Home
Luận văn - báo cáo
Lý luận chính trị
Tiểu luận: Tư tưởng triết học nho giáo-“Cai trị thiên hạ tất phải dùng Nho Gia”, người đặt cơ sở của Nho gia là Khổng Tử, Mạnh Tử , Đổng Trọng Thư
Tiểu luận: Tư tưởng triết học nho giáo-“Cai trị thiên hạ tất phải dùng Nho Gia”, người đặt cơ sở của Nho gia là Khổng Tử, Mạnh Tử , Đổng Trọng Thư
MỤC LỤC
Trang
Mở đầu……………………………………………………………3
I.Khổng Tử……………………………………………………….4
1. Quan điểm về thế giới……………………………………….4
2. Quan điểm về chính trị - xã hội…………………………….7
2.1 Thuyết chính danh – lý luận ổn định trật tự xã hội………7
Đối với quan hệ vua –
tôi…………………………………. 8
Đối với quan hệ cha –
con………………………………….9
2.2. Đạo đức – công cụ để thực hiện thuyết chính danh……….9
Nhân…………………………………………
…………….10
Trí……………………………………………
…………….13
2.3. Quân tử - mẫu người lý tưởng của xã hội………………...14
II. Mạnh Tử……………………………………………………..16
1. Quan điểm triết học………………………………………….17
Về đạo đức, tư
tưởng……………………………………..17
Về chính
trị………………………………………………..18
III.Đổng Trọng Thư…………………………………………….19
Về tư tưởng triết học và chính trị………………………..20
Về lí luận đạo đức xã hội…………………………………21
Về bản tính của con người…………….………………….22
IV. Kết luận…………………………………………………......23
DANH SÁCH NHÓM 24/7
HỌ TÊN MSSV
1. NGUYỄN THỊ LAN ANH 0956140002
2. PHAN THỊ THANH DIỆU 0956140012
3. TRẦN THỊ PHƯƠNG HIẾU 0956140021
4. ĐẶNG THỊ HỒNG 0956140025
5. NGUYỄN THỊ THANH HỒNG 0956140027
6. TỪ HỒNG HUẤN 0956140028
7. ĐẶNG THỊ MAI HƯƠNG 0956140030
8. TRẦN NGỌC THÚY 0956140061
9.TRẦN PHAN VIỆT TIẾN 0956140068
2
Mở Đầu
Nếu phương Đông là chiếc nôi lớn của văn minh nhân loại thì Ấn Độ và
Trung Quốc là những trung tâm văn hóa triết học cổ xưa rực rỡ, phong phú
nhất của nền văn minh ấy. Một trong những tư tưởng triết học phương Đông
thời đó mà ý nghĩa của nó vẫn còn có giá trị cho đến tận ngày nay về vấn đề
luân lí đạo đức, chính trị- xã hội, đó là những tư tưởng triết học của Nho gia.
Triết học là một trong những hình thái ý thức xã hội, là một bộ phận
của kiến trúc thượng tầng, xét đến cùng nó bị quy định bởi đời sống vật chất
xã hội. Do đó phát triển của tư tưởng triết học cũng bị quy định bởi sự phát
triển của nền sản xuất vật chất, cũng phụ thuộc vào sự phát triển của cuộc
đấu tranh giai cấp trong xã hội. Triết học cũng là thế giới quan của những
giai cấp hoặc tập đoàn xã hội nhất định. Lịch sử triết học Trung Quốc phân
chia theo sự phát triển của các hình thái kinh tế - xã hội, nhiều học giả Trung
Quốc, mỗi giai đoạn lại có cái nhìn khác nhau về di sản triết học của đất
nước mình, thậm chí giai đoạn này hoàn toàn ngược lại giai đoạn kia. Sau
đây chúng ta cùng tìm hiểu về những tư tưởng về triết học của nho giáo.
Nho giáo hay còn gọi là Nho gia là trường phái tư tưởng quan trọng
nhất ở Trung Quốc, là học phái tư tưởng lấy luân lí chính trị làm cốt lõi, một
bộ phận lịch sử phát triển Nho Gia tương đương với một bộ phận lịch sử
phát triển chính trị xã hội Trung Quốc. Vì vậy chúng ta không thể không
thừa nhận ảnh hưởng của tư tưởng Nho Gia đối với lịch sử xã hội Trung
Quốc. Đúng như người nắm quyền thống trị triều Nguyên nói: “Cai trị thiên
hạ tất phải dùng Nho Gia”. Người đặt cơ sở đầu tiên của Nho gia là Khổng
3
Tử, sống vào thời Xuân Thu. Về sau Mạnh Tử (thời Chiến Quốc), Đổng
Trọng Thư (thời Tây Hán) đã phát triển học thuyết này làm cho Nho học
ngày càng hoàn thiện hơn.
I . KHỔNG TỬ ( 551-479 TCN )
Khổng Tử tên thật là Khâu, hiệu là Trọng Ni, người nước Lỗ (ở tình
Sơn Đông ngày nay), Ông là một nhà tư tưởng lớn và là một nhà giáo dục
lớn đầu tiên của Trung Quốc cổ đại. Khổng Tử có làm một số chức quan ở
nước Lỗ trong mấy năm, nhưng phần lớn thời gian trong cuộc đời của ông là
đi đến nhiều nước để trình bày chủ trương chính trị của mình và mở trường
để dạy học. Tương truyền, số học trò của ông có đến 3000 người, trong đó
có nhiều người thành đạt, sử sách thường gọi là thất thập nhị thiên.
Ngoài việc dạy học, Khổng Tử còn chỉnh lí các sách Thi, Thư, Lễ,
Nhạc, Dịch, Xuân Thu, trong đó sách Nhạc bị thất truyền, 5 quyển còn lại về
sau trở thành 5 tác phẩm kinh điển của Nho gia được gọi chung là Ngũ kinh.
Những lời nói của Khổng Tử và những câu hỏi của học trò của ông
được chép lại thành sách Luận ngữ. Đó là tác phẩm chủ yếu để tìm hiểu tư
tưởng của Khổng Tử.
Về mặt triết học của Khổng Tử được lý giải khác nhau qua nhiều triều
đại. Đến năm thứ II trước công nguyên, những quan điểm của Khổng Tử
được danh nho nhà Hán Đổng Trọng Thư thần bí hóa và biến nó thành một
hệ thống đạo đức, tôn giáo, chính trị thống trị ở Trung Quốc.
Khổng Tử chủ yếu đi sâu vào các vấn đề về xã hội, song trong các tác
phẩm của mình và sách vở do học trò ghi lại, ông đề cập đến mọi lĩnh vực
thể hiện các quan điểm về thế giới, về chính trị xã hội và về cuộc sống con
người.
1. QUAN ĐIỂM VỀ THẾ GIỚI
4
Quan điểm về thế giới của Khổng Tử chịu ảnh hưởng quan niệm về vũ
trụ của người Trung Hoa thượng cổ - những quan niệm được lưu truyền
trong dân gian và được ghi trong Sách Dịch. Đấy là quan niệm cho rằng vũ
trụ lúc đầu là cõi hồn mang mênh mông, mờ mịt. Trong cái hỗn mang ấy có
cái Lý gọi là Thái cực vô hình, huyền diệu chứa đựng hai mặt tiềm ẩn đối
lập nhau là Âm và Dương.
Thái cực có bản thể và động thể. Vì nó là vô hình nên không thể nhận
biết được bản thể của Thái cực, song động thể của nó biểu hiện ở Âm –
Dương tương tác, chuyển hóa lẫn nhau. Sự tương tác, chuyển hóa dẫn đến
mọi biến đổi vô cùng tận gọi là Đạo, Dịch hay Đạo Trời Đất.
Theo Đạo, Âm Dương tạo ra thanh khí. Thanh khí là Trời, trọng khí
làm Đất còn sự điều hòa giữa Âm và Dương sẽ sinh ra vạn vật. Ngay từ
trong tiềm ẩn, vạn vật đã bẩm thụ thanh khí và trong khí. Thanh khí làm
Trời, trọng khí làm Đất còn sự điều hòa Âm và Dương sẽ sinh ra vạn vật.
Ngay từ trong tiềm ẩn, vạn vật đã có sẵn thanh khí và trọng khí. Vật nào có
nhiều thanh khí thì làm Thần; vật nào bẩm thụ ít, tùy theo độ đậm nhạt của
khí thanh, trọng khí mà làm Quỷ - Thần, làm Người làm Vật hay làm những
loại khác.
Quan niệm trên cho thấy người Trung Hoa cổ đại đã xếp ngôi thứ trong
thứ tự trong vũ trụ là: Trời, Thần, Quỷ - Thần, người và vạn vật.
Trời ở đây không chỉ là một giới siêu tự nhiên sáng tạo ra vũ trụ mà trời chỉ
giữ ngôi cao nhất trong vũ trụ. Các thần cũng không hoàn toàn hư vô, huyền
bí mà chỉ là sự bẩm thụ khí của Âm, Dương.
Quan hệ giữa Quỷ - Thần và người thì: trong các bài văn tế, ta thấy
Thiên tử tự xưng với Trời là “ thần”( bề tôi), còn đối với Quỷ - Thần Thiên
tử tự xưng là “ trẫm”. Nghĩa là Thiên tử cho quỷ thần ngang hàng với mình
hoặc dưới mình.
5
Người Trung Hoa cổ đại còn quan niệm người như con cưng của Trời
Đất nên ý trời, lòng dân là một, vì vây “dân muốn gì Trời cũng thuận”.
Khổng Tử ít quan tâm đến vấn đề nguồn gốc của vũ trụ, do đó ông đã
thể hiện một thái độ không rõ rệt về trời đất quỷ thần. Một mặt ông cho rằng
trời chỉ là giới tự nhiên, trong đó có bốn mùa thay đổi, trăm vật sinh trưởng.
Ông vẫn thường dạy học trò của mình: “Cũng như dòng nước chảy, mọi vật
đều trôi đi, chảy đi, không có gì ngưng nghỉ” (Luận ngữ: Tử - Hãn,16),
hoặc: “ Trời có nói gì đâu mà bốn mùa cứ vận hành, vạn vật cứ sinh hóa
mãi” (Luận Ngữ: Dương – Hóa, 18); nhưng mặt khác, ông lại cho rằng trời
là một lực lượng có thể chi phối số phận và hoạt động của con người, do dó
con người phải sợ mệnh trời.
Với Khổng Tử, Trời như một quan tòa công minh cầm cân nảy mực
phán xét mọi việc, Trời quyết định sự thành bại trong hoạt động cũng như
cuộc sống của con người. Với ông “ sống chết có mạng, giàu sang tại trời”.
Vì vậy, Khổng Tử đặt hết niềm tin vào ý chí của Trời. Ông khuyên mọi
người phục tùng ý chí đó và coi việc hiểu biết nó như một điều kiện tất yếu
để trở thành người hoàn thiện.
Khổng Tử cũng không phủ nhận sự tồn tại của Quỷ - Thần nhưng theo
ông, việc của Quỷ - Thần là việc cao xa, u uẩn nên đối với Quỷ - Thần, con
người phải kính trọng song chẳng nên gần gũi làm gì.
Về giới tự nhiên, về Trời – Đất, trong giai đoạn này vấn đề giữa Trời và
Người là vấn đề trung tâm trong cuộc đấu tranh giữa các trường phái triết
học. Quyền lực và sức mạnh của Trời là sự thần thánh hóa quyền lực và sức
mạnh của thế lực cầm quyền trên mặt đất. Khổng Tử đã thể hiện thái độ của
mình trong việc ủng hộ giai cấp chủ nô khi chế độ chiếm hữu nô lệ đã bước
vào thời kì suy tàn và khởi nghĩa vũ trang của nhân dân khắp nơi đang nổ ra
quyết liệt. Tuy nhiên, cuộc sống thực mà Khổng tử được chứng kiến làm
6
có thể bạn quan tâm
Tiểu luận:Nội dung, nhận định và phân tích triết học Nho giáo, học thu...
26
1.379
340
Lý luận chính trị
26
(New)
Tiểu luận: Vai trò và các cách thức xây dựng Triết lý kinh doanh trong...
48
3.207
1.236
Kinh tế quản lý
48
(New)
Thực trạng hoạt động cho vay tiêu dùng và giải pháp đẩy mạnh hoạt động...
50
722
287
Kinh tế quản lý
50
(New)
Tiểu luận: Tổng hợp tư tưởng, đạo đức Hồ Chí Minh về Đảng ta thật sự t...
9
1.085
321
Lý luận chính trị
9
(New)
Luận văn: Giao nhận Quốc tế ở VN- thực trạng hoạt động và một số biện...
88
899
306
Kinh tế - Thương mại
88
(New)
Tư tưởng Hồ Chí Minh về một Nhà nước có hiệu lực pháp lý mạnh mẽ là cơ...
16
1.047
446
Lý luận chính trị
16
(New)
Tiểu luận: Nhân tố tích cực của các trào lưu tư tưởng xã hội chủ nghĩa...
6
1.038
357
Lý luận chính trị
6
(New)
Tiểu luận: Thông qua việc xếp hạng nhằm dự đoán khả năng thành công tr...
77
698
347
Kinh tế quản lý
77
(New)
thông tin tài liệu
Nho giáo hay còn gọi là Nho gia là trường phái tư tưởng quan trọng nhất ở Trung Quốc, là học phái tư tưởng lấy luân lí chính trị làm cốt lõi, một bộ phận lịch sử phát triển Nho Gia tương đương với một bộ phận lịch sử phát triển chính trị xã hội Trung Quốc. Vì vậy chúng ta không thể không thừa nhận ảnh hưởng của tư tưởng Nho Gia đối với lịch sử xã hội Trung Quốc. Đúng như người nắm quyền thống trị triều Nguyên nói: “Cai trị thiên hạ tất phải dùng Nho Gia”. Người đặt cơ sở đầu tiên của Nho gia là Khổng Tử, sống vào thời Xuân Thu. Về sau Mạnh Tử (thời Chiến Quốc), Đổng Trọng Thư (thời Tây Hán) đã phát triển học thuyết này làm cho Nho học ngày càng hoàn thiện hơn.
Mở rộng để xem thêm
tài liệu mới trong mục này
Trình bày và phân tích những nội dung cơ bản trong tư tưởng của Hàn Phi Tử với tư cách là tập đại thành của Pháp gia, là đại biểu điển hình nhất, có vai trò phát triển học thuyết này đền đỉnh cao của nó
Kinh tế chính trị MÁC – LÊ NIN- Những vấn đề lý luận về công nghiệp hoá, hiện đại hoá ở nước ta.
LÝ LUẬN XUẤT KHẨU TƯ BẢN VÀ XUẤT KHẨU TƯ BẢN TẠI VIỆT NAM
Nguyên lý cơ bản CN Mác-Lênin- Mối quan hệ biện chứng giữa cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng của xã hội và sự vận dụng của Đảng ta trong đổi mới đất nước
KINH TẾ CHÍNH TRỊ MÁC-LÊNIN- CẤU SỞ HỮU TRONG QÚA TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG Ở VIỆT NAM.
tài liệu hot trong mục này
Tiểu luận: Vị trí, vai trò, nhiệm vụ của người Đảng viên với ĐCSVN- Phấn đấu, rèn luyện và tuyên truyền nhân dân của người Đảng viên
LÝ LUẬN XUẤT KHẨU TƯ BẢN VÀ XUẤT KHẨU TƯ BẢN TẠI VIỆT NAM
Tiều luận: Mối quan hệ biện chứng giữa cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng của xã hội, sự vận dụng của Đảng ta trong đổi mới đất nước
Tiểu luận: So sánh Luận cương chính trị của Đảng (10/1930) và Cương lĩnh chính trị (2/1930), ý nghĩa của thành lập Đảng và lịch sử CM tháng 8
Tiểu luận; Kinh tế chính trị Mac-Lenin- Lý luận về hội nhập kinh tế quốc tế và thách thức đối với Việt Nam
tài liệu giúp tôi
Nếu bạn không tìm thấy tài liệu mình cần có thể gửi yêu cầu ở đây để chúng tôi tìm giúp bạn!
xem nhiều trong tuần
Giáo trình Quản trị học của Đại học kinh tế quốc dân
Mẫu slide chủ đề âm nhạc
Tâm lý xã hội VÀ Hệ tư tưởng
Tham khảo 12 bài tập nguyên lý thống kê có lời giải
4 đề thi học sinh giỏi Toán lớp 2, có đáp án kèm theo
Các hiệu ứng HTML cho trang web
yêu cầu tài liệu
Giúp bạn tìm tài liệu chưa có
×
