5
MỞ ĐẦU
Bệnh cao huyết áp là bệnh thường gặp nhất trong xã hội hiện đại, đặc biệt ở
những người có tuổi và ngày càng có xu hướng tăng lên ở những người ở độ tuổi thanh
niên và trung niên, bệnh có quan hệ chặt chẽ với bệnh tim mạch, đây là một trong
những bệnh nguy hiểm, gây tử vong cao, diễn biến bệnh đột ngột, khó lường. Một số
yếu tố nguy cơ làm gia tăng nguy cơ cao huyết áp như tiều đường, thuốc lá, tăng lipid
máu, di truyền. Cao huyết áp là bệnh lý gây tử vong và di chứng thần kinh nặng nề như
liệt nữa người, hôn mê với đời sống thực vật, đồng thời có thể thúc đẩy suy tim, thiếu
máu cơ tim làm ảnh hưởng nhiều đến chất lượng sống ( không cảm thấy khoẻ khoắn,
mất khả năng lao động). Theo thống kê, bệnh tim mạch do cao huyết áp gây tử vong
hàng đầu, đặc biệt ở các nước công nghiệp phát triển. Theo tổ chức y tế thế giới, trị số
huyết áp tối ưu là 120/80 mmHg, trong đó chỉ số 120 là huyết áp tâm thu, chỉ số dưới
80 là huyết áp tâm trương. ở người bị huyết áp cao, 2 chỉ số đó cao hơn 140/90 mmHg.
Việc sử dụng thuốc để điều trị cao huyết áp là nhằm đưa trị số huyết áp xuống dưới
140/90 mmHg đối với người trên 60 tuổi và dưới 135/85 mmHg đối với người trung
niên hay mắc bệnh đái tháo đường.
Cho đến nay đã có nhiều loại thuốc được sử dụng để điều trị bệnh cao huyết áp
và tim mạch như: Nhóm thuốc tác dụng lên thần kinh trung ương (metyldopa, clonidin,
reserpin…); nhóm thuốc lợi tiểu (indapamid, amilorid, hydroclorothiazid, furosesemid,
spironolacton, triamteren…); nhóm thuốc đối kháng canxi (nifedipin, nicardipin,
amlodipin, isradipin, verapamil, ditiazem….); nhóm thuốc ức chế men chuyển
(captopril, enalapril, bennazepril, quinapril…); nhóm thuốc kháng thụ thể angiotensin
II. (losartan, candesartan, valsartan…); nhóm thuốc chẹn thụ thể alpha (pazosin,
alfurosin, terarosin, phentolamin…) [34].
Nhóm thuốc đang được dùng rộng rãi trong điều trị bệnh cao huyết áp và tim
mạch là nhóm thuốc chẹn thụ thể bêta (β-blockers). Điển hình của nhóm này là
atenolol, metoprolol, propranolol, pindolol, nadolol, acebutolol… Cơ chế tác dụng của