứng dụng phần mềm hợp pháp sử dụng quảng cáo trực
tuyến với các quảng cáo thường được gói trong chương trình và hiển thị theo cách
các nhà phát triển chương trình chỉ định. Bạn có thể tải adware về máy tính mà
không hề hay biết, vì nó giấu mình trong các phần mềm hợp pháp. Và bạn sẽ thấy
một số chương trình máy tính hiển thị những quảng cáo không đến từ các trang
web bạn đang truy cập.
Khi adware xâm nhập vào thiết bị của bạn, nó có thể thực hiện tất cả các loại tác vụ
không mong muốn. Chức năng của phần mềm có thể được thiết kế để phân tích vị
trí và trang web bạn truy cập, sau đó hiển thị quảng cáo phù hợp với loại hàng hóa
hoặc dịch vụ bạn xem. Mặc dù adware gây phiền toái nhiều hơn là đe dọa tới an
ninh mạng của bạn như phần mềm độc hại, nhưng nếu nhà phát triển adware bán
các hoạt động duyệt web và thông tin của bạn cho bên thứ ba, họ thậm chí có thể
sử dụng nó để nhắm vào bạn nhiều quảng cáo hơn tùy theo thói quen duyệt web
của bạn. Và dù bạn sử dụng trình duyệt web nào đi nữa như Chrome, Firefox,
v.v… nó đều xuất hiện quảng cáo.
Dưới đây là một vài dấu hiệu điển hình cho thấy hệ thống của bạn có adware:
Quảng cáo xuất hiện ở những nơi nó không nên xuất hiện.
Trang chủ của trình duyệt web đã thay đổi một cách bí ẩn mà không có sự
cho phép của bạn.
Các trang web bạn thường truy cập không hiển thị đúng cách.
Liên kết trang web chuyển hướng đến các trang web khác không đúng ý bạn.
Trình duyệt web bị chậm.
Thanh công cụ, extension hoặc plugin mới đột nhiên xuất hiện trên trình
duyệt.
Máy Mac bắt đầu tự động cài đặt các ứng dụng phần mềm không mong
muốn.
Trình duyệt bị treo.
Làm thế nào adware “chui” vào hệ thống của bạn?
Có hai cách chính adware sử dụng để xâm nhập vào hệ thống của bạn. Cách thức
đầu tiên là bạn tải chương trình thường là phần mềm miễn phí (freeware) hoặc
phần mềm dùng thử trước khi mua (shareware) và nó sẽ yên lặng cài đặt adware
mà không có sự cho phép của bạn. Đó là bởi vì các nhà phát triển chương trình đã
đăng ký với nhà cung cấp phần mềm quảng cáo. Người dùng muốn sử dụng phần
mềm miễn phí thì phải chấp nhận quảng cáo (mặc dù ngay cả phần mềm trả phí từ
nguồn không đáng tin cậy có thể có adware trong đó).
Cách thức thứ hai là khi bạn truy cập vào trang web bị nhiễm adware, lợi dụng lỗ
hổng trình duyệt web, adware sẽ được tải xuống ổ đĩa. Sau khi chui vào hệ thống,
adware bắt đầu thu thập thông tin của bạn, chuyển hướng đến trang web độc hại và
ném nhiều quảng cáo hơn vào trình duyệt.
Các loại adware phổ biến
Bằng các cách trên adware đã thâm nhập vào máy tính hoặc các thiết bị khác của
bạn, nó thay đổi trình duyệt web mà người dùng không biết hoặc không đồng ý.
Thông thường nó sẽ thay đổi trang chủ và cài đặt tìm kiếm mặc định. Khi lướt web
thấy xuất hiện các quảng cáo, bạn sẽ cho rằng nó xuất hiện từ trang web bạn truy
cập nhưng không phải vậy, nó có thể từ hệ thống của bạn.
Có một số adware cho các thiết bị và hệ điều hành khác nhau. Vì vậy bạn có thể
phải đối phó với adware di động/Android, adware Mac hoặc adware Windows.
Adware trên máy Mac
Nhiều người cho rằng người dùng Mac không lo sợ adware bởi vì Mac có hệ thống
anti-malware tích hợp được gọi là XProtect, một công cụ khá tốt để phát hiện các
phần mềm độc hại đã biết. Thực tế, tội phạm mạng thường tập trung chủ yếu vào
máy tính Windows nhưng gần đây tình trạng này đã thay đổi. Adware đặc biệt
dành cho Mac đầu tiên xuất hiện vào năm 2012 và sau đó các phiên bản adware
cho Mac đã tăng nhanh, được các hacker và tội phạm có tổ chức phát triển bí mật
cũng như trong các tập đoàn có vẻ hợp pháp, khẳng định bán phần mềm thật cho
người dùng. Adware của các công ty này được ẩn trong một phần cài đặt của phần
mềm, thường người đọc hay bỏ qua nó. Do vậy khi click vào thỏa thuận, bạn đã
chấp nhận tải nó về hệ thống.
Dấu hiệu cho thấy máy Mac bị nhiễm adware cũng tương tự như trên Windows.
Bạn sẽ thấy các cửa sổ quảng cáo hiện ra, đôi khi làm thay đổi trang chủ trình
duyệt mà bạn không biết, điều hướng đến trang web khác. Nó thậm chí còn thay
thế công cụ tìm kiếm mới. Mặc dù Mac ít bị tổn thương hơn so với Windows,
nhưng nó vẫn có vấn đề với adware.
Adware trên thiết bị di động
Khi một biểu tượng bí ẩn xuất hiện trên màn hình, các đoạn quảng cáo làm “tắc
nghẽn” thanh thông báo, bạn biết là mình có những “vị khách” adware “không mời
mà đến” rồi đó. Không có gì bất ngờ khi hàng ngàn ứng dụng Android chứa
adware.
Có hai cách thức adware có thể chui vào thiết bị di động: thông qua trình duyệt
web và ứng dụng tải về.
Adware thâm nhập vào thiết bị di động thông qua trình duyệt là do cách các
trình duyệt xử lý chuyển hướng được thực thi bởi code JavaScript. Điều này
khiến các cửa sổ pop up quảng cáo hiện ra. Cách tốt nhất để chặn quảng cáo
pop up là sử dụng trình duyệt khác, vô hiệu hóa JavaScript hoặc cài
đặt extension chặn quảng cáo. Một biện pháp khắc phục khác là quay lại
trang trước hoặc xóa lịch sử, bộ nhớ cache. Bạn có thể tham khảo bài
viết Hướng dẫn chặn cửa sổ Pop-up quảng cáo trên tất cả mọi trình duyệt.
Adware lây nhiễm trên thiết bị di động của bạn thông qua phần mềm đã tải
xuống. Chúng hoạt động với nhiều hình thức khác nhau, từ quảng cáo toàn
màn hình trong hoặc bên ngoài ứng dụng bị nhiễm đến thông báo thiết bị,
trên màn hình khóa. Thông thường, cửa hàng ứng dụng bên thứ ba thường
cài đặt loại ứng dụng adware, do đó bạn nên tránh các cửa hàng ứng dụng
như thế này.
Mặc dù adware là một loại sâu bệnh gây phiền nhiễu, nhưng nó không nguy hiểm
như phần mềm độc hại. Nhiều ứng dụng miễn phí bạn tải về điện thoại thường có
chứa nội dung quảng cáo của bên thứ ba, đây là doanh thu họ có thể thu về khi
cung cấp phần mềm miễn phí cho bạn.
Lịch sử của adware
Ban đầu, khoảng năm 1995, các chuyên gia đã coi phần mềm hỗ trợ quảng cáo đầu
tiên là một phần của loại spyware lớn hơn. Ngay sau đó, các chuyên gia bảo mật
bắt đầu phân biệt adware với spyware như một loại PUP ít gây hại. Chúng thậm chí
còn được xem là hợp pháp, ít nhất theo lý thuyết bởi vì các doanh nghiệp hợp pháp
đã tạo ra phần mềm adware.
Nhưng các chi nhánh của doanh nghiệp hợp pháp này thường quảng bá adware của
họ mà không được các nhà cung cấp adware kiểm tra tính hợp pháp của nó. Do
việc không được kiểm tra, nên adware được tăng cường theo nhiều cách theo ý họ.
Sau một thời gian, các nhà cung cấp adware bắt đầu đóng cửa các chi nhánh có
hành vi xấu và từ chối trách nhiệm đối với hành động của các chi nhánh này. Sau
đó, chính quyền bắt đầu phạt tiền đối với hành vi vi phạm này, khiến những nhà
phát hành adware lớn phải từ bỏ. Gần đây, những công cụ chặn quảng cáo
adblocker và plugin adblock trở nên phổ biến trên trình duyệt web, chặn quảng cáo
trên trình duyệt bảo vệ người dùng khỏi adware, khiến các trang web mất doanh
thu từ quảng cáo hợp pháp.
Ngày nay, mặc dù adware vẫn tồn tại, nhưng nó được xem là một dạng của chương
trình không mong muốn PUP với mức độ nguy hiểm thấp hơn phần mềm độc hại.
Tuy nhiên adware đang hồi sinh có lẽ nhờ sự gia tăng của thiết bị di động và
adware trong các ứng dụng di động. Các nhà sản xuất adware ngày nay đang củng
cố quyền lực, họ sử dụng các kỹ thuật mạnh mẽ hơn như Trojian ẩn, kết hợp với
các thành phần adfraud, rootkit, v.v… khiến chúng khó bị loại bỏ.
Nạn nhân của những adware này là ai?
có thể bạn quan tâm
Hướng dẫn loại bỏ hoàn toàn Adware và Spyware trên hệ thống
10
795
207
An ninh, bảo mật
10
(New)
Khóa luận: ĐH An Giang- Thương hiệu EXIMBANK và kế hoạch quảng bá thươ...
105
766
328
Kinh tế - Thương mại
105
(New)
QUẢNG CÁO NHƯ THẾ NÀO ĐỂ HIỆU QUẢ?
3
570
276
Marketing, bán hàng
3
(New)
Tìm hiểu về Quảng cáo Online
6
812
238
Tài liệu CNTT khác
6
(New)
Vai trò của PR trong quảng bá thương hiệu
3
770
360
PR truyền thông
3
(New)
NGỮ VĂN : ĐỌC HIỂU VĂN BẢN VÀO NHÀ NGỤC QUẢNG ĐÔNG CẢM TÁC
3
620
271
Giáo án, bài giảng lớp 8
3
(New)
TVC ONLINE HAY QUẢNG CÁO TRÊN TV KÊNH NHỎ HIỆU QUẢ HƠN?
3
590
283
Marketing, bán hàng
3
(New)
Đề tài: Phân tích thực trạng quản lý chất thải y tế của các bệnh viện...
111
758
368
Kinh tế quản lý
111
(New)
thông tin tài liệu
Tài liệu cung cấp những điều bạn cần biết về adware (phần mềm quảng cáo)
Mở rộng để xem thêm
từ khóa liên quan
tài liệu mới trong mục này
tài liệu hot trong mục này
tài liệu giúp tôi
Nếu bạn không tìm thấy tài liệu mình cần có thể gửi yêu cầu ở đây để chúng tôi tìm giúp bạn!
×
