11
CHƯƠNG 1
TỔNG QUAN VỀ NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VÀ
AN NINH TÀI CHÍNH ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG NHTM
1. 1 KHÁI QUÁT NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
1.1.1 Sự hình thành và phát triển hệ thống ngân hàng thương mại
Ngày nay, trong mỗi quốc gia , toàn bộ hệ thống ngân hàng đã được hình thành 2
cấp rõ rệt gồm Ngân hàng Trung ương và hệ thống NHTM. Tuy nhiên, cùng với sự phát
triển của nền kinh tế hàng hoá hệ thống ngân hàng đã từng bước phát triển và hoàn thiện
dần . Trong sự phát triển và hoàn thiện của hệ thống ngân hàng chúng ta thấy rõ mối liên
hệ hữu cơ giữa sự phát triển của hệ thống ngân hàng với sự phát triển của hệ thống lưu
thông tiền tệ. Chính hệ thống lưu thông tiền tệ bắt đầu từ hình thái tiền đúc bằng kim loại
quý đã làm nảy sinh nghề ngân hàng cách đây hàng ngàn năm để từ đó qua nhiều thế kỷ ,
hệ thống ngân hàng đã được định hình. Có thể khái quát quá trình hình thành ngân hàng
bằng quy trình sau :
Lưu thông tiền đúc Tiền đúc bị hao mòn gây khó khăn cho lưu thông trao
đổi hàng hóa làm nảy sinh nghề đổi tiền đúc Thu nhận và bảo quản tiền
Cho vay Phát triển các hoạt động dịch vụ
Đến đây có thể nhận thấy NHTM ra đời bằng 2 con đường :
• Thứ nhất : Những người chuyên làm nghề kinh doanh tiền đúc (bảo quản, đổi
tiền ) dần dần tích lũy được một số vốn , chuyển sang hoạt động cho vay nặng lãi, rồi
cùng với sự phát triển của xã hội , với sức ép từ phía Nhà nước và Giáo hội , họ từng
bước hạ thấp lãi suất cho vay, mở rộng các hoạt động nghiệp vụ để hình thành các ‘ngân
hàng ‘ cổ từ thế kỷ XVIII trở về trước . Đây là con đường phát triển lâu dài hàng ngàn
năm từ thời trung cổ.
• Thứ hai : Các nhà kinh doanh trong lĩnh vực công thương nghiệp , dịch vụ ,
đứng trước gánh nặng lãi suất của ‘ ngân hàng ‘ cho vay nặng lãi , đã làm cho họ phải