DANH MỤC TÀI LIỆU
Tìm hiểu về lãnh đạo, quản trị trong kinh doanh - phần 2
Các h c thuy t lãnh đ o, qu n tr doanh nghi p (P2) ế ả ị
4 - Lý thuy t lãnh đ o, qu n tr hi n đ iế
a - Tr ng phái ti p c n theo h th ngườ ế
Tr ng phái thuy t này quan ni m r ng m t t ch c đ c coi nh m t h th ng tr c ti pườ ế ượ ư ộ ệ ố ế
th ng nh t c a các b ph n quan h h u c v i nhau. Các khái ni m d i đây đ c s ệ ữ ơ ướ ượ
d ng đ t các quan h c a t ch c trong ho t đ ng lãnh đ o, qu n tr : ệ ủ
- Phân h trong lãnh đ o, qu n tr : là nh ng b ph n trong t ch c liên k t v i nhau trong m t ế ớ
h th ng t ch c th ng nh t.ệ ố
- C ng l c hay phát huy l i th c a hi p đ ng t p th : tr ng thái trong đó cái chung đ c ế ủ ượ
coi l n h n cái riêng. Trong m t h th ng t ch c, c ng l c nghĩacác b ph n tác đ ngớ ơ ộ ậ
qua l i l n nhau trong ho t đ ng s t o ra s c m nh chung đ c tăng lên g p b i và mang l i ẽ ạ ượ
hi u qu cao h n nhi u so v i trong tr ng h p các b ph n ho t đ ng đ c l p.ệ ả ơ ườ ợ ậ ạ ộ ộ
b - Kh o h ng ng u nhiênả ướ
Theo lu n này, cách th c đ đ t đ c các m c tiêu c a m t t ch c th r t khác nhau, ứ ể ượ ổ ứ
đi u đó ph thu c vào t ng đi u ki n hoàn c nh c th . Do đó, trong t ng môi tr ng ụ ể ườ
khác nhau các ph ng pháp k thu t lãnh đ o, qu n tr khác nhau, không th thuy tươ ả ị ế
chung áp d ng trong m i đi u ki n, hòan c nh, b i vì m i v n đ nó là riêng bi t, đ c đáo. ỗ ấ
c - Kh o h ng quá trìnhả ướ
Trong s bi n đ i r t nhanh chóng c v quy mô, tính ch t t c đ c a môi tr ng kinh ế ộ ủ ườ
doanh trong ngoài DN, các nhà lãnh đ o, qu n tr hi n nay cho r ng c n ph i đ i m i t ớ ư
duy trong quá trình lãnh đ o, qu n tr , tr ng tâm trong các quan đi m đó ho t đ ng hi u ạ ộ
qu trong lãnh đ o, qu n tr g n li n v i m i quan h v i con ng i và th i gian. ị ắ ệ ớ ườ
V n đ k t h p năng đ ng nhi u quan đi m thuy t trong lãnh đ o, qu n tr t t y u ề ế ế ế
c n thi t, y u t th i gianquan h con ng i đang gây ra s c ép l n đ i v i các nhà ế ế ố ờ ườ ố ớ
lãnh đ o, qu n tr . Trong lãnh đ o, qu n tr c n v n d ng linh ho t các thuy t c n thi t ầ ậ ụ ế ế
vào trong t ng tình hu ng c th và lãnh đ o, qu n tr luôn luôn g n v i: ụ ể
- Các y u t môi tr ng kinh doanh.ế ố ườ
- Ð o đ c và trách nhi m xã h i trong kinh doanh.ạ ứ
- V n đ toàn c u hóa và lãnh đ o, qu n tr .ấ ề
- Sáng t o trong kinh doanh.
- S khác bi t v văn hóa trong lãnh đ o, qu n tr . ệ ề
- Lãnh đ o, qu n tr và trách nhi m v đ ng b . ề ồ
c - Mô hình năng l c
Làm th nào qu n doanh nghi p hi u qu câu h i trăn tr c a nhi u ông ch , chế ở ủ
và giám đ c các xí nghi p hi n nay trên th gi i. Hi n nay trên th gi i, các xí nghi p, nh t ế ớ ế ớ
các nghi p c a các n c công nghi p phát tri n, đang s d ng ph bi n hình qu n ướ ử ụ ế
g i là "mô hình năng l c" đ c đánh giá là r t có hi u qu . ượ
Cùng v i s phát tri n s n xu t, kinh doanh h u công nghi p, ngay t th p k 80 th k 20, ế ỷ
các nghi p ph ng Tây đ u nghiên c u ph ng th c qu n nghi p hi n đ i, trong đó ươ ươ ệ ạ
qu n theo "mô hình năng l c" (Competence mode). T i Trung Qu c, nh ng nghi p ố ữ
liên doanh vùng Hoa B c đã thí đi m th c hi n và hi u qu khá t t, nên ngày càng nhi u ự ệ
nghi p các đ a ph ng khác cũng áp d ng theo.ệ ở ươ
"Mô hình năng l c" là xem xét kh năng ch y u c a lãnh đ o, công nhân viên các c ng v ủ ế ươ
công tác khác nhau cũng nh nh ng hành vi t ng ng c a h trong các c ng v này, t đóư ữ ươ ứ ươ
xác đ nh năng l c ch y u c a h cũng nh m c đ thành th c đ hoàn thành công vi c c n ế ủ ọ ư ứ ộ ụ ể
thi t theo yêu c u đã giao cho h đ m nhi m.ế ọ ả
hình này n c g i "Mô hình t ch t" hay "Mô hình tin c y". nghi p c n ph i ướ ọ ố ấ ệ ầ
kh năng c nh tranh c b n c a mình trên th tr ng. Đó chính c s ngu n g c đ ơ ườ ơ ở
nghi p luôn giành đ c u th trong c nh tranh. Đ th c hi n đ c kh năng c nh tranh ch ượ ư ế ượ
y u thì công nhân viên c a nghi p cũng ph ikh năng c nh tranh t ng ng. Kh năngế ươ ứ
ch y u này s t ng h p c a nh ng trí th c, k năng, ph m ch t th quan sát nh n ế ự ổ
bi t đ c v i kh năng t ch c t o ra s c c nh tranh.ế ượ ứ ạ
Hi n nay ph ng pháp t ng đ i ph bi n đ xây d ng mô hình này là "D.I.D", nghĩa là phát ươ ươ ổ ế
hi n - s p đ t - giao vi c (discover-install-delivery). Trong giai đo n phát hi n thì tr c tiên ắ ặ ướ
ph i làm m c tiêu, nghi p v hi n nay đ i v i công tác qu n ngu n nhân l c cũng nh ụ ệ ố ớ ư
khung t ch c c a nghi p, quan ni m giá tr văn hoá nghi p. nghi p c n xác đ nh ứ ủ
đ c chi n l c nghi p v nh h ng c a chi n l c này đ i v i h th ng qu n ượ ế ượ ưở ế ượ ớ ệ ố
ngu n nhân l c. T đó xí nghi p xây d ng k ho ch b i d ng, đào t o. Khâu then ch t nh t ế ồ ưỡ
trong giai đo n phát hi n xác đ nh đ c "d ng năng l c" thích h p đ i v i nghi p, xác ượ ố ớ
đ nh rõ chi n l c và m c tiêu phát tri n c a công ty, t đó xác đ nh đi m c n t p trung năng ế ượ ầ ậ
l c ch y u c a công ty vào đó. ủ ế
Trong giai đo n s p đ t ph i xác đ nh kh năng t ng th , kh năng t ng c p t chi ả ổ ả ừ
ti t kh năng các c p, so n th o ra hình kh năng c a nghi p. Sau đó đ i chi u, đánhế ả ạ ả ế
giá t ng đi m v i t ng cán b công nhân đ s d ng, phát huy t t nh t kh năng c a t ng ể ử
ng i. Khâu then ch t trong giai đo n này xác đ nh kh năng th c thi, đánh giá nh ngườ ả ự
ho t đ ng có hi u qu , th hi n c th c a năng l c ch y u v lĩnh v c nào. ể ủ ế
Giai đo n giao vi c là g n k t k ho ch đ a ra v i công tác qu n lý nhân l c c a t ng ng i, ế ế ư ủ ừ ườ
áp d ng r ng rãi cho nh ng ng i qu n lý các khâu s n xu t kinh doanh và nh ng ng i tr c ữ ườ ữ ườ
ti p làm vi c trên tuy n m t; k p th i ki m tra k t qu rút kinh nghi m. Trong giai đo nế ế ộ ị ờ ể ế
này đi u quan tr ng là ph i b i d ng t t nghi p v và công tác qu n lý cho cán b qu n lý ả ồ ưỡ
các tuy n s n xu t. Tìm hi u tâm c a nhân viên khi th c hi n khuy n khích đ ng viênế ả ế
h m nh d n làm theo yêu c u nhi m v đ c giao. Đ ng th i ông ch ho c giám đ c ụ ượ
công ty ph i xem xét hi u qu th c s trong quá trình th c hi n mô hình này. ả ự
Hi n nay h u h t công ty n c ngoài ho c công ty liên doanh v i n c ngoài Trung Qu c ế ướ ớ ướ
đ u th c hi n hình này. Nhi u công ty, nghi p c a Trung Qu c đã b t đ u th c hi n, ự ệ ự ệ
nh ng g p ph i không ít v n đ ch a gi i quy t n tho , nên v n đang trong th i kỳ thăm dòư ư ế ổ
thí đi m đ rút kinh nghi m. Qua thí đi m Trung Qu c, các nhà kinh t Trung Qu c cho ể ở ế
r ng đ i v i nh ng xí nghi p k thu t cao ho c có hàm ố ớ
l ng k thu t cao thì hình này t ng đ i thích h p, còn đ i v i nh ng nghi p laoượ ươ ố ớ
đ ng t p trung cao thì ch a có hi u q a rõ r t. ư ệ ủ
d - Ph ng pháp ba k năngươ
M c d u vi c l a ch nđào t o các nhà qu n gi i đ c đông đ o m i ng i th a nh n ệ ự ượ ườ
là m t trong nh ng v n đ ph c t p nh t trong kinh doanh, song đi u đáng ng c nhiên là gi a ứ ạ
nh ng ng i đi u hành ho c các nhà giáo d c r t ít s nh t trí v nh ng tiêu chu n c a ườ ẩ ủ
m t nhà qu n gi i. Các ch ng trình phát tri n cán b đi u hành c a m t s công ty ươ ộ ố
tr ng đ i h c hàng đ u đ t n c ph n ánh m t s khác bi t ghê g m trong các m c tiêuườ ạ ọ ấ ướ
c a h .ủ ọ
Ngu n g c c a s khác bi t này ch các doanh nghi p tìm ki m nh ng đ c đi m hay ủ ự ế
nh ng thu c tính s cho phép xác đ nh m t cách khách quan "nhà qu n t ng", ng i ị ộ ưở ườ
đ c trang b đ x lý m t cách có hi u qu b t c v n đ nào b t c t ch c nào.ượ ị ể ử ả ấ ứ ấ ở ấ
"Gi thi t cho r ng có m t ki u nhà qu n lý đang đ c công nh n r ng rãi, cho dù d i d ng ế ượ ướ ạ
công khai hay ng m ng m. Cho đ n nay, b t c nhà qu n lý nào có l đ u bi t r ng m t công ế ẽ ề ế
ty thì c n đ n t t c lo i cán b qu n cho các c p công vi c khác nhau. Nh ng ph m ch t ế ấ ả
c n thi t cho m t giám sát viên c a hàng l hoàn toàn trái ng c v i nh ng ph m ch t ế ở ử ượ
c n cho m t phó giám đ c ph trách s n xu t. ố ụ
Đ n nay, cu c săn lùng hình m u nhà qu n lý đã tr nên sôi n i đ n m c nhi u công ty, trongế ổ ế
lúc t p trung vào nh ng tính cách hay nh ng ph m ch t đ c bi t nh t đ nh, nguy c đánh ấ ặ ấ ị ơ
m t t m nhìn v m i quan tâm th c s c a h : M t con ng i th th c hi n đ c nh ng ề ố ườ ể ự ượ
gì?.
Các n i dung d i đây đ xu t m t ph ng pháp th h u d ng h n trong vi c l a ch n ướ ươ ể ữ ơ
và phát tri n các nhà qu n lý. Ph ng pháp này không ph i d a trên cách đánh giá ng i qu n ươ ả ự ườ
gi i ng i nh th nào (nh ng đ c đi m n i b t tính cách b m sinh c a anh ta), ư ư ế ổ ậ
d a trên cách đánh giá nh ng cái h làm (các lo i k năng h phô di n khi ti n hành công ạ ỹ ế
vi c c a h m t cách hi u qu ). K năng, trong nghĩa s d ng đây, ch ra nh ng kh ử ụ
năng có th phát tri n, không nh t thi t là kh năng b m sinh, và ấ ế
nh ng đ c bi u l ra trong khi th c hi n công vi c, không ch đ n thu n ti m năng. ượ ỉ ơ
V y nên tiêu chu n tính nguyên t c c a k năng cao ph i hành đ ng hi u qu trong ắ ủ
nh ng đi u ki n khác nhau. ề ệ
Ph ng pháp này gi thi t r ng ho t đ ng qu n hi u qu th ng d a trên ba k năngươ ế ằ ườ
c b n có kh năng phát tri n. Nh ng k năng này lo i b nhu c u xác đ nh nh ng đ c đi mơ ả
đ c bi t th đem l i m t cách nhìn cách hi u h u d ng h n v quá trình qu n lý. ể ữ ụ ơ ề
Ph ng pháp này là k t qu t nhiên c a s quan sát m t th y tai nghe quá trình làm vi c c aươ ế ả ự
các nhà qu n lý, k t h p v i vi c xem xét nh ng nghiên c u th c nghi m th i gian v a qua ế ợ
trong ngành qu n lý.
Ph ng pháp ba k năng gi đ nh r ng, nhà qu n lý là ng i:ươ ả ị ư
- Đ nh h ng các ho t đ ng c a nh ng ng i khác ướ ạ ộ ườ
- ch u trách nhi m đ t nh ng m c tiêu nh t đ nh thông qua nh ng c g ng đó. ố ắ
Trong đ nh nghĩa này, nhà qu n lý thành đ t d a trên ba k năng c b n, mà chúng ta s g i ơ ả ẽ ọ
k thu t, con ng inh n th c. S là không th c ti n n u kh ng đ nh r ng nh ng k năng ườ ự ễ ế
này không liên quan l n nhau, tuy nhiên, vi c xem xét tách r i t ng k năng phát tri n ờ ừ
chúng m t cách đ c l p v n có th có giá tr th c ti n. ộ ậ
Ho t đ ng qu n lý hi u qu ph thu c vào ba ch c năng cá nhân c b n, đ c g i là: ơ ả ượ
+ k năng k thu t,
+ k năng con ng i và ườ
+ k năng nh n th c.
Nhà qu n lý c n có:
(a) đ k năng k thu t đ hoàn thành ph n c h c c a công vi c riêng bi t ông ta ch uủ ỹ ơ ọ
trách nhi m;
(b) đ k năng con ng i trong công tác v i nh ng ng i khác đ làm m t thành viên tích c củ ỹ ườ ườ
c a nhóm
và đ có kh năng phát tri n nh ng c g ng h p tác trong đ i hình mà ông ta lãnh đ o; ố ắ
(c) đ k năng nh n th c đ nh n bi t nh ng m i liên quan l n nhau gi a nh ng y u t khác ậ ứ ậ ế ữ ế
nhau tham gia vào tình hu ng c a ông ta, k năng s đ a ông ta t i nh ng hành đ ng ch c ẽ ư
ch n đem l i t i đa hi u qu cho toàn b t ch c. ộ ổ
T m quan tr ng t ng đ i c a ba k năng này theo c p trách nhi m đi u hành. T i nh ng ươ ố ủ
c p th p h n, k năng k thu t k năng con ng i nh ng y u t c n thi t nh t. T i ơ ườ ế ố ầ ế
nh ng c p cao h n, tính hi u qu c a ho t đ ng đi u hành ph n l n ph thu c vào k năng ơ ạ ộ ầ ớ
con ng i k năng nh n th c. c p cao nh t, k năng nh n th c tr thành y u t quanườ ậ ứ ậ ứ ế
tr ng nh t trong t t c nh ng ho t đ ng qu n lý thành công.ọ ấ ữ ạ ộ ả
Ph ng pháp ba k năng này nh n m nh r ng nh ng nhà qu n gi i không nh t thi t ph iươ ấ ạ ế ả
b m sinh; h th đ c phát tri n thành. v t qua s c n thi t ph i xác đ nh ượ ượ ự ầ ế
nh ng đi m đ c thù b ng cách c g ng đ a ra m t ph ng pháp xem xét quá trình đi u hành ố ắ ư ươ
m t cách h u ích h n. B ng cách giúp cho ng i ta xác đ nh đ c nh ng k năng c n thi t ơ ườ ị ượ ữ ỹ ế
thông tin tài liệu
Tìm hiểu về lãnh đạo, quản trị trong kinh doanh - phần 2 Phương pháp ba kỹ năng giả định rằng, nhà quản lý là người: - Định hướng các hoạt động của những người khác - chịu trách nhiệm đạt những mục tiêu nhất định thông qua những cố gắng đó. Trong định nghĩa này, nhà quản lý thành đạt dựa trên ba kỹ năng cơ bản, mà chúng ta sẽ gọi là kỹ thuật, con người và nhận thức. Sẽ là không thực tiễn nếu khẳng định rằng những kỹ năng này không có liên quan lẫn nhau, tuy nhiên, việc xem xét tách rời từng kỹ năng và phát triển chúng một cách độc lập vẫn có thể có giá trị thực tiễn.
Mở rộng để xem thêm
xem nhiều trong tuần
yêu cầu tài liệu
Giúp bạn tìm tài liệu chưa có

LÝ THUYẾT TOÁN


×