TIỂU LUẬN: “Nội dung và ý nghĩa của học thuyết “Pháp trị” của Hàn Phi Tử”
6
về kỹ thuật khai thác và sử dụng đồ sắt đã đem lại những tiến bộ mới trong việc cải
tiến công cụ và kỹ thuật sản xuất nông nghiệp. Diện tích đất canh tác được mở rộng
dần, năng suất trong nông nghiệp tăng cao. Từ đó, người ta thấy không cần chia lại
ruộng đất công theo định kỳ căn cứ vào đất tốt hay đất xấu nữa. Giờ đây, công xã
giao hẳn đất công cho từng gia đình nông nô, cày cấy, canh tác trong thời gian lâu
dài. Nhờ công cụ sản xuất phát triển và thủy lợi mở mang, ruộng đất do nông nô vỡ
hoang biến thành ruộng tư ngày càng nhiều. Bọn quý tộc có quyền thế cũng chiếm
dần ruộng của công xã làm ruộng tư. Chế độ “tỉnh điền” dần dần tan rã. Sau đó, chế
độ tư hữu ruộng đất còn được pháp luật thừa nhận và bảo vệ.
Trước kia theo chế độ “tỉnh điền”, ruộng đất của công xã được chia đều cho
nông nô. Nông nô phải nộp một phần nông sản cho thôn xã để nộp lên triều đình.
Khi chế độ tư hữu ruộng đất phát triển, số lượng ruộng đất của nông nô sở hữu
không bằng nhau, nhà nước đã bỏ hình thức thu thuế cũ mà thi hành chế độ thu
thuế mới, đánh vào từng mẫu ruộng (gọi là thuế sơ mẫu).
Do việc sử dụng công cụ bằng sắt trở nên phổ biến cùng với việc mở rộng
quan hệ trao đổi sản phẩm lao động, sự phân công trong sản xuất thủ công nghiệp
cũng đã đạt tới độ chuyên nghiệp cao hơn. Trên cơ sở phát triển thủ công nghiệp,
thương nghiệp cũng phát triển hơn trước. Tiền tệ đã xuất hiện. Trong xã hội đã hình
thành một tầng lớp thương nhân giàu có và ngày càng có thế lực. Thương nhân đã
có nhiều người kết giao với chư hầu và công khanh đại phu, gây nhiều ảnh hưởng
đến chính trị đương thời. Tuy nhiên, do tình hình xã hội đang rối ren, phương tiện
giao thông thô sơ, lãnh thổ bị chia cắt do nạn cát cứ của các chư hầu, gây nhiều khó
khăn, nên việc kinh doanh trở nên rất phức tạp và vất vã. Nhưng cũng từ đây, trong
cơ cấu xã hội đã có một tầng lớp mới. từ tầng lớp này mà dần dần xuất hiện một
quý tộc mới với thế lực ngày càng mạnh hơn, tìm cách leo lên tranh giành quyền
lực với tầng lớp quý tộc cũ.