Lý thuyết và thực hành về ra quyết định trong quản trị
1
2
MỞ ĐẦU
Trong cuộc sống sinh hoạt thường ngày của chúng ta, hẳn sẽ luôn tự đặt ra những
câu hỏi như hôm nay mình sẽ làm gì, sẽ ăn gì, sẽ mặc gì; và trong mọi lĩnh vực kinh tế,
thể thao, văn hóa,… ta cũng luôn có những câu hỏi kiểu như vậy. Để trả lời cho các câu
hỏi này thì có rất nhiều phương án, và chúng ta phải đưa ra quyết định xem mình sẽ chọn
phương án nào. Tất cả những gì chúng ta đang có và đã đạt được ở hiện tại chính là kết
quả của những chuỗi quyết định ở trong quá khứ.
Ra quyết định là công việc cơ bản nhưng có thể nói là quan trọng nhất, đóng vai
trò trung tâm trong công việc của một nhà quản trị. Điều hành một tổ chức từ những công
việc đơn giản nhất trong thường ngày cho đến những chiến lược, chính sách quan trọng
cũng đều dựa trên cơ sở những chuỗi quyết định của nhà quản trị. Vì vậy, quyết định
chính xác hay không ảnh hưởng rất lớn đến sự “được - mất”, “thành-bại”, thậm chí là
“sống còn” của tổ chức. Để có thể mang lại kết quả tốt nhất và hiệu quả cao nhất thì nhà
quản trị cần phải có những kiến thức vững chắc về kĩ năng ra quyết định, kèm theo sự
thông minh, nhạy bén sẵn có của mình. Tuy nhiên không phải lúc nào nhà quản trị cũng ra
quyết định chính xác. “Ngay cả những người thông minh bậc nhất cũng có thể phạm phải
các sai lầm từ ngớ ngẩn đến nghiêm trọng khi đưa ra quyết định” - Michael J. Mauboussin
đã nói như vậy trong quyển sách “Những sai lầm khi ra quyết định”. Vậy làm thế nào để
có thể đưa ra những quyết định đúng đắn và cải thiện kĩ năng ra quyết định trong quản trị?
Đó là vấn đề mà em sẽ nghiên cứu, phân tích và làm rõ.
3
NỘI DUNG
I/ Đặt vấn đề
Trong 10 vai trò quản trị (managerial roles) do Henry Mintzberg trình bày, có 4 vai
trò liên quan đến việc làm quyết định, còn gọi là các vai trò mang tính quyết định
(decisional roles) của cấp quản trị. Đó là vai trò của một nhà doanh nghiệp, một nhà đàm
phán, thương lượng, đối tác, một nhà quản trị xử lý các tình huống rối loạn bên trong và
bên ngoài tổ chức, và sau cùng là vai trò điều phối các nguồn lực của tổ chức.
Ra những quyết định tốt, được mọi người ủng hộ và thực thi là cả một nghệ thuật
mà tất cả các nhà lãnh đạo đều phải học. Điều này lại càng có ý nghĩa quan trọng đối với
một doanh nhân.
“Các nhà quản trị cần phải biết điều gì để có thể ra quyết định quản trị hiệu quả
trong thế giới ngày nay?”
Sẽ không có một câu trả lời dứt khoát cho câu hỏi trên. Chính vì vậy mà việc ra
những quyết định tốt là cả một nghệ thuật. Tùy theo tình huống mà việc ra quyết định có
thể dựa trên sự độc đoán hay trên sự đồng thuận của tất cả mọi người. Lúc nào cũng dựa
trên sự độc đoán hay luôn bao biện là một cách ra quyết định cực đoan và nguy hiểm.
Những người ra quyết định giỏi nhất là những người linh hoạt. Họ biết khi nào phải độc
đoán, khi nào phải đi tìm tiếng nói chung của mọi người trong tổ chức và khi nào nên ở
giũa hai cực này.
Khi mới khởi nghiệp, bạn thường chỉ có một mình và phải tự quán xuyến mọi việc
của doanh nghiệp. Khi đó, bạn sẽ chịu trách nhiệm về mọi quyết định của mình, cả về mặt
chiến lược lẫn chiến thuật.
Nhưng khi doanh nghiệp phát triển, để vận hành nó, bạn cần phải có sự hợp sức
của nhiều người khác. Lúc này, bạn đã cân nhắc đến ý kiến của người khác khi ra quyết
định hay chưa? Và bạn có nên làm điều này hay không?
Để làm được điều trên, bạn có thể bắt đầu bằng việc tìm hiểu cách ra quyết định
của cá nhân mình. Hãy tự hỏi rằng khi phải ra một quyết định, bạn sẽ có xu hướng dựa
vào bản thân là chính hay đi tìm tiếng nói chung của mọi người? Bạn có chọn một giải
4
pháp trung hòa là tham khảo ý kiến của những người khác, nhưng sẽ tự mình ra quyết
định cuối cùng không? Để trả lời hoàn thiện những câu hỏi nan giải trên thì ta phải tìm
hiểu và giải quyết từng vấn đề một.
II/ Lý thuyết về ra quyết định trong quản trị
Ra quyết định là hoạt động thường xuyên và diễn ra hàng ngày trong cuộc sống
của mỗi chúng ta, từ những việc khá đơn giản và gần gũi như ăn gì, uống gì, mặc gì, mua
những gì và đi đâu, làm gì, v.v… Tất cả những gì mà chúng ta có ở hiện tại chính là kết
quả của những chuỗi quyết định trong quá khứ.
Trong lĩnh vực kinh doanh cũng vậy, ra quyết định là công việc trung tâm, cơ bản
và quan trọng nhất đối với nhà quản trị. Điều hành một tổ chức từ những công việc đơn
giản hàng ngày đến những chiến lược lớn, dài hạn cũng đều dựa trên cơ sở những chuỗi
quyết định thích hợp và đúng đắn. Quyết định có chính xác hay không của nhà quản trị sẽ
ảnh hưởng và quyết định đến sự thành - bại, được - mất và thậm chí “sống còn” của
doanh nghiệp. Vì vậy nghệ thuật ra quyết định chính là nghệ thuật cơ bản mà bản thân
mỗi nhà quản trị cần phải am hiểu và nắm vững.
1/ Khái niệm về ra quyết định
Quyết định quản trị là những hành vi sáng tạo của chủ thể quản trị nhằm định ra
mục tiêu chương trình và tính chất hoạt động của các tổ chức để giải quyết một vấn đề đã
chín muồi trên cơ sở hiểu biết các quy luật vận động khách quan và phân tích thông tin về
tổ chức và môi trường.
Một quyết định nhằm trả lời các câu hỏi: Tại sao phải làm? Cần làm gì? Khi nào
làm? Làm trong bao lâu? Ai làm? Và làm như thế nào?
Ra quyết định - đó là nhiệm vụ quan trọng nhất của người quản trị. Thường thì
những quyết định của người quản trị có ảnh hưởng tới hiệu quả của đơn vị mình quản lý.
Nếu có thể tổng hợp thành một từ để nói lên phẩm chất của một nhà quản trị giỏi, ta có
thể nói rằng đó là “tính quyết định”.
Để ra quyết định nhà quản trị phải hiểu được quy luật để đưa ra quyết định trên cơ
sở khoa học. Lý thuyết quyết định thống kê trên lý thuyết là một cơ sở khoa học nhất hiện
nay mà các nhà quản trị chưa hiểu hết tác dụng và vận dụng nó làm cơ sở tiền đề cho việc
ra quyết định. Áp dụng lý thuyết quyết định này sẽ đưa ra việc lựa chọn hành động và cả
5
việc lựa chọn có tư tưởng hợp lý về các hậu quả kinh tế, xã hội, chính trị của việc lựa
chọn hành động đó.
2/ Bản chất của quyết định trong quản trị
Quyết định quản trị là hành vi sáng tạo của nhà quản trị nhằm định ra chương trình
và tính chất hoạt động của tổ chức để giải quyết một vấn đề đã chín muồi, trên cơ sở sự
hiểu biết các quy luật vận động khách quan của hệ thống bị quản trị và việc phân tích các
thông tin về hiện tượng của hệ thống đó.
3/ Vai trò của quyết định trong quản trị
Các quyết định về quản trị có vai trò cực kỳ quan trọng trong các hoạt động về
quản trị. Bởi vì:
- Các quyết định luôn luôn là sản phẩm chủ yếu và là trung tâm của mọi hoạt động
về quản trị. Không thể nói đến hoạt động về quản trị mà thiếu việc ra các quyết định, cũng
như không thể nói đến việc kinh doanh mà thiếu dịch vụ và hàng hóa.
- Sự thành công hay thất bại trong các tổ chức phụ thuộc rất nhiều vào các quyết
định của các nhà quản trị.
- Xét về mặt tổng thể thì không thể thay thế các quyết định về quản trị bằng tiền
bạc, vốn liếng, sự tự phát, sự tự điều chỉnh hoặc bất cứ thứ tự đồng bằng máy móc tinh
xảo nào.
- Mỗi quyết định về quản trị là một mắt xích trong toàn bộ hệ thống các quyết định
của một tổ chức nên mức độ tương tác ảnh hưởng giữa chúng với nhau là cực kỳ phức tạp
và hết sức quan trọng. Không thận trọng trong việc ra quyết định thường có thể dẫn tới
những hậu quả khôn lường.
III/ Nội dung, nguyên tắc và quy trình ra quyết định trong quản trị
1/ Nội dung của quyết định trong quản trị
a/ Cơ sở của lý thuyết ra quyết định
Lý thuyết ra quyết định (decision theory) nghiên cứu, tiếp cận một cách phân tích
có hệ thống việc ra quyết định. Mục tiêu của lý thuyết ra quyết định là giúp các nhà quản
trị đề ra những quyết định đúng đắn, chính điều này là chìa khóa để đạt được hiệu quả
quản trị (chủ trương của các nhà lý thuyết định lượng).
6
Ra quyết định dựa trên sự khảo sát thực tế, chứng minh bằng thực tiễn; dựa trên
những kinh nghiệm mà những nhà quản trị giỏi trước đây hay chính bản thân mình đã gặp
và giải quyết được hoặc chưa giải quyết đươc nhưng có được một bài học kinh nghiệm
quý báu; dựa trên sự trực giác tốt của người quản trị, nhận định đúng vấn đề đang và sẽ
diễn ra trong hiện tại và trong tương lai; dựa trên việc học ra những quyết định khôn
ngoan từ những chuyên gia;…
b/ Tiêu chuẩn phân loại các quyết định
Tùy theo tiêu chuẩn hoặc tiêu thức (criterion) được chọn, chúng ta có nhiều cách
phân loại các quyết định khác nhau:
Theo tính chất vấn đề:
- Quyết định chiến lược: quyết định có tầm quan trọng, xác định phương hướng và
đường lối hoạt động của các tổ chức.
- Quyết định chiến thuật là những quyết định được thực hiện nhằm giải quyết
những vấn đề bao quát một lĩnh vực hoạt động, có thể là điều chỉnh, bổ sung, hoặc sửa sai
các hoạt động nhằm đạt được mục tiêu một cách tốt nhất.
- Quyết định tác nghiệp là quyết định giải quyết vấn đề mang tính chuyên môn,
nghiệp vụ của các bộ phận. Mang tính tức thì, ngắn hạn.
Theo chức năng quản trị:
- Quyết định về hoạch định.
- Quyết định về tổ chức.
- Quyết định về điều hành.
- Quyết định về kiểm tra.
Theo tần số ra quyết định: Quyết định có sẵn (programmed) là những quyết định
lặp đi lặp lại, thường xuyên theo một thủ tục, và không được coi là mới. Các nhà quản trị
có khuynh hướng thiết lập quy trình để xử lý công việc hàng ngày theo thói quen hoặc
cách điều hành căn bản.
có thể bạn quan tâm
QUYẾT ĐỊNH Tạm đình chỉ thi hành Quyết định áp dụng biện pháp đưa vào...
2
779
325
Biểu mẫu, văn bản khác
2
(New)
QUYẾT ĐỊNH Hủy Quyết định miễn chấp hành phần thời gian còn lại tại cơ...
2
740
311
Biểu mẫu, văn bản khác
2
(New)
QUYẾT ĐỊNH Hoãn chấp hành Quyết định áp dụng biện pháp đưa vào cơ sở c...
2
670
301
Biểu mẫu, văn bản khác
2
(New)
QUYẾT ĐỊNH Miễn chấp hành Quyết định áp dụng biện pháp đưa vào cơ sở c...
2
735
295
Biểu mẫu, văn bản khác
2
(New)
QUYẾT ĐỊNH Hủy Quyết định giảm thời hạn chấp hành biện pháp đưa vào cơ...
2
745
318
Biểu mẫu, văn bản khác
2
(New)
QUYẾT ĐỊNH VỀ VIỆC TIẾP NHẬN VÀ PHÂN CÔNG NGƯỜI HƯỚNG DẪN THỰC HÀNH TẠ...
1
1.402
484
Thủ tục hành chính
1
(New)
MÀU SẮC CÓ QUYẾT ĐỊNH HÀNH VI MUA SẮM?
5
882
261
Marketing, bán hàng
5
(New)
GIA ĐÌNH VÀ BÍ QUYẾT GIỮ LỬA TÌNH YÊU, HẠNH PHÚC
0
651
4
Nghệ thuật sống
(New)
thông tin tài liệu
Quyết định quản trị là những hành vi sáng tạo của chủ thể quản trị nhằm định ra mục tiêu chương trình và tính chất hoạt động của các tổ chức để giải quyết một vấn đề đã chín muồi trên cơ sở hiểu biết các quy luật vận động khách quan và phân tích thông tin về tổ chức và môi trường.
Mở rộng để xem thêm
tài liệu mới trong mục này
Khảo sát tỉ lệ nhiễm S. aureus và E. coli nhiễm trong các nhóm thực phẩm như thịt gia súc, các loại cá, thủy sản và các loại rau- nghiên cứu đề xuất quy trình chế biến thực phẩm trong gia đình hợp vệ sinh
Nghiên cứu tình hình quản lý lâm sản ngoài gỗ tại bán đảo Sơn Trà thành phố Đà nẵng
KHU NGHỈ DƯỠNG TỔNG HỢP SÔNG GIÁ VÀ THIẾT KẾ HỆ THỐNG ĐIỆN KHU NGHỈ DƯỠNG
THỰC TRẠNG TỔ CHỨC VÀ THỰC HIỆN QUẢN TRỊ NGUYÊN VẬT LIỆU TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN NAGAKAWA VIỆT NAM
PHÂN TÍCH GIAO KHOÁN QUẢN LÝ VÀ BẢO VỆ RỪNG VÀ TRỒNG RỪNG TRÊN ĐỊA BÀN BAN QUẢN LÝ RỪNG PHÒNG HỘ SÔNG MAO - BẮC BÌNH- THUẬN
tài liệu hot trong mục này
Tiểu luận: CT sữa Vinamilk- Phân tích môi trường bên ngoài và phân tích chiến lược tại công ty
Báo cáo thực tập: Siêu thị CO.OPMART- Sự quản lý và thực trạng chăm sóc khách hàng trực tiếp tại đây
Khóa luận tốt nghiệp: Công tác Tuyển dụng, Đào tạo và phát triển nguồn nhân lực tại Công ty TNHH Phương Đông (thực trạng và giải pháp hoàn thiện)
Luận văn: Nhà máy nước Thủ Đức và quy trình vận hành hệ thống xử lý nước cấp
Báo cáo thực tập: Chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, hoạt động, tổ chức của bệnh viện đa khoa huyện Quỳnh Lưu
tài liệu giúp tôi
Nếu bạn không tìm thấy tài liệu mình cần có thể gửi yêu cầu ở đây để chúng tôi tìm giúp bạn!
xem nhiều trong tuần
Trắc nghiệm Hóa học 10 bài 2: Hạt nhân nguyên tử. Nguyên tố hóa học. Đồng vị
Giáo trình Quản trị học của Đại học kinh tế quốc dân
CÁC KIỂU ẨN DỤ
IOE tiếng Anh lớp 10 lần 21 niên khóa 2016
BIỂU MẪU ĐỀ NGHỊ NHẬP KHẨU THUỐC CHƯA CÓ GIẤY ĐĂNG KÝ LƯU HÀNH THUỐC TẠI VIỆT NAM KHÔNG VÌ MỤC ĐÍCH THƯƠNG MẠI
Hướng dẫn tự học Access
yêu cầu tài liệu
Giúp bạn tìm tài liệu chưa có
×
