NGỮ VĂN : TÌM HIỂU VỀ CÂU CẢM THÁN
CÂU C M THÁNẢ
I. M c tiêu:ụ Giúp HS
1. Ki n th c:ế ứ Hi u rõ đ c đi m hình th c và ch c năng c a câu c mể ặ ể ứ ứ ủ ả
thán. Phân bi t câu c m thán v i các ki u câu khác. N m v ng ch c năngệ ả ớ ể ắ ữ ứ
c a câu c m thán; bi t dùng câu c m thán phù h p tình hu ng giao ti p.ủ ả ế ả ợ ố ế
2. Kĩ năng: HS có kĩ năng dùng câu c m thán phù h p v i tình hu ng giaoả ợ ớ ố
ti p.ế
3. Thái đ :ộ HS có ý th c trau d i v n ngôn ng .ứ ồ ố ữ
4. Hình thành năng l c cho HSự: K năng s d ng câu đúng và hay.ỹ ử ụ
II. CHU N B : Ẩ Ị GV: So n GA, b ng ph ; h ng d n HS chu n b bài. ạ ả ụ ướ ẫ ẩ ị
HS: Chu n b bài theo h ng d n c a GV.ẩ ị ướ ẫ ủ
III. T CH C CÁC HO T Đ NG H C C A HSỔ Ứ Ạ Ộ Ọ Ủ :
HO T Đ NG C A TH Y –TRÒẠ Ộ Ủ Ầ N I DUNGỘ
*HĐ 1: D n d t vào bài (1’)ẫ ắ :
M c tiêuụ: T o tâm th h c t p, giúp HS ýạ ế ọ ậ
th c đ c nhi m v h c t p, h ng thú h c bàiứ ượ ệ ụ ọ ậ ứ ọ
m i: Bài tr c các em đã đ c h c ki u câu nghiớ ướ ượ ọ ể
v n, câu c u khi n. Bài hôm nay các em s đ cấ ầ ế ẽ ượ
h c m t ki u câu đ c dùng v i m c đích thọ ộ ể ượ ớ ụ ể
hi n tình c m, c m xúc, đó là ki u câu c m thán.ệ ả ả ể ả
* Ho t đ ng 2ạ ộ : Hình thành ki n th c cho HSế ứ :
* H ng d n tìm hi u m c I (25’)ướ ẫ ề ụ :
M c tiêuụ: HS n m đ c đ c đi m hình th c,ắ ượ ặ ể ứ
ch c năng và cách dùng câu c m thán.ứ ả
- GV treo b ng ph ghi VD 1 – VD a, b/ SGKả ụ ; HS
đ c các VD.ọ
? Trong nh ng đo n trích trên, câu nào là câu c mữ ạ ả
thán?
? D u hi u hình th c nào cho bi t hai câu trên làấ ệ ứ ế
câu c m thán ?ả
- GV treo b ng ph 2 ghi các VD a, b, c – BT 1ả ụ
ph n luy n t p và m t s VD có ch a các t c mầ ệ ậ ộ ố ứ ừ ả
thán: Thay, bi t bao, bi t ch ng nào, …ế ế ừ
? Tìm nh ng câu c m thán trong các VD trên.ữ ả
? Nh ng t ng nào trong các câu v a tìm làữ ừ ữ ừ
nh ng t c m thán ?ữ ừ ả
? Nh ng t ng c m thán th ng đ ng v tríữ ừ ữ ả ườ ứ ở ị
nào trong câu? -> Đ u câu t o thành thành ph nầ ạ ầ
bi t l p trong câu, các em s đ c h c l p 9.ệ ậ ẽ ượ ọ ở ớ
Cũng có nh ng t c m thán không đ ng đ u câuữ ừ ả ứ ở ầ
mà đ ng sau nh ng t mà nó b sung ý nghĩa.ứ ữ ừ ổ
? Có ph i câu c m thán nào cũng đ c k t thúcả ả ượ ế
b ng d u ch m c m không? ằ ấ ấ ả (Không ph i – VD c –ả
b ng ph 2).ả ụ
? Nh ng câu c m thán th ng đ c c u t o làữ ả ườ ượ ấ ạ
I. Đ c đi m hình th c và ch cặ ể ứ ứ
năng c a câu c m thán:ủ ả
1. Xét các VD a, b – SGK: Nh ngữ
câu c m thán:ả
- H i i lão H c.ỡ ơ ạ
- Than ôi!
2. Nh n xét: ậ
* Hình th c:ứ
- Câu c m thán có ch a các t ngả ứ ừ ữ
c m thán: ảÔi, than ôi, h i i, chaoỡ ơ
ôi, tr i i,… ờ ơ đ u câu; các t :ở ầ ừ
thay, bi t bao,ế xi t bao, bi t ch ngế ế ừ
nào,… sau nh ng t mà nó bở ữ ừ ổ
sung ý nghĩa.
- Câu c m thán th ng k t thúcả ườ ế
b ng d u ch m c m.ằ ấ ấ ả
* Ch c năng:ứ Câu c m thán dùngả
đ b c l tình c m, c m xúc tr cể ộ ộ ả ả ự
ti p c a ng i nói, ng i vi t.ế ủ ườ ườ ế
* Cách dùng:
- Câu c m thán th ng dùng trongả ườ
ngôn ng h ng ngày ho c trong vănữ ằ ặ
ch ng.ươ
- Câu c m thán ph i đ c đ c ho cả ả ượ ọ ặ
nói b ng gi ng di n c m.ằ ọ ễ ả
ki u câu gì? -> ểCâu d c bi tặ ệ .
? Câu c m thán dùng đ làm gì?ả ể
? C m xúc trong m i câu c m thán trên là c m xúcả ỗ ả ả
gì? – GV phân tích, làm rõ sau khi HS phát bi u. ể
? Th o lu n nhómả ậ : Hãy tìm nh ng câu c m thánữ ả
dùng trong đ i s ng h ng ngày mà các em th ngờ ố ằ ườ
g p ho c th ng dùng.ặ ặ ườ
? Trong nh ng câu c m thán trên, câu nào mangữ ả
tính đ a ph ng?ị ươ
? T đây, các em k t lu n câu c m thán th ngừ ế ậ ả ườ
đ c dùng đâu?ượ ở
? Khi nói ho c đ c câu c m thán ph i nói, đ c v iặ ọ ả ả ọ ớ
gi ng NTN?ọ
? Trong khi vi t đ n, vi t biên b n ho c trình bàyế ơ ế ả ặ
k t qu m t bài toán có nên dùng câu c m thánế ả ộ ả
không? Vì sao?
? VD1a – b ng ph 1, câu 3, 4 và VD 2 - b ngỞ ả ụ ở ả
ph 2 có các câu k t thúc b ng d u ch m c mụ ế ằ ấ ấ ả
nh ng đó có ph i là câu c m thán không? Vì sao?ư ả ả
(Không, vì nó không ch a các t c m thán.)ứ ừ ả
? Các câu trên b c l c m xúc gì?ộ ộ ả
- M t ng i nh th y! M t ng i đã trótộ ườ ư ế ấ ộ ườ
l a m t con chó!ừ ộ
-> C m xúc ng ngàng, b t ng .ả ỡ ấ ờ
- S c ng i khó lòng đ ch n i v i s c tr i. ứ ườ ị ổ ớ ứ ờ ->
C m xúc lo l ng.ả ắ
? Cách đ c các câu này NTN? ọ(Gi ng đ c câu c mố ọ ả
thán).
? Theo em đây là ki u câu gì? ể(Câu tr n thu t, cácầ ậ
em s đ c h c bài sau.)ẽ ượ ọ ở
? V y em k t lu n NTN v tr ng h p này?ậ ế ậ ề ườ ợ
- HS đ c ghi nh , GV ch t ý.ọ ớ ố
- Trong VB hành chính và VB khoa
h c không nên dùng câu c m thán.ọ ả
* L u ý:ư
- Không ph i câu nào đ c đ c, nóiả ượ ọ
b ng gi ng di n c m đ th hi nằ ọ ễ ả ể ể ệ
tình c m, c m xúc và có k t thúcả ả ế
b ng d u ch m c m cũng là câuằ ấ ấ ả
c m thán.ả
- Câu c m thán đôi khi cũng k t thúcả ế
b ng d u ch m.ằ ấ ấ
3. K t lu n:ế ậ (Ghi nh – SGK /ớ
trang 44 )
* Ho t đ ng 3ạ ộ : H ng d n luy n t p (19’)ướ ẫ ệ ậ :
M c tiêuụ: HS v n d ng đ c lí thuy t vào làmậ ụ ượ ế
BT, t đó hình thành năng l c dùng câu c m thán.ừ ự ả
- HS làm BT r i trình bày, GV ch t ý.ồ ố
1. BT 1: Các câu c m thán: Than ôi! Lo thay! Nguyả
thay!; H i c nh r ng ghê gh m c a ta i! Chao ôi,ỡ ả ừ ớ ủ ơ
có bi t r ng hung hăng… c a mình thôi.ế ằ ủ
-> Các câu trên có ch a t ng c m thán.ứ ừ ữ ả
2. BT 2: T t c các câu trong VD đ u dùng đ thấ ả ề ể ể
hi n tình c m, c m xúc nh ng đó không ph i làệ ả ả ư ả
câu c m thán vì chúng ảkhông ch a các t ngứ ừ ữ
c m thán. ả
a. L i than th , c m xúc xót xacho thân ph nờ ở ả ậ
mình c a ng i nông dân d i ch đ phongủ ườ ướ ế ộ
II. Luy n t pệ ậ :
1. BT 1:
2. BT 2: Th o lu n nhóm.ả ậ
ki n.ế
b. L i than th c a ng i chinh ph tr c n iớ ở ủ ườ ụ ướ ỗ
đau do chi n tranh gây ra.ế
c. Tâm tr ng b t c c a nhà th trong cu c s ngạ ế ắ ủ ơ ộ ố
tr c cách m ng Tháng tám 1945.ướ ạ
d. N i ân h n c a D Mèn tr c cái ch t th mỗ ậ ủ ế ướ ế ả
th ng, oan c c a D Cho t.ươ ứ ủ ế ắ
có thể bạn quan tâm
NGỮ VĂN : TÌM HIỂU VỀ TRỢ TỪ THÁN TỪ
2
676
283
Giáo án, bài giảng lớp 8
2
(New)
TÌM HIỂU VỀ LOÀI THÂN MỀM
6
987
311
Giáo án, bài giảng lớp 7
6
(New)
TÌM HIỂU VỀ THẰN LẰN ĐUÔI DÀI
5
751
315
Giáo án, bài giảng lớp 7
5
(New)
TÌM HIỂU VỀ LOÀI THÂN MỀM - TIẾP
4
639
324
Giáo án, bài giảng lớp 7
4
(New)
TÌM HIỂU VỀ LOÀI THẰN LẰN BÓNG ĐUÔI DÀI T2
4
1.172
286
Giáo án, bài giảng lớp 7
4
(New)
TÌM HIỂU VỀ LOÀI THẰN LẰN BÓNG ĐUÔI DÀI T3
4
728
325
Giáo án, bài giảng lớp 7
4
(New)
Sinh học 11 Tìm hiểu Cảm ứng ở động vật có hệ thần kinh dạng ống
2
1.142
338
Giáo án, bài giảng lớp 11
2
(New)
Dấu hiệu cảnh báo bạn đã bị bệnh thận và cách điều trị
4
1.040
298
Bệnh thường gặp
4
(New)
thông tin tài liệu
NGỮ VĂN : TÌM HIỂU VỀ CÂU CẢM THÁN
1. Xét các VD a, b – SGK: Những câu cảm thán:
- Hỡi ơi lão Hạc.
- Than ôi!
2. Nhận xét:
* Hình thức:
- Câu cảm thán có chứa các từ ngữ cảm thán: Ôi, than ôi, hỡi ơi, chao ôi, trời ơi,… ở đầu câu; các từ: thay, biết bao, xiết bao, biết chừng nào,… ở sau những từ mà nó bổ sung ý nghĩa.
- Câu cảm thán thường kết thúc bằng dấu chấm cảm.
* Chức năng: Câu cảm thán dùng để bộc lộ tình cảm, cảm xúc trực tiếp của người nói, người viết.
* Cách dùng:
- Câu cảm thán thường dùng trong ngôn ngữ hằng ngày hoặc trong văn chương.
- Câu cảm thán phải được đọc hoặc nói bằng giọng diễn cảm.
Mở rộng để xem thêm
từ khóa liên quan
tài liệu mới trong mục này
tài liệu hot trong mục này
tài liệu giúp tôi
Nếu bạn không tìm thấy tài liệu mình cần có thể gửi yêu cầu ở đây để chúng tôi tìm giúp bạn!
×
