DANH MỤC TÀI LIỆU
Quan điểm và giải pháp tăng cường vai trò chủ đạo Kinh tế Nhà nước trong nền kinh tế thị trường định hướng XHCN
B MÔN LÝ LU N CHÍNH TRỘ Ậ Ị
------------------
TI U LU NỂ Ậ
HP: KINH T CHÍNH TR MÁC-LÊNINẾ Ị
Đ tài: Kinh t n n c vai t ch đ oế ướ ủ ạ
trong n n kinh t th tr ng Vi t Nam ế ị ườ
1
M Đ UỞ Ầ
N c ta b t d u d i m i n n kinh t t nh ng năm chín m i cho đ nướ ế ừ ươ ế
nay đã qua m i năm. Trong dó vai trò ch đ o, d n d t, đi u ti t n n kinh tườ ủ ạ ế ế
hàng hoá nhi u thành ph n c a kinh t Nhà n c luôn đ c Đ ng quan tâm, ầ ủ ế ướ ượ
coi tr ng đã đ t đ c nh ng thành t u b c đ u r t kh quan c trong ạ ượ ướ
lĩnh v c kinh t , chính tr , h i, c đ ng l i đ i n i đ i ngo i c a đ t ế ườ ố ố ộ
n c. Đ phát tri n n n kinh t theo đ nh h ng XHCN trong Ngh quy tướ ế ị ướ ị ế
Đ i h i Đ ng IX đã kh ng đ nh ch tr ng nh t phát tri n n n kinh t nhi u ủ ươ ế
thành ph n, các thành ph n kinh t kinh doanh theo pháp lu t, cùng phát tri n ầ ế
lâu dài, h p tác, c nh tranh lành m nh trong đó kinh t Nhà n c gi vai trò ế ướ ữ
ch đ o quuy t đ nh, kinh t Nhà n c cùng kinh t t p th tr thành c ế ế ướ ế ậ ơ
s v ng ch c c a n n kinh t qu c dân và m t l n n a nh n m nh nhi m vở ữ ế
“Ti p t c đ i m i và phát tri n kinh t Nhà n c đ th c hi n t t vai trò chế ụ ế ướ ể ự ệ ố
đ o n n kinh t ”. nh th m i phát huy đ c đ c đi m c a kinh t ế ư ế ớ ượ ế
XHCN.
Nh m th hi n vai trò c a thành ph n kinh t Nhà n c trong n n ể ệ ế ướ
kinh t th tr ng đ nh h ng xã h i ch nghĩa đòi h i kinh t Nhà n c ph iế ị ườ ướ ế ướ
đ i m i đ gi v ng vai trò ch đ o, thúc đ y các thành ph n kinh t khác ữ ữ ủ ạ ế
cùng phát tri n. v y vi c nghiên c u nh ng gi i pháp đ phát huy vai trò ậ ệ
ch đ o c a kinh t Nhà n c trong n n kinh t th tr ng đ nh h ng ủ ạ ế ướ ế ườ ướ
h i ch nghĩa Vi t nam hi n nay là h t s c quan tr ng. V i t m quan tr ng ế ớ ầ
c a em đã ch n đ tài: ọ ề KINH T NHÀ N C VAI TRÒ CHẾ ƯỚ
Đ O TRONG N N KINH T TH TR NG VI T NAM". Ư Ở Ệ
Ngoài ph n m đ u và ph n k t lu n, bài ti u lu n có 3 ph n: ở ầ ế
Ph n I:Vai trò c a Kinh t Nhà n c trong n n kinh t th ế ướ ế ị
tr ng đ nh h ng XHCNườ ị ướ
Ph n II:Kinh t Nhà n c n c ta hi n nayế ướ ở ướ
2
Ph n III:Quan đi m gi i pháp tăng c ng vai trò ch đ o Kinh ườ ủ ạ
t Nhà n c trong n n kinh t th tr ng đ nh h ngế ướ ế ị ườ ướ
XHCN.
N I DUNG CHÍNH
I. Vai trò c a Kinh t Nhà n c trong n n kinh t th tr ng đ nh ế ướ ế ị ườ
h ng XHCNướ
1. Kinh t Nhà n cế ướ
Kinh t Nhà n c nh ng đ n v , t ch c tr c ti p s n xu t kinhế ướ ơ ị ổ ế
doanh ho c ph c v s n xu t, kinh doanh mà toàn b ngu n l c thu c s h u ụ ả
Nhà n c ho c m t ph n ph thu c s h u Nhà n c chi m t l kh ngướ ướ ế ỷ ệ
ch . Nh v y, kinh t Nhà n c đ c hình thành thông qua vi c Nhà n cế ư ậ ế ướ ượ ướ
đ u t v n xây d ng m i t v n ngân sách nhà n c ho c thông qua qu c ư ố ừ ố ướ
h u hoá các xí nghi p t nhân. ệ ư
Kinh t Nhà n c bao g m các doanh nghi p Nhà n c, các t ch cế ướ ướ ổ ứ
kinh t , tài chính thu c s h u Nhà n c nh h th ng ngân hàng, kho b c,ế ở ữ ướ ư ệ
d tr qu c gia, và toàn b tài s n thu c s h u Nhà n c. ở ữ ướ
Kinh t Nhà n c r ng m nh h n b ph n doanh nghi p nhà n c.ế ướ ộ ơ ướ
Đ n m đ c hai ph m trù này nh n th c đ y đ h n vai trò kinh tể ắ ượ ủ ơ ế
nhà n c m t b c phát tri n v nh n th c th c ti n n n kinh t n c taướ ướ ể ề ậ ự ễ ề ế ướ
trong quá trình đ i m iổ ớ
Ta cũng c n phân bi t s h u Nhà n c v i thành ph n kinh t nhà ở ữ ướ ế
n c. Ph m trù s h u Nhà n c r ng h n ph m trù thành ph n kinh t nhàướ ở ữ ướ ơ ế
n c, thành ph n kinh t Nhà n c tr c h t ph i thu c s h u Nhà n c,ướ ế ướ ướ ế ở ữ ướ
nh ng s h u nhà n c th do các thành ph n kinh t khác s d ng. Thíư ở ữ ướ ế ử ụ
d : đ t đai, Nhà n c đ i bi u cho toàn dân s h u, nh ng kinh t h , h p ướ ở ữ ư ế ộ
tác nông nghi p, các doanh nghi p thu c các thành ph n kinh t khác s ệ ộ ế
d ng. Ng c l i, s h u Nhà n c không ph i kinh t Nhà n c, ch ng ượ ở ữ ướ ế ướ
h n Nhà n c góp v n c ph n chi m t l th p vào các doanh nghi p thu c ướ ế ỷ ệ
3
các thành ph n kinh t khác, thông qua liên doanh, liên k t g i thành ph n ế ế ọ
kinh t t b n Nhà n c.ế ư ướ
2. Kinh t Nhà n c có vai trò ch đ o trong n n kinh t th tr ngế ướ ủ ạ ế ườ
Trong th i kỳ quá đ lên ch nghĩa h i n n kinh t n c ta n n ế ướ
kinh t nhi u thành ph n đang trong quá trình chuy n đ i. Các thành ph nế ể ổ
kinh t t n t i, ho t đ ng đan xen l n nhau, v a h p tác, v a c nh tranh v iế ồ
nhau, luôn v n đ ng s chuy n hoá trong quá trình phát tri n. Thànhậ ộ
ph n kinh t Nhà n c vai trò m đ ng d n d t cho n n kinh t Vi t ế ướ ở ườ ế
Nam phát tri n theo đ nh h ng h i ch nghĩa. Đ gi v ng đ nh h ng ị ướ ữ ị ướ
h i ch nghĩa đ i v i n n kinh t , c n ph i t o đi u ki n cho thành ph n ế ả ạ
kinh t Nhà n c lên n m vai trò ch đ o trong n n kinh t qu c dân, là nhânế ướ ủ ạ ế
t chính thúc đ y tăng tr ng kinh t nhanh lâu b n. Phát huy l i th ưở ế ợ ế
ngu n v n l n t ngân sách; l c l ng đào t o chuyên sâu v trình đ qu n ự ượ
lý, trình đ k thu t; trình đ k thu t, công ngh hi n đ i; quan h kinh tộ ỹ ộ ỹ ế
r ng l n trong ngoài n c, kinh t Nhà n c ch c năng t o l p c s ướ ế ướ ơ ở
v t ch t h t ng, s n xu t các hàng hoá d ch v công c ng, h tr , chi ph i ạ ầ
các thành ph n kinh t khác. Tuy nhiên vai trò ch đ o đây không nghĩa ế ủ ạ ở
là chi m t tr ng l n mà đ gi vai trò này thành ph n kinh t Nhà n c ph iế ỷ ọ ế ướ
n m đ c nh ng ngành then ch t, nh ng lĩnh v c quan tr ng trong n n kinhắ ượ
t qu c dân nh công nghi p n ng, giao thông v n t i, c s h t ng ... ế ư ơ ạ ầ
Năm 2002 ta đã thu d c nh ng k t nh :tăng tr ng GDP 7,04%, t ngượ ế ư ưở
kim ng ch xu t kh u tăng 16%, giá tr s n xu t các ngành công nghi p tăng ị ả
14%, l m phát gi m xu ng m c không quá 5% ... Trong đó, riêng khu v c ả ố ứ
kinh t Nhà n c chi m 39,7% GDP, đóng góp g n 40% t ng n p Ngân sáchế ướ ế ổ ộ
nhà n c và 50% kim ng ch xu t kh u c a c n c. Thành ph n kinh t Nhàướ ả ướ ế
n c đã th c s ch ng t vai trò ch đ o, chi ph i thúc đ y toàn b n nướ ủ ạ ộ ề
kinh t qu c dân phát tri n theo đúng qu đ o theo đ nh h ng h i chế ỹ ạ ướ
nghĩa.
4
II. Kinh t Nhà n c Vi t nam hi n nayế ướ ở
1. Nh ng thành t u đã đ t đ c trong h n 10 năm đ i m i ạ ượ ơ
Theo đ ng l i ch tr ng ch đ o qua các Đ i h i Đ ng VI, VII, VIIIườ ươ ỉ ạ
g n đây nh t Đ i h i Đ ng XI, kinh t Nhà n c nói chung, DNNN nói ạ ộ ế ướ
riêng đã đ c s p x p l i m t b c khá căn b n, đã gi m quá n a s doanhượ ế ộ ướ
nghi p (nh ng doanh nghi p nh y u kém), nh ng doanh nghi p còn l i ệ ỏ ế
đ c c ng c m t b c. C ch qu n đ c hình thành ngày càng hoànượ ố ộ ướ ơ ế ượ
thi n giúp các doanh nghi p chuy n đ i thích nghi d n v i các quy lu t ể ổ ầ ớ
c a kinh t th tr ng trong b i c nh n n kinh t m và h i nh p qu c t . ế ị ườ ế ở ế
T 1990 đ n nay n c ta đã ti n hành 3 l n t ch c s p x p l i h ế ướ ế ầ ổ ế ạ ệ
th ng DNNN. L n th nh t (1990 - 1993), t ch c l i s n xu t kinh doanh ạ ả
c a các doanh nghi p qu c doanh v i m c tiêu thay th n n kinh t k ho ch ế ề ế ế
mang tính hành chính b ng m t n n kinh t s n xu t hàng hoá nhi u thành ế ả
ph n theo c ch th tr ng, đ nh h ng h i ch nghĩa. K t qu s p x p ơ ế ườ ướ ế ả ắ ế
trong giai đo n này v s l ng đã c t gi m 1/2 s doanh nghi p Nhà n c, ố ượ ướ
v m t kinh t đã s thay đ i căn b n trong t duy kinh t : doanh nghi pề ặ ế ư ế
Nhà n c l y l i nhu n làm m c tiêu c b n, nh ng v n đ m nh n vai tròướ ơ ả ư
làm hình m u cho các doanh nghi p thu c các thành ph n kinh t khác; doanh ệ ộ ế
nghi p Nhà n c th c hi n c hai khâu s n xu t l u thông phân ph i; ướ ệ ả ư
DNNN không còn b h p kinh doanh theo ngành lãnh th ; DNNN b tị ẹ
đ u bi t đ n khái ni m c nh tranh v i các thành ph n kinh t khác trên th ế ế ế
tr ng.ườ
Đ i m i DNNN l n th hai (1994-1997), Chính ph ti n hành thành l p ủ ế
các DNNN v i t ng v n ch s h u chi m t l l n trong t ng s v n c a ế ỷ ệ ớ
doanh nghi p Nhà n c, đó các t ng công ty 91, t ng công ty 90. Vi c s p ướ ệ ắ
x p này đã hình thành các T ng công ty Nhà n c chi ph i đ c nh ng ngànhế ướ ố ượ
kinh t quan tr ng nh đi n năng, d ch v b u chính vi n thông, hàng không,ế ư ụ ư
v n t i đ ng s t, vi n d ng, giao thông v n t i, xây d ng... M t s t ngậ ả ườ ươ ậ ả
công ty đã tr thành h t nhân c a nh ng t p đoàn kinh t đa ngành. ữ ậ ế
5
Cu c đ i m i DNNN l n th ba, th c hi n h c p s h u thông qua ạ ấ
giao bán, khoán, cho thuê, chuy n thành công ty c ph n đ i v i các DNNN ố ớ
không có vai trò then ch t c n Nhà n c n m gi , v n s h u nh , ho t đ ng ướ ở ữ
kinh doanh không có hi u qu ... ệ ả
Hi n nay doanh nghi p Nhà n c n c ta đ c t ch c l i theo hình ướ ở ướ ượ
th c c c u: 17 t ng công ty 91; 76 t ng công ty 90 trên 4.000 doanh ơ ấ
nghi p Nhà n c đ c l p. Đ n năm 2002 c n c đã sát nh p h n 3.500 ướ ế ả ướ ơ
doanh nghi p, gi i th kho ng 4.500 doanh nghi p Nhà n c (DNNN), c ả ể ướ
ph n hoá g n 500 doanh nghi p Nhà n c. Nh v y trình đ tích t t p ướ ờ ậ
trung v n trong DNNN đ c nâng lên. S DNNN v n d i 1 t đ ng đã ư ướ ỷ ồ
gi m đáng k s DNNN v n trên 10 t đ ng tăng t 10% lên 35% t ỷ ồ
năm 1994- 2002, s n xu t kinh doanh phát tri n hi u qu đ c nâng lên ả ượ
r t.
Thành ph n kinh t Nhà n c th c s vai trò chi ph i, thúc đ y toàn ế ướ ự ự
b n n kinh t qu c dân phát tri n đúng qu đ o, góp ph n vào vi c tăngộ ề ế ỹ ạ
c ng vai trò ch đ o c a n n kinh t nhà n c trong n n kinh t th tr ngườ ề ế ướ ề ế ườ
đ nh h ng xã h i ch nghĩa Vi t Nam. ướ ở ệ
2. Nh ng t n t i và h n ch c a kinh t Nhà n c. ế ủ ế ướ
Sau h n 10 năm đ i m i, bên c nh nh ng ti n b trong vi c phát tri nơ ế ộ
khu v c kinh t Nhà n c còn nh ng t n t i h n ch , bi u hi n ch ế ướ ồ ạ ế
y u nh ng m t sau:ế ở
- S phát tri n c a khu v c kinh t Nhà n c đ c bi t các doanh ể ủ ế ướ
nghi p Nhà n c còn nh v quy dàn tr i v ngành ngh . Nhi u ướ ả ề
doanh nghi p cùng lo i ho t đ ng ch ng chéo v ngành ngh kinh doanh, c p ạ ộ
qu n trên cùng m t đ a bàn t o ra s c nh tranh không đáng trong ự ạ
chính khu v c kinh t nhà n c v i nhau. Doanh nghi p Nhà n c còn dàn ế ướ ớ ướ
tr i trên t t c các ngành ngh t s n xu t đ n th ng m i, du l ch, d ch v ề ừ ế ươ
gây tình tr ng phân tán, manh mún v v n trong khi v n đ u t nhà n c r t ề ố ư ướ
h n ch , gây chi ph i, l các ngu n l c k c ho t đ ng qu n nhà ế ể ả
n c, không th t p trung vào nh ng ngành, lĩnh v c ch y u, then ch t.ướ ể ậ ế
6
thông tin tài liệu
Kinh tế Nhà nước là những đơn vị, tổ chức trực tiếp sản xuất kinh doanh hoặc phục vụ sản xuất, kinh doanh mà toàn bộ nguồn lực thuộc sở hữu Nhà nước hoặc một phần phụ thuộc sở hữu Nhà nước chiếm tỷ lệ khống chế. Như vậy, kinh tế Nhà nước được hình thành thông qua việc Nhà nước đầu tư vốn xây dựng mới từ vốn ngân sách nhà nước hoặc thông qua quốc hữu hoá các xí nghiệp tư nhân.
Mở rộng để xem thêm
tài liệu giúp tôi
Nếu bạn không tìm thấy tài liệu mình cần có thể gửi yêu cầu ở đây để chúng tôi tìm giúp bạn!
xem nhiều trong tuần
yêu cầu tài liệu
Giúp bạn tìm tài liệu chưa có

LÝ THUYẾT TOÁN


×