H ng d n Gi i bài t p V t lý 10: Các d ng cân b ng. Cân b ng c a m tướ ẫ ả ậ ậ ạ ằ ằ ủ ộ
v t có m t chân đ (trang 110 SGK V t lý 10)ậ ặ ế ậ
Bài 1 (trang 110 SGK V t Lý 10): Th nào là d ng cân b ng b n? không b n? ậ ế ạ ằ ề ề
phi m đ nh?ế ị
L i gi i:ờ ả
- Cân b ng không b n: Tr ng tâm c a v t n m cao h n tr c quay. Khi v t b l ch ra ằ ề ọ ủ ậ ằ ơ ụ ậ ị ệ
kh i v trí cân b ng thì không t tr v tr ng thái ban đ u đ c.ỏ ị ằ ự ở ề ạ ầ ượ
- Cân b ng b n: Tr ng tâm c a v t th p h n tr c quay. V t luôn có th t tr v ằ ề ọ ủ ậ ở ấ ơ ụ ậ ể ự ở ề
tr ng thái cân b ng ban đ u đ c.ạ ằ ầ ượ
- Cân b ng phi m đ nh: Tr c quay đi qua tr ng tâm c a v t. V t cân b ng m i v trí.ằ ế ị ụ ọ ủ ậ ậ ằ ở ọ ị
Bài 2 (trang 110 SGK V t Lý 10): V trí tr ng tâm c a v t có vai trò gì đ i v i m i ậ ị ọ ủ ậ ố ớ ỗ
d ng cân b ng?ạ ằ
L i gi i:ờ ả
- Tùy v trí tr ng tâm c a v t cao h n, th p h n hay b ng v i tr c quay mà nh h ng ị ọ ủ ậ ơ ấ ơ ằ ớ ụ ả ưở
quy t đ nh đ n d ng cân b ng c a v t: Tr ng tâm cao h n tr c quay, v t cân b ng ế ị ế ạ ằ ủ ậ ọ ơ ụ ậ ằ
không b n, th p h n tr c quay v t cân b ng b n, tr c quay đi qua tr ng tâm v t cân ề ấ ơ ụ ậ ằ ề ụ ọ ậ
b ng phi m đ nh.ằ ế ị
- Tr ng tâm càng th p, di n tích m t chân đ càng r ng thì m c v ng vàng c a v t ọ ấ ệ ặ ế ộ ứ ữ ủ ậ
càng cao.
Bài 3 (trang 110 SGK V t Lý 10): Đi u ki n cân b ng c a m t v t có m t chân ậ ề ệ ằ ủ ộ ậ ặ
đ là gì?ế
L i gi i:ờ ả
Đi u ki n cân b ng c a m t v t có m t chân đ là giá c a tr ng l c ph i xuyên qua ề ệ ằ ủ ộ ậ ặ ế ủ ọ ự ả
m t chân đ (hay tr ng tâm "r i " trên m t chân đ ). Mu n tăng m c v ng vàng c a ặ ế ọ ơ ặ ế ố ứ ữ ủ
v t có m t chân đ thì h th p tr ng tâm v t và tăng di n tích m t chân đ c a v t.ậ ặ ế ạ ấ ọ ậ ệ ặ ế ủ ậ
Bài 4 (trang 110 SGK V t Lý 10): Hãy ch rõ d ng cân b ng c a:ậ ỉ ạ ằ ủ
a) Ngh sĩ xi c đang đ ng trên dây (Hình 20.7).ệ ế ứ
b) Cái bút chì đ c c m vào con dao nhíp (Hình 20.8).ượ ắ
c) Qu c u đ ng ch t trên m t m t có d ng nh Hình 20.9.ả ầ ồ ấ ộ ặ ạ ư
L i gi i:ờ ả
a) Cân b ng không bên.ằ
b) Cân b ng bên.ằ
c) Qu c u trên cao: Cân b ng không b n.ả ầ ằ ề
- Qu c u bên trái: Cân b ng phi m đ nh.ả ầ ằ ế ị
- Qu c u bên ph i: Cân b ng b n.ả ầ ả ằ ề
Bài 5 (trang 110 SGK V t Lý 10): Ng i ta đã làm th nào đ th c hi n đ c m cậ ườ ế ể ự ệ ượ ứ
v ng vàng cao c a tr ng thái cân b ng nh ng v t sau đây?ữ ủ ạ ằ ở ữ ậ
a) Đèn đ bàn.ể
b) Xe c n c u.ầ ẩ
c) Ô tô đua.
L i gi i:ờ ả
a) Chân đèn ph i n ng và m t chân đ r ng.ả ặ ặ ế ộ
b) Xe ph i r t n ng và ph i có m t chân đ r t r ng b ng cách b trí các cánh tay và ả ấ ặ ả ặ ế ấ ộ ằ ố
đi m t a di đ ng.ể ự ộ
c) Ô tô đua ph i có tr ng tâm th p, m t chân đ r ng.ả ọ ấ ặ ế ộ