Xây d ng văn hóa kinh doanh trong doanh nghi p Vi tự ệ ệ
QĐND - N c ta chuy n sang kinh t th tr ng và h i nh p qu c t t ướ ể ế ị ườ ộ ậ ố ế ừ
đi m xu t phát r t th p v kinh t , xã h i, l i tr i qua 30 năm chi n tranh ể ấ ấ ấ ề ế ộ ạ ả ế
và 10 năm trong th ch kinh t nhà n c hóa quan liêu, bao c p. Vì th , ể ế ế ướ ấ ế
tình tr ng đó v n còn nh h ng nhi u đ n ho t đ ng kinh doanh hi n ạ ẫ ả ưở ề ế ạ ộ ệ
nay. Xây d ng văn hóa trong kinh doanh ph i d a trên n n t ng v ng ự ả ự ề ả ữ
ch c, t đó xác đ nh nh ng n i dung văn hóa t o ra đ ng l c và ch t ắ ừ ị ữ ộ ạ ộ ự ấ
l ng m i cho doanh nghi p phát tri n…ượ ớ ệ ể
Qua kinh nghiệm Đông-Tây và thực tiễn hoạt động của doanh nghiệp Việt
Nam, có thể rút ra hai nội dung làm nền tảng xây dựng nền văn hóa kinh
doanh Việt Nam. Thứ nhất là việc phát huy tinh thần yêu nước một cách thiết
thực trong xây dựng kinh tế. Yêu nước là giá trị lớn nhất của dân tộc ta, là
một phẩm chất văn hóa nội sinh của mỗi người Việt, dù làm việc gì, sinh sống
ở đâu. Thứ hai, trong thời đại hiện nay, xu thế kinh tế là phát triển bền vững,
tức là phải giải quyết vấn đề xã hội và môi trường ngay trong quá trình phát
triển kinh tế. Thực chất của xu thế phát triển bền vững là hình thành mối
quan hệ thân thiện giữa con người với con người và giữa con người với tự
nhiên, tạo ra những con người mới, nền kinh tế mới, xã hội mới. Chính từ xu
thế này mà một nền văn hóa mới phát sinh và phát triển, bắt đầu trước hết
từ doanh nghiệp. Đối với nước ta, phát triển bền vững là nội dung của định
hướng xã hội chủ nghĩa trong cuộc sống, chứ không dừng lại trong hội nghị,
xã luận, khẩu hiệu tuyên truyền.
Trong văn hóa doanh nghiệp, lãnh đạo doanh nghiệp đóng một vai trò hết sức
quan trọng. Hơn ai hết, họ là người chịu trách nhiệm về sự phát triển của doanh
nghiệp nói chung, của văn hóa doanh nghiệp nói riêng. Giới quản lý Mỹ đã đưa
ra 6 tiêu chuẩn đối với nhà lãnh đạo doanh nghiệp: Làm việc có hiệu quả cao, có
chí tiến thủ; có năng lực tư duy lô-gíc, năng lực khái niệm hóa, năng lực phán
đoán; quan tâm, giúp đỡ mọi người bằng hành động tích cực, khéo gây ảnh
hưởng đến mọi người; lãnh đạo tập thể, sử dụng đúng quyền lực; cá tính, tâm lý
chín muồi, biết tự kiềm chế, khách quan, cố gắng tự chủ; có tri thức phong phú.
Tại Nhật Bản, với một doanh nhân đã được khái quát thành 4 tiêu chuẩn: Độ
lượng, khoan dung; hiểu rõ nghề nghiệp, quyết đoán; dám chịu trách nhiệm;
công bằng.
Ở Việt Nam, vấn đề văn hóa doanh nhân mới được quan tâm cách đây chưa lâu.
Trung tâm Văn hóa doanh nhân Việt Nam ra đời. Việc xác định tiêu chí của văn
hóa doanh nhân đang là chủ đề của nhiều cuộc hội thảo, tranh luận. PGS, TS Lê
Hồng Lý (Viện Nghiên cứu Văn hóa) đưa ra 5 tiêu chí của văn hóa doanh nhân:
Là người có đạo đức tốt; sự trung thực và chữ “tín”; tôn trọng pháp luật; trình độ
học vấn và ngoại ngữ; phát triển bền vững, sáng tạo và vì lợi ích quốc gia; tham
gia hoạt động xã hội.